علائم آلزایمر، پیشگیری و درمان آن
آلزایمر یکی از شایع ترین بیماریهای زوال عقلی است که بر تفکر، حافظه و رفتار تأثیر میگذارد. علائم آلزایمر اگر شدید شوند، در کارهای روزمره اختلال زیادی ایجاد میکنند. آلزایمر یک اصطلاح برای از دست دادن قدرت حافظه و تواناییهای دیگر شناختی است که اختلالات جدی را در زندگی ایجاد میکند. به طور کلی بیماری آلزایمر 60 تا 80 درصد از بیماریهای زوال عقلی را تشکیل میدهد. این بیماری بزرگ ترین عامل خطر برای افزایش سن شناخته شده است. در ادامۀ این مطلب قصد داریم بیشتر به علائم، راههای پیشگیری و درمان این بیماری بپردازیم.
علائم آلزایمر
در شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر، تغییرات پیچیدهای در مغز اتفاق میافتد. به طور کلی، آسیبهای مغزی، حداقل ده سال قبل از نشانههای زوال حافظه و دیگر مشکلات شناختی آغاز میشود. به این مرحله که قبل از شروع نشانهها رخ میدهد، مرحله پیش بالینی بیماری آلزایمر گفته میشود. در این مرحله افراد بدون علامت به نظر میرسند اما تغییراتی در مغز در حال وقوع است. نشانههای بالینی و علائم آسیب مغزی در فرد مبتلا به آلزایمر، در شروع اولیه بیماری، خود را نشان میدهند.
ظهور اولیه نشانههای آلزایمر(1) در افرادی که نوع دیررس آن را دارند، در اواسط سن 60 سالگی است. افرادی که با نوع زودرس این بیماری رو به رو میشوند، نشانهها بین سنین 30 تا 60 سال آغاز خواهند شد. نشانههای اولیه بیماری آلزایمر از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یکی از مشکلات شناختی عمده و اولیه این بیماری، اختلال در حافظه است. از دیگر علائم ابتدایی این بیماری میتوان به اختلال در واژه یابی، اختلال در بینایی و جهت یابی و همچنین اختلال در قضاوت و استدلال اشاره کرد. در برخی افراد ممکن است علائم شناختی خفیفی تشخیص داده شود اما با پیشرفت سریع بیماری، افراد تجربۀ از دست دادن حافظه و سایر اختلالات شناختی بیشتری را خواهند داشت.
مراحل پیشرفت علائم آلزایمر شامل: پیش بالینی، مرحله اولیه یا خفیف، متوسط و در نهایت پیشرفت شدید یا مرحله پایانی است.
علائم آلزایمر خفیف
در نشانههای خفیف بیماری آلزایمر، شخص ممکن است سالم و عادی به نظر برسد اما برای درک دنیای اطرافش با مشکلات بیشتری مواجه خواهد شد. با ادامه پیدا کردن این علائم خفیف، خود شخص و خانواده متوجه این مشکلات خواهند شد. برخی از این اختلالات به شرح زیر هستند:
- از دست دادن حافظه
- تصمیمات اشتباه به دلیل ضعف در قضاوت
- از دست دادن ابتکار عمل و خود انگیختگی
- صرف زمان بیشتر برای امور عادی روزانه
- سؤالات تکراری
- مشکل در مدیریت پول و پرداخت کردن قبوض
- گم شدن و سرگردانی
- قرار دادن وسایل در مکانهای عجیب و غریب
- گم کردن وسیلهها
- تغییر در خلق و خو و شخصیت
- افزایش اضطراب
- افزایش پرخاشگری
نشانههای آلزایمر متوسط
در این مرحله از بیماری نظارت و مراقبت شدید از بیمار ضروری خواهد شد. این رسیدگی اغلب برای همسر و خانواده بیمار دشوار خواهد بود. علائم آلزایمر در این مرحله شامل موارد زیر است:
- افزایش سردرگمی و اختلال در حافظه
- ناتوانی در یادگیری موارد جدید
- اختلال در زبان
- اختلال در خواندن، نوشتن و کار با اعداد
- ایجاد مشکل در سازمان دهی افکار و تفکر منطقی
- کاهش دامنه توجه
- ایجاد مشکل در کنار آمدن با موقعیتهای جدید
- اختلال در انجام حرکات چند مرحلهای مانند پوشیدن لباس
- اختلال در شناخت خانواده، دوستان و بستگان
- توهم، هذیان و پارانویا
- رفتارهای تکانشی مانند درآوردن لباس در مکانهای نامناسب، استفاده از الفاظ رکیک
- طغیان نامناسب عصبانیت
- بیقراری، اضطراب، سرگردانی و اشک ریختن ناگهانی به خصوص در اواخر بعد از ظهر
- جملات و حرکات تکراری
- انقباضات عضلانی در برخی مواقع
بیشتر بخوانید:
- افسردگی چیست؟+ علت، علائم و درمان افسردگی
- اسکیزوفرنی چیست؟ + علائم و نحوه تشخیص آن
- مالیخولیا چیست؟ + علائم و درمان افسردگی مالیخولیایی
- علت تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن مو چیست؟ + درمان مو کنی
- دو قطبی یا اختلال شیدایی چیست؟ + علائم و چگونگی تشخیص آن
نشانههای آلزایمر شدید
افرادی که دچار نوع شدید آلزایمر میشوند، قادر به برقراری ارتباط نیستند و برای مراقبت از خود به صورت کامل به دیگران وابسته هستند. در این مرحله از آلزایمر که به آن مرحله پایانی نیز گفته میشود، فرد ممکن است به دلیل از کار افتادن بدن، در بیشتر یا تمام اوقات در رختخواب بماند. علائم آلزایمر در نوع شدید آن شامل موارد زیر میشوند:
- ناتوانی در برقراری ارتباط
- کاهش وزن
- تشنج
- عفونتهای پوستی
- مشکل در بلع
- ناله یا غرغر کردن
- افزایش خواب
- از دست دادن کنترل روده و مثانه
از دلایل شایع مرگ و میر در افراد مبتلا به آلزایمر، نوعی ذات الریه است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که فرد به درستی نتواند قورت دهد یا مایعات و غذا را به جای هوا وارد ریه کند.
دلایل شناخته شدۀ بیماری آلزایمر
محققان(2) هنوز به طور کامل به علل بیماری آلزایمر پی نبردهاند. اما میدانند که در مورد بیماری آلزایمر، یک علت واحد وجود ندارد. در بروز آلزایمر میتواند چندین عامل وجود داشته باشد که در هر فردی متفاوت است. یکی از شناخته شده ترین عوامل خطر بیماری آلزایمر، افزایش سن است. برخی از محققان نیز معتقدند، سوابق خانوادگی میتواند یک عامل خطر دیگر برای ابتلا به آلزایمر باشد. با این حال، نمیتوان دربارۀ این عامل نظر قطعی داد.
مطالب مرتبط:
- مه مغزی و راه های درمان آن
- بیماری مقاربتی چیست؟ انواع و علائم آن
- راه های درمان پارکینسون علت و علائم این بیماری
- خشکی دهان نشانه چیست؟ + درمان خانگی خشکی دهان
پیشگیری از آلزایمر و درمان آن
هیچ شواهد اثبات شدهای مبنی بر جلوگیری از پیشرفت بیماری آلزایمر وجود ندارد. برخی از تحقیقات نشان دادهاند که یک سبک زندگی سالم ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهد. فعالیتهای بدنی و ورزش کردن منظم میتواند یک اثر محافظتی بر سلامت مغز داشته باشد و ممکن است پیشرفت علائم آلزایمر را کندتر کند.
بیماری آلزایمر هیچ درمان قطعی ندارد. یکی از درمانها نشان میدهد که حذف آمیلوئید از مغز میتواند زوال شناختی و عملکردی در این افراد را کاهش دهد. در درمانهای دیگر نیز این امکان وجود دارد که علائم بیماری آلزایمر مانند زوال عقل به طور موقت کاهش یابد و کیفیت زندگی مبتلایان به این بیماری و مراقبان آنها را بهبود دهد. امروزه در سراسر جهان تلاشهای بسیاری توسط متخصصین صورت میگیرد تا راههای بهتر برای درمان و یا به تأخیر انداختن این بیماری را پیدا کنند.
استفاده از داروی نوازین محصول شرکت گیتا دارو نیز به بهبود شناختی بیماری آلزایمر کمک کننده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر روی تصویر زیر کلیک کنید.
نتیجه گیری
- بیماری آلزایمر، یکی از بیماریهایی است که زوال شناختی و عقلی را به دنبال دارد.
- در برخی از افراد مبتلا، علائم آلزایمر خفیف است و در نگاه اول، فرد مبتلا سالم به نظر میرسد.
- افرادی که مبتلا به آلزایمر زودرس هستند، سنی بین 30 تا 60 سال دارند.
- اولین نشانههای آلزایمر دیررس در اواسط 60 سالگی آغاز میشوند.
- برای بیماری آلزایمر هیچ درمان قطعی وجود ندارد.
- برخی فعالیتها مانند ورزش منظم، ممکن است بروز بیماری آلزایمر را به تعویق بیندازد.
آیا بیماری آلزایمر فقط در افراد مسن بروز میدهد؟
خیر، در برخی موارد افرادی که سن کمتری دارند، دچار این بیماری میشوند. به بیماری آلزایمری که افراد 30 تا 60 ساله را درگیر میکند، آلزایمر زودرس میگویند.
علائم آلزایمر چیست؟
یکی از شایع ترین علائم بیماری آلزایمر، اختلال در حافظه است. با شدید شدن این علائم، فرد مبتلا دچار سایر مشکلات شناختی مانند: اختلال در جهت یابی و بینایی و اختلال در قضاوت و استدلال منطقی میشود.
آیا درمانی برای بیماری آلزایمر وجود دارد؟
خیر، در حال حاضر بیماری آلزایمر هیچ درمان قطعی ندارد.
آیا میتوان از بیماری آلزایمر پیشگیری کرد؟
شواهد ثابت شدهای برای پیشگیری از آلزایمر وجود ندارد اما برخی متخصصین بر این باورند که فعالیتهای بدنی و یا ورزشهای منظم میتوانند نشانههای آلزایمر را به تأخیر بیندازند.