علائم تیروئید کم کار و درمان آن
کم کاری تیروئید یا تیروئید کم کار یک بیماری شایع و بسیار جدی است.علائم تیروئید کم کار ممکن است در مراحل اولیه قابل توجه نباشد. اما با گذشت زمان، اگر بیماری کم کاری تیروئید درمان نشود میتواند باعث خطرات جدی برای سلامتی انسان شود. از آنجا که کم کاری تیروئید یک بیماری جدی است، خالی از لطف نیست که آن را بهتر بشناسید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
تیروئید کم کار چه نوع بیماری است؟
تیروئید یک غده کوچک پروانه ای شکل است که جلوی نای قرار دارد. این غده مهم هورمونهایی را ترشح میکند تا بدن به کمک آنها بتواند میزان انرژی را تنظیم و مصرف کند. به عبارتی هورمونهای تیروئید به کنترل عملکرد اعضای بدن از جمله نحوه ضربان قلب و نحوه عملکرد دستگاه گوارش کمک میکنند. بنابراین مقدار نامناسب این هورمونهای حیاتی، عملکرد طبیعی بدن را کند میکنند.
تیروئید کم کار برخی از هورمونهای حیاتی که مهم ترین آن هورمون تیروئید است را به اندازه کافی تولید و در جریان خون ترشح نمیکند. همین امر باعث میشود متابولیسم بدن (استفاده سلولهای بدن از انرژی حاصل از غذا) با سرعت کمتری اتفاق بیفتد. این عبارت بدان معناست که بدن شما انرژی کمتری تولید میکند.
شایع ترین علائم تیروئید کم کار
همانطور که پیش تر اشاره کردیم، تیروئید کم کار که تحت عنوان بیماری کم کاری تیروئید شناخته میشود، نسبتاً شایع و بسیاری جدی است. از این رو میتواند علائم جدی را ایجاد کند. از آنجا که اثرات کم کاری تیروئید بر بدن افراد مختلف، متفاوت است، میتواند در شدت این بیماری نیز تأثیرگذار باشد. ضمناً میزان شدت این بیماری بر علائم تیروئید کم کار و زمان ظاهر شدن آن نیز تأثیر میگذارد.
شایع ترین نشانههای تیروئید کم کار عبارتند از:
- افزایش وزن یا مشکل در کاهش وزن
- احساس خستگی
نکته مهم
دو مورد افزایش وزن و احساس خستگی از علائم اولیه شایع این بیماری هستند. توجه داشته باشید که موارد فوق با افزایش سن، بدون توجه به سلامت تیروئید شایع تر میشوند. در نتیجه، ممکن است تا زمانی که علائم بیشتری مشاهده نکنید، متوجه نشوید که این تغییرات مربوط به غده تیروئید است.
- عادات غذایی ضعیف
- درد، سفتی و تورم در مفاصل
- درد و ضعف عضلانی
- حساسیت عضلات
- افسردگی
- یبوست
- احساس سرما
- کاهش تعریق
- خواب آلودگی شدید
- ضربان قلب آهسته
- بیماری و نارسایی قلبی
- کم خونی
- دمای پایین بدن
- افزایش سطح کلسترول خون
- پوست خشک
- زردی پوست و سفیدی چشم
- موهای خشک و نازک
- ریزش مو
- صورت پف کرده
- صدای خشن
- زبان متورم
- نفخ معده
- ناباروری
- تغییرات در چرخه قاعدگی مانند دورههای قاعدگی نامنظم
- تورم غده تیروئید (گواتر)
- سندرم تونل کارپال (باعث بی حسی، گزگز یا ضعف در دست میشود)
- حافظه ضعیف
- گیجی
- کما
کم کاری تیروئید معمولاً افراد بالای شصت سال را تحت تأثیر قرار میدهد و در زنان شایع تر از مردان است. در واقع، از هر هشت زن، یک نفر دچار مشکلات تیروئید میشود. همچنین اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما مبتلا به بیماری خود ایمنی باشد، احتمال ابتلا به کم کاری تیروئید نیز در شما بیشتر است.
سایر عوامل خطر کم کاری تیروئید عبارتند از:
- نژاد (سفیدپوست یا آسیایی بودن)
- سفید شدن زودرس مو
- اختلالات خود ایمنی مانند دیابت نوع یک و کم خونی
- اختلال دو قطبی
- سندرم داون
- سندرم ترنر
- پرتو درمانی در ناحیه گردن
- جراحی تیروئید
- مشکلات تیروئید در بدو تولد
- اختلال در هیپوتالاموس
هر چه عملکرد غده تیروئید کندتر شود، نشانههای تیروئید کم کار راحت تر شناسایی میشوند. البته شدت بسیاری از این علائم نیز به طور کلی با افزایش سن بیشتر میشوند. باید به علائم این بیماری توجه ویژه ای داشت چرا که علائم شدید کم کاری تیروئید تهدید کننده زندگی هستند.
در کودکان و نوجوانان نیز ممکن است نشانههایی از بیماری تیروئید کم کار دیده شود:
- تأخیر در بلوغ
- تأخیر در رشد
- کوتاهی قد
- رشد ذهنی آهسته
- رشد کندتر دندانهای دائمی
شایع ترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو است. «تیروئیدیت» التهاب غده تیروئید است. تیروئیدیت هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی است. با هاشیموتو، بدن دست به تولید آنتی بادیهایی میزند که به غده تیروئید حمله میکنند و آن را از بین میبرند. تیروئیدیت همچنین ممکن است در اثر عفونت ویروسی ایجاد شود.
درمان تیروئید کم کار
به طور کلی کم کاری تیروئید یک بیماری قابل درمان است. این بیماری ممکن است از طریق یک آزمایش خون معمولی خود را نشان دهد یا پس از بروز نشانههای تیروئید کم کار کشف شود. ضمناً میتوان آن را با مصرف داروهای منظم، مراجعه به متخصص و همچنین ارائه مراقبتهای پزشکی کنترل کرد پس اگر در بدن خود به ابتلا به بیماری تیروئید کم کار مشکوک هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
اهمیت درمان کم کاری تیروئید
پزشک میتواند با انجام آزمایش خون این موضوع را که آیا بیمار کم کاری تیروئید دارد یا خیر، تعیین کند. اگر فرد پزشک مخصوص مراقبتهای اولیه خود نداشته باشد، میتواند به یک متخصص داخلی یا فوق تخصص غدد درون ریز مراجعه نماید. تستهای دقیقی برای عملکرد تیروئید وجود دارند که برای تشخیص کم کاری تیروئید در دسترس هستند. فرد مبتلا به کم کاری تیروئید در برخی موارد خفیف، ممکن است علائم تیروئید کم کار نداشته باشد یا علائم با گذشت زمان از بین بروند. اما در بعضی موارد که وضعیت حادتر است، درمان اصلی این بیماری یعنی جایگزینی هورمونی به کمک میآید.
بیشتر درمانها به این صورت انجام میشود که سطوح پایین هورمون تیروئید را با مکمل هورمونهای مصنوعی جبران میکنند. این هورمونها جایگزین چیزی میشوند که بدن شما به خودی خود تولید نمیکند بنابراین این درمان به بازگشت عملکردهای بدن به حالت عادی کمک میکند.
کلام آخر
- اگر فردی به بیماری کم کاری تیروئید دچار شده باشد، احتمالاً باید تا آخر عمر از داروهای تیروئید استفاده کند. اما این احتمال وجود دارد که استفاده از داروهایی مانند لووتیروکسین در قالب یک برنامه منظم به تسکین و رفع علائم این بیماری کمک کنند.
- راه دیگری که میتوانید با این بیماری مقابله کنید پیوستن به یک گروه حمایتی شامل افراد مبتلا به کم کاری تیروئید و بهرهمندی از راهکارها و حرفهای تسکین دهنده افراد این گروه است.
- این نکته مهم را نیز فراموش نکنید که خیلی خوب میتوان بیماری کم کاری تیروئید را کنترل کرد و حتی با وجود آن یک زندگی عادی داشت.
مطالب مرتبط:
- علت و درمان سردی دست و پا چیست؟
- علت و درمان خونریزی رحم چیست؟ خونریزی غیرطبیعی بعد از پریود
- سرطان تیروئید؛ علت، علائم و 5 روش درمان
کم کاری تیروئید چه نوع بیماری است؟
اگر تیروئید کم کار برخی از هورمونهای حیاتی که مهم ترین آن هورمون تیروئید است را به اندازه کافی تولید و در جریان خون ترشح نکند، انسان به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا میشود البته این بیماری قابل درمان است اما اگر درمان نشود مشکلات سلامتی بسیاری را به همراه میآورد.
آیا کم کاری یا پرکاری تیروئید بر مغز تأثیرگذار است؟
بله. یکی از علائم کم کاری تیروئید حاد گیجی، ایجاد اختلال در غده هیپوتالاموس و حتی رفتن به حالت کماست.
برای کم کاری تیروئید باید چه داروهایی مصرف کنیم؟
استفاده از نسخههای مصنوعی هورمونهای تیروئید، لیوتیرونین (Liothyronine)، سیتومل (Cytomel) و ترتروکسین (Tertroxin) نسخهای مصنوعی از (3T) است و لووتیروکسین (Levothyroxine)، سینتروئید (Synthroid)، لووتیروئید (Levothroid) و لووکسیل (Levoxyl) جایگزین (4T) برای درمان کم کاری تیروئید است.