عطسه چیست؟ چه چیزی باعث عطسه میشود؟
عطسه یا به انگلیسی Sneeze مکانیزمی طبیعی از سیستم ایمنی بدن شما است که بدن شما برای پاک کردن بینی از آن استفاده میکند. هنگامی که برخی محرکهای بینی مانند خاک، دود یا گرد و غبار وارد سوراخهای بینی میشوند، بینی ممکن است تحریک شود. هنگامی که این اتفاق میافتد، بدن شما برای پاک کردن بینی کاری که باید انجام دهد انجام میدهد و باعث عطسه میشود. عطسه یکی از اولین دفاعهای بدن شما در برابر باکتریها و حشرات مهاجم است. عطسه کردن در واقع راهکار بدن برای از بین بردن مواد تحریک کننده از بینی یا گلو است.(1)
آیا زیاد عطسه میکنید؟ از عطسه کردن خسته شدهاید؟ آیا به دنبال راهکاری برای بهبود و درمان عطسه خود هستید؟ تا انتهای این مقاله از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید تا بیشتر توضیح دهیم.
وقتی عطسه میکنیم چه اتفاقی میافتد؟
همانطور که قبلا گفته شد، هنگامیکه محرکی وارد بینی شما میشود، ممکن است با موهای ریز و پوست ظریفی که مجرای بینی شما را پوشاندهاند، برخورد داشته باشند. این ذرات و آلایندهها مانند دود، آلودگی هوا یا باکتریها، کپکها و شورهها وارد بینی شده که باعث تحریک غشاهای مخاطی حساس داخل بینی و گلو میشوند. وقتی این غشاها تحریک شوند، باعث بروز عطسه میشود.
هنگامی که مجرای بینی شما با ذرات و آلایندهها برخورد میکند، سیگنال الکتریکی را به مغز شما ارسال میکند. این سیگنال به مغز شما میگوید که بینی باید خودش را پاک کند، سپس مغز به بدن شما سیگنال میدهد که زمان عطسه فرا رسیده و بدن شما با آماده سازی خود با یک انقباض قریب الوقوع پاسخ این ذرات را میدهد. در بیشتر موارد هنگام عطسه، چشمها به اجبار بسته میشوند، زبان به سمت سقف دهان حرکت کرده و ماهیچههای گلوی شما محکم میشوند.
هنگام عطسه کردن، تمام این فرایند تنها در چند ثانیه اتفاق میافتد. عطسه، آب، مخاط و هوا را با نیرویی باورنکردنی از بینی شما خارج میکند. عطسه میتواند میکروبهای زیادی را از مجرای تنفسی شما خارج کند که باعث گسترش بیماری هایی مانند کرونا یا آنفولانزا میشوند.
بیشتر بخوانید:
- بیماری مننژیت، علائم، پیشگیری و درمان
- سیستم ایمنی چیست؟ روشهای تقویت سیستم ایمنی بدن
- سینوزیت چیست؟ + علت و بهترین روش های درمان سینوزیت
چه چیزی باعث عطسه کردن میشود؟
بخشی از وظیفه بینی شما، تمیز کردن هوایی است که تنفس میکنید و مطمئن میشود که این هوا عاری از آلودگی و باکتری است. در بیشتر موارد، بینی شما این آلودگی و باکتری را در مخاط به دام میاندازد. سپس معده شما مخاط را هضم میکند. این فرایند باعث میشود که هر مهاجم بالقوه مضری که در مخاط به دام افتاده خنثی شود. با این حال، گاهی اوقات، محرکهای بینی و کثیفی میتواند وارد بینی شما شده و غشاهای مخاطی حساس، در داخل بینی و گلو شما را تحریک کنند. هنگامی که این غشاها تحریک میشوند، عطسه اتفاق میافتد.
بینی میتواند توسط عوامل مختلفی تحریک شود برای مثال عطسه میتواند یکی از علائم اولیه بیمارها و یا آلرژی باشد. با اینحال تعدادی عواملی که میتوانند باعث عطسه کردن در افراد باشد عبارتند از:
- آلرژنها
- عفونتها، مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
- محرکهای بینی، مانند آلایندهها و آلودگی هوا
آلرژن ها
آلرژی یا حساسیت یک بیماری بسیار شایع است که در اثر پاسخ بدن شما به ارگانیسمهای خارجی ایجاد میشود. در شرایط عادی، سیستم ایمنی بدن از شما در برابر مهاجمان مضر مانند باکتریها محافظت میکند. اگر آلرژی دارید، سیستم ایمنی بدن شما ارگانیسمهای معمولی بی ضرر را به عنوان تهدید شناسایی میکند؛ به همین علت آلرژی میتواند باعث عطسه شما شود.
اسپریهای بینی که دارای کورتیکواستروئید هستند التهاب مجرای بینی شما را کاهش میدهند و دفعات عطسه را کاهش میدهند. افراد مبتلا به آلرژی اغلب از این اسپری ها استفاده می کنند.
عفونتها
عفونتهای ناشی از ویروسهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا نیز میتواند باعث عطسه شوند. بیش از 200 نوع ویروس مختلف وجود دارد که میتوانند باعث سرماخوردگی در شما شوند. با این حال، بیشتر سرماخوردگی ها نتیجه ویروس راینو ویروس هستند.
سایر دلایل غیر رایج عطسه که کمتر شایع هستند عبارتند از:
- ضربه به بینی
- ترک برخی از مواد مخدر
- استنشاق مواد محرک، از جمله گرد و غبار و فلفل
- تنفس هوای سرد
چه زمانی عطسه مشکل ساز است؟
در برخی موارد عطسه میتواند آزاردهنده باشد، با اینحال، عطسه به ندرت نشانه یک مشکل جدی است. برخی افراد با شرایط خاص در صورت عطسه بیش از حد ممکن است علائم یا عوارض دیگری را تجربه کنند. به عنوان مثال، افرادی که خونریزیهای مکرر از بینی دارند ممکن است همراه عطسه، خونریزی بیشتری را تجربه کنند. افراد مبتلا به میگرن ممکن است در صورت بروز عطسه در حین سردرد، ناراحتی بیشتری را تجربه کنند.
همه افراد به محرکهای خارجی یا آلرژنها مانند اطراف خود پاسخ نمیدهند. مجرای بینی برخی افراد آنقدرها حساس نیست. اگر به طور مکرر شروع به عطسه میکنید و نمیتوانید علت واضحی را مشخص کنید، به پزشک خود مراجعه کنید. در حالی که ممکن است چند عطسه نشانه هیچ چیز نگران کنندهای نباشد، همیشه بهتر است در مورد علائم جدید خود با یک پزشک صحبت کنید. چه به ندرت عطسه میکنید و چه به طور مکرر، مهم است که بهداشت عطسه را رعایت کنید.
آب و مخاطی که با هر عطسه خارج میکنید میتواند حامل میکروبها و باکتریهایی باشد که باعث گسترش بیماریها میشوند. اگر مجبور به عطسه هستید، بینی و دهان خود را با دستمال بپوشانید. سپس، قبل از تماس با سطح دیگری، دستهای خود را با آب و صابون بشویید. این روش به جلوگیری از گسترش میکروبها و بیماریها کمک میکند.
درمان عطسه در خانه
یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از عطسه، پرهیز از چیزهایی است که شما را به عطسه تحریک میکند. همچنین میتوانید تغییرات سادهای را در خانه خود ایجاد کنید تا عوامل تحریک کننده را کاهش دهید. اگر حیوانات خانگی دارید که ریزش مو دارند، باید موهای آنها را کوتاه کنید. در صورتی که به گرد و غبار حساسیت دارید میتوانید غبار روی حوله و سایر پارچهها را با شستن آنها در آب داغ یا آب با دمای بالاتر از 130 درجه فارنهایت از بین ببرید.
همچنین میتوانید یک دستگاه تصفیه هوا برای تمیز کردن هوای خانه خود تهیه کنید. همچنین شما میتوانید از اسپریهای بینی برای رفع گرفتگی یا آبریزش بینی استفاده کنید یا در صورت ابتلا به آنفولانزا میتوانید از داروهای ضد ویروسی برای تسریع زمان بهبودی خود استفاده کنید.
کلام آخر
عطسه مکانیزمی است که بدن شما برای پاک کردن بینی از آن استفاده میکند. هنگامی که مجرای بینی شما با ذرات و آلایندهها برخورد میکند، سیگنال الکتریکی را به مغز شما ارسال میکند. این سیگنال به مغز شما میگوید که بینی باید خودش را پاک کند، سپس مغز به بدن شما سیگنال میدهد که زمان عطسه فرا رسیده و بدن شما با آماده سازی خود با یک انقباض قریب الوقوع پاسخ این ذرات را میدهد. آلرژیها و ویروسهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا نیز میتواند باعث عطسه شوند. در برخی موارد عطسه میتواند آزاردهنده باشد، با اینحال، عطسه به ندرت نشانه یک مشکل جدی است.
چرا هنگام عطسه چشمان خود را میبندیم؟
بستن چشم ها، رفلکس طبیعی بدن شما در هر بار عطسه کردن است. علیرغم شایعههای رایج، باز گذاشتن چشمهایتان در حین عطسه باعث نمیشود که چشمانتان از سرتان بیرون بزند.
علت عطسه چیست؟
عطسه مکانیزمی است که بدن شما برای پاکسازی مجرای تنفسی از آن استفاده میکند. هنگامی که برخی محرکهای بینی مانند خاک، دود یا گرد و غبار وارد سوراخهای بینی میشوند، بینی ممکن است تحریک شود. هنگامی که این اتفاق میافتد، بدن شما برای پاک کردن بینی کاری که باید انجام دهد انجام میدهد، و باعث عطسه میشود.
چرا وقتی آلرژی داریم عطسه میکنیم؟
گرد و غباری که در حین تمیز کردن اجسام ایجاد میشود ممکن است باعث شود هر کسی عطسه کند. اگر به گرد و غبار آلرژی دارید، ممکن است به دلیل تماس زیاد با گرد و غبار، عطسه کنید.