عفونت چشم، از علت تا درمان
بسیاری از موارد عفونت چشم با ناراحتی، قرمزی و خارش چشم شروع میشود و برخی موارد میتواند منجر به کاهش بینایی شود. مراجعه به پزشک برای تعیین علت دقیق و یافتن درمان صحیح مهم است.
اما در این نوشته از مجله سلامت کیوان بررسی میکنیم که عفونت چشم چیست؟ به چه علتی ایجاد میشود؟ چه علائمی دارد؟ و تشخیص و درمان آن چگونه است؟
اگر میخواهید بیشتر درباره این عارضه بدانید و پاسخ سوالات مطرح شده را بگیرید، تا پایان این نوشته با ما همراه باشید.
عفونت چشم چیست؟
عفونت چشم بیماری چشمی است که به دلیل میکروارگانیسمی مانند باکتری، ویروس یا قارچ به آن مبتلا میشوید. شایعترین عفونت چشم، قرمزی چشم (ملتحمه چشم) است.
بیشتر موارد قرمزی چشم توسط ویروسها ایجاد میشوند، اما باکتریها نیز میتوانند باعث ایجاد قرمزی چشم شوند. شما نمیتوانید عفونتهای ویروسی را با آنتی بیوتیک درمان کنید. آنتی بیوتیکها فقط روی عفونتهای باکتریایی کار میکنند.
عفونت چشم ممکن است در یک چشم یا هر دو چشم اتفاق بیفتد؛ برخی از عفونتها جدی نیستند. سایر موارد فوریتهای پزشکی هستند که میتوانند باعث کاهش بینایی شوند. عفونتهای چشمی تقریباً بر هر قسمتی از چشم شما تأثیر میگذارد. ممکن است روی پلک، ملتحمه یا قرنیه یا قسمتهای خارجی چشمتان عفونت داشته باشید.
عفونت چشم چقدر شایع است؟
عفونت چشم شایع است. افراد زیادی سالانه به دلیل عفونت چشم پزشک یا بیمارستان مراجعه میکنند. بسیاری از این عفونتها برای افرادی که از لنزهای تماسی استفاده میکنند اتفاق میافتد .
انواع عفونت چشم
تعدادی از عفونتهای رایج چشم شامل موارد زیر هستند:
- بلفاریت (عفونت پلک چشم)
- سلولیت
- داکریوسیستیت (عفونت کیسه اشکی که ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که مجاری اشکی مسدود شده و به درستی تخلیه نشود)
- قرمزی چشم
- اندوفتالمیت
- استای
- یووئیت.
عفونت پلک چشم چیست؟
عفونت پلک چشم یا بلفاریت در واقع باعث تورم و قرمزی لبههای پلک و احساس درد در آنها میشود و احساس خارش در چشم یا وجود یک جسم خارجی در چشم را ایجاد میکند. شایعترین علت بلفاریت عفونتی است که توسط نوعی باکتری که در سطح چشم زندگی میکند، ایجاد میشود. و یا بیماریهای پوستی مثل درماتیت.
عفونت چشم کودک
چشمها در کودکان از حساسیت بیشتری برخوردارند، به همین دلیل باید مراقبت بیشتری از آنها شود. علت این عفونت چشمی د رکودکان نیز میتواند باکتری، ویروس، تحریککنندهها، یا آلرژی باشد. به دلیل حساسیت و آسیب پذیری بیشتر کودکان، مهم است که در صورت مشاهده علائم عفونت چشمی حتما به پزشک مراجعه کرده و درمان را انجام دهید.
بیشتر بخوانید:
علائم عفونت چشم چیست؟
چشم عفونی ممکن است متفاوت از حد معمول به نظر برسد. علائم و نشانههای اولیه عفونت چشم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- چشمهای قرمز
- خارش یا سوزش چشم
- درد چشم
- چشمهای پر آب
- تورم.
علائم و نشانههای بعدی عفونت چشم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترشحات (چرک زرد و چسبنده) از چشمان
- مژههایی که به دلیل ترشح به هم میچسبند
- حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
- تاری دید
- تب.
علت عفونت چشم چیست؟
شما میتوانید عفونت چشم را از باکتریها، قارچها، انگلها و ویروسها دریافت کنید. این موجودات کوچک میتوانند به روشهای مختلف از جمله آسیبهای چشمی وارد چشم شما شوند .
یکی از رایجترین راههای ابتلا به عفونت چشم خوابیدن با لنزهای تماسی است. همچنین اگر لنزهای خود را به درستی تمیز نکنید، در این صورت بروز عفونت چشم بسیار رایج است.
چه باکتریهایی معمولا باعث عفونت چشم میشوند؟
هر دو باکتری گرم منفی و گرم مثبت میتوانند باعث عفونت چشم شوند. باکتریهای گرم منفی باکتریهایی هستند که پزشکان نمیتوانند آنها را در طول آزمایش رنگی گرم ببینند، اگرچه در آزمایش کشت باکتری قابل تشخیص هستند . باکتریهای گرم مثبت در تست رنگی گرم قابل مشاهده هستند. برخی از شایعترین علل باکتریایی عفونت در چشم عبارتند از
- باسیلوس
- انتروباکتریاسه
- هموفیلوس آنفولانزا
- Moraxella spp
- نایسریا گونوره
- سودوموناس آئروژینوزا (P. aeruginosa)
- استافیلوکوکوس اورئوس (S. aureus)
- استرپتوکوک پنومونیه (S. pneumoniae).
چه ویروسهایی معمولا باعث عفونت چشم میشوند؟
به طور کلی ویروسهایی که میتوانند باعث بروز عفونت چشم شوند به شرح زیر است:
- هرپس سیمپلکس نوع 1
- ویروس واریسلا زوستر
- آدنوویروس.
چه نوع قارچهایی باعث عفونت چشم میشوند؟
قارچهای متعلق به گونه کاندیدا باعث حدود 66 درصد موارد اندوفتالمیت میشوند که پس از جراحی پیوند قرنیه اتفاق میافتد؛ همچنین ممکن است پس از جراحی آب مروارید به عفونت قارچی مبتلا شوید.
در صورت آسیب دیدگی چشم به دلیل یک وسیله خارج از منزل، مانند چوب یا گیاه، آلوده به فوزاریوم، میتوانید دچار عفونت چشم شوید. همچنین میتوانید به عفونت چشمی مبتلا شوید که به دلیل عفونت قارچی جریان خون اتفاق میافتد. (1)
عفونت چشم چگونه تشخیص داده میشود؟
ممکن است خودتان بتوانید عفونت چشمی را تشخیص دهید، اما بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. آنها سابقه پزشکی شما را میگیرند، در مورد علائم شما از شما سوال میپرسند و یک معاینه کامل چشم انجام میدهند . آنها همچنین ممکن است یک نمونه از هر ترشحی از چشم شما بگیرند تا برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستند.
درمان عفونت چشم چگونه است؟
درمان عفونت چشم بستگی به این دارد که چه چیزی باعث عفونت چشم شما شده است. ممکن است شامل داروهای ضد عفونی به اشکال مختلف مانند قطره چشم، پماد یا قرص باشد. معمولا 24 تا 48 ساعت طول میکشد تا داروهای ضد باکتری اثر کنند.
درمان خانگی عفونت چشم
ممکن است بتوانید با درمانهای خانگی زیر عفونت چشم را برطرف کنید:
- استفاده از کمپرس مرطوب، گرم یا خنک برای ایجاد احساس بهتر در چشم
- استفاده از قطرههای چشمی روان کننده (اشک مصنوعی)
- استفاده از مسکنهای بدون نسخه (OTC)
- اجتناب از آلرژنهایی که در وهله اول باعث ایجاد واکنش میشوند.
قطره برای عفونت چشم
در مواردی پزشک قطره عفونت چشم تجویز میکند. از انواع قطرههایی که برای درمان عفونت چشمی تجویز میشوند میتوان به این موارد اشاره کرد:
- قطره کلرامفنیکل
- قطرههای چشمی استروئید مثل پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون، هیدروکورتیزون، فلوئورومتولون و مدریزون (این قطرهها حتما باید با تجویز پزشک مصرف شوند)
- قطره استریل چشمی سیپلکس
- قطره نفازولین
چگونه میتوانیم از عفونت چشم پیشگیری کنیم؟
ممکن است نتوانید از هر عفونت چشمی جلوگیری کنید، اما میتوانید اقداماتی را برای کاهش خطر انجام دهید. این اقدامات شامل موارد زیر است:
- اطمینان حاصل کنید که دستورالعملهای نحوه استفاده از لنزهای خود، نحوه تمیز کردن آنها و مدت زمان استفاده از آنها را دنبال میکنید
- زدن عینک محافظ چشم هنگام کار یا برخی ورزشها
- اجتناب از مواد حساسیت زا که چشم شما را آزار میدهد و مصرف داروهای آلرژی برای جلوگیری از تحریک.
- اجتناب از افرادی که ممکن است بیمار باشند
- رعایت بهداشت دستها
- عدم به اشتراک گذاشتن وسایلی مانند حوله یا لوازم آرایش چشم
- در صورت ابتلا به عفونت چشم، لوازم آرایش را دور بریزید تا دوباره آلوده نشوید.
اگر عفونت چشمی داشته باشیم باید چه کنیم؟
عفونتهای چشمی ناشی از آلرژی برای بینایی شما مسری یا خطرناک نیستند. نیازی نیست از دیگران دوری کنید. شما میتوانید عفونت های چشمی ناشی از ویروسها، باکتریها یا قارچها را به افراد دیگر منتقل کنید. تا زمانی که بیماری خود را درمان نکنید، باید از بودن در کنار دیگران اجتناب کنید.
برخی از عفونتهای چشم برای بینایی شما خطرناک هستند، مانند عفونتهای ناشی از آسیبهای چشمی و عفونت قرنیه. به همین دلیل بهتر است برای ارزیابی چشم خود با یک متخصص مراقبت از چشم تماس بگیرید. آنها میدانند چه چیزی باعث عفونت چشم شما شده است و چگونه آن را به طور موثر درمان کنند.
چه زمانی باید برای عفونت چشم به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر آلرژی دارید، ممکن است با سوزش چشم آشنا باشید. اما بهتر است در مورد هر گونه بیماری چشمی که باعث ناراحتی، درد، ترشح یا مشکلات بینایی شما میشود، به پزشک خود مراجعه کنید.
برای آسیبهای چشمی به کمک فوری پزشکی نیاز دارید. در برخی موارد، برای جلوگیری از عفونت چشم که باعث کاهش بینایی میشوند، به درمان نیاز دارید.
جمع بندی
با وجود لایههای محافظتی، چشم ها در برابر بیماری آسیب پذیر هستند. آسیبهای چشمی و بیماریهای سیستمیک (در سراسر بدن) میتوانند شما را در برابر عفونت چشم آسیب پذیر کنند. حتی اگر ممکن است با علائم قرمزی یا سوزش چشم خود آشنا باشید، مهم است که یک پزشک شما را معاینه کرده و علت مشکل را تشخیص دهد. برخی از عفونتهای چشمی بدون درمان مناسب میتوانند مشکلات جدی ایجاد کنند. افرادی که از لنزها استفاده میکنند باید مراقب باشند.
آیا عفونت چشم خطرناک است؟
عفونت چشم اغلب خطرناک نیست و با آنتی بیوتیک و رعایت نکات بهداشتی درمان میشود. اما گاهی در صورت عدم رسیدگی و درمان ممکن است به عوارض جدیتری تبدیل شود.
گلمژه و برآمدگی چشم چه تفاوتی دارند؟
برآمدگی چشم و گل مژه در موراد بسیاری با هم اشتباه گرفته میشوند. با این حال برخلاف گل مژه، برآمدگی چشم بدون درد است، عفونت باکتریایی نیست و معمولاً دورتر از لبه پلک اتفاق میافتد.
آیا کمپرس سرد برای درمان عفونت چشم مفید است؟
کمپرس سرد عفونت چشم را درمان نمیکند، فقط باعث کاهش درد چشم میشود. اما کمپرس سرد میتواند ورم چشم را کاهش دهد.