بواسیر یا هموروئید چیست؟ علت، تشخیص و روش درمان آن

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

بواسیر یا هموروئید یک بیماری رایج است. وریدهای متورم در داخل راست روده یا خارج از مقعد می‌توانند باعث درد، خارش مقعد و خونریزی مقعدی شوند. علائم این بیماری اغلب با درمان‌های خانگی بهبود می‌یابند، اما در مواردی افراد نیاز به اقدامات پزشکی خواهند داشت. برای مثال، خوردن فیبر بیشتر می‌تواند به پیشگیری از هموروئید کمک کند. اگر قصد دارید اطلاعات کاملی درباره این بیماری به دست آورید، تا انتهای این مطلب از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید. 

هموروئید چیست؟

هموروئید رگ‌های متورم و بزرگ شده‌ای هستند که در داخل و خارج مقعد و رکتوم ایجاد می‌شوند. آنها می‌توانند دردناک، ناراحت کننده و باعث خونریزی مقعدی شوند. همه ما با هموروئید به دنیا می‌آییم، اما در ابتدا، آنها ما را آزار نمی‌دهند. تنها زمانی که آنها متورم و بزرگ می‌شوند علائم تحریک کننده ایجاد می‌کنند.

انواع بواسیر چیست؟

بواسیر ممکن است در داخل یا خارج راست روده ایجاد شود. نوع بواسیر بستگی به محل ایجاد ورید متورم دارد. انواع  این بیماری عبارتند از:

• بواسیر خارجی: وریدهای متورم در زیر پوست اطراف مقعد تشکیل می‌شوند. مقعد مجرای خروج مدفوع است. هموروئید خارجی می‌تواند ایجاد خارش کرده و بسیار دردناک باشد. همچنین ممکن است خونریزی کند. گاهی این رگ‌ها پر از خون شده و باعث ایجاد لخته می‌شوند. البته باید بدانید که این لخته‌ها خطرناک نیستند، اما می‌تواند منجر به درد و تورم شوند.
• داخلی: وریدهای متورم در داخل راست روده تشکیل می‌شوند. راست روده شما بخشی از سیستم گوارشی است که کولون (روده بزرگ) را به مقعد متصل می‌کند. هموروئیدهای داخلی ممکن است خونریزی کنند، اما معمولاً دردناک نیستند.
• پرولاپس: هموروئیدهای داخلی و خارجی می‌توانند پرولاپس داشته باشند، به این معنی که در خارج از مقعد کشیده و برآمده می‌شوند. این هموروئیدها نیز ممکن است خونریزی کنند یا باعث درد شوند.

علائم بواسیر

علائم و نشانه‌های بواسیر یا هموروئید معمولاً به نوع آن بستگی دارد.

علائم بواسیر خارجی

همانطور که اشاره شد این نوه بواسیر زیر پوست اطراف مقعد هستند. علائم و نشانه‌های آن شامل موارد زیر می‌شود:

• خارش و سوزش مقعد
• درد یا ناراحتی
• تورم در اطراف مقعد شما
• خونریزی

علائم بواسیر داخلی

هموروئید داخلی در داخل راست روده قرار دارد. معمولاً نمی‌توانید آنها را ببینید یا احساس کنید و به ندرت باعث ناراحتی می‌شوند. اما تحریک در هنگام دفع مدفوع می‌تواند باعث خونریزی بدون درد در هنگام خروج مدفوع شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که متوجه مقادیر کمی خون قرمز روشن روی دستمال توالت یا داخل توالت شوید. علاوه بر این، بواسیر برای عبور از دهانه مقعد (هموروئید افتادگی یا بیرون زده) منجر به درد و سوزش می‌شود.

بیشتر بخوانید:

• علت خون در مدفوع چیست؟ آیا مدفوع خونی خطرناک است؟
• علت گشادی مقعد چیست؟ + بهترین روش درمان گشادی مقعد
• علت بیرون زدگی مقعد چیست؟ + بهترین درمان بیرون زدگی مقعد
• فیستول مقعدی؛ علائم و درمان آن
• علت و درمان شقاق یا زخم مقعدی چیست؟
• آیا رابطه مقعدی باعث ایجاد بیماری می‌شود؟
• تشخیص و درمان زگیل مقعد در مردان و زنان

علائم هموروئید ترومبوز

اگر خون در یک هموروئید خارجی جمع شود و لخته (ترومبوز) ایجاد کند، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• درد شدید
• تورم
• التهاب
• ایجاد یک توده سفت در نزدیکی مقعد 

علت ایجاد بواسیر

بواسیر به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود. یکی از آن‌ها رابطه مقعدی با رابطه از پشت است. دلیل دیگری که می‌تواند باعث ایجاد بواسیر شود فشار زیاد هنگان دفع مدفوع است. همچنین بارداری بانوان نیز در ممکن است منجر به ابتلا به بواسیر شود.

درمان بواسیر

درمان بواسیر وابسته به نوع و شدت آن متفاوت خواهد بود. در واقع این بیماری روش‌های درمانی متفاوتی دارد. در ادامه به روش‌های مختلف برای درمان بواسیر خواهیم پرداخت. 

دارو درمانی

اگر بواسیر شما فقط ناراحتی خفیفی ایجاد می‌کند، پزشک ممکن است کرم‌ها، پمادها، شیاف‌ها یا پدهای بدون نسخه را پیشنهاد دهد. این محصولات حاوی موادی مانند شیاف آنتی هموروئید، هیدروکورتیزون و لیدوکائین هستند که می‌توانند به طور موقت درد و خارش را تسکین دهند.

در راستای مصرف دارو برای درمان بواسیر توجه داشته باشید که از کرم‌های استروئیدی بدون نسخه برای بیش از یک هفته استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. زیرا می‌تواند پوست شما را نازک کند.

بستن باند لاستیکی هموروئید

برای خونریزی مداوم یا هموروئید دردناک، پزشک ممکن است یکی از روش‌های درمانی ساده تر را توصیه کند. این درمان‌ها را می‌توان در مطب پزشک یا سایر محیط‌های سرپایی انجام داد و معمولاً نیازی به بیهوشی ندارند.

بستن نوار لاستیکی

پزشک شما یک یا دو باند لاستیکی کوچک در اطراف پایه هموروئید داخلی قرار می‌دهد تا گردش خون آن را قطع کند. بواسیر در عرض یک هفته پژمرده می‌شود و می‌افتد. دقت کنید که بستن هموروئید می‌تواند ناراحت کننده باشد و باعث خونریزی شود که شاید دو تا چهار روز پس از عمل شروع شود. اما به ندرت شدید خواهد بود. در برخی شرایط نیز ممکن است با عوارض شدیدتری همراه باشد. 

تزریق (اسکلروتراپی)

پزشک یک محلول شیمیایی را به بافت هموروئید تزریق می‌کند تا آن را کوچک کند. در حالی که تزریق باعث کمی درد می‌شود، ممکن است نسبت به بستن نوار لاستیکی مؤثرتر باشد.

انعقاد (مادون قرمز، لیزر یا دوقطبی)

تکنیک‌های انعقاد از لیزر یا نور مادون قرمز یا گرما استفاده می‌کنند. آنها باعث سفت شدن و چروک شدن هموروئیدهای داخلی می‌شوند. انعقاد عوارض جانبی کمی دارد و معمولاً ناراحتی کمی ایجاد می‌کند.

درمان بواسیر با جراحی

تنها درصد کمی از افراد مبتلا به هموروئید، نیاز به جراحی خواهند داشت. با این حال، اگر سایر روش‌ها موفقیت‌آمیز نبودند یا هموروئید بسیار بزرگ است، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند.

برداشتن هموروئید (هموروئیدکتومی)

با انتخاب یکی از تکنیک‌های مختلف، جراح شما بافتی را که باعث خونریزی می‌شود، برمی‌دارد. جراحی را می‌توان با بی حسی موضعی همراه با آرام بخش، بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام داد.

هموروئیدکتومی مؤثرترین و کامل‌ترین راه برای درمان هموروئیدهای شدید یا عود کننده است. عوارض می‌تواند شامل مشکل موقت در تخلیه مثانه باشد که ممکن است منجر به عفونت دستگاه ادراری شود. این عارضه عمدتاً پس از بی حسی نخاعی رخ می‌دهد. اکثر افراد بعد از عمل درد را تجربه می‌کند. البته این درد به کمک مسکن‌ها بهبود می‌یابد. 

منگنه زدن هموروئید

این روش که هموروئیدوپکسی منگنه نامیده می‌شود، جریان خون به بافت هموروئیدی را مسدود می‌کند. این روش معمولاً فقط برای هموروئید داخلی استفاده می‌شود. منگنه کردن معمولاً درد کمتری نسبت به هموروئیدکتومی دارد و امکان بازگشت زودتر به فعالیت‌های منظم را فراهم می‌کند. با این حال، در مقایسه با هموروئیدکتومی، منگنه زدن با خطر بیشتری برای عود و افتادگی رکتوم همراه است.

عوارض همچنین می‌تواند شامل خونریزی، احتباس ادرار و درد و همچنین، به ندرت، یک عفونت خونی تهدید کننده زندگی (سپسیس)⁽¹⁾ باشد. این که از چه روشی برای درمان بواسیر استفاده کنید، نیاز به معاینه و بررسی پزشک دارد. 

جمع بندی

• بواسیر یک بیماری شایع است که به دلیل تورم رگ‌ها در ناحیه مقعدی ایجاد می‌شود. 
• بواسیر نسبت به شدت و نوع بیماری، درمان‌های مختلفی دارد. 
• از علائم بواسیر می‌توان به درد، تورم و خون ریزی اشاره کرد. 
• جراحی یکی از روش‌های درمانی بواسیر است. با این حال تنها درصد کمی از افراد مبتلا به هموروئید، نیاز به جراحی خواهند داشت.