انواع بیماری اگزما، علائم و درمان

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

اگزما (درماتیت آتوپیک) یا eczema وضعیتی است که باعث قرمزی و خارش پوست شما می‌شود. اگزما یکی از بیماری‌های است که در کودکان شایع است اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به علل و روش‌های بهبود و کنترل علائم و نشانه‌های بیماری اگزما بپردازیم.

علت ابتلا به انواع بیماری اگزما

درماتیت آتوپیک یا نام دیگر معروف آن که در بین همه افراد شناخته شده است، اگزما، نوعی بیماری طولانی مدت (مزمن) است و به طور دوره‌ای در افراد ظاهر می‌شود. اگزما ممکن است با آسم یا تب یونجه همراه باشد. علت اگزما به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، محققان و پزشکان فکر می‌کنند که توسط یک سیستم ایمنی بیش از حد فعال تحریک می‌شود.

یعنی اگر سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد معقول فعال باشد و نسبت به هر موردی واکنش نشان دهد، شما را مستعد انواع بیماری اگزما خواهد کرد. تا به امروز هیچ درمانی برای اگزما تا به حال یافت نشده است. اما درمان‌ها و اقدامات خود مراقبتی می‌تواند خارش و دردهای ناشی از انواع بیماری اگزما را تسکین دهد و از شیوع دوباره آن جلوگیری کند. به عنوان مثال، برای جلوگیری از تشدید اگزما از صابون‌های با رایحه تند خودداری کنید و همچنین مرطوب کردن منظم پوست و استفاده از کرم‌ها یا پمادهای دارویی می‌تواند به بهتر شدن اگزما کمک کند.

اگزما، زمانی که پوست شما در معرض محرک‌های خارجی قرار می‌گیرد، شعله ور می‌شود که باعث واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن شما خواهد شد. محرک‌های رایج که باعث تشدید اگزما خواهند شد را برای شما معرفی خواهیم کرد. علاوه بر این، محققان دریافته‌اند که برخی از افراد مبتلا به اگزما به اندازه کافی پروتئینی به نام فیلاگرین (پروتئین تجمع‌دهنده رشته) تولید نمی‌کنند. این پروتئین مسئول کمک به حفظ رطوبت و سلامت پوست شماست.

عوامل تحریک انواع بیماری اگزما

تشدید اگزما زمانی اتفاق می‌افتد که یک یا چند علامت اگزما روی پوست ظاهر شود. تحقیقات نشان داده است که عوامل خارجی و داخلی می‌توانند در تشدید انواع بیماری اگزما نقش داشته باشند. محرک‌های رایج عبارتند از:

• مواد شیمیایی یا نگهدارنده‌های موجود در پاک کننده‌ها و شوینده‌ها
• محصولات معطر
• دود سیگار
• آلرژن‌های خارجی مانند گرده، کپک، گرد و غبار یا کنه‌های گرد و غبار
• مواد خش دار مانند پشم
• پارچه‌های مصنوعی
• تعریق
• تغییرات دما
• فشار
• حساسیت غذایی
• شوره حیوانات
• عفونت‌های تنفسی

انواع بیماری اگزما

• درماتیت آتوپیک: درماتیت آتوپیک⁽¹⁾ باعث خشکی و خارش پوست می‌شود که اغلب با بثورات قرمز ظاهر می‌شود. این شایع ترین نوع اگزماست.

• درماتیت تماسی: درماتیت تماسی به دلیل قرار گرفتن در معرض چیزی است که پوست را تحریک می‌کند یا باعث واکنش آلرژیک می‌شود.

• درماتیت دیسیدروتیک: درماتیت دیسیدروتیک، انگشتان، کف دست‌ها و کف پا را درگیر می‌کند. باعث ایجاد لکه‌های خارش دار و پوسته پوسته یا قرمز می‌شوند همچنین ممکن است ترک خورده و دردناک شوند. این عارضه در زنان شایع‌ تر است.

• درماتیت استاز: درماتیت استازی معمولاً در قسمت پایین پاها دیده می‌شود و به دلیل جریان خون ضعیف ایجاد می‌شود.

مطالب مرتبط:

• همه چیز درباره اگزما دست، از علائم تا درمان

علائم و نشانه‌های اگزما

علائم و نشانه‌های اگزما از فردی به فرد دیگر متفاوت است و عبارتند از:

• پوست خشک
• خارش، که ممکن است شدید باشد، به خصوص در شب
• لکه‌های قرمز تا خاکستری مایل به قهوه ای، به ویژه روی دست‌ها، پاها، مچ پا، مچ دست، گردن، بالای سینه، درد و حساسیت نوک سینه، پلک‌ها، داخل خم آرنج و زانو و در نوزادان، صورت و پوست سر
• برجستگی‌های کوچک و برجسته که ممکن است هنگام خراشیدن، مایعی نشت کند و پوسته پوسته شود
• پوست ضخیم، ترک خورده و پوسته پوسته شده
• پوست حساس و متورم در اثر خارش

درماتیت آتوپیک اغلب قبل از 5 سالگی شروع می‌شود و ممکن است تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد. برای برخی افراد، به صورت دوره‌ای تشدید می‌شود و سپس برای مدتی، حتی برای چندین سال، از بین می‌رود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

• اگر آنقدر ناراحت کننده و اذیت کننده است که وضعیت خواب و فعالیت‌های روزانه شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• درصورتی که عفونت پوستی ایجاد شده باشد؛ یعنی رگه‌های قرمز و چرکی در بدن خود مشاهده کنید.
• درحالیکه با وجود تلاش درمان‌های خانگی، همچنان علائم اگزما را داشته باشید.

عوارض اگزما

عوارض اگزما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسم و تب یونجه: بیش از نیمی از کودکان خردسال مبتلا به درماتیت آتوپیک تا سن 13 سالگی به آسم و تب یونجه مبتلا می‌شوند.

• خارش مزمن و پوسته پوسته شدن پوست: بیماری پوستی به نام نورودرماتیت با یک خارش پوست شروع می‌شود. یعنی وقتی یک ناحیه را می‌خراشید، باعث خارش بیشتر می‌شود. در نهایت، ممکن است به سادگی از روی عادت پوست خود را خراش دهید. این وضعیت می‌تواند باعث تغییر رنگ، ضخیم و چرمی شدن پوست آسیب دیده شود.

• عفونت‌های پوستی و خاراندن مکرر که پوست را می‌شکند می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های باز و ترک شود. این‌ موارد خطر عفونت از باکتری‌ها و ویروس‌ها از جمله ویروس هرپس سیمپلکس را افزایش می‌دهند.

• درماتیت تماسی آلرژیک: این وضعیت در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک شایع است.

• مشکلات خواب: چرخه خارش و خراش می‌تواند باعث بی کیفیتی خواب شود.

درمان و جلوگیری از تشدید انواع بیماری اگزما

نکات زیر ممکن است به جلوگیری از تشدید اگزما⁽²⁾ و به حداقل رساندن اثرات خشکی کمک کند:

حداقل دو بار در روز پوست خود را مرطوب کنید. کرم‌ها، پمادها و لوسیون‌ها رطوبت را بیشتر می‌کنند. محصول یا محصولاتی را انتخاب کنید که برای شما مناسب باشد. استفاده از وازلین روی پوست کودک ممکن است به پیشگیری از درماتیت آتوپیک کمک کند. سعی کنید محرک‌هایی را که شرایط را بدتر می‌کنند شناسایی کرده و از آن اجتناب کنید. چیزهایی که می‌توانند واکنش پوست را بدتر کنند عبارتند از عرق، استرس، چاقی، صابون‌ها، مواد شوینده، گرد و غبار و گرده. قرار گرفتن در معرض محرک‌ها را کاهش دهید.

نوزادان و کودکان ممکن است در اثر خوردن برخی غذاها، از جمله تخم مرغ، شیر، سویا و گندم، دچار اگزما شدید شوند. با پزشک کودک خود در مورد شناسایی آلرژی‌های غذایی بالقوه صحبت کنید. حمام یا دوش کوتاه‌تری بگیرید. حمام و دوش گرفتن خود را به 10 تا 15 دقیقه محدود کنید. و از آب ولرم به جای گرم استفاده کنید.

حمام کردن افراد مبتلا به اگزما

از گردن به پایین یا فقط نواحی آسیب دیده پوست را حدود 10 دقیقه خیس کنید. سر را زیر آب نگذارید. فقط از صابون‌های ملایم استفاده کنید. صابون‌های ملایم را انتخاب کنید. صابو‌ن‌های ضد باکتری می‌توانند چربی‌های طبیعی بیشتری را پاک کرده و پوست شما را خشک کنند. خود را با احتیاط خشک کنید. پس از استحمام به آرامی پوست خود را با یک حوله نرم خشک کنید و در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است از مرطوب کننده استفاده کنید.

جمع بندی

اگزما نوعی بیماری پوستی است که عامل خاصی باعث آن نمی‌شود. انواع بیماری اگزما عبارتند از: درماتیت دیسیدروتیک، درماتیت آتوپیک و درماتیت استاز. این بیماری توسط محرک‌ها و تحریک کننده‌ها ایجاد می‌شود. این تحریک کننده‌ها می‌توانند شیمیایی و یا مواد غذایی باشند. تنها با مراقبت از خود و رعایت نکات بهداشتی می‌توان از ابتلا به اگزما جلوگیری کرد.