علت زگیل دست و پا چیست؟ + علائم، درمان و عکس زگیل دست و پا

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

زگیل دست و پا زائده‌های گوشتی ناخوشایندی هستند که روی پوست ایجاد می‌شوند. زائده‌های سخت، برآمده و خشک که زگیل نام دارند، می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند. این زگیل ها از طریق تماس‌های معمولی منتقل شده و بیشتر در دست، انگشتان، صورت و پاها مشاهده می‌شوند. این زگیل‌ها ناشی از ویروس HPV است.

در این مقاله از مجله سلامت کیوان، به بررسی زگیل دست و زگیل پا و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

زگیل دست و پا چگونه است؟

زگیل‌ها، زائده‌های بسیار نامطلوب و ناخوشایندی هستند که ممکن است در هر قسمتی از بدن فرد پدید آمده و آن‌ها را تحت تأثیر خود قرار دهند. ویروس HPV اصلی‌ترین عامل پدیدآورنده زگیل است. زگیل‌ها دارای 100 نوع متفاوت بوده که ابتلا به هر یک از آن‌ها می‌تواند باعث بروز زگیل در نواحی مختلف بدن شود.

برخی از زگیل‌ها به صورت خوشه‌‌ای، تخت یا به اصطلاح فیلی هستند. این زگیل‌ها در مناطق مختلف بدن از جمله زگیل تناسلی، زگیل مقعد، زگیل صورت، زگیل دهان، زگیل دست و زگیل پا ایجاد می‌شوند. باید این نکته را در نظر داشت که زگیل، تنها به بروز این زائده‌های گوشتی ختم نشده و برخی از آن‌ها ممکن است باعث بروز انواع سرطان‌ و عفونت‌های مختلف در بدن شوند.

شایع بودن زگیل در جهان

زگیل دست و پا یک بیماری ویروسی و به شدت مسری است. این زگیل‌ها شایع‌ترین عفونت ویروسی است که، تقریباً 75 درصد از جمعیت جهان حداقل یک بار هم که شده آن را تجربه کرده‌اند. زگیل‌ها ضایعات پوستی اندکی ضخیم‌تر از ضایعات دیگر هستند.

زگیل دست و پا در بخش‌هایی از پوست ظاهر می‌شوند که، سلول‌ها به واسطه ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی با سرعت بیشتری رشد می‌کنند و باعث ایجاد ضایعات می‌شوند. به جز زگیل تناسلی در مردان، رایج‌ترین نوع زگیل، زگیل دست و زگیل پا می‌باشد که در این مطلب به بررسی بیشتر آن خواهیم پرداخت.

زگیل‌ها ممکن است به افراد دیگر نیز منتقل شوند و بعضی افراد به سرعت به آن‌ها مبتلا می‌شوند. تاکنون هیچ درمانی برای ویروس پاپیلومای انسانی کشف نشده است. بدن بیشتر افراد در مدت دو تا سه سال پس از ابتلا به ویروس با آن غلبه می‌کند.

با این حال، این ویروس امکان بازگشت و عود مجدد را نیز دارد. زگیل‌های ایجاد شده روی دست‌ها می‌توانند احساسات ناخوشایندی ایجاد کنند. این زگیل‌ها ممکن است باعث ایجاد خجالت در فرد نیز شوند. با این حال، زگیل دست و زگیل پا معمولاً حاکی از وجود سلول‌های سرطانی نیست.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره زگیل تناسلی زنان؛ علائم، پیشگیری و درمان

علت بروز زگیل در دست و پا

آنطور که گفتیم، اصلی‌ترین دلیل بروز زگیل دست و پا ویروس پاپیلومای انسانی است که، در اثر انتقال به فرد سالم ایجاد می‌شود. از آنجا که سیستم ایمنی هر فرد با دیگری متفاوت است، درصد ابتلا به این بیماری نیز متفاوت خواهد بود. به طور کلی، زخم‌ها، ترک‌های پوستی کف پا و دست، فرد را مستعد ابتلا به این ویروس می‌کنند.

تماس مستقیم با زائده‌های فرد مقابل، استفاده از لوازم شخصی دیگر افراد، برقراری رابطه دهانی یا رابطه مقعدی و جویدن ناخن از مهم‌ترین علل بروز زگیل دست و پا هستند.

چه افرادی مبتلا زگیل دست و زگیل پا می‌شوند؟

همه افراد اعم از کودکان، زنان و مردان در معرض ابتلا به زگیل دست و زگیل پا هستند. اما در این میان برخی افراد به خصوص افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی بدن هستند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند که شامل:

• افرادی که ویروس HPV در بدن آنها وجود دارد.
• افرادی که پابرهنه در مکان هایی چون استخر تردد می کنند در معرض ابتلا به زگیل کف پا هستند.
• کودکان یا بزرگسالانی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند.

علائم و نشانه‌های زگیل دست و زگیل پا

ضایعات ناشی از زگیل دست و پا معمولاً باعث ایجاد خارش زیاد در پوست می‌شوند. در صورت تحریک آن‌ها، ممکن است باعث خون‌ریزی شده و پوست اطراف آن‌ها احساس ناراحتی کند. زگیل ایجاد شده روی دست‌ها و انگشتان ممکن است با مشکلات دیگری مثل کیست‌های پر از آب یا ضایعات استخوانی ناشی از آرتروز اشتباه گرفته شوند.

زگیل دست و پا نسبت به انواع دیگر زگیل‌ها مثل زگیل تناسلی، پلانتار و فیلی فرم به سادگی قابل تشخیص و تمایز است. این زگیل‌ها معمولاً روی دست‌ها و انگشتان (زگیل انگشت دست) ظاهر می‌شوند. امکان ایجاد این زگیل بر روی نواحی غیر تناسلی مانند زانوها، مچ‌ها، دست‌ها و پاها نیز وجود دارد. ضایعات پوستی ایجاد شده ناشی از زگیل‌ها معمولاً به شکل زیر هستند:

• ضایعات پوستی کوچک و برآمده
• شکل بیضی و دایره‌ مانند
• زبر بودن
• درای لبه‌ها سفت و در وسط نر‌م‌تر
• وجود نقاط سیاه کوچکی در میان آن‌ها

در زیر می‌توانید نمونه ای از زگیل کف پا را مشاهده نمائید.

بهتر است بدانیم که نقطه‌های سیاه کوچک یا لکه‌های موجود در زگیل‌ها توسط بعضی از افراد به عنوان دانه‌های زگیل خوانده می‌شوند. با این حال باید دقت داشت که این لکه‌ها دانه نبوده و در حقیقت رگ‌های خونی بسیار کوچکی هستند که باعث ایجاد چنین ظاهری می‌شوند.

اصلی‌ترین علائم وجود زگیل دست و پا می‌تواند تغییر رنگ پوست، برجستگی، خارش و سوزش باشد.⁽¹⁾ عارضه‌های گوشتی که روی دست‌ها و پاها ایجاد می‌شوند، بسیار ناخوشایند هستند. هرچند این ضایعات ممکن است کمترین درد یا خارش را داشته باشند. ظاهر این زگیل‌ها باعث از دست رفتن اعتماد به نفس در فرد می‌شود. به طور کلی علائم زگیل دست و پا عبارتند از:

• برجستگی‌های ناشی از زگیل دست و پا
• تغییر رنگ پوست
• درد یا حساسیت در کف پا هنگام راه رفتن
• سوزش و خارش
• امکان خونریزی و زخم
• رشد و تکثیر سریع
• خروج ترشح عفونت و یا رطوبت

تشخیص زگیل دست و پا و درمان

در اغلب موارد پزشک قادر است با معاینه این زگیل‌ها آن‌ها را تشخیص دهد. اگر پزشک به مشکلات دیگری مشکوک باشد، نمونه‌برداری از پوست را پیشنهاد خواهد داد. برای انجام نمونه‌برداری از پوست، لایه فوقانی زگیل برداشته شده و برای آزمایش به آزمایشگاه منتقل می‌شود. این آزمایش بسیار ساده بوده و یک روند درمانی غیرتهاجمی به حساب می‌آید.

آزمایشگاه کیوان در تهران به عنوان اولین آزمایشگاه تخصصی ویروس شناسی در خاورمیانه از سال 1380 با استفاده از بهترین کیت‌ها و روش‌های تشخیصی، به انجام معاینه و تشخیص بیماری‌های ویروسی از جمله تست HPV، تست زگیل تناسلی، معاینه و تشخیص زگیل دست و پا پرداخته است. جهت درخواست مشاوره و انجام تست روی تصویر زیر کلیک کنید.

برای درمان این زگیل‌ها، گزینه‌های درمانی متفاوتی وجود دارند. دقت شود که باید به زگیل‌های دست نیز توجه لازم صورت گیرد، زیرا ضایعاتی که به درمان معمولی پاسخ نمی‌دهند می‌توانند، نشانه‌ای از گسترش ضایعات ناشی از سرطان پوست باشند.

روش‌های درمانی دیگر می‌تواند شامل استفاده از سالیسیلیک اسید یا نیتروژن مایع برای منجمد کردن ضایعات باشند. استفاده از روش کرایوتراپی با نیتروژن مایع معمولاً نیاز به جلسات متعدد دارد و اولین روش درمانی است. شانس عود بیماری یا گسترش ضایعات پس از روش انجماد حدود 60 درصد است.

اگر این روش‌ها بر روی بدن فرد پاسخ مناسبی ایجاد نکنند، ممکن است از یک ماده شیمیایی به نام کانتاریدین استفاده شود. در نهایت حذف آنها با کمک جراحی زگیل یا بافت برداری می‌تواند برای ضایعاتی به کار رود که به راحتی از بین نمی‌روند یا در نواحی قرار دارند که درمان آنها با روش‌های دیگر دشوار است. این روش معمولاً زیر بیهوشی عمومی باید انجام شود و شانس عود بیماری حدود 10 درصد است.

درمان زگیل‌ دست و پا

همانطور که گفته شد، درمان زگیل دست و پا به روش‌های متعددی صورت می‌گیرد اما، مهم‌ترین عامل انتخاب شیوه درمانی مناسب، نتیجه‌دهی آن است. برای مثال روش‌های غیرپزشکی و غیرعلمی مانند درمان خانگی زگیل دست و پا که پزشک آن را تأیید نمی‌کند از نتیجه مناسبی برخوردار نخواهند بود. همچنین توصیه می‌شود از کندن زگیل با دست خودداری نمائید.

لیزر زگیل دست و پا

لیزر، یک شیوه درمان زگیل دست، زگیل پا و دیگر نواحی از جمله زگیل تناسلی و زگیل مقعد است که می‌تواند به درمان این عارضه بپردازد. لیزر با استفاده از اشعه مخصوص، تمامی زائده‌ها را در کمترین زمان و درد برداشته و آن را بهبود می‌بخشد.

مزیتی که لیزر نسبت به دیگر شیوه‌های درمانی دارد این است که می‌تواند، در یک جلسه تمامی زائده‌ها را با هر تعداد که هستند، درمان نموده و از بین ببرد. می‌توانید در این مقاله بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی با لیزر هزینه، مزایا و معایب

کرایو یا فریز زگیل دست و پا

کرایوتراپی یا به اصطلاح فریز کردن زگیل، یک روش سرما درمانی است که متخصص با استفاده از نیتروژن مایع، اقدام به از بین بردن سلول‌های آن یا فریز کردن زگیل می‌کند.

درمان زگیل دست یا پا با روش کرایو برخلاف لیزر ممکن است چندین جلسه به طول انجامد. علاوه بر آن ممکن است این شیوه از نتیجه مناسبی برخوردار نباشد.

درمان زگیل دست و پا با دارو

دارو یا پماد زگیل دست یا پا و روش‌های این چنینی معمولاً برای زگیل‌های رشد کرده و نوع پیشرفته این بیماری پاسخگو نخواهد بود و قابل مقایسه با کرایوتراپی و لیزر نیست.

اسید سالیسیلیک نمونه‌ای از داروی زگیل تناسلی است که به منظور درمان زگیل به کار می‌رود اما استفاده از آن دارای عوارضی چون قرمزی، جای زخم و سوزش خواهد بود که همین موجب طولانی بودن دوره درمان و به جا گذاشتن زخم می‌شود. در این مقاله انواع داروی درمان HPV و پماد زگیل تناسلی بیشتر بخوانید.

نتیجه‌گیری

• زائده‌های سخت و برآمده و خشک که زگیل نام دارند، می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند.
• بهترین زمان برای درمان و کنترل این بیماری در مراجعه به پزشک در زمان مشاهده اولین علائم است.
• از آنجایی که این بیماری قابلیت رشد و گسترش را به همراه دارد، بی توجهی و عدم درمان آن می تواند از عواقب بیشتری چون حاد شدن و گسترش یافتن آن در سایر نقاط برخوردار باشد.
• زگیل دست و زگیل پا ضایعات پوستی کوچک و برآمده‌ای هستند، شکل بیضی و دایره‌ مانند دارند، حالت زبر دارند، در لبه‌ها سفت و در وسط نر‌م‌تر هستند و نقاط سیاه کوچکی در میان آن‌ها وجود دارد.
• کرایوتراپی، دارودرمانی، کوتر کردن و لیزر از روش‌های درمان زگیل دست و پا هستند.

مطالب مرتبط:

• زگیل گردن چیست؟ علت و روش‌های درمان
• بهترین دکتر زگیل تناسلی برای درمان چه ویژگی دارد؟
• پسوریازیس چیست؟ + علت، علائم و درمان پسوریازیس
• اسکین تگ یا منگوله پوستی چیست؟ فرق اسکین تگ با زگیل تناسلی