بهترین اقدامات هنگام مواجهه با مسمومیت دانش آموزان؛ فوری!!

زمان مطالعه این مطلب: 7 دقیقه

درپی اعلام مسمومیت دانش آموزان مدارس دخترانه و پسرانه کشور با گازهای سمی، نگرانی‌های بسیار در کشور ایجاد شده است. اما اگر در نتیجه یک اقدام به ظاهر تروریستی در معرض گازهای سمی قرار گرفتیم چه کنیم؟ تا انتها با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان به چگونگی پیشگیری از مسمومیت با گازهای سمی و راه‌های جلوگیری از آن بپردازیم.

اقدام تروریستی با گاز شیمیایی در مدارس ایران

این روزها مسمومیت‌ دانش‌آموزان مدارس دخترانه در کشور به یکی از مهم ترین اخبار و موضوعات روز کشور تبدیل شده است. متاسفانه اظهارات متناقض در مورد علل این مسمومیت‌های خطرناک و حتی عدم شناسایی مواد سمی موجود در گاز بر ابهامات این مسمومیت‌های سریالی افزوده است.

امروزه اخبار مختلفی درباره مسمومیت دانش‌آموزان منتشر می‌شود که واکنش‌های زیادی را به همراه داشته است. برای اولین بار صبح روز نهم آذرماه 1401 بود که انتشار بوی نامطبوعی در هنرستان دخترانه نور واقع در منطقه یزدان‌شهر قم گزارش شد، که در پی آن شماری از دانش آموزان این هنرستان دچار مشکلات تنفسی شدند. دو هفته بعد از انتشار گاز سمی در هنرستان دخترانه نور، اینبار در ۲۲ آذرماه این اتفاق دوباره در همان هنرستان تکرار شد که در پی آن چندین نفر از دانش آموزان دچار مسمومیت و راهی بیمارستان شدند.

به گفته دانش آموزان در اقدام تروریستی اول، مسمومیت‌ها فقط در یک کلاس رخ داده بود، اما در حادثه دوم تقریباً تمام مدرسه درگیر آن شده و به همین علت تعداد دانش‌آموزان مسموم شده افزایش چشمگیری داشته و به ۵۱ نفر رسید. حالا که در اواخر اسفند 1401 هستیم نیز هنوز خبرهایی از مسمومیت دانش آموزان در مدارس مختلف کشور به گوش می‌رسید که خبر دستگیری عاملان مسمومیت‌ها مطرح شد.

طبق بیانیه تبیینی صادر شده از وزارت اطلاعات، اقدامات انجام شده در خصوص شناسایی و دستگیری عوامل مربوط به حوادث شیمیایی در مدارس ایران تبیین کرد. در این بیانیه گفته شده است که پی‌گیری‌هایی تحت مدیریت وزیر محترم کشور آغاز شده است و وزارت اطلاعات نیز با تمرکز فزاینده بر این موضوع، بدون اعلام عمومی که موجب نگرانی جامعه یا هوشیاری عوامل احتمالی اتفاقات شود، تمامی توان اطلاعاتی، امنیتی، فنی، عملیاتی و آزمایشگاهی خود را برای کشف عوامل این حادثه، بسیج نموده‌اند. همچنین مشابه همین توجه و تمرکز از سوی سایر دستگاه‌های امنیتی، اطلاعاتی و انتظامی کشور اعمال شد.

بسیاری از ما فکر می‌کردیم که با دستگیری عاملان این مسمویت‌ها دیگر خبری مبنی بر بوی نامطبوع و مشکلات تنفسی حاد، متوجه دانش‌آموزان مدارس دخترانه کشور نمی‌شود. با این‌حال طبق گفته مختار نعمتی رئیس آموزش و پرورش شهر نقده در در تاریخ 14 فروردین‌ ماه 1402 بر اثر بوی نامطبوعی که در دبیرستان محمدیار ایجاد شده، تعدادی از دانش‌آموزان این دبیرستان دچار علائم سردرد، سرگیجه و حالت تهوع شدند. همچنین مسمومیت 20 نفر از دانش‌آموزان دختر در تبریز و انتقال آن‌ها به بیمارستان، باعث ترس مردم شده است.

جدیدتریت اخبار در خصوص مسمومیت دانش آموزان در روز دوشنبه 4 اردیبهشت 1402 به گوش رسید. یک مدرسه در تهران، دو مدرسه در مهرشهر کرج، دو مدرسه در همدان، و پنج مدرسه در سنندج دچار این اتفاق شدند و دانش آموزان زیادی راهی بیمارستان شدند. امیدواریم با پیگیری از سوی دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی دیگر خبر جدیدی از مسمومیت دانش آموزان در کشور عزیزمان ایران اتفاق نیفتد تا دانش آموزان و والدین آنان دچار نگرانی و استرس و اضطراب برای این قضیه نشوند.

اقدام پرستاران هنگام مسمومیت دانش آموزان

بروز حوادث شیمیایی و مسمومیت‌های دسته جمعی از اهمیت بالایی برخوردار هستند و باید بصورت اورژانس پیگیری شوند زیرا اغلب تعداد زیادی از افراد درگیر آن می‌شوند. مسمومیت با مواد شیمیایی ممکن است بصورت حاد یا مزمن رخ دهد. مسمومیت ممکن است در جریان یک اقدام عمدی و تروریستی رخ دهند.

اگر با مسمومیت‌های دسته جمعی مواجه شده‌‌اید، این نکته را به یاد داشته باشید که اولین اقدام شما تا زمانی که ماده مقصر شناسایی شود، باید مدیریت بر روی تثبیت سریع وضعیت افراد متمرکز باشد. این برنامه شامل ارائه مراقبت‌های حمایتی، جلوگیری از جذب سم و دور کردن افراد از محیط آلوده است.

اخبار و مطالب جدید:

• فوری!! زلزله تهران؛ مرگبارترین زلزله قرن + اقدامات حین زلزله
• علائم کرونا جدید 1401 چیست؟ شیوع سویه جدید کرونا XBB و BQ.1
• هشدار شیوع ویروس ماربورگ در ایران؛ بیماری جدید کشنده

انواع مسمومیت

به طور کلی هرگونه تغییر در شرایط بالینی انسان که در اثر ورود سم به بدن ایجاد شده باشند مسمومیت و یا (Toxidrome) گفته می‌شود. روش‌های متفاوتی برای به حداقل رساندن عوارض حملات شیمیایی در مدارس وجود دارد. ما در این مقاله سعی می‌کنیم بهترین روش‌های مقابله با حملات شیمیایی و انواع مسمومیت را شرح دهیم.

• مسمومیت حاد: در این نوع از مسمومیت، علائم و نشانه‌های مواجهه با سم پس از چند دقیقه تا چند ساعت پس از ورود سم به بدن ظاهر می‌شود.

• مسمومیت مزمن: در این نوع از مسمومیت، متعاقب تماس طولانی با مقادیری از سم در طی مدت زمان نامشخص، علائم و نشانه‌های مواجهه با تاخیر ظاهر می‌شوند.

• مسمومیت تصادفی: عمدتاً در کودکان به علت کنجکاوی در مصرف دارو و یا فراورده‌های دارویی یا خانگی مشاهده می‌شود.

• مسمومیت شغلی: این نوع از مسمومیت اغلب در محیط‌های شغلی و صنعتی مانند کارخانه‌ها و صنایع شیمیایی مواجهه افراد با موادی مثل انواع فلزات مثل سرب، حلال‌ها، مواد رنگی و پاک کننده‌ها، منجر به انواع مسمومیت حاد و مزمن می‌شود.

در صورت احساس گاز و مسمومیت چکار کنیم؟

برخی اقدامات حمایتی و اورژانسی وجود دارند که می‌توانید در هنگام مواجهه با آلودگی‌های شیمیایی انجام دهید. شما میتوانید با انجام این اقدامات حمایتی، شدت مسمومیت و علائم ناشی از آن را کاهش دهید. اگر بوی نامطبوع و غیرطبیعی در داخل کلاس شما احساس می‌شود، مهم است که برای حفظ سلامت خود سریع عمل کنید و فوراً کلاس خود را ترک کنید. اگر گاز در خارج از کلاس شما وجود دارد، در داخل کلاس پناه بگیرید و دیگر همکلاسی‌های خود را از این حمله شیمیایی مطلع کنید.

همچنین سعی کنید قرار گرفتن در معرض گاز را به حداقل برسانید. اگر با گاز سمی تماس داشته‌اید بسیار مهم است که به محض رسیدن به خانه حمام کرده، و لباس‌های آلوده خود را درآورید. بسیار مهم است که راه‌های هوایی را باز نگهدارید. باز نگهداشتن راه‌های هوایی اولنی اقدام حمایتی برای افراد مسموم شده است. در ادامه به سایر موارد مراقبتی هنگام مسمومیت دانش آموزان می‌پردازیم.

اگر گازهای سمی را احساس کردید فوراً واکنش نشان دهید

بوی غیرمعمول ممکن است یکی از تنها علائم هشدار دهنده حملات مسمومیت دانش آموزان باشد، در صورت احساس بوی غیرمعمول فوراً با شماره تلفن اورژانس (115) را تماس بگیرید و به آنها بگویید که شما یا فردی که در کنارتان است مسموم شده است.

اگرچه اغلب گازهای سمی بوی منحصر به فردی ندارند، اما بسیاری از آنها رایحه‌ای مخصوص به خود را دارند. همچنین در صورتی که احساس کردید در معرض گازهای سمی قرار گرفته‌اید، به دنبال ابری بی‌رنگ در هوا بگردید. این ابر ممکن است به سرعت پراکنده شود یا به نظر برسد که در هوا معلق است. به محض پیدا کردن ابر یا فضای مه آلود آن محیط را ترک کنید.

• به محض اینکه بوی گاز را استشمام کردید، به این معنی است که در معرض قرار گرفته اید. شما باید فوراً برای محدود کردن یا مقابله با اثرات گاز اقدام کنید.

• گاز خردل یا گوگرد می‌تواند بی بو یا بویی شبیه به خردل یا پیاز داشته باشد. گاز کلر اغلب دارای بوی آناناس، فلفل یا سفید کننده است. انتشار گاز خردل و گوگرد می‌تواند باعث شود هوا به رنگ قهوه‌ای یا زرد به نظر برسد. با این‌حال، در برخی شرایط نیز می‌تواند مانند گاز سارین با چشم غیرمسلح شفاف و نامرئی باشد.

در صورت مشاهده گاز در داخل ساختمان فوراً از ساختمان خارج شوید

در صورت استشمام یا مشاهده گاز در هوا، هر چه سریعتر فضای ساختمان را ترک کنید. هدف شما باید رسیدن به هوای تازه باشد زیرا ماندن در داخل فضای آلوده شما را در معرض مقدار متمرکزی از گاز قرار می‌دهد.

در جایی امن دور از فضای آلوده پناه گیرید

اگر متوجه حملات تروریستی گازی و یا مسمومیت در خارج از فضای ساختمان مدرسه شده‌اید، بهتر است در داخل کلاس‌ها پناه بگیرید و دیگر دوستان خود را نیز به داخل کلاستان بیاورید. اگر همسایه‌ها یا افراد دیگری را دیدید، فریاد بزنید که فوراً به دنبال سرپناه باشند. همچنین ماندن در فضای باز شما را در معرض غلظت بیشتری از گاز قرار می‌دهد. اگر در فضای باز هستید و سرپناه مناسبی در دسترس نیست، سعی کنید به مکان‌های بلندتر بروید.

بیشتر گازهای شیمیایی روی زمین فرو‌ می‌مانند، بنابراین قرار گرفتن در بالاترین سطح از فضای آلوده، شما را کمتر در معرض آلودگی‌ها و گازهای شیمیایی قرار می‌دهد.

به ایزوله‌ترین اتاق داخل ساختمان بروید

هنگامی که داخل ساختمان هستید، راه خود را به کوچک‌ترین اتاق با کم‌ترین پنجره‌ها یا کم‌ترین دسترسی به فضای باز را پیدا کنید. همچنین از پارچه، پلاستیک یا هر چیز دیگری که در دسترس است برای مسدود کردن لبه‌های چارچوب درب مخصوصا شکاف پایین درب استفاده کنید. اگر نوار چسب دارید، آن را در لبه‌های درب و پنجره‌ها به کار ببرید.

اگر چه این کار همیشه موثر نیست، اما رفتن به یک فضای کوچک و ایزوله می‌تواند کیفیت هوایی را که در طول حمله شیمیایی تنفس خواهید می‌کنید را بهبود بخشد.

به طور کلی، در مواجهه با مسمومیت، باید به سرعت اقدام کرده و به مراکز درمانی نزدیک مراجعه کرد. همچنین، باید همواره در دسترس داشتن شماره‌های اورژانس و مراکز کنترل سموم در مواقع اضطراری توجه داشته باشید.

بیشتر بخوانید:

• سن، نشانه ها و علائم بلوغ پسران و دختران

کلام آخر

درپی اعلام مسمومیت دانش آموزان مدارس دخترانه و پسرانه کشور با گازهای سمی، نگرانی‌های بسیار در کشور ایجاد شده است. بروز حوادث شیمیایی و مسمومیت‌های دسته جمعی از اهمیت بالایی برخوردار هستند و باید
بصورت اورژانس پیگیری شوند زیرا اغلب تعداد زیادی از افراد درگیر آن می‌شوند. مسمومیت‌های جمعی با مواد شیمیایی
ممکن است بصورت حاد یا مزمن رخ دهند. این نوع از مسمومیت‌ها ممکن است در جریان یک اقدام عمدی و تروریستی رخ دهند به همین دلیل بسیار مهم است تا در صورت مواجهه با چنین حادثه ای فوراً دیگر همکلاسی‌های خود را از این حمله شیمیایی و یا مسمویت‌ها مطلع کنید.