قارچ شیتاکه، یک خوراکی معجزهگر!
آیا تا به حال نام قارچ شیتاکه را شنیدهاید؟ قارچ شیتاکه منبع قدرتمندی از بسیاری از مواد مغذی است و حتی حاوی بسیاری از اسیدهای آمینه است. سعی کنید قارچ شیتاکه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا ویتامین B5 و مس بیشتری دریافت کنید.
در این نوشته از مجله سلامت جردن درباره این قارچ معجزهگر و خاصیتهای فوقالعادهاش صحبت میکنیم و به سوالات مطرح شده پاسخ میدهیم. با ما همراه باشید.
قارچ شیتاکه چیست؟
شی تا که قارچ خوراکی بومی آسیای شرقی است. قارچهای شیتاکه مایل به زرد تا قهوهای تیره هستند و با کلاهکهایی بین 2 تا 4 اینچ (5 تا 10 سانتی متر) رشد میکنند. قارچهای شیتاکه قارچهایی هستند که به طور طبیعی روی درختان چوب سخت در حال پوسیدگی رشد میکنند.در حالی که به طور معمول مانند سبزیجات خورده میشوند.
حدود 83 درصد شیتاکه در ژاپن کشت میشود، اگرچه ایالات متحده، کانادا، سنگاپور و چین نیز آنها را تولید میکنند. قارچ شیتاکه را می توانید تازه، خشک شده یا در مکملهای غذایی مختلف پیدا کنید.
قارچ شیتاکه یکی از محبوب ترین قارچ ها در سراسر جهان است. این قارچها به دلیل طعم غنی، خوش طعم و مزایای سلامتی متنوعشان مورد توجه هستند. ترکیبات موجود در شی تاکه ممکن است به مبارزه با سرطان، تقویت سیستم ایمنی و حمایت از سلامت قلب کمک کند.
منابع غذایی قارچ شیتاکه
شیتاکه کالری کمی دارد. آنها همچنین مقادیر خوبی از فیبر و همینطور ویتامینهای B و برخی مواد معدنی را ارائه میدهند.
مواد مغذی موجود در 4 شیتاکه خشک (15 گرم) عبارتند از:
کالری: 44
کربوهیدرات: 11 گرم
فیبر: 2 گرم
پروتئین: 1 گرم
ریبوفلاوین: 11 درصد از ارزش روزانه
نیاسین: 11 درصد از ارزش روزانه
مس: 39 درصد از ارزش روزانه
ویتامین B5 33% از ارزش روزانه
سلنیوم: 10٪ از از ارزش روزانه
منگنز: 9 درصد از ارزش روزانه
روی: 8 درصد از ارزش روزانه
ویتامین B 7% از ارزش روزانه
فولات: 6 درصد از ارزش روزانه
ویتامین D 6% از ارزش روزانه
علاوه بر این، شیتاکه مثل گوشت حاوی بسیاری از اسیدهای آمینه است.
آنها همچنین دارای پلی ساکاریدها، ترپنوئیدها، استرول ها و لیپیدها هستند که برخی از آنها دارای اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی، کاهش کلسترول و ضد سرطان هستند.
مقدار ترکیبات فعال زیستی در شیتاکه به نحوه و مکان رشد، نگهداری و تهیه قارچ بستگی دارد.
بیشتر بخوانید:
- مصرف ویتامین A و عوارض کمبود ویتامین آ را جدی بگیرید!
- انواع ویتامین که برای بدن ضروری هستند را بشناسید !
قارچ شیتاکه چطور مصرف میشود؟
قارچ شیتاکه دو کاربرد اصلی دارد – به عنوان غذا و به عنوان مکمل.
شیتاکه به عنوان غذای کامل
شما میتوانید با شیتاکه تازه و خشک غذا بپزید، اگرچه نوع خشک شده کمی محبوبتر است. شیتاکه خشک شده طعم اومامی دارد که حتی شدیدتر از طعم تازه است.
طعم اومامی را می توان به صورت مرزه یا گوشت توصیف کرد. اغلب طعم پنجم را در کنار طعم شیرین، ترش، تلخ و شور در نظر میگیرند.
قارچ شیتاکه خشک و تازه در سیب زمینی سرخ کرده، سوپ، خورش و سایر غذاها استفاده میشود.
شیتاکه به عنوان مکمل
قارچ شیتاکه از دیرباز در طب سنتی چینی مورد استفاده قرار میگرفته است. آنها همچنین بخشی از سنتهای پزشکی ژاپن، کره و روسیه شرقی هستند.
در طب چینی تصور میشود که شی تاکه باعث افزایش سلامت و طول عمر و همچنین بهبود گردش خون میشود.
مطالعات نشان میدهد که برخی از ترکیبات زیست فعال موجود در شیتاکه ممکن است از سرطان و التهاب محافظت کند.
با این حال، بسیاری از مطالعات بر روی حیوانات یا لولههای آزمایش به جای افراد انجام شده است. مطالعات روی حیوانات اغلب از دوزهایی استفاده میکنند که بسیار بیشتر از دوزهایی هستند که مردم معمولاً از غذا یا مکملها دریافت میکنند.
علاوه بر این، بسیاری از مکملهای مبتنی بر قارچ موجود در بازار از نظر قدرت آزمایش نشده اند. اگرچه مزایای ارائه شده امیدوارکننده است، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
قارچ شیتاکه برای سلامت قلب
قارچ شیتاکه ممکن است سلامت قلب را تقویت کند. به عنوان مثال، آنها دارای سه ترکیب هستند که به کاهش کلسترول کمک میکنند:
- اریتادنین: این ترکیب آنزیمی که در تولید کلسترول نقش دارد را مهار میکند.
- استرولها: این مولکولها به جلوگیری از جذب کلسترول در روده شما کمک میکنند.
- بتا گلوکانها: این نوع فیبر میتواند کلسترول را کاهش دهد.
یک مطالعه بر روی موشهای مبتلا به فشار خون بالا نشان داد که پودر شیتاکه از افزایش فشار خون جلوگیری میکند.
مطالعهای روی موشهای آزمایشگاهی که از رژیم غذایی پرچرب تغذیه میشدند نشان داد که موشهایی که شیتاکه مصرف میکردند چربی کمتری در کبدشان، پلاکهای کمتری روی دیواره سرخرگهایشان و سطح کلسترول پایینتری نسبت به موشهایی که قارچ نمیخوردند، تولید کردند. با این حال، این اثرات باید در مطالعات انسانی قبل از هر گونه نتیجه گیری محکم تأیید شود.
قارچ شیتاکه برای تقویت سیستم ایمنی
شیتاکه همچنین ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کند.
در یک تحقیق، پس از ارائه دو عدد شیتاکه خشک به افراد مورد آزمایش،. پس از یک ماه، نشانگرهای ایمنی آنها بهبود یافت و سطح التهاب آنها کاهش یافت.
این اثر ایمنی ممکن است تا حدی به دلیل یکی از پلی ساکاریدهای موجود در قارچ شیتاکه باشد. در حالی که سیستم ایمنی افراد با افزایش سن ضعیف میشود، یک مطالعه روی موش نشان داد که مکمل مشتق شده از شیتاکه به معکوس کردن برخی از کاهشهای ایمنی مرتبط با افزایش سن در عملکرد ایمنی کمک میکند.
تاثیر قارچ شیتاکه در رفع زگیل تناسلی
از آنجا که برای از بین بردن زگیل تناسلی و مقابله با ویروس HPV تقویت سیستم ایمنی بدن از اهمیت ویژهای برخوردار است، قارچ شی تا که میتواند برای این هدف مفید واقع شود. داروی AHCC و قرص پاورفیت که معمولا برای مبتلایان به زگیل تناسلی تجویز میشوند، حاوی پودر قارچ شیتاکه هستند.
قارچ شیتاکه برای درمان کرونا
این قارچ با توانایی بالایی که در مبارزه با ویروسها و دفع آنها دارد میتواند در درمان بیماری کرونا نیز نقش بسزایی ایفا کند.
قارچ شیتاکه و خاصیت ضدسرطان
این قارچ حاوی ترکیباتی با فعالیت ضد سرطانی بالقوه است. پلی ساکاریدهای موجود در قارچ شیتاکه نیز ممکن است اثر ضد سرطانی داشته باشند.
به عنوان مثال، پلی ساکارید لنتینان با فعال کردن سیستم ایمنی بدن به مبارزه با تومورها کمک میکند. نشان داده شده است که لنتینان از رشد و گسترش سلولهای سرطان خون جلوگیری میکند.
در چین و ژاپن، شکل تزریقی لنتینان در کنار شیمی درمانی و سایر درمانهای اصلی سرطان برای بهبود عملکرد ایمنی و کیفیت زندگی در افراد مبتلا به سرطان معده استفاده میشود.
با این حال، شواهد برای تعیین اینکه آیا خوردن قارچ شیتاکه بر سرطان تأثیر دارد یا خیر کافی نیست.
فواید دیگر قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه همچنین ممکن است به مبارزه با عفونت ها و ارتقای سلامت استخوان ها کمک کند.
اثرات ضد باکتریایی و ضد ویروسی
چندین ترکیب موجود در شیتاکه دارای اثرات ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی هستند. همانطور که مقاومت آنتی بیوتیکی در حال رشد است، برخی از دانشمندان فکر می کنند که بررسی پتانسیل ضد میکروبی شیتاکه مهم است.
گفته میشود، در حالی که ترکیبات جدا شده فعالیت ضد میکروبی در لولههای آزمایش نشان میدهند، خوردن شیتاکه بعید است که هیچ تاثیری بر عفونتهای ویروسی، باکتریایی یا قارچی در افراد داشته باشد.
تقویت استخوانها
قارچ تنها منبع گیاهی طبیعی ویتامین D است. بدن شما برای ساختن استخوانهای قوی به ویتامین D نیاز دارد، اما تعداد کمی از مواد غذایی حاوی این ماده مغذی مهم هستند.
عوارض قارچ شیتاکه چیست؟
اکثر مردم میتوانند با خیال راحت شیتاکه مصرف کنند، اگرچه ممکن است برخی عوارض جانبی احتمالی رخ دهد.
- در موارد نادر، افراد ممکن است در اثر خوردن یا دست زدن به شیتاکه خام دچار بثورات پوستی شوند. تصور میشود که این بیماری که درماتیت شیتاکه نامیده میشود توسط لنتینان ایجاد می شود.
- علاوه بر این، استفاده طولانی مدت از عصاره قارچ پودری ممکن است باعث عوارض جانبی دیگری از جمله ناراحتی معده و حساسیت به نور خورشید شود.
- برخی همچنین ادعا میکنند که سطوح بالای پورین قارچ میتواند علائمی را در افراد مبتلا به نقرس ایجاد کند. با این وجود، تحقیقات نشان میدهد که خوردن قارچ با کاهش خطر ابتلا به نقرس مرتبط است.
میزان ویتامین D قارچها بسته به نحوه رشد آنها متفاوت است. هنگامی که در معرض نور UV قرار میگیرند، سطوح بالاتری از این ترکیب ایجاد میکنند.
در یک مطالعه، موشهایی که از رژیم غذایی کم کلسیم و ویتامین D تغذیه شدند، علائم پوکی استخوان را نشان دادند. در مقایسه، آنهایی که کلسیم و شیتاکه تقویت شده با اشعه ماوراء بنفش دریافت کردند، تراکم استخوان بالاتری داشتند.
با این حال، به خاطر داشته باشید که شیتاکه ویتامین D2 را تامین میکند. این نوع در مقایسه با ویتامین D3 که در ماهیهای چرب و برخی دیگر از غذاهای حیوانی یافت می شود، فرم پایینتری است.
چطور با قارچ شیتاکه آشپزی کنیم؟
قارچها طعم مشخصی از اومامی دارند که میتواند به ویژه هنگام تهیه غذاهای گیاهی مفید باشد. قارچ شیتاکه اغلب به صورت خشک فروخته میشود. قبل از پخت، آنها را در آب داغ خیس کنید تا نرم شوند.
برای انتخاب بهترین نمونهها، به دنبال نمونههایی باشید که به جای تکه تکه شده، به طور کامل فروخته میشوند. کلاهکها باید ضخیم با آبششهای عمیق و سفید باشند.
هنگام آشپزی با قارچ شیتاکه تازه، ساقههای آن را که حتی پس از پختن نیز سفت میمانند، جدا کنید. ساقهها را برای تهیه آب سبزیجات در فریزر نگهداری کنید.
شما میتوانید شیتاکه را مانند سایر قارچها بپزید. در اینجا چند پیشنهاد هستند:
- شیتاکه را با سبزیجات تفت دهید و با تخم مرغ آب پز سرو کنید.
- آنها را به غذاهای پاستا یا سرخ کردنی اضافه کنید.
- از آنها برای درست کردن یک سوپ خوش طعم استفاده کنید.
- آنها را برای یک میان وعده ترد تفت دهید. (1)
جمع بندی
در این مقاله از مجله سلامت کیوان یکی از تاثیرگذارترین و مفیدترین مواد خوراکی موجود در جهان را به شما معرفی کردیم. قارچ شیتاکه با ارزشهای غذایی بالایی که دارد، میتواند تاثیر بی نظیری در تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت و بیماری داشته باشد.
چه کسانی نباید قارچ شیتاکه مصرف کنند؟
افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی به دلیل تأثیرات قوی این قارچ باید از مصرف قارچ شیتاکه اجتناب کنند. همچنین، هرکسی که تعداد گلبولهای سفید خون بالا یا ائوزینوفیلی دارد نیز باید از مصرف این قارچ پرهیز کند.
قارچ شیتاکه را از کجا تهیه کنیم؟
فروش قارچ شیتاکه تازه در ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای جهان هنوز رایج نیست، اما پودر خشک شده آن را میتوان به صورت آنلاین از برخی فروشگاههای معتبر اینترنتی سفارش داد و تهیه نمود.
قارچ شیتاکه را چقدر در روز باید مصرف کنیم؟
قارچ شیتاکه زمانی که در حد معمول و متوسط یعنی حدود سه تا هشت قارچ در روز مصرفشود، مشکلی ایجاد نمیکند. اما مقادیر زیاد شیتاکه ممکن است خطر ابتلا به عوارض جانبی احتمالی را افزایش دهد.