هر آنچه باید درباره علائم و روش‌های درمان سلولیت بدانید
سلولیت مجموعه از چربی‌ها است که به بافت همبند زیر پوست شما فشار می‌آورد و اغلب در مناطقی مانند ران‌ها، شکم و باسن ظاهر می‌شود. این شرایط باعث می‌شود که سطح پوست شما ظاهری نامناسب به خود بگیرد و چروک‌ها و گودی‌هایی را به وجود آورد که ظاهر پوست شما را نازک‌تر و نامنظم‌تر می‌کند. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به علل بروز سلولیت و بهترین روش‌های درمان آن بپردازیم.
تفاوت بین سلولیت و لیپادم چیست؟
لیپادم نوعی بیماری است که با تجمع چربی اضافی در قسمت پایین بدن، اغلب باسن، ران و ساق پا، همراه است. در برخی موارد، بازوها نیز ممکن است تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند، اما این عارضه اعلب بر روی دست‌ها یا پاها تأثیری ندارد.
لیپادم می‌تواند باعث حساس شدن پوست شما شود. اگر این بیماری در شما دیده می‌شود، ممکن است پوستتان درد کند، متورم شود، احساس سردی کنید و یا به راحتی کبود شوید. بافت پوست شما نیز در این حالت، اغلب تغییر می‌کند و ممکن است شبیه به پنیر، بلغور جو دوسر یا پوست پرتقال باشد. همانطور که لیپادم بدتر می‌شود، می‌تواند حتی بر توانایی راه رفتن شما نیز تأثیر بگذارد.
در مقابل، سلولیت بیماری است که اغلب مناطقی مانند معده، باسن و ران‌ها را درگیر می‌کند. در این بیماری نیز، بافت پوست ممکن است شبیه به پنیر، بلغور جو دوسر یا پوست پرتقال باشد. سلولیت ممکن است به نظر خجالت‌آور برسد، اما در مقایسه با لیپادم، دردناک نیست.
چه کسانی ممکن است به سلولیت مبتلا شوند؟
هر کسی ممکن است به سلولیت مبتلا شود، اما افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند:
- افرادی که در دوران کودکی بیشتر به سلولیت مبتلا شده‌اند
- افرادی که جای زخمی مانند بریدگی، زخم، نیش حشرات، برش جراحی، یا تتو کرده‌اند
- افرادی که بیماری پوستی طولانی مدت (مزمن) مانند بیماری پای ورزشکار، اگزما یا پسوریازیس دارند
- افرادی که آبله مرغان یا زونا دارند
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- افرادی که اضافه وزن شدید دارند.
علائم بالینی سلولیت شدید چیست؟
علائم بالینی سلولیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس درد
- تورم بدن
- احساس گرمای شدید
- تغییر شکل پوست به رنگ قرمز، بنفش یا تیره‌تر از رنگ پوست معمولی شما که ممکن است شبیه به بثورات پوستی باشد
- تاول‌های پر از مایع
- سطح پوست مانند پوست پرتقال توده یا گودال به نظر می‌رسد
- تب و لرز
- خستگی.
سلولیت معمولا با تغییر رنگ و لطافت پوست آغاز می‌شود. در صورت عفونت، پوست در نقاط آسیب دیده گرم و دردناک می‌شود. در مراحل پیشرفته سلولیت، پوست به شدت متورم می‌شود بسیار حساس است. همچنین پوست به سمت تیره‌تر شدن پیش می‌رود. برای پیشگیری از پیشرفت سلولیت، بهتر است در صورت مشاهده هرگونه علائم، به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
سلولیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص سلولیت، پزشک شما ابتدا در مورد علائمی که تجربه می‌کنید سؤال می‌کند و سپس یک معاینه فیزیکی از ناحیه آسیب دیده انجام می‌دهد. در طول این معاینه، پوست شما بررسی می‌شود و اگر لازم باشد، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر، عکس برداری از ناحیه آسیب دیده انجام دهد. در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه‌ای از بافت پوست را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کند تا بتواند عامل سلولیت را شناسایی کند.
آزمایشاتی که برای تشخیص سلولیت انجام می‌شود چیست؟
در بیشتر موارد، پزشک شما هیچ آزمایشی را برای تشخیص سلولیت انجام نمی‌دهد. با این‌حال، در موارد شدید سلولیت، پزشک ممکن است آزمایشاتی را توصیه کند تا مطمئن شود که عفونت به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت نکرده است.
آزمایشاتی که ممکن است برای تشخیص سلولیت انجام شود، شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش خون: آزمایش خون به منظور تشخیص عفونت سلولیت و یا سرایت آن به خون بدن شما، انجام می‌شود.
- تست پوست: یک آزمایش پوستی نوع باکتری مسئول سلولیت شما را مشخص می‌کند. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا مناسب‌ترین آنتی‌بیوتیک را برای درمان سلولیت تجویز کند.
- کشت باکتری: کشت باکتریایی نوع باکتری مسئول سلولیت شما را مشخص می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسبی را برای شما تعیین کند.
آیا عدم رعایت بهداشت می‌تواند به بروز سلولیت منجر شود؟
علت اصلی سلولیت، عدم رعایت بهداشت نیست، اما بهداشت نامناسب می‌تواند عوامل خطر بیشتری برای ابتلا به سلولیت ایجاد کند. سلولیت معمولا در اطراف پوست آسیب دیده ظاهر می‌شود، اما در مناطقی از پوست شما که بهداشت ضعیفی دارند نیز رخ می‌دهد. برای حفظ بهداشت پوست، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- شستن مرتب دست‌ها با صابون و آب گرم
- تمیز کردن و کوتاه کردن ناخن‌های دست و پا
- به طور مرتب دوش گرفتن و بعد از آن، پوست را کاملاً خشک کردن
- پوشیدن لباس‌های تمیز
- تمیز نگه داشتن زخم‌های کوچک.
روش‌های درمان سلولیت
برای درمان سلولیت، پزشکان معمولاً آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی را تجویز می‌کند. این آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است شامل دیکلوکساسیلین یا سفالکسین باشند.
در موارد شدید سلولیت که به آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی پاسخ نمی‌دهند، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی (IV) باشد. در این صورت، پزشکان از یک سوزن و لوله‌ی کوچک برای رساندن آنتی‌بیوتیک‌ها مستقیماً به داخل ورید استفاده می‌کند.
همچنین، در صورت تورم شدید و درد قابل توجه، ممکن است پزشک شما داروهای ضد التهابی (مانند ایبوپروفن) را تجویز کند تا علائم سلولیت را کاهش دهد. استفاده آرامش بخش‌ها نیز می‌توانند به کاهش درد و التهاب بیمار کمک کنند. در موارد شدیدتر سلولیت، فرد بیمار ممکن است نیاز به جراحی جهت تخلیه مایع یا بافت آسیب دیده داشته باشد.
آیا راهکاری برای سریع‌ترین درمان سلولیت وجود دارد؟
درمان سلولیت نیازمند صبر و تلاش‌های مداوم است و سریع‌ترین راهکار برای درمان آن، مصرف یک دوره کامل آنتی‌بیوتیک نیست. در حقیقت، مصرف بی رویه آنتی‌بیوتیک‌ها منجر به مقاومت باکتری‌ها و کاهش اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان بیماری‌های دیگر می‌شود.
اما، برخی درمان‌های خانگی ممکن است به تسریع روند بهبودی این عارضه کمک کنند. این درمان‌ها عبارتند از:
- کمپرس گرم: برای کاهش تورم و سایر علائم، می‌توانید یک کمپرس گرم در ناحیه آسیب دیده خود قرار دهید.
- ارتفاع: بالا بردن ناحیه آسیب دیده به کاهش فشار خون در رگ‌های خونی ناحیه و بهبود جریان خون کمک می‌کند.
- فشرده‌سازی: استفاده از روکش‌های فشرده یا جوراب به کاهش تورم و بهبود جریان خون کمک می‌کند. اما، نباید ناحیه آسیب دیده را خیلی محکم فشرده کرد؛ زیرا این کار می‌تواند گردش خون در آن ناحیه را قطع کند. بهتر است حداقل دو بار در روز به مدت 10 تا 15 دقیقه پوشش فشرده یا جوراب طبی خود را بردارید.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): مصرف NSAIDهای بدون نسخه (OTC) مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن، در کاهش درد و التهاب ناشی از سلولیت کمک می‌کند. با این‌حال، همه نمی‌توانند NSAIDها را مصرف کنند؛ بنابراین پیش از استفاده از آن‌ها، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
کلام آخر
سلولیت نوعی بیماری پوستی شایع است که بیشتر کودکان و افرادی را که دارای زخم‌های پوستی، بیماری‌های پوستی مزمن یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بروز می‌کند. برای جلوگیری از ابتلا به سلولیت، حتماً بهداشت فردی خود را رعایت کنید. هر زخمی را با آب و صابون ضد باکتری تمیز کنید و آن را با یک باند تمیز بپوشانید تا خطر عفونت را کاهش دهید. همچنین در صورت مشاهده علائم شدید سلولیت، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. پزشکان برای رفع سریع عفونت باکتریایی به شما آنتی‌بیوتیک تجویز کنند و درمان‌های خانگی را توصیه کنند تا بهبودی شما سریع‌تر اتفاق بیفتد.
آیا سلولیت به صورت واگیر قابل انتقال است؟
عموما سلولیت به صورت واگیر قابل انتقال نیست و به عنوان بیماری عفونی غیر مسری شناخته می‌شود. با این‌حال، در صورت داشتن زخم باز و تماس پوست به پوست با فرد آلوده، ممکن است به سلولیت مبتلا شوید. به همین دلیل، باید از لمس زخم باز و پوست آلوده افراد بپرهیزید.
چه مدت طول می‌کشد تا روند بهبودی خود را مشاهده شود؟
در بیشتر موارد، پس از شروع درمان سلولیت با آنتی‌بیوتیک، در عرض هفت تا ۱۰ روز باید بهبودی در علائم احساس شود. در این مدت، شما ممکن است علائمی مانند کاهش درد، کاهش تورم و محو شدن تغییرات رنگی در ناحیه آسیب دیده را تجربه کنید. اما باید توجه داشت که در برخی موارد، بهبودی در علائم ممکن است به مدت بیشتری زمان نیاز داشته باشد و نباید انتظار داشته باشید که در همه موارد، علائم شما در عرض چند روز بهبود یابند.
آیا سلولیت با علائم خارشی همراه است؟
بطور کلی، سلولیت با علائم خارشی همراه نیست. با این‌حال، پس از شروع بهبودی پوست و کاهش التهابات، ممکن است ناحیه آسیب دیده شما خارش کند. این خارش معمولا ناشی از رشد باکتری‌های موجود در ناحیه آسیب دیده است که با کاهش التهاب و بهبودی درمان، کاهش می‌یابد.
تأثیرات سلولیت بر بدن چیست؟
سلولیت باعث تورم، درد، و قرمزی پوست می‌شود. اگر سلولیت در دست‌ها یا پاهای شما باشد، بستن دست‌ها یا راه رفتن ممکن است چالش برانگیز باشد.
