هر آنچه باید درباره سوختگی با آب جوش بدانید + بهترین درمان
سوختگی که در اثر آب جوش یا بخار ایجاد میشود نیز به عنوان یک سوختگی پوستی شناخته میشود. بسیاری از سوختگیهای پوستی را میتوان در خانه درمان کرد، با اینحال، جراحات بزرگتر یا جدی تر سوختگی با آب جوش میتوانند بسیار خطرناک باشند و به مراقبتهای فوری پزشکی نیاز داشته باشند. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به بهترین روشهای درمان سوختگی با آب جوش بپردازیم.
سوختگی با آب جوش
اگر تا به حال یک فنجان چای داغ را به اشتباه روی خود ریخته اید یا ظروف خانه را با آب داغ شسته باشید، ممکن است دچار سوختگی با آب داغ شده باشید. هرچند بسیاری از سوختگیهای پوستی اغلب در اثر گرمای خشک ناشی از آتش، اتو داغ یا اجاق گاز ایجاد میشوند. با اینحال سوختگی ناشی از چیزی مرطوب مانند بخار یا آب داغ نیز نوعی سوختگی نامیده میشود.(1)
بر اساس گزارش مراکز پزشکی، سالانه بیش از 500000 سوختگی در کشور اتفاق میافتد. همچنین کودکان زیر 5 سال و سالمندان بالای 65 سال بیشتر در معرض خطر این نوع از سوختگیها هستند.
برخورد با آب داغ میتواند باعث درد و یا آسیب جدی به پوست شما وارد کند. این نوع سوختگی میتواند بسیار خطرناک باشد زیرا بافتها و سلولهای آسیب دیده را از بین میبرد. حتی ممکن است بدن شما در اثر گرما دچار شوک شود. در موارد جدی تر، این سوختگیها میتواند تهدید جدی برای سلامتی شما باشند.
در چه مواقی ممکن است دچار سوختگی با آب جوش شویم؟
برخورد آب جوش با پوست میتواند تصادفی باشد، با اینحال در بیشتر مواقع میتوان از آن جلوگیری کرد. سوختگی با آب جوش اغلب به دلیل تصادفات جزئی در زمانی که شما عجله دارید یا تحت فشار هستید ایجاد میشوند. برای مثال:
- شما میتوانید با ریختن یک نوشیدنی داغ یا سوپ روی پوست خود دچار سوختگی شوید.
- اگر خیلی به بخار حاصل از اجاق گاز یا مایکروویو نزدیک باشید نیز ممکن است دچار سوختگی شوید.
- اگر آبگرمکن شما بالای 120 درجه فارنهایت تنظیم شده باشد، دچار سوختگی با آب جوش خواهید شد.
سوختگیهای ناشی از آب جوش به ویژه در صنعت رستوران داری بسیار رایج هستند. اغلب اوقات در آشپزخانه رستورانها، دمای آب باید بالا نگه داشته شود تا از رشد بیش از حد باکتریها جلوگیری شود و ظروف غذا به درستی شسته شوند، به همین دلیل سوختگیهای ناشی از آب جوش در این مشاغل بسیار شایع هستند.
عوارض ناشی از سوختگی آب جوش
سوختگی با آب جوش میتواند بسیار دردناک و خطرناک باشد. در اغلب موارد عوارض ناشی از سوختگی آب جوش به شدت علائم و میزان آسیب شما بستگی دارد. بر اساس میزان آسیب پوست، چهار دسته از سوختگی وجود دارد که به شرح زیر میباشد(2):
- سوختگی سطحی اپیدرم و یا سوختگی درجه اول: این سوختگی لایه بیرونی پوست شما (اپیدرم) را تحت تاثیر قرار میدهد. ممکن است کمی قرمزی، تورم و درد را تجربه کنید.
- سوختگی سطحی پوست و یا سوختگی درجه دوم: این سوختگی به لایه دوم پوست شما تاثیر میگذارد و بر انتهای عصبی، رگهای خونی و فولیکولهای مو تأثیر میگذارد. پوست شما ممکن است صورتی کم رنگ باشد و کمی درد و تاول های خفیف را تجربه کنید.
- سوختگی عمیق پوستی و یا سوختگی درجه سه: مشابه سوختگی سطحی پوست، با این سوختگی، دو لایه اول پوست آسیب می بیند. سوختگی شما یا به شدت دردناک یا بدون درد خواهد بود. پوست شما با یا بدون رطوبت قرمز می شود. همچنین ممکن است تورم و تاول را تجربه کنید.
- سوختگی درجه چهار: این سوختگی جدی ترین نوع از است و هر سه لایه پوست شما (اپیدرم، درم و زیر پوست) را تحت تاثیر قرار می دهد. سوختگی تمام ضخامت ممکن است به عنوان سوختگی درجه سه طبقه بندی شود و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. ممکن است تغییر بافت پوست از صاف به چرمی یا مومی را تجربه کنید. پوست شما می سوزد و سوختگی ممکن است بافتهای ناحیه آسیب دیده را سیاه کنند.
درمان سوختگی ناشی از آب جوش
درمان سوختگی ناشی از آب جوش باید با توجه به شدت سوختگی و محل آن انجام شود. در ادامه چند روش درمانی برای سوختگی با آب جوش را شرح میدهیم(3):
خنک کردن سوختگی
در صورتی که سوختگی از نوع درجه اول باشد، اقدام به درمان در عرض چند ثانیه اولیه سوختگی بسیار مفید است. برای این منظور باید محل سوختگی را با آب سرد یا یخ سرد مرطوب کرده و مدتی صبر کنید تا سوختگی خنک شود. این کار باعث کاهش التهاب و درد بیشتری میشود.
استفاده از لوسیونهای آرامبخش
استفاده از لوسیونهای آرامبخش برای کاهش التهاب و درد در ناحیه سوختگی بسیار موثر است. عصاره آلوئه ورا، عصاره چای سبز و همچنین خاک کالامین و روغن بابونه به عنوان لوسیون آرامبخش بسیار مفید هستند.
استفاده از کرمهای ضدعفونی کننده
سوختگی با آب جوش ممکن است باعث آسیب دیدن لایههای پوست یا باز شدن آنها شود که میتواند منجر به آلودگی محل سوختگی شود. در این صورت، استفاده از کرمهای ضدعفونی بیخطری که شامل ضدعفونی کننده و ضدالتهابها هستند، بسیار مهم است.
پوشش دادن سوختگی
پوشش سوختگی با یک باند یا به کاهش درد و یا بهبود سریعتر سوختگی شما کمک میکند، اما باید مطمئن شوید که باند نباید خیلی فشرده شود تا عروق و خونرسانی ناحیه سوختگی را محدود کند.در نهایت، در صورتی که سوختگی شدید باشد و در مناطق حساس مانند صورت، چشم، گوش و یا دهان رخ داده باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
زمانی که به روشهای درمانی سوختگی خود میپردازید، لازم است نکات مهمی را مد نظر داشته باشید و از انجام بعضی کارها دوری کنید. برخی از این نکات عبارتند از:
- ناحیه آسیب دیده را در معرض تابش آفتاب قرار ندهید.
- تاولهای ناشی از سوختگی را نترکانید.
- به هیچ عنوان از کره و روغنهای خوراکی برای چرب کردن و تسکین درد سوختگی خود استفاده نکنید.
کلام آخر
در اغلب موارد سوختگی با آب جوش، به عنوان سوختگی درجه اول یا درجه دوم دستهبندی میشود درصورتی که درجه سوختگی شا اولیه باشد، شدت سوختگی کمتر بوده و تاثیرات آن معمولاً محدودتر هستند. در صورتی که درجه سوختگی شما نوع دوم باشد، شدت آن بیشتر و ممکن است منطقهی سوختگی قرمز شده و باعث تشکیل تاولهای بر روی ناحیه آسیب دیده پوست شوند.
سوختگی با آب جوش چیست؟
به سوختگی که در اثر آب جوش یا بخار ایجاد میشود سوختگی با آب جوش گفته میشود. همچنین جراحات جدی سوختگی با آب جوش میتواند بسیار خطرناک باشد و به مراقبتهای فوری پزشکی نیاز داشته باشد.
آیا جای سوختگی با آب جوش دائمی است؟
در جواب این سوال باید بگوییم خیر، در صورتی نکات بهداشتی و ایمنی را در طول دوره بهبودی سوختگی خود رعایت کنید، هیچ اثری از سوختگی بر روی پوست شما باقی نمیماند.
بهترین پماد درمان سوختگی با آب جوش چیست؟
پمادها و کرمهای آنتی بیوتیک زیادی برای بهبود سوختگی با آب جوش وجود دارند، اما استفاده از هر یک از آنها به شدت سوختگی و تشخیص چزشک بستگی دارند. اگر سوختگی شما شدید باشد ممکن است به کرمهای ضد التهابی تجویزی نیاز داشته باشید، در غیر این صورت استفاده از کرمهای سوخدگی و یا خنککننده پوست برای بهبود شرایط شما مناسب هستند.