همه چیز درباره بیماری کرم آسکاریس (بیماری آسکاریازیس)

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

بیماری کرم آسکاریس در واقع عفونتی است که کرم گرد در روده شما ایجاد می‌کند. این بیماری از طریق تماس دست آلوده به تخم‌های کرم Ascaris lumbricoides با دهان اتفاق می‌افتد. علائم آسکاریازیس می‌تواند شامل درد معده باشد. پزشکان می‌توانند به طور مؤثر آسکاریازیس را با دارو درمان کنند.

اما انگل آسکاریس دقیقا چیست؟ چه علائمی دارد و به چه علتی ایجاد می‌شود؟ آسکاریس چطور منتقل می‌شود و چه تاثیری بر بدن می‌گذارد؟ این بیماری چطور تشخیص داده و درمان می‌شود؟

در این نوشته از مجله سلامت کیوان قصد داریم درباره این بیماری و تمامی جزئیات آن صحبت کنیم. برای دریافت پاسخ سوالات خود، حتما تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

کرم آسکاریس چیست؟

بیماری کرم آسکاریس عفونت کرم گرد در روده شما است. در سراسر جهان در مکان‌هایی که بهداشت ضعیف است این بیماری رایج می‌باشد. در این مناطق، افراد ممکن است حامل انگلی باشند که باعث عفونت می‌شود.

آسکاریازیس، کرم قلابدار (Hookworm) و کرم شلاقی (Human whipworm)، کرم‌های انگلی (Parasitic worm) هستند. آنها به عنوان کرم‌های منتقله از خاک (STH) شناخته می‌شوند، زیرا عفونت از طریق خاک آلوده پخش می‌شود.

آسکاریس که گاهی اوقات به اختصار نام A. را دارد، گروهی از کرم‌ها هستند که باعث بیماری آسکاریس می‌شوند. این کرم شبیه کرم خاکی معمولی است. طول آن حدود 6 تا 13 اینچ و ضخامت آن تقریباً به اندازه یک مداد است. یک فرد می‌تواند حتی به 100 کرم آسکاریس مبتلا شود.

انگل چیست؟

انگل (Parasite) موجودی است که برای زنده ماندن باید روی یک موجود دیگر یا داخل یک موجود دیگر زندگی کند. اغلب، انگل برای میزبان خود (موجودی که به آن وابسته است) مشکل ایجاد می‌کند. کرم‌های گرد به بدن انسان یا حیوان دیگری نیاز دارند تا به کرم‌های بالغ تخم‌گذار تبدیل شوند.

کرم آسکاریس چقدر شایع است؟

بیماری آسکاریازیس یکی از شایع‌ترین عفونت‌های انگلی انسان است. این انگل بیش از 1 میلیارد نفر در سراسر جهان را مبتلا می‌کند. آسکاریس بیشتر در کودکان 3 تا 8 ساله دیده می‌شود. مخصوصا اگر به منطقه‌ای از جهان با شرایط بهداشتی ضعیف سفر کنید، ممکن است به آسکاریازیس مبتلا شوید.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آسکاریازیس هستند؟

افراد در معرض خطر آسکاریازیس در مکان‌هایی زندگی می‌کنند یا از آنها بازدید دارند که شامل ویژگی‌های زیر هستند:

• مناطقی که دسترسی محدود به سرویس بهداشتی و مراقبتی مناسب دارند.
• جایی که مردم از مدفوع انسان به عنوان کود استفاده می‌کنند.
• جاهایی که گرم و مرطوب هستند، مثل مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آسیا، جنوب صحرای آفریقا و قاره آمریکا.

علت ابتلا به انگل آسکاریس چیست؟

عفونت کرم آسکاریس در اثر بلعیدن تخم‌های کرم گرد A. lumbricoides ایجاد می‌شود.

آسکاریس چگونه منتقل می‌شود؟

آسکاریازیس از طریق تماس دست به دهان منتقل می‌شود، زمانی که فرد تخم‌های بارور شده آسکاریس را لمس کرده و می‌بلعد.

در مکان‌هایی که فاقد بهداشت کافی هستند، افراد مبتلا به آسکاریازیس ممکن است خارج از منزل مدفوع کنند. در برخی مناطق، مردم از مدفوع انسان به عنوان کود استفاده خواهند کرد. مدفوع آلوده حاوی تخم آسکاریس می‌تواند در مزارع، خیابان‌ها و حیاط‌ها باشد. تخم‌ها می‌توانند در دما و رطوبت شدید، اغلب برای سال‌ها زنده بمانند.

اگر افراد کارهای زیر را انجام دهند می‌توانند به کرم آسکاریس مبتلا شوند:

• خاک‌های آلوده را لمس کنند و سپس دستان خود را داخل یا نزدیک دهان خود قرار دهند.
• میوه‌ها و سبزیجاتی را که در خاک آلوده رشد می‌کنند بدون شستن، پوست کندن و پختن محصول بخورند.

کرم آسکاریس چطور بر بدن تاثیر می‌گذارد؟

بعد از قورت دادن، تخم‌‌ها به روده‌های شما وارد می‌شوند. در آنجا، آنها به صورت لارو (شکل نابالغ کرم) بیرون می‌آیند و شروع به حرکت در بدن شما می‌کنند:

1. آنها با عبور از جریان خون یا سیستم لنفاوی، از روده‌های شما به ریه‌های شما می‌رسند.
2. در ریه‌های شما، از کیسه‌های هوا عبور کرده و وارد گلو می‌شوند.
3. سپس به حلق شما می‌روند، جایی که شما آنها را می بلعید.
4. در روده های شما رشد کرده، به کرم‌های بالغ تبدیل می‌شوند و جفت گیری می‌کنند.
5. تخم‌های بارور شده، با هدف آلوده کردن میزبان دیگری، همراه مدفوع بدن شما را ترک خواهند کرد.
6. کل فرآیند می‌تواند دو تا سه ماه طول بکشد. این کرم‌ها می‌توانند تا دو سال در بدن شما زندگی کنند.

علائم کرم آسکاریس چیست؟

اگر فقط چند کرم گرد دارید، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. در صورت داشتن علائم، ممکن است درد شکمی را تجربه کنید که می‌آید و می‌رود.

اولین علامت عفونت ممکن است دیدن یک کرم زنده در استفراغ یا مدفوع شما باشد. اگر لاروها به ریه‌های شما سفر کرده باشند، ممکن است به بیماری مشابه ذات الریه مبتلا شوید، با علائم زیر:

• خس‌خس سینه
• سرفه
• تب

در این مرحله اولیه بیماری، تشخیص علائم چالش برانگیز است. آنها شبیه علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر هستند. وقتی که کرم‌ها به روده شما می‌رسند، ممکن است علائم شکمی شدیدتری را تجربه کنید. هر چه تعداد کرم‌ها بیشتر باشد، علائم شدیدتر خواهند بود. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد شدید شکم
• تهوع و استفراغ
• تورم شکم
• بی قراری
• مشکل خواب
• سوء تغذیه
• مشکلات رشد در کودکان

در موارد شدید، کرم‌ها ممکن است تا حدی یا به طور کامل روده کوچک شما را مسدود کنند. ممکن است پانکراس ملتهب شود. عفونت حتی می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. ⁽¹⁾

بیشتر بخوانید:

• عفونت قارچی واژن چیست
• بررسی بیماری عفونی

آسکاریس چگونه تشخیص داده می‌شود؟

هنگامی که عفونت کرم آسکاریس به روده شما رسید، پزشک می‌تواند عفونت را با استفاده از نمونه مدفوع تشخیص دهد. این آزمایش شامل جستجوی تخم‌ها یا کرم‌های زنده در مدفوع است.

اگر عفونت در ریه‌های شما باشد، تشخیص آن دشوارتر می‌شود. پزشک شما می‌تواند با یافتن شواهدی از وجود لارو در ریه‌ها یا مایعات معده، تشخیص را تایید کند.

گاهی اوقات افراد کرم را سرفه می‌کنند. در موارد نادر، حتی ممکن است شاهد خروج یک کرم از بینی خود باشید. اگر این اتفاق افتاد، کرم را نزد پزشک خود بیاورید تا بتواند آن را بررسی کند.

درمان آسکاریس چگونه است؟

دارو، درمانی اولیه برای عفونت کرم آسکاریازیس است. پزشک یک داروی ضد کرم برای شما تجویز می‌کند. این داروها به بدن کمک می‌کنند تا از شر کرم‌های انگلی خلاص شود:

• مبندازول
• آلبندازول
• پاموات پیرانتل.

آیا می‌توانیم از آسکاریازیس پیشگیری کنیم؟

اقدامات لازم برای پیشگیری از آسکاریس را انجام دهید:

• خاکی را که ممکن است با مدفوع انسان، از جمله مدفوع مورد استفاده برای کوددهی محصولات آلوده باشد، لمس نکنید.
• قبل از تهیه غذا دست‌ها را با آب و صابون بشویید.
• شستن مکرر دست‌ها را به کودکان آموزش دهید.
• سبزی‌ها و میوه‌های خام را بشویید، پوست بگیرید و یا بپزید، به خصوص اگر در خاک بارور شده و با کود رشد کرده باشند.
• در فضای باز مدفوع نکنید، مگر در مستراح‌هایی که دفع فاضلاب مناسبی دارند.

درمان آسکاریازیس چقدر طول می‌کشد تا اثر کند؟

اثربخشی دارو حدود یک تا سه روز طول می‌کشد.

چه زمانی باید برای آسکاریس به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما علائم زیر را دارید باید به پزشک مراجعه کنید:

• مشکلات معده داشته باشید که بیش از دو هفته طول بکشد.
• کاهش وزن غیرقابل توضیح.
• یک کرم یا تکه کرم را در مدفوع خود ببینید.

بیماری کرم آسکاریس را جدی بگیرید!

کرم آسکاریس یک عفونت شایع کرم گرد است. ممکن است در ابتدا علائم آسکاریازیس نداشته باشید. اگر به منطقه‌ای سفر کرده‌اید که بهداشت ضعیفی دارد و مشکلات معده دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. دارو می‌تواند آسکاریس را به طور مؤثر درمان کند، و عفونت معمولاً هیچ مشکل سلامتی طولانی مدتی ایجاد نخواهد کرد. با شستن دست‌ها و هر محصول خام، از ابتلا به کرم آسکاریس پیشگیری کنید، به خصوص اگر به مناطق در معرض خطر سفر دارید.