علت خون در مدفوع چیست؟ آیا مدفوع خونی خطرناک است؟

10 41,158
زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

مشاهده خون در مدفوع می‌تواند نگران‌کننده باشد اما علل مختلفی باعث ایجاد مدفوع خونی می‌شوند. گاهی نیز علت این اتفاق چیز عجیب و خطرناکی نیست. حال خون در مدفوع نشانه چیست؟ علت خون در مدفوع چیست؟ چه مقدار خون در مدفوع خطرناک است؟ خون در مدفوع بدون درد نشانه چیست؟ درمان و دلیل مدفوع خونی چیست؟

حتما تا انتهای این مقاله از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید تا به پاسخ سوالات شما در خصوص وجود خون در مدفوع و نحوه درمان آن بپردازیم.

علت خون در مدفوع

شاید برای شما هم این سوال مطرح باشد که دلیل خون در مدفوع چیست. مدفوع خونی به این مسئله اشاره دارد که، جایی از دستگاه گوارش شما جراحت دیده و در حال خونریزی است. در این حالت با انجام آزمایشی می‌توان خون مخفی در مدفوع را شناسایی کرد. گاهی نیز خون بعد از کار کردن روده ایجاد می‌شود و آثار آن روی دستمال توالت مشاهده می‌شود که عموماً لکه‌های خونی کم‌رنگ هستند.(1) در ادامه به عواملی که باعث به وجود آمدن خون در مدفوع می‌شوند، اشاره می‌کنیم.

مطالب مرتبط:

علت خون در مدفوع
علت خون در مدفوع

هموروئید

هموروئید یا بواسیر، یکی از اصلی‌ترین علل خونریزی مقعدی و در نتیجه وجود خون در مدفوع می‌باشد. بواسیر، سیاهرگ‌های متورم داخل یا خارج رکتوم مقعد است. هموروئید اغلب در اثر فشار زیاد هنگام دفع، اسهال مزمن یا یبوست ایجاد می‌شود. اگر هموروئید دچار التهاب باشد یا دچار پارگی شود منجر به خونریزی می‌شود.

دیورتیکولیت

بیماری دیورتیکولیت مربوط به کیسه‌های کوچکی در دیواره کولون قرار دارند که، از لایه‌های ضعیف داخلی روده خارج و عموماً با عفونت یا خونریزی همراه هستند. با این وجود، پزشکان این بیماری را مشکلی جدی در نظر نمی‌گیرند.

شقاق مقعد

بیماری دیگری که باعث ایجاد مدفوع خونی می‌شود، شقاق مقعد است. این بیماری به علت پارگی یا بریدگی کوچکی در لایه پوشاننده مقعد رخ می‌دهد و علت آن اغلب یبوست و خروج مدفوع سفت و بزرگ از مقعد است.

کولیت

کولیت یا التهاب روده بزرگ یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین عللی است که، باعث بروز خون مدفوع می‌شود. علل عمده این بیماری نیز عفونت یا التهاب روده هستند که در صورت درمان، باعث رفع خون موجود در مدفوع می‌شود. بیشتر بخوانید: درمان کولیت عصبی

آنژیودیسپلازی

آنژیودیسپلازی به شرایطی می‌گویند که، عروق خونی ظریف و غیرطبیعی پاره شده و منجر به خونریزی می شوند.

زخم معده

زخم معده یا دوازدهه به دلیل عفونت باکتریایی (باکتری هلیکوباکتر پیلوری) یا مصرف زیاد از حد داروهایی مانند ناپروکسن، آسپرین و ایبوبروفن ایجاد می‌شود. این زخم باعث ایجاد مدفوعی خونی می‌شود.

پولیپ یا سرطان

پولیپ‌ها توده‌های خوش‌خیمی هستند که می‌توانند رشد کنند، خونریزی کرده و سرطانی شوند. نکته مهمی که درباره این بیماری باید در نظر داشته باشید این است که خون در مدفوع ناشی از پولیپ یا سرطان عموماً با چشم دیده نمی‌شود.

مشکلات مری

رگ‌های واریسی مری یا پارگی‌های مری منجر به از دست دادن شدید خون و مشاهده خون مدفوع می‌شوند.

زور زدن هنگان دفع

زور زدن بیش از حد هنگام اجابت مزاج می‌تواند باعث خونریزی از مقعد شود. برای اینکه مجبور به اینکار نباشید باید یبوست را درمان کنید. زود زدن زیاد علاوه بر ایجاد پارگی پوست اطراف مقعد و خونریزی از دیواره مقعد، منجر به هموروئید یا شقاق مقعدی خواهد شد.

راه های تشخیص علت خون در مدفوع

با توجه به اینکه دلایل مختلفی باعث به وجود آمدن خون در مدفوع می‌شود، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا دکتر با توجه به بررسی مدفوع در آزمایشگاه به محلی از دستگاه گوارش که آسیب‌دیده پی ببرد.

برای مثال خون موجود در مدفوع سیاه و قیری رنگی نشان از آسیب در قسمت فوقانی دستگاه گوارش دارد. اما خون موجود در مدفوع روشن یا کمی تیره بیانگر آسیبی در ناحیه تحتانی دستگاه گوارش است.

در ادامه به چند راه تشخیص علت خون در مدفوع می‌پردازیم.

شستشوی معده – تشخیص خون در مدفوع

یکی از روش‌هایی است که به پزشک کمک می‌کند تا، محدوده آسیب‌دیده معده را تشخیص دهد شستشوی معده است. در این روش یک لوله نازک از بینی به دستگاه گوارش می‌فرستند و محتویات معده را با کمک آن خارج می‌کنند. اگر جایی از معده بعد از شستشو دیگر خونریزی نداشته باشد، بیمار هم دیگه اثری از خون در مدفوع مشاهده نخواهد کرد.

اگرچه در صورتی که قسمت تحتانی دستگاه گوارش خونریزی داشته باشد، ممکن است روش‌های دیگری برای رفع این خونریزی استفاده شود.

آندوسکوپی – تشخیص خون در مدفوع

یکی از روش‌های درمانی که ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی نامیده می‌شود، که با کمک دستگاه آندوسکوپی جهت آندوسکوپی از دستگاه گوارش انجام می‌شود. پزشک با این شیوه می‌تواند محل دقیق خونریزی را در دستگاه گوارش تشخیص دهد این در حالی است که امکان بیوپسی نیز با این روش وجود دارد تا تشخیص با دقت بیشتری انجام شود.

کولونوسکوپی – تشخیص خون در مدفوع

یکی از روش‌های تشخیص بیماری‌های روده بزرگ کولونوسکوپی نام دارد که، لوله‌ای به نام اسکوپ را از مقعد و راست‌روده به روده بزرگ می‌فرستند و درون آن را مشاهده می‌کنند. اگر اثری از آسیب در روده بزرگ مشاهده شود، علت وجود خون در مدفوع تعیین شده و درمان در اسرع وقت آغاز می‌شود.

انترسکوپی – تشخیص خون در مدفوع

یکی از روش‌هایی است که، مانند کولونوسکوپی روده بزرگ را هدف قرار می‌دهد. اما سعی می‌کند که بخش کوچک و مشخصی از روده بزرگ را به پزشکان نشان دهد که احتمالاً آسیب دیده است. این دستگاه به صورت قرصی است که دوربین دارد و تصویرهای مختلف بر روی مانیتور نمایش می‌دهد.

اشعه ایکس باریم – تشخیص خون در مدفوع

آزمایش باریم روشی است که از اشعه ایکس و باریم برای تصویربرداری استفاده می‌کند. فرد باید ماده‌ای را ببلعد که همزمان با ورود به حلق و مری تصاویر را به روی مانیتور نمایش می‌دهد.

اسکن رادیونوکلئید – تشخیص خون در مدفوع

در این روش از تزریق وریدی ماده رادیواکتیو و ارسال دوربین به درون دستگاه گوارش استفاده می‌شود. به این واسطه می‌توان تصاویری دقیق و واضح از بخش آسیب‌دیده به دست آورد و درمان مناسبی را مورد استفاده قرار داد.

لاپاروتومی – تشخیص خون در مدفوع

لاپاروتومی در صورتی استفاده می‌شود که، روش‌های فوق جواب قطعی به پزشک نداده باشند. این روش نوعی جراحی به حساب می‌آید که دکتر معده را از نزدیک مشاهده می‌کند تا محل خونریزی را بیابد.

درمان مدفوع خونی

تشخیص محلی از دستگاه گوارش که خونریزی دارد، به تعیین داروهای تجویزی پزشک کمک می‌کند. برای مثال آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت هلیکوباکتر مفید هستند یا داروهای ضدالتهاب برای درمان کولیت به کار می‌روند. این در حالی است که جراحی برای درمان سرطان، دایورتیکولار و التهاب روده کاربرد دارد.

علاوه بر داروها، رژیم غذایی سرشار از فیبر و مواد مغذی دیگر برای درمان بیماری‌هایی مانند شقاق مقعد و بواسیر مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته فراموش نکنید که پزشک روش درمانی مناسب را تعیین می‌کند و بیمار برای بهبود شرایط باید از آن پیروی کند.

جمع‌بندی

  • مدفوع خونی به این مسئله اشاره دارد که جایی از دستگاه گوارش شما جراحت دیده و در حال خونریزی است. در این حالت با آزمایشی می‌توان خون مخفی در مدفوع را شناسایی کرد.
  • دایورتیکولار، شقاق مقعد، کولیت، آنژیودیسپلازی، زخم معده، پولیپ یا سرطان و مشکلات مری می‌توانند باعث بروز خون در مدفوع شوند.
  • داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب، رژیم غذایی غنی از فیبر یا جراحی روش‌های درمان مدفوع خونی به شمار می‌روند.

مطالب مرتبط:

علل خون موجود در مدفوع چیست؟

دایورتیکولار، شقاق مقعد، کولیت، آنژیودیسپلازی، زخم معده، پولیپ یا سرطان و مشکلات مری می‌توانند علل ایجاد مدفوع خونی باشند.

روش‌های تشخیص علت خون در مدفوع کدام هستند؟

آندوسکوپی، کولونوسکوپی، ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی، انترسکوپی، اسکن رادیونوکلئید و لاپاروتومی روش‌های تشخیص محل آسیب‌دیدگی و خونریزی دستگاه گوارش هستند.

روش‌های درمان خون در مدفوع چیست؟

داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب، رژیم غذایی غنی از فیبر یا جراحی می‌توانند روش‌های درمان مدفوع خونی باشند.

چه مقدار خون در مدفوع خطرناک است؟

مقدار خون در مدفوع با توجه به علت آن متفاوت است. مهم است در صورت مشاهده خون در مدفوع صرف نظر از مقدار آن به پزشک مراجعه کنید. علائم اضافی که در ضرورت تسریع پیگیری تاثیر می‌گذارد عبارتند از: خونریزی شدید، خونریزی که بیش از چند روز ادامه دارد و همچنین در صورت داشتن این موارد باید به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کنید: تنفس سریع، سبکی سر، تهوع شدید، غش یا از دست دادن هوشیاری، تب یا کاهش دمای بدن و احساس خستگی. این مسائل می تواند با عفونت جدی یا از دست دادن خون شدید مرتبط باشد.

10 نظر
  1. فاطمه گفت

    سلام سه باره همراه مدفوع خون میبینم دوبار ب رنگ قرمز روشن و بار سوم خون کمتر ولی تیره تر باید ب دکتر مراجعه کنم ؟علتش چی میتونه باشه؟

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      همانطور که در مقاله مطالعه کردید، علل مختلفی ممکن است منجر به دیدن خون در مدفوع شود. توصیه می‌کنیم در صورت ادامه دار بودن، به پزشک متخصص مراجعه نمائید.

  2. ارتا گفت

    سلام من یکم در مدفوم خون دیدم اتفاق خاصی نمی افتد

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      درصورتی که این مورد تکرار شد توصیه می‌کنیم به متخصص گوارش مراجعه نمائید.

  3. A گفت

    سلام بنده اسهال بودم چند روز و بعداز مصرف قرصهای سفت کننده و خوردن غذاهایی مانند برنج که باعث سفت شدن معده میشود.و بعد از سفت شدن معده از مقعد در هنگام دفع خون دیده میشود.و گاهی اوقات خارش هم دارد.میشه راهنمایی بفرمایید

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      در صورت تکرار این موضوع توصیه می‌کنیم به پزشک متخصص عمومی یا متخصص گوارش مراجعه نمائید.

  4. حسین ناصری گفت

    من چند سالی است پس از اجابت مزاج بدون خونریزی پس از خاج شدن مدفوع از مقعد خون چکه میکند با توجه به اینکه سالهی زیادی است که در سمت راست مقعد تورم دارم ولی هیچگونه دردی ندارم ایا برای جلوگری از خونریزی میتوانم شیافت انتی همورود مصرف کنم?

    1. دکتر سعاد غابشی گفت

      سلام وقت بخیر
      جهت بررسی علت این عارضه و انجام آزمایشات تکمیلی به پزشک متخصص گوارش یا جراح عمومی مراجعه نمایید.

  5. وحیده سادات گفت

    سلام همسر ابجیم 6 ساله خونریزی مدفوع داره، کمر درد میشه بعضی موقعه ها، چندین ساعت میره دستشویی، دارو استفاده کرده خوب نشده، شنیدم که درمواقع استرسی بدن برای دفاع از بدن این کارو میکنه، و وقتی داروهایی برای تقویت امینی بدن استفاده میکنه براش خوب نیست،
    توروخدا اگه میتونید راهنمایی کنید ما رو،

    1. دکتر سعاد غابشی گفت

      سلام وقت بخیر
      توصیه می شود جهت ذکر شرح حال بیشتر و انجام آزمایشات تکمیلی توسط پزشک متخصص گوارش ویزیت شوند.

نظر بگذارید

ایمیل شما منتشر نمی شود.