سرطان سینه چیست؟ + علائم و روش درمان آن
سرطان سینه یکی از شایع ترین انواع سرطان در خانم‌هاست. علائم سرطان سینه گاهی شدید است و پزشکان مجبور به جراحی و تخلیه پستان خواهند شد. در این حالت بیماری بد خیم است. اما گاهی خوش خیم بوده و با دارو درمانی یا روش‌های دیگر کاملاً درمان خواهد شد. در این مقاله از مجله سلامت کیوان شما را با علائم بیماری سرطان سینه و روش‌های درمانی آن آشنا خواهیم کرد.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه نوعی بیماری است که به خاطر رشد بدون کنترل سلول‌های پستان به وجود می‌آید. سرطان سینه در یکی از سه قسمت لوبول‌ها (غدد شیری)، مجراها (لوله‌های انتقال دهنده شیر به نوک پستان یا بافت همبند (نوعی بافت فیبری و چربی) رخ می‌دهد. علاوه بر این، عروق خونی و غدد لنفاوی محدوده پستان‌ها هم ممکن است محل رشد سلول‌های سرطانی باشند.
انواع سرطان سینه
شایع ترین انواع سرطان سینه عبارتند از:
- کارسینوم مجرای مهاجم (Invasive ductal carcinoma). سلول‌های سرطانی از مجاری شروع می‌شوند و سپس در خارج از مجاری به سایر قسمت‌های بافت پستان رشد می‌کنند. سلول‌های سرطانی مهاجم می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند یا متاستاز کنند.
- کارسینوم لوبولار مهاجم (Invasive lobular carcinoma). سلول‌های سرطانی از لوبول‌ها شروع می‌شوند و سپس به بافت‌های اطراف پستان گسترش می‌یابند. این سلول‌های سرطانی مهاجم می‌توانند در سایر قسمت‌های بدن نیز پخش شوند.
چندین نوع دیگر از سرطان سینه کمتر رایج هستند. برای مثال می‌توان به بیماری پاژه، مدولاری نماد خارجی، سرطان سینه مخاطی و التهابی اشاره کرد. نماد خارجی کارسینوم مجرای درجا (DCIS) یک بیماری پستان است که ممکن است منجر به سرطان سینه مهاجم شود. در این بیماری سلول‌های سرطانی فقط در پوشش مجاری قرار دارند و به سایر بافت‌های پستان گسترش نیافته‌اند.
علائم سرطان سینه چیست؟
اولین علامت سرطان سینه معمولاً در ناحیه‌ای از بافت ضخیم پستان یا به صورت توده‌ای در پستان یا زیر بغل مشاهده می‌شود. سایر علائم سرطان سینه عبارتند از:
- درد زیر بغل یا پستان با اینکه چرخه قاعدگی تغییری نمی‌کند.
- ظهور حفره‌ای مانند سطح پرتقال یا تغییرات رنگی مانند قرمزی در پوست سینه
- به وجود آمدن بثورات در اطراف یا روی یک نوک پستان
- ترشح از نوک پستان که ممکن است حاوی خون باشد.
- فرورفته یا وارونه شدن نوک پستان
- تغییر در اندازه یا شکل پستان
- لایه برداری، پوسته پوسته شدن نوک پستان
بیشتر توده‌های سینه سرطانی نیستند. با این حال، هر کسی که متوجه توده در پستان‌های خود می‌شود، باید آن را توسط یک پزشک متخصص بررسی کند.
آیا سرطان سینه دردناک است؟
یک توده در سینه اغلب یکی از اولین نشانه‌های سرطان سینه است. در بسیاری از موارد، این توده‌ها بدون درد هستند. یک فرد ممکن است سوزش سینه و یا درد نوک پستان یا اطراف آن تجربه کند که به نظر می‌رسد با مختل شدن چرخه قاعدگی او نیز مرتبط باشد. درد ناشی از علائم سرطان سینه معمولاً تدریجی است. هر کسی که درد سینه را تجربه می‌کند، به خصوص اگر شدید یا مداوم باشد، باید با یک پزشک متخصص مشورت کند.
علل بروز علائم سرطان سینه
سرطان سینه در نتیجه جهش‌های ژنتیکی یا آسیب DNA ایجاد می‌شود. این موارد می‌توانند با تغییرات میزان استروژن و نقص‌های ژنتیکی ارثی همراه شده و باعث سرطان شوند. هنگامی که یک فرد سالم است، سیستم ایمنی بدن او به هر گونه DNA یا رشد غیرطبیعی حمله می‌کند. وقتی فردی سرطان دارد، این اتفاق نمی‌افتد. در نتیجه، سلول‌های بافت پستان به طور غیرقابل کنترلی رشد می‌کنند و طبق معمول نمی‌میرند. این رشد بیش از حد سلول، توموری را تشکیل می‌دهد که سلول‌های اطراف را از مواد مغذی و انرژی محروم می‌کند.
مراحل سرطان سینه
پزشک با توجه به اندازه تومور، علائم سرطان سینه و اینکه آیا به غدد لنفاوی یا سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است یا نه، مرحله سرطان را تعیین می‌کند. این مراحل طبق یک مطالعه عبارتند از:(1)
- به مرحله اول کارسینوم مجرای درجا نیز می‌گویند. سلول‌های سرطانی فقط در داخل مجاری هستند و به بافت‌های اطراف گسترش نیافته‌اند.
- در مرحله دوم، اندازه تومور تا 2 سانتی متر می‌رسد. توده سرطانی به هیچ وجه غدد لنفاوی را تحت تأثیر قرار نداده است. گاهی نیز گروه‌های کوچکی از سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی وجود دارند.
- در مرحله سوم: عرض تومور 2 سانتی متر است و شروع به گسترش در گره‌های مجاور کرده است. گاهی عرض تومور به 2 تا 5 سانتی متر رسیده، اما هنوز به غدد لنفاوی گسترش نیافته است.
- در مرحله چهارم از سرطان سینه، عرض تومور تا 5 سانتی متر و به چندین غدد لنفاوی گسترش یافته است. این احتمال وجود دارد که تومور بزرگتر از 5 سانتی متر بوده و به چند غدد لنفاوی گسترش یافته باشد.
- در آخرین مرحله، سرطان به اندام‌های دورتر، اغلب استخوان‌ها، کبد، مغز یا ریه‌ها گسترش یافته است.
علل افزایش احتمال سرطان سینه
عوامل زیر احتمال ابتلا به سرطان سینه را بیشتر می‌کنند و برخی از آنها ممکن است قابل پیشگیری باشند.
سن
طبق مطالعات صورت گرفته خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن افزایش می‌یابد.(2) در 30 سالگی، احتمال ابتلا به سرطان سینه 0.06٪ است. اما در سن 70 سالگی این رقم به 3.84 درصد می‌رسد.
ژنتیک
جهش‌های خاص در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 احتمال ابتلا به سرطان سینه، سرطان تخمدان یا هر دو را افزایش می‌دهند.
سابقه سرطان سینه در خانواده
افرادی که در خانواده خود سابقه سرطان‌هایی مانند سرطان سینه، سرطان تخمدان و سرطان رحم دارند، در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه قرار دارند.
علاوه بر عوامل فوق، سن، افزایش وزن، قرار گرفتن در برابر اشعه رادیواکتیو و مصرف نوشیدنی‌های الکلی نیز احتمال بروز علائم سرطان سینه را افزایش می‌دهند.
تشخیص سرطان سینه
پزشک اغلب سرطان سینه را در نتیجه غربالگری معمولی یا زمانی که فرد علائمی را گزارش می‌کند، تشخیص می‌دهد. مهم ترین این آزمایش‌ها عبارتند از:
- معاینه پستان‌ها
- ماموگرافی
- ماورابنفش
- ام آر آی
- کشت بافت توده سلولی برای تعیین نتیجه گیری قطعی و آغاز درمان
درمان سرطان سینه
هنگامی که پزشک سرطانی بودن توده را تشخیص داد، با توجه به عواملی مانند مرحله سرطان، سن و سابقه پزشکی بیمار که به آنها اشاره کردیم، راه درمانی مناسب را آغاز می‌کند. این روش‌ها عبارتند از:
- پرتو درمانی
- جراحی
- دارو درمانی هدفمند
- هورمون درمانی
- شیمی درمانی
جمع بندی
رشد سلولی کنترل نشده در بافت پستان یا اطراف آن باعث بروز علائم سرطان سینه می‌شود. ژنتیک، سن، سابقه خانوادگی و افزایش وزن در افزایش خطر ابتلا به سرطان نقش دارند. جراحی، دارودرمانی، شیمی درمانی و دارو درمانی در درمان این بیماری مؤثر هستند.
تشخیص سرطان سینه با چه ابزارهایی است؟
ام آر آی، معاینه پستان‌ها، ماموگرافی و کشت بافت توده سلولی در تشخیص مؤثر هستند.
درمان سرطان سینه چگونه است؟
با کمک جراحی، دارو درمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و پرتو درمانی می‌توان سرطان سینه را درمان کرد.
کدام قسمت‌ها محل توده سرطانی سینه هستند؟
غدد شیری، لوله‌های انتقال دهنده شیر به نوک پستان یا بافت همبند که نوعی بافت فیبری و چربی است، محل رشد توده سرطانی هستند.
