تفسیر آزمایش ایدز (HIV) مثبت و منفی
بیماری ایدز (AIDS) مجموعهای از علائم است که در اثر عفونت ناشی از ویروس HIV پدید میآید. با توجه به میزان شیوع این بیماری، در این مقاله از مجله سلامت کیوان، به بررسی تفسیر آزمایش ایدز و انواع آن پرداختهایم. لازم است در صورت داشتن فعالیت جنسی، به خصوص روابط پرخطر حتماً یکی از انواع آزمایش تشخیص ایدز را در یک آزمایشگاه معتبر مانند آزمایشگاه کیوان انجام دهید.
ویروس HIV
ویروس HIV یا ویروس نقص ایمنی انسان یکی از انواع ویروسهای خانواده لنتی ویروس (lentivirus) و دارای تایپ یک و دو است. این ویروس با ورود به بدن، سیستم ایمنی را هدف قرار داده و آن را دچار نقص میکند. در نتیجه انواع بیماری عفونی، برخی از سرطانها و انواع دیگر بیماریها میتوانند ظاهر شوند. این بیماری جزو بیماریهای مقاربتی محسوب میشود و با روابط جنسی قابل انتقال است.
روشهای انتقال ایدز یا HIV
به طور کلی ویروس HIV فقط از راه مایعات بدن مانند خون، ترشحات واژن، شیر مادر و منی میتواند از بدن فرد آلوده به دیگری انتقال یابد. بنابراین سایر تماسهای روزمره مانند دست دادن، بغل کردن و بوسیدن نمیتواند باعث انتقال این بیماری شود. میتوان گفت راههای زیر متداول ترین راههای انتقال بیماری ایدز محسوب میشوند:
- هر نوع رابطه جنسی با فرد آلوده به ویروس HIV
- استفاده از وسایل شخصی آلوده مانند تیغ، مسواک و سرنگ
- انتقال از مادر به جنین در طول دوره بارداری، زایمان، شیردهی
- دریافت عضو یا خون از فرد مبتلا به ایدز
- انجام خدماتی مانند خالکوبی، پرسینگ، ختنه و موارد مشابه در محیط آلوده
مطالب مرتبط:
انواع آزمایش ارزیابی ایدز و تفسیر آن
ویروس HIV میتواند برای مدت طولانی در بدن شخص مبتلا بدون هیچ علامتی حضور داشته باشد. این دوره، دوره نهفتگی نامیده میشود. جالب است بدانید که در طول این دوره حتی جواب آزمایش فرد هم میتواند منفی باشد. ولی شخص مبتلا بدون اینکه اطلاع داشته باشد ناقل است. امروزه آزمایشها یا تستهای زیر برای تشخیص ابتلا به ویروس HIV وجود دارند. این آزمایشها معمولاً بر اساس نمونه خون انجام میشوند. البته در مواردی ممکن است نمونه ادرار یا بزاق دهان مورد ارزیابی قرار گیرد. در ادامه تفسیر آزمایش ایدز و انواع آزمایشهای مرتبط با آن را تشریح میکنیم.
آزمایشهای ارزیابی آنتی بادی
این نوع از آزمایش تشخیص ویروس HIV، دو آزمون الایزا (Elisa) و تست وسترن بلات (Western blot test) را شامل میشود. عملکرد این گونه تستها بر اساس آنتی بادیهای تولید شده علیه ویروس HIV است. در واقع این گروه از آزمایشها نمیتوانند به صورت مستقیم ویروس را شناسایی کنند. بنابراین در صورتی که هنوز آنتی بادی در بدن تولید نشده باشد، با وجود ابتلای فرد، نتیجه آزمایش منفی خواهد بود. همچنین نتیجه مثبت این گروه از آزمایشها نشان دهنده مواجهه فرد با ویروس HIV در گذشته است. از همین رو از این نوع تستها برای تشخیص ابتلا نوزاد استفاده نمیشود. چرا که آنتی بادیهای منتقل شده از مادر آلوده به جنین تا ماه هجدهم میتوانند باقی بمانند.
بنابراین برای نوزادان بی سرپرست یا نوزادان دارای والدین مشکوک باید از تست فوری HIV استفاده شود. تا بعد از به دست آمدن نتیجه، اقدامات لازم صورت گیرد. البته نتیجه به دست آمده از تست فوری HIV باید از طریق یک آزمایش دیگر نیز مورد تأیید قرار گیرد.
آزمایشهای ارزیابی آنتی ژن
این گونه از آزمایش تشخیص ویروس HIV چندین نوع تست مختلف را شامل میشود. آزمایشهای ارزیابی آنتی ژن HIV حساس تر و گران تر هستند.
مطالب مرتبط:
- علت و درمان تبخال دهانی چیست؟
- بیماری سوزاک و راههای درمان آن
- انواع سرطان را بشناسید
- درمان و علائم سرطان دهانه رحم
تست HIV-PCR
تست (DNA) ویروس HIV را در نمونه خون جستجو میکند. تست (HIV-PCR) از دقت بسیاری بالایی برخوردار بوده و حتی میتواند ویروس HIV را در دوره نهفتگی نیز شناسایی کند. معمولاً مدت زمان لازم برای جوابدهی این تست از 5 تا 7 روز است. به دلیل حساسیت بالای این آزمایش، بهتر است برای اطمینان خاطر تست سرولوژیک همراه باشد.
تست (P24 antigen)
این تست معمولاً برای ارزیابیهای زودهنگام میتواند مفید واقع شود. عملکرد این تست به این گونه است که آنتی ژن (P24) را که پروتئینی از ساختار ویروس HIV است را در خون تشخیص میدهد.
تست (RNA)
این تست، (RNA) را به عنوان قسمتی از ماده ژنتیکی ویروس HIV، از طریق نمونه خون تشخیص میدهد.
مطالب مرتبط:
- عکس زگیل تناسلی در مردان و زنان
- هر رنگ ادرار نشانه چیست؟
- علائم قارچ سیاه، پیشگیری و درمان
- تفسیر آزمایش HPV
تست میزان ویروس اچ آی وی (HIV viral load test)
این تست برای ارزیابی میزان عفونت فعال حاصل از ویروس HIV به کار میرود. یعنی از طریق این تست میتوان میزان ویروس HIV در حال رشد و تقسیم را تشخیص داد.
آزمایشهای نسل چهارم
این گروه از آزمایشها ترکیبی از آزمایشهای ارزیابی آنتی ژن و آنتی بادی است که (th generation Ag/Ab combination assay4) نام دارند. معروف ترین این گروه از آزمایشها، تست (HIV Ag/Ab combo assay) است. این تست با دقت خوبی آنتی ژن (24P) و عفونت ناشی از HIV را شناسایی میکند.
آزمایش کامل خون یا آزمایش (CBC)
با پیشرفت ویروس HIV در بدن شخص مبتلا، معمولاً یکی از بیماریهای آنمی (کم خونی)، نوتروپنی (کم بودن تعداد نوتروفیل ها) و ترومبوسیتوپنی (کم بودن تعداد پلاکت های خون) پدید میآید. بنابراین انجام آزمایش خون میتواند اطلاعات کاربردی را در اختیار قرار دهد. در آزمایش کامل خون فاکتورهای مختلف خونی به خصوص مقدار لنفوسیتهای (4CD) مورد ارزیابی قرار میگیرند. اگر مقدار لنفوسیتهای (4CD) از 20 درصد پایین تر باشد، خطر پیدایش عفونت یا بدخیمی ناشی از ایدز وجود دارد.
نتیجه مثبت یا منفی آزمایش HIV
در تفسیر آزمایش ایدز توجه به این موضوع ضروری است که مثبت بودن نتیجه آزمایش (HIV) الزاماً به معنی ابتلا به ایدز نیست. همچنین منفی بودن نتیجه آزمایش، عدم وجود این ویروس در بدن شما را تضمین نمیکند. اصطلاحاً گفته میشود که ممکن است نتیجه آزمایش شما مثبت کاذب یا منفی کاذب(1) باشد. در واقع نتیجه آزمایش شما نیاز به بررسیهای بیشتر و انجام آزمایشهای دیگر دارد. تا در نهایت بتوان به طور قطع ابتلا یا عدم ابتلا شما به بیماری ایدز را تشخیص داد.
جمع بندی
- بیماری ایدز (AIDS) مجموعه ای از علائم است که در اثر عفونت ناشی از ویروس (HIV) پدید میآید.
- به طور کلی ویروس (HIV) فقط از راه مایعات بدن مانند خون، ترشحات واژن، شیر مادر و منی می تواند از بدن فرد آلوده به دیگری انتقال یابد.
- ویروس (HIV) میتواند برای مدت طولانی در بدن شخص مبتلا بدون هیچ علامتی حضور داشته باشد. این دوره، دوره نهفتگی نامیده میشود.
- در طول دوره نهفتگی حتی جواب آزمایش فرد هم میتواند منفی باشد. ولی شخص مبتلا بدون اینکه اطلاع داشته باشد ناقل است.
- آزمایشها یا تست های تشخیص ابتلا به ویروس (HIV) عبارتند از آزمایشهای ارزیابی آنتی بادی، آزمایشهای ارزیابی آنتی ژن، آزمایشهای نسل چهارم و آزمایش خون یا تست CBC.
- این آزمایشها معمولاً بر اساس نمونه خون انجام میشوند. البته در مواردی ممکن است نمونه ادرار یا بزاق دهان مورد ارزیابی قرار گیرد.
- دو آزمون الایزا (Elisa) و تست وسترن بلات (Western blot test) را شامل میشود.
- تستهای ارزیابی آنتی ژن شامل تست (HIV-PCR)، تست (RNA) و تست میزان ویروس اچ آی وی (HIV viral load test) است.
- آزمایشهای نسل چهارم ترکیبی از آزمایشهای ارزیابی آنتی ژن و آنتی بادی محسوب میشوند.
آیا نیاز است که نتیجه مثبت آزمایش ایدز خود را با دیگران به اشتراک بگذاریم؟
بله، شما حتماً باید شریک جنسی خود را از نتیجه آزمایش ایدز خود مطلع سازید.
آیا کیتهای خانگی برای انجام آزمایش ایدز در منزل وجود دارد؟
بله، در کشورهای پیشرفته کیتهای خانگی آزمایش ایدز به راحتی در دسترس هستند. در ایران نیز میتوان این گونه کیتها را یافت. توجه داشته باشید که چنین آزمایشهای خانگی به اندازه دیگر آزمایشها دقیق و معتبر نیستند.
انجام آزمایش HIV برای زنان باردار ضروری است؟
بله انجام این آزمایش برای زنان در ابتدا و اواخر حاملگی ضروری است.
سلام دکتر خسته نباشید در 37 روز تست دادم منفی
45 روزگی تست دادم منفی دوباره 75 روزگی تست دادم منفی آیا صد در صد قابل اعتماده
آزمایشگاه گوهردشت کرج
سلام وقت بخیر
بله قابل اطمینان است.
سلام وقت بخیر
حدود ۵ماه پیش پوست دستم خشک و پوسته پوسته میشد و زخم داشت یک نفر که مشکوک به hiv بود و روی دستش زخم تازه و خونی داشت دستمو لمس کرد
آیا hiv از این طریق منقل میشود؟؟
بعد از ۳ماه ازمایش hiv (Ecl) با متود Ecl که انتی بادی و p24 چک میکنه انجام دادم و منفی شد ولی همش استرس دارم نکنه اشتباه شده باشه ازمایش و خیلی نگرانم لطفا کمکم کنید
سلام
جواب آزمایشتون منفی هست صددرصد نگران نباشید.
سلام وقتتون بخیر
آیاهمزمانی اچ ای وی وهپاتیت سی ممکنه باعث بشه آنتی بادی این دوویروس تا۱۱ماه هم به وجودنیاد؟
وکیت هایی که گفتین نسل جدیده آیامنظورتون کیت های هپاتیت سی هم هست یافقط اچ ای وی؟ ومیشه به جواب منفی هپاتیت سی بعد۱۱ماه اطمینان کرد؟
سلام
خیر باعث تاخیر در تولید آنتی بادی نمیشود و هپاتیت سی از راه جنسی منتقل نمیشود.
سلام وقت بخیر
آیا ازمایش hiv ab(1+2)&(p24 ag)(Ecl) که با دستگاه الکسیس و متود Ecl انجام شده نسل چهارم هست؟؟؟؟
خواهش میکنم پاسخ بدین لطفا حالم اصلا خوب نیست
سلام بله نسل چهارم است و خیلی هم دقیق است
سلام خسته نباشید تست بعد از 78 روز آنتی بادی آنتی ژن به روش الیزا منفی بود خیالم صد در صد راحت باشه
سلام وقت بخیر
بله اگر در آزمایشگاه معتبر انجام شده قطعی هست جواب.
آزمایشگاه گوهردشت کرج معتبر هست
ببخشید میشه بگین ازمایشم نسل چهارمه یا نه
سلام وقت بخیر
من بعد از ۳ماه در ۹۱ روزگی و بعد از ۴ماه در ۱۳۰روزگی آزمایش hiv (ecl) با متود ecl دادم که جواب این شد
hiv ab (۱+۲)& (p24 ag)(ecl) و نگاتیو شد
آیا این ازمایش نسل چهارم هست؟
و جواب منفی بعد از ۳ماه و ۴ماه قطعیت صد درصد دارد ؟
خیلی نگرانم لطفا پاسخ بدین
سلام وقت بخیر
بله جواب صددرصد قطعی است، نگران نباشید.
آقای دکتر کیوان ازتون سئوالی داشتم
من آزمایش Hiv Duo Elfa دادم اما جلوی آزمایشم نه ultra نوشته بود نه quick هیچ کدوم از این دو کلمه جلوی آزمایشم ننوشته بود آیا با این حال آزمایشم ag/ab هست؟
سلام من ۶ ازمایش بعد از رابطه انجام دادم
۴۵.۱۱۷.۳۸۵.۳۴۰.۲۰۲.۱۷۰روزگی که همشون منفی بود
جواب اخری هم گفت منفی دو
با کیت ازمایش انتی بادی در مراکز
ایا جواب مراکز ک از سر انگشتان ازمایش میگیرن قطعی هستش؟
مطمعن باشم؟
همشونو تو مراکز استان انجام دادم
لطفا بگین ک ایا معتبر هستن یا نیازه کار خاصی انجام بدم؟
سلام وقت بخیر.من ی پسر ۲۵ ساله ام۵ روز پیش سر ی قضیه مورد تجاوز قرار گرفتم. هر چقدر التماس کردم بیشرف خودش رو داخل خالی کرد. درسته بعد از اون با آب شستم ولی نگران هستم. امروز رفتم مرکز ی تست دادم منفی بود . خیلی نگران هستم . میشه راهنماییم کنید. احتمال ابتلا چقدر هست ؟
سلام
بهتر است از فرد متجاوز نمونه خون بگیرید. بعد از ۵ روز توی آزمایش نشون نمیده و همچنین بهتر بود قرص پیشگیری مصرف میکردید.
سلام پروفسور
به دادم برسید. چندین بار هم تو کیوان هم دو ازمایشگاه معتبر دیگه تست دادم و همگی هم دوره پنجره رعایت شده و هم pcr و هم نسل چهار بودن و حتی رپید هم دادم و همه منفی ولی علایم رو دارم و قطع نمیشن بعد چند ماه . واقعا کم آوردم. ممکنه ویروس دیگه ای باشه؟چه ویروس خطرناک دیگری میتونه علایم مشابه ایجاد کنه؟ حتی یک تستم هم قبل دوره پنجره نبوده یا تو حین پنجره بوده یا بعدش. تو همه تستام اینو رعایت کردم و اخرینش هم نسل چهار بود که نود روز بعد انجام شد. نظرتون در مورد htlv چیه؟ علائمش میتونه این قدر شدید باشه؟خیلی اعصابم خورده.
سلام
اگر ازمایشات منفی هستند قطعا به HIV مبتلا نشده اید و علائم شاید واقعی نباشند و توهم شما بدلیل ترس از این بیماری باشه یا شاید مربوط به بیماری دیگری باشند.
سلام وقت بخیر
بعد از ۱۲۰ روز ازمایش الایز نسل چهار hiv دادم و جواب این شد
Hiv (1-2)Ag/Ab/p24 Ag
Result 0.25
non-reactive:1.0
میشه بگین منفی یا مثبت؟؟؟ و اینکه بعد از ۱۲٠ روز اگه منفی باشه نیاز به تکرار هست یا خیالم راحت باشه
لطفا جواب بدین حالم اصلا خوب نیست
سلام وقت بخیر
حتما منفی هستید نگران نباشید.
سلام آقای دکتر کیوان
آزمایش بنده به شرح ذیل است بدون هیچ کلمه ی اضافه ی دیگری:
Hiv Duo elfa nonreactive
هیچ کلمه ی دیگه ای نبود
آیا آزمایش بنده ag/ab است؟
سلام بله نسل چهارم است و Ag/Ab را اندازه گیری میکند و نتیجه ازمایش شما منفی است.
سلام اقای دکتر وقت بخیر ببخشید من چنتا سوال داشتم ک ازتون میخوام لطف کنید و بهم پاسخ بدید
۱) آیا ازمایش hiv ab (1+۲) &(p24 ag) (ecl) با متد ecl نسل چهارم هست؟
۲) من بعد از ۳ ماه توی ۹۲ روزگی و بعد از ۴ماه توی ۱۲۰ روزگی ازمایش hiv ab (۱+۲)&(p24ag) (ecl) با متد ecl هر دو در یک ازمایشگاه دادم که نگاتیو شد آیا این ازمایش دقیق و مطمعنه؟ ازتون خواهش میکنم خیالمو راحت کنید
احتیاجی نیست باز تکرار بشه بعد از ۶ماه؟ آیا دقیق و مطمعنه؟
سلام
۱) بله نسل چهارم است
۲)بله کاlلا قابل اعتماد است
سلام آقای دکتر ببخشید طولانی شد . خواهش میکنم تا تهش رو بخونید
سه تا سوال داشتتم ۱)تست نسل چهارم در روز ۹۰ منفی بشه کافیه؟آیا واقعا ماه شیش هم باید تست داد ؟تست در ازمایشگاه معتبر انجام شده. ۲)همچنین سوال دیگه ذهنم رو درگیر کرده اینکه بعد از مدتی انتی ژن دیگه قابل تشخیص نیست و این زمان که میگن مثلا بین دو هفته تا هشت هفته به بدن شخص ربط داره یا ثابته؟یعنی اگر بدن فردی دیرتر انتی بادی تولید کنه میشه گفت انتی ژن هم بیشتر تو خون میمونه یا همیشه بعد هشت هفته غیر قابل تشخیص میشه؟ این سوال دوم خیلی برام مهمه چون تو سوال اول هم تاثیر داره. واقعا جواب این سوال رو چند تا متخصص عفونی پرسیدم باهم اختلاف نظر داشتن . از نظر خود من تست نسل چهارم با سوم فرقی نمیکنه بعد یک مدتی و فقط اوایل فرق دارن که یک دکتر باهم هم عقیده بود ولی یکی نه. ۳)آیا ممکنه به کیت ربط داشته باشه مدت زمان تشخیص انتی ژن؟مثلا کیت abbott چقدر قابل اطمینان هست؟ یا insti ؟
سلام
۱) آزمایش بعد از ۹ ماه صد درصد مطمئن است
۲) مسئله عدم تشخیص انتی ژن بعد از سه ماه در کیتهای جدید منتفی است .
۳) کیت Abbott صد درصد قابل اعتماد است
خیلی ممنون دکتر از پاسختون. 🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏خدا خیرتون بده. البته من نوشتم روز ۹۰ یا دقیقا تو ماه سوم ازمایش نسل چهارم دادم نه ماه ۹ که چون فرمودید کیت های جدید تا ۳ ماه انتی ژن رو تشخیص میدن خیالم راحت شد. چون میترسیدم جزو افرادی باشم که دیر انتی بادی تولید میکنن. پس hiv1 صدرصد منتفی هست. Hiv2 هم به احتمال بالا منتفی. واقعا یک دکتر عفونی جوابمو نداده بود و باهم اختلاف نظر داشتن خیلی شما خوبید. بهترین هستید.🙏🙏🙏