علت تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن مو چیست؟ + درمان مو کنی

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

تریکوتیلومانیا یا اختلال مو کنی (کندن مو) یک وضعیت سلامت روان است که در آن فرد بیمار به صورت ناخودآگاه در مواجهه با موقعیت‌های تنش‌زا رخ دهد و منجر به طاسی‌های لکه‌ای شود که می‌تواند باعث ناراحتی‌هایی در عملکرد اجتماعی و کاری افرد شود. در برخی افراد، این وضعیت ممکن است خفیف و قابل کنترل باشد، اما در برخی دیگر افراد، تمایل به کندن مو بسیار زیاد بوده و قابل کنترل نیست. اگر قصد دارید اطلاعات کاملی در این باره به دست آورید تا انتهای این مطلب از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید.

تریکوتیلومانیا چیست؟

تریکوتیلومانیا یا مو کنی که به اختصار (TTM) نیز نامیده می‌شود، نوعی اختلال سلامت روان است که در آن فرد به طور اجباری موهای خود را می‌کند یا می‌کشد. این وضعیت در طبقه بندی اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) قرار می‌گیرد. هنگامی که شدت تریکوتیلومانیا فرد بیمار شدید باشد، اغلب اثرات بسیار منفی بر رفاه و کیفیت کلی زندگی فرد ایجاد می‌کند.⁽¹⁾

تفاوت تریکوتیلومانیا و اختلال وسواس فکری جبری

تریکوتیلومانیا در دسته‌بندی کلی اختلال وسواس فکری اجباری قرار می‌گیرد، اما تفاوت‌های کلیدی با خود OCD دارد که شامل موارد زیر است:

• وسواس OCD شامل وسواسی است که فرد نمی‌تواند و یا نمی‌خواهد آن را کنترل کند. TTM شامل یک وسواس نیست.

• وقتی افراد مبتلا به TTM موهای خود را بیرون می‌کشند، اغلب احساس آرامش یا سایر احساسات مثبت می‌کنند. OCD به این ترتیب شامل احساسات مثبت نمی‌شود.

تریکوتیلومانیا چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

تریکوتیلومانیا به ویژه در کودکان و نوجوانان بسیار شایع است. این عارضه در کودکان خردسال و نوزادان، معمولاً یک نگرانی کوتاه مدت است و خود به خود برطرف می‌شود. اما شکل جدی‌تر آن معمولاً بین 10 تا 13 سالگی شروع می‌شود. این عارضه در کودکان به طور مساوی بین دختران و پسران اتفاق می‌افتد. هرچند در بزرگسالان، تعداد زنان از مردان مبتلا به این عارضه بیشتر است.

تاثیر تریکوتیلومانیا بر بدن

افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا به طور اجباری موهای خود را، به صورت یک تار و در یک زمان، می‌کشند. بسیاری از افراد از همان نقطه موها را می‌کشند. رایج‌ترین مکان‌هایی که افراد از آنجا مو می‌کشند، پوست سر، مژه‌ها و ابروها و موهای ناحیه تناسلی است. اثرات تریکوتیلومانیا به سنی که در آن اتفاق می‌افتد نیز بستگی دارد. کودکان معمولاً موهای خود را به این روش می‌کشند، اما این رفتار اغلب یک عمل آرامش‌بخش است. این رفتار در بچه‌ها اغلب با مرور زمان از بین می‌رود اما نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به این بیماری معمولاً با مشکلات بسیار شدیدتری مواجه می‌شوند.

• اثرات سلامت روان: افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا معمولاً در مورد این وضعیت احساس اضطراب، افسردگی و خجالت یا شرم می‌کنند. این رفتار می‌تواند بر زندگی کاری و اجتماعی آنها نیز تأثیر بگذارد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری به دلیل احساس خجالت یا شرم به دنبال درمان آن نیستند.

• تریکوفاژی: حدود 20 درصد از افراد مبتلا به این عارضه پس از کندن موهای خود، آن را می‌خورند، وضعیتی که به عنوان تریکوفاژی نیز شناخته می‌شود. این عارضه می‌تواند منجر به انسدادهای شبیه گلوله مو در دستگاه گوارش آنها شود. این انسدادها گاهی خطرناک هستند و اغلب باعث آسیب به اندام‌های گوارشی می‌شوند که برای درمان آن نیاز به جراحی است. افراد مبتلا به TTM معمولاً حتی پس از افشای جزئیات بیماری خود در مورد اختلال مو کنی از گفتن این موضوع به پزشک خودداری می‌کنند. این پنهان‌کاری اغلب به این دلیل است که آنها منتظرند تا قبل از به اشتراک گذاشتن جزئیات بیماری خود، احساس کنند که می‌توانند به پزشک خود اعتماد بیشتری داشته باشند.

• آسیب رساندن به مو و پوست: افرادی که موهای خود را بیرون می‌کشند اغلب به پوست و بافت زیر سطح پوست آسیب می‌رسانند، آسیب‌های پوستی و بافتی گاهی برای درمان، نیاز به ترمیم یا پیوند پوست دارند. آسیب به پوست ناشی از کندن مو نیز می‌تواند باعث ریزش مو به صورت دائمی در نواحی آسیب دیده شود. در زیر دو نمونه عکس واقعی از فرد مبتلا به اختلال موکنی شدید را مشاهده می‌کنید.

علائم تریکوتیلومانیا یا مو کنی

بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (DSM-5)، تشخیص تریکوتیلومانیا مستلزم رعایت پنج معیار است:

• کندن مکرر مو که باعث ریزش مو می‌شود.
• چندین بار سعی کنید این رفتار را متوقف کنید یا آن را کمتر انجام دهید.
• احساس اینکه کندن مو بر زندگی شما، به خصوص زندگی کاری و اجتماعی شما تأثیر منفی می‌گذارد.
• کندن مو یا ریزش مو به دلیل شرایط دیگری مانند اختلال یا مشکل مربوط به پوست در فرد بیمار دیده نمی‌شود.
• کندن مو به دلیل بیماری روانی دیگری اتفاق نمی‌افتد.

همچنین برخی از افراد مبتلا به اختلال مو کنی به عمد موهای خود را می‌کشند، مانند زمانی که احساس می‌کنند موی سر جای خود نیست یا با موهای اطراف آن متفاوت به نظر می‌رسد.

علت تریکوتیلومانیا

در حالی که محققان گمان می‌کنند چندین عامل ممکن است منجر به تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن مو شود، هیچ علت تایید شده‌ای برای این وضعیت وجود ندارد. با این‌حال برخی از عوامل مشکوکی که باعث تریکوتیلومانیا می‌شوند عبارتند از:

• ژنتیک: تریکوتیلومانیا ممکن است به دلیل جهش‌های خاصی در DNA اتفاق بیفتد. هرچند برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است.

• تغییرات در ساختار مغز: افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا اغلب تغییراتی در نواحی خاصی از مغز خود دارند یا تفاوت‌هایی در مغزشان دیده می‌شود.

• مکانیزم دفاعی: بسیاری از افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا آن را به عنوان شروع پس از یک دوره استرس زا در زندگی خود توصیف می‌کنند. برخی دیگر توصیف می‌کنند که شروع آن به دلیل بی‌حوصلگی بوده و کشیدن موهایشان به مرور زمان به یک عادت تبدیل شده است.

• شرایط سلامت روانی: شرایط سلامت روانی متعددی وجود دارد که احتمال ابتلای افرد به تریکوتیلومانیا را بسیار بیشتر می‌کند. این شرایط می‌توانند به عنوان شرایط جداگانه یا به دلیل تریکوتیلومانیا به ویژه اضطراب و افسردگی رخ‌ دهند. این شرایط شامل:

1. (OCD) این وضعیت یک تشخیص اشتباه رایج برای افرادی است که در واقع تریکوتیلومانیا دارند
2. اختلال افسردگی اساسی
3. اختلالات اضطرابی
4. اختلالات مصرف مواد مخدر (الکل و مواد مخدر)

تشخیص مو کنی یا تریکوتیلومانیا

تشخیص تریکوتیلومانیا شامل ترکیبی از یک معاینه فیزیکی است که در آن پزشک شما به دنبال علائم قابل مشاهده این بیماری است. آنها همچنین درباره سابقه سلامتی، شرایط فعلی و هر چیز دیگری که ممکن است به یک مشکل پزشکی مرتبط باشد، سؤالاتی می‌پرسند. تریکوتیلومانیا یک بیماری قابل تشخیص است، اما افراد مبتلا به این بیماری اغلب به دلیل داشتن احساس شرم یا خجالت آن را پنهان می‌کنند. این امر می‌تواند تشخیص این بیماری را برای پزشک‌تان دشوارتر کند.

درمان تریکوتیلومانیا

درمان تریکوتیلومانیا اغلب شامل روش‌های درمانی مانند گفتار درمانی یا دارو درمانی، یا ترکیبی از هر دو آن‌ها است. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که داروها برای سایر شرایط سلامت روان ممکن است به بهبود و کنترل شرایط بیماری تریکوتیلومانیا کمک کنند. در اغلب موارد داروها به تنهایی برای درمان مو کنی کافی نیستند. به همین دلیل پزشکان ممکن است از ترکیبی از داروها و یا دیگر تکنیک‌های درمانی را استفاده کنند.⁽²⁾

شواهد کافی برای تائید یا رد اثربخشی هر عامل یا دارویی خاص برای درمان تریکوتیلومانیا در بزرگسالان، کودکان یا نوجوانان وجود نداشته با این‌حال داروهایی که ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی، جهت درمان تریکوتیلومانیا تجویز شوند عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی: مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (که معمولاً به آنها SSRI گفته می‌شود) و داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای گاهی می‌توانند به کاهش تکانه کشیدن مو کمک کنند.

• داروهای ضد روان پریشی: این داروها به تعادل شیمیایی مغز شما کمک می‌کنند. در حالی که به نظر می‌رسد آن‌ها فقط یک کاربرد دارند، اما در واقع بسیاری از بیماری‌ها از جمله زوال عقل، اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی را درمان می‌کنند.

• داروهای ضد تشنج: این داروها معمولاً به درمان تشنج و سایر اختلالاتی که بر حرکات عضلانی تأثیر می‌گذارند کمک می‌کنند، اما می‌توانند به بهبود و کنترل تریکوتیلومانیا نیز کمک کنند.

عوارض جانبی احتمالی که ممکن است به دلیل مصرف این داروها رخ‌ دهند به خود داروها و همچنین سابقه پزشکی و شرایط سلامتی شما بستگی دارد. با این‌حال پزشک شما می‌تواند در مورد عوارض جانبی احتمالی، از جمله علائم و نحوه واکنش شما در صورت مشاهده آن علائم، شما را راهنمایی کنند.

• روان درمانی یا گفتار درمانی

روان درمانی یا گفتار درمانی ممکن است به مدیریت اختلالات تریکوتیلومانیا شما کمک کند. در طول روان درمانی، شما و یک متخصص روانپزشک می‌توانید در مورد وضعیت خود و همچنین احساسات و افکار خود صحبت کنید. این گفت‌و‌گو می‌تواند بینش جدیدی در مورد نحوه مدیریت علائم و رفتارهایی که با باعث تداخل در زندگی روزمره شما شده‌اند ایجاد کند.

بیشتر بخوانید:

• مزوتراپی مو چیست؟ + کاربرد، مزایا و قیمت مزوی مو 1402
• مزوتراپی صورت چیست؟ کارکرد، مزایا و قیمت مزو صورت 1402
• پانیک اتک چیست؟ چه چیزی باعث حمله پانیک می شود؟

جمع بندی

تریکوتیلومانیا یک وضعیت سلامت روان است که در آن شما به طور اجباری موهای خود را می‌کنید. این عارضه اغلب در سنین نوجوانی، نوجوانی و بزرگسالی شما اتفاق می‌افتد، با این‌حال، این وضعیت قابل درمان است. تریکوتیلومانیا وضعیتی نیست که شما بتوانید خودتان آن را تشخیص دهید. این به این علت است که یک پزشک متخصص روان، با تجربه و آمادگی بهتری برای تعیین اینکه آیا شما به تریکوتیلومانیا مبتلا هستید یا وضعیت سلامتی دیگری دارید، را مشخص می‌کنند. مدت زمانی که طول می‌کشد تا شما از دارو، گفتار درمانی یا ترکیبی از این دو احساس بهتری داشته باشید، در افراد متفاوت است. روان پزشک شما می‌تواند در مورد آنچه که می‌توانید در حین انجام درمان انتظار داشته باشید و چه کارهایی می‌توانید برای کمک به خود در این فرآیند انجام دهید، به شما کمک کنند.