هر انچه باید در مورد گودی کمر بدانید؛ + علائم و درمان

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

گودی کمر و یا لوردوز (Lordosis) تعریف پزشکی برای ستون فقرات خمیده به جلو در گردن یا کمر است. در اغلب موارد گودی کمر به اندازه کافی شدید نیستند که علائمی ایجاد کند یا نیاز به درمان داشته باشد. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشیبد تا به پاسخ سوالات شما درباره علت و درمان گودی کمر بپردازیم.

گودی کمر چیست؟

گودی کمر تعریف پزشکی برای توضیح ستون فقرات خمیده به جلو در گردن یا کمر است. ستون فقرات گردنی (نام پزشکی بخشی از ستون فقرات شما در گردن) و ستون فقرات کمری (بخشی از ستون فقرات شما در کمر) به طور طبیعی کمی به سمت جلوی بدن شما خمیده هستند. این گودی‌ها به طور طبیعی به شما کمک می‌کند تا تعادل خود را حفظ کنید.

اما هر چیزی که باعث شود آن نواحی ستون فقرات شما بیش از آنچه باید انحنا پیدا کند، انحنای لوردوتیک و یا گودی کمر نامیده می‌شود. گودی کمر در صورتی ایجاد می‌شود که ستون فقرات شما بیش از حد انحنا پیدا کند و وضعیت شما را از حالت معمول خارج کند. به یاد داشته باشید، گودی کمر در ستون فقرات گردنی و کمری تنها در این شرایط طبیعی است. در ستون فقرات گردنی، انحنای 30 تا 40 درجه و در ستون فقرات کمر، انحنای 40 تا 60 درجه معمول است.

درواقع به انحنا و یا قوس بیش از حد ستون فقرات در ناحیه کمر، گودی کمر گفته می‌شود. گودی کمر می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد. گودی کمر در برخی موارد گودی کمر ممکن است به قدری شدید باشد که علاوه بر ایجاد ناراحتی و درد، بر توانایی راه رفتن و داشتن تعادل افراد نیز تأثیر بگذارد. به همین دلیل درمان به موقع گودی کمر در همان مراحل اولیه یا از عوارض جدی آن پیشگیری میکند.

تفاوت گودی کمر با اسکولیوز و کیفوز چیست؟

گودی کمر، اسکولیوز و کیفوز همگی شرایطی هستند که بر انحنای ستون فقرات شما تأثیر می‌گذارند. تفاوت بین همه آنها این است که کدام قسمت از ستون فقرات شما تحت تأثیر قرار گرفته است و در کدام جهت آن را منحنی می‌کنند. لوردوز و یا گودی کمر افزایش انحنا به سمت جلوی بدن است که به طور طبیعی بخشی از ستون فقرات گردنی و کمری شماست.

اما اسکولیوز باعث انحنای ستون فقرات و چرخش به پهلو می‌شود. این اختلال بیشتر در کودکان و نوجوانان شایع است. کیفوز نیز باعث می‌شود که ستون فقرات قفسه سینه شما (بالای پشت شما بین گردن و پایین دنده ها) به سمت عقب خمیده شود و بیش از حد طبیعی از جلوی بدن دور شود. این اختلال باعث می‌شود مردم شانه‌های خمیده داشته باشند.

گودی کمر چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

گودی کمر می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد. با این‌حال برخی از گروه‌ها بیشتر در معرض ابتلا به گودی کمر هستند، از جمله:

• بزرگسالان بالای 50 سال.
• کودکانی که در حال جهش رشد هستند.
• افرادی که باردار هستند.

گودی کمر چگونه بر بدن تأثیر می‌گذارد؟

گودی کمر وضعیت سطون فقرات شما را تغییر می‌دهد. نحوه تأثیر آن بر بدن شما بستگی به نوع و شدت آن را دارید.

به طور کلی گودی کمر را می‌توان به 5 نوع تقسیم بندی کرد که عبارتند از:

• گودی کمر مرتبط با وضعیت: اضافه وزن، عادات نامناسب و یا ضعف عضلات پشت و شکم، از علل این نوع گودی کمر است.
• گودی کمر مادرزادی: این نوع از گودی کمر در اثر بیماری‌های مادرزادی و یا تروما و ایجاد می‌شوند.
• گودی کمر ناشی از جراحی لامینکتومی: جراحی لامینکتومی برای درمان دیسک کمر و یا سایر بیماری‌های ستون فقرات انجام می‌شود. اما در برخی موراد، این جراحی میتواند باعث ایجاد گودی کمر شود.
• گودی کمر عصبی و عضلانی
• گودی کمر ثانویه ناشی از اختلالات مفصال لگن

علائم گودی کمر چیست؟

شایع‌ترین علائم گودی کمر، ایجاد درد عضلانی است. وقتی ستون فقرات شما به طور غیرطبیعی و بیش ار حد قوس داشته باشد، ماهیچه‌ها و عضلات شما در جهات مختلفی کشیده می‌شوند که باعث اسپاسم و گرفتگی می‌شوند. محدودیت حرکتی، یکی دیگر از علائم شدید گودی کمر است.

همچنین اغلب افراد مبتلا به گودی کمر، پس از دراز کشیدن، فاصله زیادی بین کمر و سطح تشکشان وجود دارد می‌تواند یکی از علامت‌های ابتلا به لوردوز باشد. به محض اینکه متوجه علائم گودی شدیدی در کمر و یا گردن یا هر جای دیگری در امتداد ستون فقرات خود شدید، بهتر است با یک پزشک متخصص صحبت کنید و هیچگونه تغییری را در بدن خود را نادیده نگیرید.

علت گودی کمر چیست؟

اکثر موارد گودی کمر ایدیوپاتیک هستند، به این معنا که تعریف پزشکی برای بروز آن‌ها وجود ندارد. با این‌حال گودی کمر در کودکان و نوجوانان اغلب به دلیل اختلال کیفوز ایجاد می‌شود. همچنین برخی از اختلالت و یا بیماری‌ها نیز می‌توانند با تأثیر منفی که بر ساختار و یکپارچگی ستون فقرات میگذارند، باعث ایجاد لوردوز شده و یا شدت آن را بیشتر کنند. برخی از شرایط عبارتند از:

• اضافه وزن و یا چاقی
• پوکی استخوان
• اسپوندیلولیستزیس
• استئوسارکوم
• آکندروپلازی
• دیستروفی عضلانی
• انسفالوپاتی استاتیک

تشخیص گودی کمر چگونه است؟

برای تشخیص گودی کمر، پزشکان اغلب با انجام یک معاینه فیزیکی و پرسش سوالاتی درباره علائمی که دارید انجام می‌دهند. در طول این معاینه، پزشک از شما می‌خواهد تا به سمت جلو و یا پهلو خم شوید. هدف از این معاینه برای تشخیص گودی کمر، بررسی موارد زیر است:

• انعطاف‌پذیری ستون فقرات شما
• دامنه حرکتی ستون فقرات شما
• هم راستا و یا متقارن بودن قسمت‌های مختلف ستون فقرات

در طول معاینه پزشکان بررسی خواهند کرد که آیا ستون فقرات شما منحنی انعطاف پذیر است یا خیر. اگر هنگام خم کردن گردن یا کمر گودی کمر شما نیز به حالت طبیعی برگردد، کمتر به درمان یا جراحی نیاز خواهید داشت. پزشکان همچنین ممکن است شما را از نظر اسکولیوز و کیفوز و سایر شرایطی که بر کمر و ستون فقرات شما تأثیر می‌گذارد، معاینه کنند.

اگر پزشک شما متوجه علائم گودی کمر در ستون فقرات شما شود، ممکن است به برخی آزمایشات تصویربرداری کمک کنید تا بدانند دقیقاً در بدن شما چه می‌گذرد، این آزمایشات تصویربرداری اغلب شامل انجام ام آر آی، سی تی اسکن و تصویربرداری اشعه ایکس هستند.

درمان گودی کمر چگونه است؟

نحوه درمان گودی کمر بستگی به این دارد که در کجای ستون فقرات شما قرار دارد و اینکه آیا علائمی ایجاد می‌کند یا خیر. اغلب مردم به گودی کمر هیچ درمان خاصی نیاز ندارند. لا این‌حال اگر علائمی مانند گردن درد یا کمردرد دارید، احتمالا فقط به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه (مانند آسپرین یا ایبوپروفن) و کشش و تقویت برای درمان علائم خود نیاز خواهید داشت.⁽¹⁾

همچنین حتمالاً باید هر چند ماه یک بار برای نظارت بر گودی کمر خود به پزشک فوق تخصص ستون فقرات مراجعه کنید تا مطمئن شوید که گودی کمر شما شدیدتر نشده است. اگر گودی کمر در طول زمان بدتر شود، یا اگر انعطاف پذیر در عضلات خود را از دست بدهید، پزشک شما ممکن است چندیدن روش درمانی را برای شما پیشنهاد کند، از جمله:

فیزیوتراپی: ممکن است پزشک تمرینات و حرکات کششی را برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات پیشنهاد دهد. اما این نکته را به خاطر داشته باشید که این ورزش‌ها نمی‌توانند انحنای کمر شنا را کاهش دهند یا لوردوز را درمان کنند. با این‌حال برخی مطالعات نشان داده‌اند که فزیوتراپی یکی تز بهترین روشها برای کاهش علائمی مانند درد گردن یا کمر هستند. تقویت عضلات همسترینگ، باسن، شکم و باسن (عضلات باسن) همگی می‌توانند وضعیت شما را بهبود بخشند.

گن طبی و یا بریس: شما از یک گن طبی بریس برای حمایت از ستون فقرات خود استفاده می‌کنید و از انحنای بیشتر آن جلوگیری می‌کنید. اکثر افراد نیاز دارند که بریس خود را حداقل 20 ساعت در روز ببندند.

جراحی لوردوز: به ندرت برای درمان گودی کمر به جراحی لوردوز نیاز است. اگر انحنای ناشی از لوردوز به اندازه کافی شدید باشد یا با گذشت زمان بدتر شود، پزشک شما یک ممکن است همجوشی ستون فقرات را برای کمک به صاف کردن ستون فقرات و کاهش انحنا توصیه کند. همچنین ممکن است برای کمک به بهبودی به پیوند استخوان نیاز داشته باشید.

جلوگیری از گودی کمر

شما نمی توانید از گودی کمر جلوگیری کنید، زیرا گودی کمر نوعی اختلال ایدیوپاتیک بوده و یا ناشی از یک بیماری دیگر است. در هر صورت، هیچ کاری نمی‌توانید برای جلوگیری از توسعه آن انجام دهید. منعطف ماندن و تقویت عضلات کمر از بهترین راه برای به حداقل رساندن خطرات گودی کمر است.

کلام آخر

گودی کمر به قوس یا انحنایی گفته‌ می‌شود که در ناحیه کمر افراد ایجاد‌ می‌شود. در صورتی که میزان این فرورفتگی و گودی کمر طبیعی باشد روند حرکات جسمانی به طور کلی به درستی انجام خواهد شد. اما در صورتی که میزان قوس کمر از حدی افزایش یابد‌ می‌توان گفت که افراد دردهایی را در بخش‌‌های مختلف کمر و ستون فقرات تجربه خواهند کرد. بیشتر مردم هرگز به گودی کمر خود فکر نمی کنند تا زمانی که دلیلی داشته باشند که مشکلی در ستون فقرات آن‌ها وجود دارد.