علت درد بین دو کتف: دلایل پزشکی، علائم و راه‌ درمان

بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، تقریباً در 80٪ از موارد درد بین دو کتف نوعی درد ارجاعی است که در اثر مشکلات ستون فقرات یا فشار بر اعصاب نخاعی رخ می دهد. درد بین دو کتف به احساس ناراحتی یا درد در ناحیه بالای کمر و میان شانه‌ها اشاره دارد. این درد معمولا در اثر عوامل مختلفی مانند تنش های عضلانی، وضعیت نادرست نشستن، آسیب‌های ورزشی یا استرس رخ می دهد. دکتر سپاستین جاسستین، می گوید: “بسیاری از بیماران ما به دلیل وضعیت‌های نادرست نشستن دچار درد بین دو کتف می‌شوند. در اینگونه موارد استفاده از صندلی های ارگونومیک و اصلاح سبک نشستن می تواند بدون نیاز به درمان تا حدود 80 درصد به بهبود درد و سوزش بین دو کتف کمک کند.”

روش‌های درمانی مختلفی مانند فیزیوتراپی، مصرف داروهای ضد التهاب و در برخی موارد، درمان‌های مداخله‌ای مانند تزریق استروئید برای مدیریت درد بین دو کتف استفاده می شود. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، حدود 30٪ از افرادی که تحت درمان فیزیوتراپی قرار می‌گیرند، بهبود قابل توجهی در درد خود تجربه می‌کنند. این بهبودی می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به طور چشمگیری افزایش دهد. برهمین اساس، ما در این مقاله از آزمایشگاه ویروس شناسی کیوان سعی کرده ایم نکات بیشتری را برای درمان و تشخیص درد بین کتف مورد بررسی قرار دهیم.

درد بین دو کتف نشانه چیست و دقیقا کجا است؟

درد بین دو کتف، درد ناخوشایندی است که در ناحیه بین استخوان‌های کتف و ستون فقرات در قسمت بالای پشت احساس می‌شود. این درد ناتوان کننده که اغلب با سوزش بین دو کتف همراه است، از عوامل مختلفی نظیر مشکلات عضلانی، آسیب‌های مفصلی، مشکلات دیسک، آرتروز، و حتی مشکلات قلبی یا ریوی نشات می گیرد.

محل دقیق درد در بیماران متفاوت است، اما معمولاً در ناحیه بین دو کتف و در امتداد ستون فقرات احساس می‌شود. گاهی اوقات درد بین دو کتف پشت به گردن، شانه‌ها یا بازوها نیز انتشار می یابد. شدت درد بین دو کتف در افراد از یک درد خفیف و مبهم تا یک درد شدید و تیز متفاوت است.

رایج ترین علل درد بین دو کتف

در بسیاری از موارد درد وسط پشت بین دو کتف ناشی از یک علت واحد نیست زیرا این ناحیه شامل عضلات، مفاصل، دیسک‌ها و اعصاب متعددی است که هر کدام می‌توانند به طور جداگانه یا ترکیبی دچار مشکل شوند. برخی از مهمترین عواملی که در ایجاد درد و سوزش بین دو کتف نقش دارند، عبارتند از:

• مشکلات عضلانی
• آسیب‌ مفصلی
• مشکلات دیسک
• وضعیت بدنی نامناسب
• استرس و اضطراب
• بیماری‌های قلبی، ریوی یا سرطان

درد بین دو کتف یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این درد ممکن است به صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شده و از ناراحتی‌های ساده عضلانی تا بیماری‌های جدی‌تر نشأت بگیرد. با توجه به ساختار پیچیده این ناحیه، شناسایی علت دقیق درد اهمیت ویژه‌ای دارد تا درمان مناسب و به موقع انجام شود. در ادامه به بررسی عوامل مختلفی می‌پردازیم که می‌توانند باعث بروز درد بین دو کتف شوند.

مشکلات عضلانی؛ از علل درد بین دو کتف

 کشیدگی عضلات، اسپاسم، التهاب عضلات و حتی ضعف عضله از جمله شایع‌ترین علل درد بین دو کتف محسوب می شوند. ابتلا به این مشکلات از وضعیت بدنی نامناسب، استفاده بیش از حد از عضلات، گرفتگی کتف ورزشکاران یا آسیب‌های ورزشی نشات می گیرد.

آسیب‌های مفصلی

در بسیاری از سالمندان ابتلا به آسیب‌های مفصلی مانند آرتروز، باعث تخریب غضروف مفصلی و التهاب می‌شود. این التهاب و تخریب، با تحریک اعصاب اطراف مفصل همراه است و احساس درد و سوزش بین دو کتف را ایجاد می‌کند.

علت درد بین دو کتف؛ مشکلات دیسک

ابتلا به مشکلات دیسک مانند فتق دیسک در ناحیه ستون فقرات سینه‌ای یا دیسک گردن، با فشار بر اعصاب نخاعی باعث ایجاد درد ارجاعی در ناحیه بین دو کتف می شود. این فشار عصبی همچنین با التهاب و اسپاسم عضلات اطراف ستون فقرات همراه است که در نتیجه درد بالای کمر بین دو کتف را تشدید می‌کند.

وضعیت بدنی نامناسب

نشستن های طولانی مدت با وضعیت بدنی نامناسب، خم شدن بیش از حد و استفاده از تلفن همراه برای ساعات طولانی اصلی ترین علت درد بین دو کتف محسوب می شود. این فشار مداوم با خستگی عضلات، اسپاسم و التهاب همراه است و درد پشت شانه و کتف را ایجاد می کند.

استرس و اضطراب

قرار گرفتن در شرایط استرس باعث فعال‌سازی سیستم عصبی سمپاتیک و افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین می‌شود. این هورمون‌ها با انقباض مزمن عضلات، جریان خون را محدود می کنند و باعث تجمع مواد زائد متابولیکی و کمبود اکسیژن در بافت های عضلانی می‌شوند. این شرایط باعث ایجاد درد ارجاعی در ناحیه بین دو کتف می‌شود.

بیماری‌های قلبی، ریوی یا سرطان

در موارد نادر، درد و سوزش بین دو کتف ناشی از مشکلات جدی‌تری مانند بیماری‌های قلبی، ریوی یا سرطان است. بیماری‌های قلبی درد آنژینی را به ناحیه دو کتف ارجاع می دهند، در حالی که تومورهای ریوی یا متاستازها با فشار بر اعصاب یا ساختارهای مجاور، این درد را ایجاد می کنند.

علائم شایع سوزش بین دو کتف چیست؟

ابتلا به درد و سوزش بین دو کتف با طیف گسترده ای از علائم همراه است. هر یک از افراد بسته به شدت و مدت بیماری علائم مختلفی را تجربه می کنند. اما در مجموع مهمترین علائم سوزش بین دو کتف عبارت است از:

• سردرد
• بی‌حسی یا گزگز
• اسپاسم عضلانی
• حساسیت به لمس
• تشدید درد با فعالیت
• درد مبهم و آزاردهنده
• احساس سوزش یا درد تیز
• سفتی و محدودیت حرکتی

شدت علائم سوزش بین دو کتف در افراد از خفیف تا شدید متغیر است. در موارد خفیف فرد فقط یک احساس ناراحتی یا درد مبهم را تجربه می کند که معمولا با مسکن‌های بدون نسخه قابل کنترل است. در موارد شدید، درد شدید و ناتوان‌کننده  فرد را از انجام فعالیت‌های عادی باز می دارد و باعث اختلال در انجام امور روزمره می شود.

علت درد بین دو کتف بعد از غذا خوردن چیست؟

شایع‌ترین علت درد بین دو کتف بعد از غذا خوردن، رفلاکس معده است که در آن اسید معده به مری برمی‌گردد و باعث تحریک عصب واگ می‌شود. این وضعیت درد را به ناحیه بین دو کتف ارجاع می دهد. همچنین، مشکلاتی مانند ابتلا به سنگ کیسه صفرا نیز می‌تواند باعث درد ارجاعی به ناحیه کتف ها شود، زیرا کیسه صفرا و کبد از طریق اعصاب مشترک با ناحیه پشت ارتباط دارند.

علاوه بر این، پرخوری یا مصرف غذاهای چرب باعث فشار بر معده و دیافراگم می شود که این فشار نیز با درد و سوزش در ناحیه بین دو کتف همراه است. در موارد نادر، مشکلات مری مانند اسپاسم مری یا اختلالات حرکتی مری نیز در ایجاد درد بین دو کتف و معده نقش دارند.

درد بین دو کتف هنگام خواب چه دلیلی دارد؟

علت درد وسط پشت بین دو کتف در هنگام خواب ناشی از عوامل مختلفی است. به عنوان مثال وضعیت نامناسب خواب، استفاده از بالش یا تشک نامناسب فشار زیادی بر عضلات و مفاصل کمر وارد می کند. مشکلات عضلانی و اسکلتی مانند کشیدگی عضلات، کمر درد ناگهانی، آرتروز یا فتق دیسک نیز  در طول شب و با استراحت طولانی‌مدت دردناک‌تر می شوند. از سویی دیگر در برخی بیماران رفلاکس اسید معده در طول شب عصب واگ را تحریک می کند و باعث درد ارجاعی به ناحیه دو کتف می شود.

در موارد نادر، ابتلا به آپنه خواب نیز می‌تواند به درد بین دو کتف و تنگی نفس در هنگام خواب منجر شود. در مواردی که این درد را به طور مداوم احساس می کنید یا سوزش بین دو کتف با علائم دیگری همراه است، توصیه می شود که برای تشخیص دقیق و درمان مناسب در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

درمان های خانگی موثر برای تسکین سریع درد دو کتف

استفاده از روش‌های خانگی برای درمان علت درد ستون فقرات بین دو کتف در عین ساده بودن دارای مزیت های بسیاری است. زیرا این درمان ها معمولاً غیرتهاجمی، کم‌هزینه و قابل دسترس هستند و  به طور موثری در کاهش درد خفیف تا متوسط بین دو کتف نقش دارند. جدول زیر برخی از بهترین درمان های خانگی موثر در تسکین سوزش بین دو کتف را به شما نشان می دهد:

درمان خانگی	اثرات
تکنیک های کششی ساده	کاهش تنش عضلانی و بهبود انعطاف‌پذیری بدن
استفاده از کمپرس سرد و گرم	رفع التهاب، کاهش تورم و تسکین درد
ماساژدرمانی در منزل	کاهش تنش عضلانی و بهبود گردش خون

همچنین فراموش نکنید که این درمان‌ها اغلب به عنوان بخشی از یک رویکرد جامع برای مدیریت درد، در کنار تغییرات سبک زندگی و سایر روش‌های درمانی، توصیه می‌شوند.

درمان های تخصصی برای درد مزمن بین دو کتف

در مواردی که درمان های خانگی در کاهش درد و سوزش بین دو کتف موثر واقع نمی شود، لازم است که در اسرع وقت از درمان های تخصصی و پزشکی استفاده کنید. هدف از درمان تخصصی، افزایش کیفیت زندگی و بهبود هدفمند وضعیت سلامتی بیمار است. درمان های پزشکی بسیاری برای رفع و تسکین سوزش بین دو کتف وجود دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

• فیزیوتراپی
• تزریقات درمانی بلوک عصبی PRP
• درمان با امواج شوک Shockwave therapy

انتخاب روش درمانی مناسب بسته به شدت درد، علت زمینه‌ای و شرایط کلی بیمار متفاوت است. متخصصان پس از معاینه و بررسی دقیق وضعیت بیمار، می‌توانند بهترین گزینه درمانی را پیشنهاد دهند. در بسیاری از موارد، ترکیبی از چند روش مانند فیزیوتراپی و تزریق‌های هدفمند می‌تواند نتایج مؤثری در کاهش درد و بازیابی عملکرد طبیعی عضلات و مفاصل ناحیه بین دو کتف داشته باشد. پیگیری درمان و رعایت توصیه‌های پزشکی نقش مهمی در تسریع روند بهبودی دارد.

فیزیوتراپی و تکنیک های جدید آن

امروزه فیزیوتراپی یکی از روش‌های مؤثر در درمان درد مزمن بین دو کتف محسوب می شود. این درمان شامل تمرینات خاص، حرکات کششی و تکنیک‌های دستی برای تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری بدن است. در برخی موارد و با توجه به نیازهای فردی، بیمار می تواند تمرینات فیزیوتراپی را در منزل نیز انجام بدهد. انجام تمرینات فیزیوتراپی در منزل به بیمار کمک می‌کند تا در محیط راحت‌تری به تمرینات بپردازد و بهبودی سریع‌تری را تجربه کند. این رویکرد به ویژه برای افرادی که به دلیل درد یا محدودیت‌های حرکتی نمی‌توانند به مراکز درمانی مراجعه کنند، بسیار مفید است.

بیشتر بخوانید: تمرینات فیزیوتراپی تنفسی ریه در خانه و کلینیک؛ از صفر تا صد

تزریقات درمانی بلوک عصبی PRP

استخراج و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یکی از روش‌های نوین در درمان دردهای مزمن است. در این روش، از خون خود بیمار پلاسمایی استخراج می‌شود که حاوی عوامل رشد است و به ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا فرآیند بهبودی را تسریع کند. همچنین، بلوک عصبی به معنای تزریق داروهای بی‌حس‌کننده به نواحی خاصی از سیستم عصبی است که باعث کاهش و تسکین درد می شود. این روش‌ها به ویژه در مواردی که درد مزمن به دلیل التهاب یا آسیب‌های بافتی رخ می دهد، بسیار تاثیرگذار است. همچنین، تزریق اپیدورال انتخاب خوبی برای کاهش درد می باشد.

روش های نوین مانند درمان با امواج شوک Shockwave therapy

درمان دردهای مزمن با امواج شوک یکی از روش‌های نوین در مدیریت درد مزمن است که به عنوان یک درمان غیرجراحی شناخته می‌شود. این روش شامل ارسال امواج صوتی با شدت بالا به ناحیه دردناک است که باعث بهبود جریان خون، کاهش التهاب و تحریک فرآیند ترمیم بافت ها می شود. تحقیقات نشان می دهند که درمان با امواج شوک تا 70 درصد در کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی مؤثر است و به عنوان گزینه‌ای مفید برای افرادی که به درمان‌های سنتی پاسخ نمی‌دهند، مطرح می شود.

نقش تغذیه در تسکین و پیشگیری از درد بین دو کتف

کاملا بدیهی است که تغذیه در تسکین و پیشگیری از علت درد بین دو کتف نقش مهمی ایفا می‌کند و بر کاهش التهاب، سلامت عضلات و استخوان‌ها و وزن بدن تأثیر می گذارد. جدول زیر به طور اختصار نقش تغذیه در پیشگیری از علت درد بین دو کتف را به شما نشان می دهد:

مواد غذایی	مثال	تاثیرات
آنتی اکسیدان ها	ماهی‌ چرب سالمون، روغن زیتون، روغن نارگیل	کاهش التهاب بدن، تسکین درد عضلات و مفاصل
پروتئین ها	گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ	ترمیم و ساخت عضلات، حفظ سلامت بافت‌ها
ویتامین ها	میوه‌ها و سبزیجات اسفناج، کلم بروکلی، کرفس	کاهش التهاب، بهبود سلامت کلی بدن
مواد معدنی	لبنیات کم‌چرب، انواع حبوبات، مغزها و آجیل ها	حفظ سلامت استخوان‌ها، پیشگیری از پوکی استخوان

همچنین در کنار مصرف مواد مغذی، حفظ وزن سالم از موارد مهمی است که باید رعایت کنید. زیرا حفظ تناسب اندام با کاهش فشار بر عضلات و مفاصل پشت، در پیشگیری از علت درد بین دو کتف به شما کمک می‌کند. اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده، قند و چربی‌های اشباع شده نیز در کاهش التهاب بافت ها بسیار موثر هستند. به طور کلی، رعایت یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی در کاهش درد استخوان، بهبود سلامت عضلات، تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از درد بین دو کتف بسیار تاثیرگذار است.

راهکارهای پیشگیری برای حفظ سلامت کتف ها

پیشگیری از درد کتف‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا هر گونه درد در این ناحیه از بدن به شدت فعالیت‌های روزمره افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. درد کتف بر کیفیت زندگی افراد تأثیر منفی می گذارد و منجر به محدودیت در حرکات و فعالیت‌های روزانه می شود. همچنین، درد مزمن با مشکلات جدی‌تری مانند اختلالات عصبی و عضلانی همراه است. با اتخاذ راهکارهای پیشگیرانه، می‌توانید تا حد بسیاری از بروز درد و آسیب‌های جدی پیشگیری کنید. برخی از مهمترین راهکارهای پیشگیری از علت درد بین دو کتف عبارت است از:

• استراحت فعال
• تغذیه مناسب
• حفظ وزن سالم
• انجام تمرینات تقویتی
• اصلاح وضعیت نشستن
• اجتناب از حرکات تکراری
• استفاده از تجهیزات مناسب و ارگونومیک

با رعایت و استفاده از این راهکارها می توانید کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید. در نهایت حفظ سلامت کتف‌ها نه تنها به عملکرد بهتر بدن کمک می‌کند، بلکه به افزایش روحیه و بهبود کارایی در فعالیت‌های روزمره نیز منجر می شود.

چه زمانی باید به متخصص درد مراجعه شود؟

اگر درد بین دو کتف شما شدید، مداوم و همراه با علائمی مانند درد در قفسه سینه، تنگی نفس، ضعف ناگهانی یا تعریق شدید است، باید به سرعت به متخصص درد مراجعه کنید. همچنین، در مواردی که درد به مدت طولانی ادامه می یابد به طوری که مانع انجام فعالیت های روزمره شما می شود، مشاوره با یک پزشک متخصص ضروری است.

در مورد خانم های باردار نیز باید یادآور شویم که درد بین دو کتف در بارداری، غالبا در اثر تغییرات هورمونی، فشار بر روی عضلات و مفاصل یا وضعیت‌های نادرست بدنی رخ می دهد. اگر درد بین دو کتف در بارداری شدید یا مداوم احساس می شود و یا با علائمی مانند تنگی نفس یا درد قفسه سینه همراه است، توصیه می شود که در اسرع وقت برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

اهمیت شناسایی به‌موقع درد بین دو کتف

درد بین دو کتف یکی از مشکلات شایعی است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله تنش‌های عضلانی، آسیب‌های ورزشی، التهابات تاندونی یا اختلالات مفصلی بروز پیدا کند. این درد اغلب با علائمی مانند احساس سفتی، محدودیت در دامنه حرکتی و در مواردی تیر کشیدن به بازو یا گردن همراه است. طبق گزارش‌های علمی و بالینی، استفاده از روش‌های درمانی غیرتهاجمی مانند فیزیوتراپی، تمرین‌درمانی، و درمان با امواج شوک (شاک‌ویو تراپی) می‌تواند تا ۸۰ درصد در کاهش شدت درد و بازیابی عملکرد طبیعی کتف مؤثر باشد. این روش‌ها با هدف کاهش التهاب، افزایش خون‌رسانی به بافت آسیب‌دیده و بازیابی انعطاف‌پذیری عضلات طراحی شده‌اند.

شناسایی به‌موقع علت درد و مراجعه سریع به متخصص فیزیوتراپی، نقش بسیار مهمی در پیشگیری از مزمن شدن درد و ایجاد محدودیت‌های حرکتی درازمدت دارد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با درد کتف مواجه هستید، توصیه می‌شود برای ارزیابی تخصصی و دریافت برنامه درمانی مناسب به یک مرکز معتبر فیزیوتراپی مراجعه کنید.