آبله میمون چیست؟ علائم، پیشگیری و درمان فوری ابله میمونی

زمان مطالعه این مطلب: 17 دقیقه

هنوز جهان از کابوس کرونا و مرگ و میرهای میلیونی آن رها نشده که دوباره زمزمه هایی مبنی بر شیوع قریب الوقوع یک بیماری با نامی ترسناک‌تر از کرونا شنیده می‌شود. با شیوع بیماری ام‌پاکس یا آبله میمون در آفریقا و شناسایی مواردی از آن در دیگر نقاط جهان، سازمان بهداشت جهانی بار دیگر وضعیت اضطراری را برای این بیماری اعلام کرد.

این ویروس که به‌تازگی به‌سرعت در حال گسترش در سطح جهانی است، نگرانی‌هایی را در میان مردم ایجاد کرده و ترس از بروز یک پاندمی دیگر را به همراه داشته است. تا انتهای این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به بررسی این بیماری و پاسخ به سوالات رایج از آن پردازیم.

آبله میمون چیست؟

آبله میمون (به انگلیسی: Monkeypox) یک عفونت ویروسی نسبتاً نادر و مشابه با بیماری آبله انسانی از خانواده ارتوپوکس‌ویروس و گروه پاکس ویریده است که اصلی‌ترین علامت آن بثورات پوستی سخت روی تمام بدن است. این ویروس معمولا از طریق ارتباط با حیوانات مبتلا و یا انسان به انسان قابل انتقال خواهد بود.

آبله میمون بیشتر در مناطق خاصی از جهان، به ویژه در آفریقا، مشاهده می‌شود و به دلیل شرایط خاص حیات وحش، افرادی که با حیوانات مبتلا به این ویروس در تماس هستند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. علائم بیماری شامل بثورات پوستی، تب، سردرد و خستگی است که ممکن است با شدت بالایی بروز کنند.

در ادامه این مقاله، به بررسی جزئی‌تر علائم، مراحل بیماری، نحوه انتقال و روش‌های پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت. هدف ما این است که اطلاعات کاملی درباره آبله میمون ارائه دهیم و شما را با راه‌های محافظت از خود در برابر این عفونت آشنا کنیم.

نیاز به مشاوره تلفنی رایگان دارید؟ همین حالا فرم تماس زیر را تکمیل کنید تا متخصصان آزمایشگاه کیوان با شما تماس بگیرند و در صورت نیاز به انجام تست ابله میمونی شمارا راهنمایی کنند. تا دیر نشده اقدام کنید.

نشانه ها و علائم آبله میمونی

این بیماری، که معمولاً با تب و علائم مشابه سرماخوردگی آغاز می‌شود، به سرعت به ضایعات پوستی قرمز رنگ تبدیل می‌شود. این ضایعات به مرور زمان ممکن است چرکی شده و مشکلات بیشتری را ایجاد کنند. حدود ۹۵ درصد از بیماران، ضایعات پوستی را بر روی صورت خود مشاهده می‌کنند و ۷۵ درصد نیز در کف دست‌ها و پاها دچار این ضایعات می‌شوند. همچنین، در ۳۰ درصد موارد، این ضایعات بر روی اندام‌های تناسلی ظاهر می‌شوند. افزون بر این، بیماری می‌تواند غشای مخاطی دهان را نیز درگیر کند و مشکلاتی را برای بیماران ایجاد نماید.

این ویروس می‌تواند بر روی قرنیه چشم تأثیر بگذارد و در شرایط حاد، ممکن است منجر به نابینایی شود. با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، درگیری‌های پوستی افزایش یافته و رنگ ضایعات پوستی به سمت زردی پیش می‌رود.

در موارد شدیدتر، این ضایعات می‌توانند به شدت پوست را تخریب کنند و نواحی وسیعی از بدن را درگیر نمایند. پیشرفت بیماری می‌تواند به درگیری سیستم عصبی مرکزی منجر شود، به طوری که ویروس به مغز و نخاع می‌رسد و التهاب‌های مغزی را به همراه دارد. این وضعیت می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی مغزی و حتی مرگ بیمار شود. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این بیماری بسیار حائز اهمیت است تا از بروز عوارض جانبی خطرناک جلوگیری شود.

به طورکلی علائم ابله میمونی در بزرگسالان شامل موارد زیر است:

• بثورات پوستی
• تب و لرز
• سردرد
• بدن درد و درد عضلانی
• خستگی و ضعف
• کمر درد
• تورم غدد لنفاوی

علائم معمولاً در عرض 6 تا 13 روز ظاهر می‌شوند، حتی این دوره می‌تواند از ۵ تا ۲۱ روز نیز ادامه داشته باشد. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، ممکن است دو تا چهار هفته طول بکشند، و موارد شدید، بیشتر در میان کودکان رخ می دهد.

تاریخچه آبله میمون

آبله میمون اولین بار در سال 1958 زمانی که شیوع دو بیماری شبیه آبله در بین میمون‌هایی که برای تحقیق نگهداری می‌شدند، کشف شد. از این رو آبله میمون‌ها نامگذاری شد. اولین مورد انسانی آبله میمون در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو ثبت شد. از آن زمان به بعد، آبله میمون در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی در انسان‌ها گزارش شده‌است.

این بیماری سال‌ها پیش نیز در جهان و در برخی کشورها شیوع پیدا کرده بود و در برخی مواقع شاهد مبتلایانی هستیم که باعث ایجاد محدودیت در سفر به برخی کشورها می‌شوند. برای مثال در سال 2003 و 2021 برای سفر به نیجریه توصیه احتیاطی به دلیل دیده شدن چند فرد مبتلا اعلام شد.

سازمان جهانی بهداشت در بیانیه جدید خود اعلام کرده است: «به احتمال زیاد در روزها و هفته‌های آینده، موارد وارداتی بیشتری از این بیماری در اروپا ثبت خواهد شد.»

در همین حال، مقامات بهداشتی چین از افزایش نظارت بر موارد مشکوک و کنترل مرزهای خود برای جلوگیری از ورود این بیماری به کشورشان خبر داده‌اند. این اقدامات شامل بررسی اشیا و افرادی می‌شود که به نظر می‌رسد از مناطق پرخطر، عازم چین شده‌اند. بر اساس داده‌های منتشر شده هفته گذشته از سوی آژانس بهداشت اتحادیه آفریقا (Africa CDC)، از ژانویه ۲۰۲۲ تاکنون در مجموع ۳۸,۴۶۵ مورد ابتلا به این بیماری در ۱۶ کشور آفریقایی ثبت شده و ۱۴۵۶ نفر جان خود را از دست داده‌اند.

آژانس مذکور همچنین اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴، موارد ابتلا به این بیماری در کشورهای آفریقایی نسبت به سال گذشته ۱۶۰ درصد افزایش یافته است. ساموئل-راجر کامبا، وزیر بهداشت کنگو، اظهار کرده که بر اساس آخرین گزارش اپیدمیولوژیک، جمهوری دموکراتیک کنگو از ابتدای سال جاری (2024) ۱۵,۶۶۴ مورد احتمالی ابتلا و ۵۴۸ مورد مرگ را ثبت کرده است.

با این حال، سازمان جهانی بهداشت تأکید کرده که نباید به دلیل شیوع این بیماری، به مسافران یا کشورهای دیگر «انگ» بزنیم و در بیانیه‌اش اعلام کرد که «تنها با همکاری، به اشتراک‌گذاری داده‌ها و اجرای اقدامات بهداشتی لازم می‌توان شیوع این ویروس را کنترل کرد.» اگر تاریخچه این بیماری را بررسی کنیم، نخستین بار در سال ۱۹۵۸ در میمون‌های آزمایشگاهی در کپنهاگ دانمارک شناسایی شد.

حالا پس از گذشت چندین سال از شیوع این بیماری، دوباره شاهد گسترش این ویروس با آمار خطرناکی در جهان هستیم. کشور عزیزمان ایران نیز از این بیماری مصون نمانده و در لیست کشورهای آلوده به آبله میمون قرار گرفته است.

در ویدئوی زیر می‌توانید توضیحات پروفسور حسین کیوانی، متخصص ویروس شناس کشور درباره بیماری آبله میمونی را مشاهده نمائید.

شیوع دوباره آبله میمون در 1403

اولین بار در سالهای اخیر، اردیبهشت 1402 بود که به گزارش CDC آبله میمون در 111 کشور گزارش شد که باعث شد سازمان جهانی بهداشت شیوع سریع آبله میمون را یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام کند. حال برای دومین بار در سال 1403، بیماری آبله میمون یا ام‌پاکس (mpox) به‌عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام گردید. این تصمیم به این خاطر اتخاذ شده که ابله میمون به سرعت در سراسر قاره آفریقا در حال گسترش است و احتمال انتقال آن به سایر قاره‌ها نیز نگرانی‌های جدی به وجود آورده‌است.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) به‌تازگی نسبت به این بیماری سطح بالاترین هشدار را صادر کرده و خاطرنشان کرده است که در سال جاری، بیش از ۱۴ هزار مورد ابتلا و ۵۲۴ مورد مرگ در آفریقا ثبت شده است. این آمار قابل توجه، نه تنها از سال گذشته فراتر رفته، بلکه زنگ هشداری برای بهداشت عمومی در سطح جهانی محسوب می‌شود.

این وضعیت نشان می‌دهد که جامعه جهانی باید به منظور کنترل و مدیریت این بیماری، همکاری‌های خود را تقویت کند و برنامه‌های پیشگیری و واکسیناسیون را به طور جدی دنبال کند. با توجه به گسترش آبله میمونی و تبعات جدی آن، نهادهای بهداشتی بین‌المللی باید با بسته‌های حمایتی و اطلاع‌رسانی، به کشورهای درگیر کمک کنند تا بتوانند به این بحران بهداشتی پاسخ دهند.

علاوه بر ابهامات و ترس از شیوع این بیماری، باید به اثرات اجتماعی و اقتصادی ناشی از این بیماری نیز توجه شود. در این راستا، نظارت دقیق و سریع اطلاعات، تبادل تجربیات و همکاری‌های بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردارند. با توجه به بحران بهداشت عمومی، کشورها باید با هم همکاری کنند تا جلوی انتشار این بیماری گرفته شود و به افراد آسیب‌پذیر کمک شود.

آبله میمون در ایران

با توجه به شیوع و گستردگی این بیماری در جهان، دور از انتظار نبود که بیماری ابله میمون به ایران هم برسد. عصر روز سه شنبه (25 مرداد 1401) سخنگوی وزارت بهداشت از شناسایی اولین مورد مبتلا به آبله میمونی در کشور خبر داد. شخص مبتلا یک بانوی 34 ساله ساکن اهواز بود که احتمالا بیماری را از همسر خود که از کشور کانادا به ایران سفر کرده، گرفته است. علائم ایشان ضایعات و بثورات پوستی بوده است. پس از تایید آزمایش PCR اولیه این شخص فوراً به قرنطینه منتقل شد و دوره بیماری خود را گذرانده و اکنون سالم است.

با توجه به گزارش جهانی CDC تاکنون (27 مرداد 1403) از میان همسایگان ایران، 12 مورد ابتلا در ترکیه و 1 مورد در مراکش، 27 مورد در لبنان، 16 مورد در امارات متحد عربی، 5 مورد در قطر و 8 مورد در عربستان سعودی به ابله میمونی گزارش شده است. در همسایه شرقی ایران پاکستان نیز 7 نفر ابتلا به ابله میمونی ثبت شده است. با توجه به اینکه در امسال و زمان شیوع مجدد بیماری، هنوز عامل قطعی ابتلا در ایران شناسایی نشده، اما مثل پارسال بعید نیست از کشورهای همسایه این ویروس به ایران هم برسد.

مراقبت‌ها و اقدامات لازم باید بیش از پیش انجام شود. تزریق واکسن آبله میمون هم می‌تواند به پیشگیری از این بیماری کمک نماید اما مقامات بهداشتی ایران معتقدند فعلا نیازی به واکسیاناسیون آبله میمونی نیست.

چه کسانی بیشتر در معرض آبله میمون هستند؟

موارد زیر بیشتر در معرض ابتلا به آبله میمون قرار دارند و لازم است این افراد توجه ویژه‌ای به پیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی داشته باشند:

1. افرادی که با بیماران مبتلا در تماس نزدیک هستند: تماس چهره به چهره با بیماران آبله میمون می‌تواند خطر ابتلا را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این افراد باید با رعایت فاصله اجتماعی مناسب و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی، خطرات را کاهش دهند.
2. افرادی که با ضایعات پوستی آلوده تماس دارند: افرادی که به صورت فیزیکی یا از طریق تماس جنسی با ضایعات پوستی بیمار در ارتباط هستند، به شدت در معرض خطر قرار دارند. لازم است این افراد از تماس مستقیم با زخم‌ها و ضایعات دیگران خودداری کنند.
3. افرادی که با لباس‌های آلوده بیماران مبتلا تماس دارند: تماس با لباس یا اشیاء آلوده به ویروس آبله میمون، حتی اگر این تماس 21 روز قبل از بروز علائم بیماری باشد، می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. بنابراین، افراد باید از استفاده از لباس‌ها یا اشیاء مشترک افراد بیمار خودداری کنند و در صورت لزوم، لباس‌ها را به طور کامل شستشو دهند.
4. افرادی که سابقه سفر به مناطق با شیوع آبله میمون دارند: سفر به کشورهایی که موارد آلودگی به آبله میمون در آنها گزارش شده، یک عامل خطر جدی محسوب می‌شود. این افراد باید پس از بازگشت به کشور خود، به‌طور دقیق به علائم بیماری توجه کنند و در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی، به پزشک مراجعه کنند.

با توجه به اینکه آبله میمون یک بیماری عفونی جدی است، اطلاع‌رسانی و آموزش در مورد روش‌های پیشگیری به ویژه برای این گروه‌های در معرض خطر، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

راه انتقال آبله میمونی چیست؟

آبله میمونی از طریق تماس نزدیک با فرد یا حیوان آلوده، یا از طریق مواد آلوده به ویروس (شامل تماس با ضایعات، مایعات بدن، قطرات تنفسی و اشیا آلوده) و همچنین از طریق ارتباط جنسی به انسان قابل انتقال است. در موارد نادر، این بیماری می‌تواند از حیوانات وحشی مانند موش به انسان نیز منتقل گردد.

متخصصان بر این باورند که موارد جدید ابتلا به آبله میمون بسیار نادر است و تعدادی از مبتلایان، افرادی هستند که با مردان همجنس‌گرا ارتباط داشته‌اند. همچنین، افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی و بیماران HIV مثبت که تحت درمان قرار دارند، به طور قابل توجهی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آبله میمون هستند.

برخی دیگر از رایج‌ترین راه های انتقال آبله میمون به شرح زیر است:

• تماس نزدیک و طولانی با فرد بیمار
• تماس نزدیک با حیوان بیمار
• لمس زخم یا مایعات بدن فرد بیمار
• استفاده یا دست زدن به وسایل شخصی بیمار
• خوردن گوشت آلوده
• گاز گرفته شدن توسط حیوان بیمار
• آمیزش جنسی و رابطه جنسی محافظت نشده

روش تشخیص آبله میمون

علاوه بر تشخیص این بیماری بر اساس علائم بالینی، یکی از روش‌های مهم و مورد تأیید برای تشخیص دقیق‌تر، استفاده از تست PCR و الایزای اختصاصی برای این بیماری است. این روش‌ها به ما امکان می‌دهند تا با دقت بیشتری وجود ویروس را شناسایی کنیم و به همین دلیل، نقش مؤثری در مدیریت و کنترل این بیماری دارند.

در این راستا، آزمایشگاه تخصصی ویروس‌شناسی کیوان، با ارائه خدمات پیشرفته و به‌روز خود در زمینه تست تشخیص آبله میمون، در تلاش است تا از گسترش این بیماری در کشور جلوگیری کند. این آزمایشگاه با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و تیم متخصص، قادر است نتایج معتبری ارائه دهد که می‌تواند به پزشکان و بیماران در اتخاذ تصمیمات صحیح کمک کند. هدف ما حفاظت از سلامت عمومی و اطمینان از دریافت خدمات تشخیصی کیفی برای مقابله با بحران‌های بهداشتی است.

برای دریافت مشاوره انجام تست آبله میمونی همین حالا فرم زیر را پر کنید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.

آبله میمون در کودکان

طبق اطلاعات ارائه‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، کودکان نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. علائم و نشانه‌های این بیماری در کودکان مشابه بزرگسالان است، اما بررسی‌ها نشان داده‌اند که شدت این علائم معمولاً در کودکان بیشتر از بزرگسالان می‌باشد.

از جمله علائم ابله میمون در کودکان می‌توان به تب، سرفه، خستگی و مشکلات تنفسی اشاره کرد. در برخی موارد، ممکن است کودکان دچار مشکلات گوارشی مانند اسهال یا استفراغ نیز شوند. این وضعیت می‌تواند به ویژه نگرانی‌هایی را برای والدین و مراقبان ایجاد کند، زیرا سیستم ایمنی بدن کودکان به طور کامل توسعه نیافته و ممکن است با خطرات بیشتری مواجه شوند.

به همین دلیل، توصیه می‌شود که در صورت بروز هرگونه علامت غیرطبیعی در کودکان، به ویژه در شرایط شیوع این بیماری، به پزشک مراجعه شود. همچنین، مراقبت‌های بهداشتی مناسب و اقدامات پیشگیرانه از جمله واکسیناسیون و رعایت بهداشت فردی می‌توانند برای حفاظت از سلامت کودکان بسیار مؤثر باشند.

بنابراین، درک صحیح از علائم بیماری و توجه به تغییرات در وضعیت سلامتی کودکان، نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان به موقع دارد.

تفاوت ابله میمون با سایر بیماری‌های مشابه

تفاوت اصلی بین آبله میمون و آبله در نوع علائم و بروز برخی نشانه‌هاست. یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های آبله میمون، تورم غدد لنفاوی در نواحی مختلف بدن است که معمولاً بلافاصله پس از ابتلا به بیماری مشاهده می‌شود. این تورم به‌عنوان یک واکنش ایمنی طبیعی بدن در برابر عفونت ویروسی شکل می‌گیرد و می‌تواند در نواحی مختلفی همچون گردن، زیر بغل و کشاله ران بروز کند.

برخلاف آبله که معمولاً با تظاهرات پوستی گسترده و جدی‌تر همراه است، آبله میمون به‌خصوص در مراحل اولیه با علائم غده‌ای مشهودتر، التهاب و درد در ناحیه غدد لنفاوی همراه می‌شود. این تفاوت‌ها نه تنها به تشخیص زودهنگام بیماری کمک می‌کند، بلکه می‌تواند در روند درمان و مدیریت بیماران نیز تأثیر بسزایی داشته باشد.

بنابراین، شناسایی دقیق این علائم و تفاوت‌ها در تشخیص هرچه بهتر بیماری و اتخاذ تدابیر درمانی مناسب اهمیت دارد. بیمارانی که به آبله میمون مبتلا می‌شوند باید تحت نظر پزشک و با دقت تمامی علائم خود را پیگیری کنند تا در صورت بروز عوارض، اقدامات لازم انجام شود.

تفاوت آبله میمون با آبله مرغان

در بیماری آبله میمون، علائم مشخصی وجود دارد که می‌تواند به شناسایی آن کمک کند. یکی از نکات جالب این است که در این بیماری معمولاً علائمی مانند آبریزش بینی و سرفه مشاهده نمی‌شود. این موضوع باعث می‌شود که آبله میمون از بسیاری از بیماری‌های تنفسی دیگر متمایز شود. به طور کلی، بیماران مبتلا به آبله میمون ممکن است با علائمی نظیر تب، خستگی، دردهای عضلانی و بثورات جلدی مواجه شوند که به تدریج در بدن آن‌ها ظاهر می‌شود. این ویژگی‌ها می‌تواند به پزشکان در تشخیص این بیماری کمک کند و به همین دلیل آگاهی در مورد علائم خاص این عفونت اهمیت زیادی دارد.

تفاوت آبله میمون با طاعون

هر دو بیماری طاعون و آبله میمونی عامل عفونی و مشترک بین انسان و حیوان بوده و همچنین برای درمان آنها واکسن وجود دارد. از شباهت دیگر این دو بیماری می‌توان به راه انتقال آن به انسان که از طریق تنفس و تماس می‌باشد اشاره کرد.

عامل آبله میمونی، ویروسی می‌باشد که از طریق میمون به انسان منتقل می‌شود، اما طاعون یک بیماری عفونی باکتریایی بوده که عامل آن باکتری گرم منفی یرسینیا پستیس می‌باشد. بیماری طاعون، بیشتر از راه کک‌های بدن موش مبتلا، به انسان سرایت می‌کند.

مطالب مرتبط:

• علائم آبله مرغان در کودکان
• علائم، علل و درمان زونا

راه‌های درمان آبله میمون

آبله میمون یک بیماری ویروسی است که به‌طور کلی به‌عنوان یک بیماری خود محدود شونده شناخته می‌شود. این بیماری معمولاً با نشانه‌ها و علائم مشخصی همراه است که طی بازه‌ای بین 6 تا 13 روز خود را نشان می‌دهد. افرادی که مبتلا به این بیماری می‌شوند، معمولاً با استفاده از درمان‌های حمایتی و کمک‌کننده، به تدریج بهبودی را تجربه می‌کنند.

درمان‌هایی مانند داروهای ضد ویروسی که فقط با تجویز پزشک مصرف می‌شوند، می‌توانند به کاهش علائم بیماری و پیشگیری از عفونت‌های ثانویه کمک شایانی کنند. این عفونت‌ها ممکن است به‌طور جدی عوارضی برای بیمار به دنبال داشته باشند؛ از این رو، پیگیری دقیق روند درمان و جلب نظر پزشک اهمیت بالایی دارد.

اگر شما نیز به آبله میمون مبتلا شده‌اید و در حال گذراندن دوره درمان خود هستید، بسیار مهم است که به دقت و به طور مداوم درمان‌های تجویز شده را ادامه دهید تا بهبودی کامل حاصل شود. عدم رعایت درمان ممکن است به تشدید بیماری و طول دوره نقاهت منجر شود. همچنین، توصیه می‌شود که در این مدت از تماس نزدیک با دیگران خودداری کرده و به عادات بهداشتی نظیر شستشوی مکرر دست‌ها و استفاده از ماسک توجه ویژه‌ای داشته باشید تا خطر سرایت بیماری کاهش یابد.

به یاد داشته باشید که هر گونه تغییر در علائم یا نگرانی‌های جدید را باید بلافاصله به پزشک خود گزارش دهید. همکاری با کادر درمان و پیروی از دستورات درمانی، کلید بهبودی است.

پیشگیری از آبله میمون

با استفاده از واکسن آبله میمون می‌توان تا حدودی از ابتلا به این بیماری مصون ماند و همچنین راه‌های زیر به پیشگیری از ابتلا به این ویروس کمک خواهد کرد:

• پخت کامل تمامی غذاهای حاوی گوشت
• استفاده از ماسک
• پرهیز از تماس یا لمس حیوان آلوده
• رابطه جنسی ایمن (محدود کردن شرکای جنسی و استفاده از کاندوم)
• رعایت بهداشت فردی پس از تماس با افراد، حیوانات و لوازم آلوده

واکسن‌های مورد استفاده در مبارزه با ریشه کنی این آبله (JYNNEOSTM با نام Imvanex یا Imvamune شناخته می‌شود.) به دلیل شباهت بالای این دو ویروس، محافظت 85 درصدی در برابر آبله میمون را نشان داده‌اند. همچنین یکی از داروهای ضد ویروسی نیز برای درمان آبله میمون نیز مجوز گرفته است.

واکسن دیگری که مجوز گرفته به نام ACAM۲۰۰۰ از نوع ویروس زنده بوده و در افراد بالای ۱۸ سال هم برای آبله و هم آبله میمونی کاربرد دارد. واکسن تزریق شده واکسینیا ویروس (سویه آنکارا) نیز در سال ۲۰۱۹ برای مانکی پاکس تایید شد که شامل دو دوز است، اما چندان در دسترس نیست.

خطر پاندمی آبله ام بیخ گوشمان است!

فرشید رضایی، مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ایران، ظهور نوع جدیدی از آبله میمونی و گسترش سریع آن در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو را نگران‌کننده می‌داند. او با اشاره به اظهارات «ماتشیدیسو موئتی»، مدیر منطقه‌ای سازمان بهداشت جهانی در آفریقا، تصریح می‌کند: «تلاش‌های قابل توجهی در همکاری نزدیک با جوامع و دولت‌ها در حال انجام است.»

رضایی همچنین به این نکته اشاره کرد که تیم‌های ملی در خط مقدم برای تقویت اقدامات کنترل آبله میمونی فعالیت می‌کنند. با گسترش ویروس، سازمان بهداشت جهانی در حال افزایش اقدامات هماهنگ بین‌المللی برای حمایت از کشورها در مقابله با این شیوع است. بر اساس آخرین اطلاعات، آبله میمونی در برخی مناطق آفریقا به همراه انتشار نوع جدید ویروسی که از طریق روابط جنسی منتقل می‌شود، در حال گسترش است و این موضوع نه تنها برای آفریقا، بلکه برای کل جهان به عنوان یک وضعیت اضطراری محسوب می‌شود.

مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت در مورد واکسن‌های آبله میمونی گفت: «در حال حاضر، دو نوع واکسن برای آبله میمونی در دسترس است که توسط سازمان بهداشت جهانی و برخی کشورها از جمله نیجریه و جمهوری دموکراتیک کنگو تأیید شده‌اند.» او همچنین تأکید کرد: «سازمان بهداشت جهانی برای افزایش فوری واکسیناسیون، ۱.۴۵ میلیون دلار از صندوق اضطراری خود برداشت کرده است و احتمال دارد در روزهای آینده به منابع مالی بیشتری نیاز پیدا کند.»

به گفته او، برای تأمین تمامی نیازها در مبارزه با آبله میمونی، سازمان بهداشت جهانی به کمک‌های مالی نیازمند است. اکنون باید دید آیا این سازمان می‌تواند به‌طور مؤثر در یک عزم جهانی، از گسترش آبله میمونی در کشورهای مختلف جلوگیری کند.

هکچنین ادهانوم، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت، با اشاره به وضعیت فعلی شیوع آبله میمونی، اعلام کرد که در سال جاری میلادی بیش از ۱۴ هزار مورد ابتلا به این بیماری در جمهوری دموکراتیک کنگو شناسایی شده است. این آمار نگران‌کننده به مرگ ۵۲۴ نفر از مبتلایان منجر شده است که به مراتب بیشتر از مجموع موارد ابتلا و مرگ و میر مرتبط با این بیماری در سال گذشته است.

وی در ادامه تصریح کرد که تنها در ماه گذشته، حدود ۹۰ مورد جدید ابتلا به آبله میمونی در چهار کشور بروندی، کنیا، روآندا و اوگاندا گزارش شده است. این آمار نشان‌دهنده گسترش این بیماری در مناطق مختلف و نیاز به اقدامات فوری بهداشتی است.

آبله میمونی تاکنون در چه کشورهایی شناسایی شده است؟

به گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیماری آبله میمونی در جمهوری دموکراتیک کنگو و گسترش آن در کشورهای همسایه این کشور آفریقایی برای دومین بار در ۲ سال گذشته وضعیت اضطراری جهانی اعلام شده است. همچنین به گزارش ایسنا، نوع مسری‌تر و خطرناک‌تر ویروس آبله میمونی با نام «clade Ib» باعث نگرانی جهانی شده است زیرا این نوع ویروس به سرعت در حال گسترش است و اطلاعات کمی در مورد آن در دسترس است. این ویروس از طریق تماس نزدیک منتقل می‌شود.

کشورهایی که تاکنون موارد ابتلا به ویروس آبله میمونی از نوع «clade Ib» را گزارش کرده‌اند به شرح زیر هستند:

پاکستان

به گزارش ایسنا، روز گذشته (۱۶ آوریل) مقامات بهداشتی پاکستان نیز تایید کردند که مواردی از ابتلا به آبله میمونی در این کشور مشاهده شده است با این‌حال آنها هنوز نوع سویه را مشخص نکرده‌ و تاکید کرده‌اند که تا اتمام روند توالی ژنوم ویروس در این مبتلایان، خبری در این زمینه منتشر نخواهند کرد و بنابراین هنوز معلوم نیست این بیماران به کدام نوع از بیماری مبتلا شده‌اند.

جمهوری دموکراتیک کنگو

در جمهوری دموکراتیک کنگو دو نوع از بیماری آبله میمونی به نام‌های «clade I» که پیش از این نیز در این کشور شایع بود و نوع جدید «clade Ib» در حال گسترش هستند. با شیوع بیماری آبله میمونی در این کشور، از ژانویه ۲۰۲۳ تاکنون ۲۷ هزار نفر به این بیماری مبتلا شده‌اند و بیش از ۱۱۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند که بیشتر قربانیان، کودکان بوده‌اند.

سوئد

در ۱۵ اوت، مقام‌های سازمان جهانی بهداشت تأیید کردند اولین مورد ابتلا به نوع جدیدی از ویروس آبله میمونی در سوئد شناسایی شده است که اولین مورد ابتلا در خارج از قاره آفریقا محسوب می‌شود. مقام‌های بهداشتی سوئد در یک نشست مطبوعاتی اعلام کردند این فرد در حالی که در آفریقا بوده به بیماری آبله میمونی از نوع «clade Ib» مبتلا شده است. به گفته آنها، این فرد در حال حاضر تحت درمان است.

بوروندی

وزارت بهداشت بوروندی تا تاریخ ۹ اوت، ۶۱ مورد ابتلا به بیماری آبله میمونی از نوع «clade Ib» در مناطق مختلف این کشور شناسایی کرده است. تا لحظه تنظیم این گزارش، بر اساس داده‌های سازمان جهانی بهداشت هیچ فردی در بوروندی به دلیل ابتلا به بیماری آبله میمونی جان خود را از دست نداده است.

کنیا

به گزارش یورونیوز، در تاریخ ۲۹ ژوئیه، وزارت بهداشت کنیا تأیید کرد اولین مورد ابتلا به بیماری آبله میمونی از نوع «clade Ib» در این کشور شناسایی شده است. بر اساس داده‌های سازمان جهانی بهداشت، تا تاریخ ۸ اوت هیچ فردی در کنیا به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست نداده است.

رواندا

به گزارش سازمان جهانی بهداشت، تا تاریخ ۷ اوت چهار مورد ابتلا به بیماری آبله میمونی در این کشور شناسایی شده است. همچنین بنا به این گزارش، هیچ فردی تا ۷ اوت به دلیل ابتلا به بیماری آبله میمونی در رواندا جان خود را از دست نداده است.

اوگاندا

اوگاندا نیز تا لحظه تنظیم این گزارش ۲ مورد ابتلا به بیماری آبله میمونی از نوع «clade Ib» در این کشور را شناسایی کرد که اولین موارد تأیید شده از ابتلا به این بیماری هستند. بر اساس تحقیقات انجام شده، ویروس آبله میمونی در خارج از اوگاندا منتقل شده و تا تاریخ ۲ اوت هیچ مورد دیگری از انتقال این بیماری از این دو فرد به دیگران گزارش نشده است. داده‌های سازمان جهانی بهداشت حکایت از آن دارد که تا تاریخ ۸ اوت هیچ فردی به دلیل ابتلا به این بیماری در اوگاندا، جان خود را از دست نداده است.

آیا آبله میمون مانند کرونا همه گیر می شود؟

به گفته سازمان جهانی بهداشت (WHO) خطر آبله میمون در جهان جدی است و در سایر کشورهای غیر آفریقایی نیز شیوع داشته است. این سازمان افزود که با وجود شیوع نسبتاً زیاد این بیماری در مدت کوتاه، این بیماری به یک همه گیری جهانی (مانند کرونا) تبدیل نخواهد شد. همچنین به دلیل اینکه انتقال این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست به پوست یا با تماس با ترشحات آلوده به این ویروس صورت می‌گیرد، قدرت سرایت پذیری کمتری داشته و احتمال همه گیری کمتر خواهد شد.

جهت مطالعه بیشتر:

• ویروس اسهال و استفراغ جدید 1403 در ایران

جمع بندی

مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا اعلام کرد که احتمال انتقال ویروس در طول تماس جنسی زیاد است، اما خطر انتقال از دیگر اشکال تماس نزدیک کم است.

علائم معمولاً خفیف هستند و اکثر افراد ظرف چند هفته بهبود می‌یابند، اما نرخ مرگ و میر این ویروس در نیجریه حدود 3.3 درصد بوده است که کودکان، بزرگسالان جوان و افراد دارای نقص ایمنی بیشتر مستعد ابتلا هستند. این بیماری نه ویروس و نه بیماری جدیدی است، پس بهتر است با رفع نگرانی توصیه‌های بهداشتی را رعایت کنیم.