ترک پوستی چیست؟ + بهترین روشهای پیشگیری و درمان
استرچ مارک، استریا یا ترک پوستی، نوعی از اسکار است که پس از کشیده شدن یا کوچک شدن سریع پوست ظاهر میشود. معمولا ترکهای پوستی به دلیل بارداری، افزایش وزن، کاهش وزن و یا فعالیتهایی مثل بدنسازی به وجود میآیند. برای دانستن مطالبی مثل علائم، علت و درمان ترک پوستی و مطالب بیشتر در این مورد تا انتهای این نوشته از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید.
ترک پوستی یا استرچ مارک چیست؟
ترک پوستی، استرچ مارک و یا استریا، در واقع به شرایطی گفته میشود که پوست شما دچار تغییراتی در رنگ، بروز فرورفتگی و تشکیل خطوطی مانند اسکار میشود. این شرایط زمانی اتفاق میافتد که پوست شما به سرعت کشیده شده یا منقبض شود.
معمولا ترکهای پوستی روی قسمتهای زیر ظاهر میشوند:
- ناحیه شکم
- ران
- سینهها
- بالای بازوها
- پایین کمر
- باسن
چه افرادی ترک پوستی دارند؟
هر فردی میتواند ترک پوستی داشته باشد اما اگر شرایط زیر را دارید، احتمال بیشتری دارد که روی بدن شما ترک پوستی ظاهر شود:
- باردار هستید
- اگر پوست تیره دارید
- به صورت ناگهانی وزن اضافه کردید یا وزن از دست داده اید
- ماهیچههای شما به سرعت به دلیل بدنسازی یا وزنه برداری بزرگ شده اند
- در دوران نوجوانی هستید و جهش رشد را تجربه میکنید
- سابقه خانوادگی
- مبتلا به سندروم کوشینگ یا سندروم مارفان هستید
آیا ترک پوستی ضرر دارد؟
خیر. به صورت کلی ترک پوستی به بدن آسیبی نمیرساند اما ممکن است روی سلامت روانی شما تاثیر بگذارند. ممکن است از ظاهر پوست خود احساس خوبی نداشته باشید و این موضوع روی افکار و رفتار شما تاثیر بگذارد.
علائم ترک پوستی چیست؟
علائم ترک پوستی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خطوط فرو رفته روی پوست شما
- تغییر رنگ پوست (قرمز، صورتی، بنفش یا قهوه ای)براق به نظر رسیدن پوست و رگه هایی که به رنگ نقره ای یا سفید به نظر میرسد
- خارش
- تحریک پوست
چه چیزی باعث ایجاد ترک پوستی میشود؟
زمانی که پوست شما به سرعت کشیده یا منقبض شود، الاستین و کلاژن پوست شما شکسته میشود. نقش اصلی الاستین اجازه دادن به کشش پوست است و نقش اصلی کلاژن پوست نیز ایجاد ساختار، استحکام و پشتیبانی از پوست شماست. همانطور که پوست شما بهبود مییابد، ترک های پوستی در قسمتهایی که الاستین میشکند ظاهر میشود.
ترکهای پوستی چگونه تشخیص داده میشوند؟
تشخیص ترک پوستی آسان است و لزوما نیازی به مراجعه به پزشک برای تشخیص آن نیست. اگر به پزشک خود مراجعه کنید، پزشک با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی شما این عارضه را به راحتی تشخیص میدهد. با اینحال اگر در طول معاینه پزشک شما مشکوک شود که ترکهای پوستی نشانه ای از سندرم کوشینگ است، ممکن است برخی آزمایشها و معاینههای تخصصی بیشتری نیاز باشد.
ترک پوستی چگونه درمان می شود؟
به صورت کلی درمان ترکهای پوستی دشوار است، روشهای درمانی وجود دارد که ظاهر ترکهای پوستی را بهبود میبخشند اما ممکن است باعث از بین رفتن کامل آنها نشوند. درمان ترکهای پوستی زمانی که برای اولین بار ظاهر میشوند، بهترین نتایج را به همراه دارد همچنین ترکهای پوستی عمیق و قدیمیتر ممکن است برای درمان چالش برانگیزتر باشند. گزینههای درمان ترک پوستی عبارتند از:
لایه برداری پوست با لیزر
در لایه برداری پوست با لیزر، پزشک از پرتوهای کوتاه و متمرکز نور روی ترکهای پوستی شما استفاده میکند. لیزر لایه های پوست شما را با دقت زیادی برمیدارد که باعث تحریک رشد فیبرهای کلاژن جدید برای ایجاد پوستی صافتر میشود. شما باید تفاوت فوری را بعد از درمان مشاهده کنید. پوست شما ممکن است تا یک سال به بهبود خود ادامه دهد و بهبود ممکن است برای چندین سال باقی بماند. عوارض جانبی ممکن است شامل ظاهر شدن برجستگیهای کوچک سفید (میلیا) روی پوست شما، تورم، نواحی تیره روی پوست (هایپرپیگمنتیشن) و نواحی روشن روی پوست باشد. (1)
درم ابریژن
در این روش پزشک از یک ابزار تخصصی برای از بین بردن ترکهای پوستی شما استفاده میکند. در این روش حداقل دو هفته طول میکشد تا پوست شما بهبود یابد. چندین هفته یا چند ماه پس از عمل باید نتایج کامل را مشاهده کنید. عوارض جانبی ممکن است شامل میلیا، هایپرپیگمنتیشن، تورم و بزرگ شدن منافذ باشد.
میکرونیدلینگ
در طی میکرونیدلینگ بر روی پوست به وسیله سوزنهای بسیار نازک سوراخهای ریزی ایجاد میشود. سوراخهای کوچک باعث تحریک رشد فیبرهای کلاژن و الاستین جدید برای ایجاد پوستی سفتتر میشود. بیشتر افراد برای دیدن نتیجه به 3 تا 6 جلسه درمان نیاز دارند. بعضی از افراد در عرض 4 تا 6 ماه نتیجه کامل را مشاهده میکنند، اما در برخی از افراد این زمان ممکن است بیشتر طول بکشد. عوارض جانبی میتواند شامل تحریک پوست، تغییر رنگ پوست، تورم و پوسته پوسته شدن باشد.
رتینول
رتینول از مشتقات ویتامین A است. این ماده در بسیاری از کرمهای ضد پیری پوست به دلیل توانایی آن در بهبود چین و چروک و سطح آبرسانی پوست شما وجود دارد. ممکن است به مصرف رتینول به طور منظم به مدت حداقل 6 ماه لازم باشد تا نتایج به صورت قابل توجهی مشاهده شود. عوارض جانبی میتواند شامل خشک شدن پوست، تحریک پوست، تغییر رنگ و حساسیت پوست باشد.
آیا درمان خانگی برای ترک پوستی وجود دارد؟
تحقیقات نشان میدهد برخی از درمان های خانگی میتوانند به بهبود یا جلوگیری از ترکهای پوستی کمک کنند که این موارد میتواند شامل گزینههای زیر باشد:
- ژل آلوئه ورا
- هیالورونیک اسید
- گیاه سنتلا آسیاتیکا
ماساژ ملایم محصولات روی ترکهای پوستی میتواند به گرفتن بهترین نتیجه کمک کند. توجه کنید اگر باردار هستید، قبل از استفاده از این محصولات با پزشک خود مشورت کنید.
آیا میتوان از ایجاد ترک پوستی جلوگیری کرد؟
شما نمیتوانید کاری انجام دهید که تضمین کند ترک پوستی روی پوست شما ظاهر نشود. اما برخی از کارها میتواند ریسک آن را کاهش دهد مثل:
نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب به مقدار کافی به نرم ماندن پوست شما کمک میکند بنابراین کمتر احتمال دارد روی پوست شما ترک ایجاد شود. مصرف کافئین مثل قهوه، چای یا نوشابه نیز میتواند ریسک ایجاد ترک پوستی را افزایش دهد.
رژیم غذایی
خوردن غذاهای سالم میتواند کمک کننده باشد. مواد غذایی مثل:
- مواد غذایی سرشار از روی مانند آجیل یا ماهی
- سرشار از ویتامینهای C، A، D مثل هویج، مرکبات و شیر
- مواد غذایی سرشار از پروتئین مانند عدس، لوبیا، کلم بروکلی، گوشت بدون چربی و مرغ
ورزش
ورزش گردش خون را افزایش می دهد و به بدن شما کمک می کند کلاژن تولید کند. افزایش گردش خون و کلاژن به مقاومت پوست شما کمک میکند.
جمعبندی
ترک پوستی یا استرچ مارک یک مشکل شایع است که میتواند برای هرکسی ایجاد شود. با وجود اینکه این علائم رایج هستند، ممکن است از اینکه ترک پوستی روی بدن شما ظاهر می شوند، احساس خوبی نداشته باشید. درمان ترک های پوستی میتواند دشوار باشد اما میتوانید با پزشک خود در مورد اینکه چگونه می توانید علائم استرچ مارک را کاهش دهید صحبت کنید، با هم می توانید تصمیم بگیرید که چه درمانی برای شما بهترین است.
چه زمانی برای ترک پوستی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در رابطه با داشتن ترک پوستی، مراجعه به پزشک ضروری نیست. اما اگر ترک پوستی ناحیه بزرگی از پوست شما را بپوشاند یا احساس خوبی به آنها ندارید و میخواهید گزینههای درمانی را بررسی کنید، میتوانید به پزشک مراجعه کنید.
آیا ترک های پوستی از بین میروند؟
ممکن است ترک های پوستی به صورت خود به خود کمتر دیده شوند. شما نیازی به درمان ترک های پوستی خود ندارید.
آیا استفاده از روغنها در بهبود ترکهای پوستی موثر هستند؟
بسیاری از مردم فکر میکنند روغنهایی مثل روغن نارگیل، روغن زیتون یا روغن بادام میتوانند به بهبود ترک های پوستی کمک کنند. با این حال مطالعات نشان میدهند که این کار تاثیر چندانی در بهبود ترک های پوستی بعد از ایجاد شدن آنها ندارد.
ترک پوستی چقدر شایع است؟
به طور کلی ترک پوستی در بین افراد شایع است. بین 50 تا 90 درصد افرادی که باردار هستند، ترک پوستی را تجربه میکنند.
آیا ترک پوستی واگیر دار است؟
خیر. ترک های پوستی واگیر دار نیستند. شما نمیتواند از طریق تماس پوست با پوست، این عارضه را انتقال دهید.