علت و درمان خونریزی رحم چیست؟ خونریزی غیرطبیعی بعد از پریود

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

خونریزی رحم یکی از مشکلات رایجی است که اغلب خانم‌ها بعد از اتمام دوره پریود با آن مواجه می‌شوند. این خونریزی غیرطبیعی علل مختلفی دارد و در موارد نادر، سرطان در بخش‌های مختلف اندام تناسلی باعث بروز آن می‌شود. شاید این سؤال‌ها برای شما هم به وجود آمده باشد که چرا خونریزی غیرطبیعی رحم رخ می‌دهد؟ آیا خونریزی رحم خطرناک است؟ چه روش‌هایی برای درمان آن وجود دارد؟

در این مقاله از مجله سلامت کیوان به سؤالات رایج شما پاسخ خواهیم داد. همراه ما باشید.

خونریزی رحم چیست؟

خونریزی غیرطبیعی رحمی که به آن Menometrorrhagia یا منومتروراژی نیز گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که زن بین دوره‌های ماهانه خود خونریزی می‌کند. در این زمان قاعدگی فرد بسیار سنگین و یا طولانی است. در حقیقت جریان قاعدگی طبیعی معمولاً حدود هفت روز طول می‌کشد و هر 21 تا 35 روز اتفاق می‌افتد. در همین فاصله بین دو پریود، خونریزی غیرطبیعی رحم رخ می‌دهد. بسیاری از این اتفاق با عنوان «خونریزی بدون تخمک‌گذاری» یاد می‌کنند. اگر این خونریزی آنقدر طولانی و مشکل‌ساز باشد که عموم برنامه‌های فرد را مختل کند، باید حتماً برای بررسی و درمان آن با پزشک مشورت کرد.

جالب است بدانید که منوراژی، قاعدگی طولانی مدت است اما متروراژی، خونریزی طولانی، نامنظم و نامرتبط با قاعدگی به حساب می‌آید. در سال 2011، فدراسیون بین‌المللی زنان و زایمان (FIGO) این نام‌ها را برای جلوگیری از سردرگمی تغییر داد. منوراژی در حال حاضر خونریزی شدید قاعدگی نامیده می‌شود. اما منومتروراژی خونریزی غیرطبیعی رحم نامیده می‌شود.

آیا خونریزی رحم همیشه نگران‌کننده است؟

ممکن است آنچه باعث خونریزی رحم بیمار می‌شود بی‌ضرر باشد. اما علل آن ممکن است نشانه سرطان یا شرایطی باشد که بر باروری او تأثیر منفی بگذارند. این اتفاق مخصوصاً در مورد خانم‌های دچار یائسگی مهم است؛ زیرا آنها دوره پریودی را سپری کرده‌اند و تجربه خونریزی در این دوران، کاملاً غیرطبیعی خواهد بود. از طرفی خانم‌ باردار نیز در صورت مشاهده خونریزی رحم که امری غیرطبیعی است باید به پزشک مراجعه کند. زیرا سلامت خود و جنین تحت خطر قرار می‌گیرد، مخصوصاً اگر در ماه‌های آخر بارداری خود باشد.

در چه شرایطی خونریزی رحم غیرطبیعی است؟

همه کسانی که خونریزی غیرطبیعی رحم را تجربه می‌کنند علائم خود را گزارش نمی‌دهند. در نتیجه، 10 تا 35 درصد از زنان در سراسر جهان با خونریزی غیرطبیعی رحم روبه‌رو می‌شوند. اما این آمار ممکن است بیشتر هم باشد. خونریزی رحم بیشتر در طول قاعدگی (زمانی که قاعدگی شروع می‌شود) و قبل از یائسگی (سال‌های منتهی به یائسگی) شایع است. علت اصلی آن هم اختلالات هورمونی گزارش شده است.

بیشتر بخوانید:

• علت کم شدن خون قاعدگی چیست؟ عوامل و علائم پریود خفیف چیست؟
• فیبروم رحم چیست؟ + علائم و بهترین روش های درمان فيبروم رحم
• چیکار کنم پریود بشم؟ سریع ترین روش باز شدن قاعدگی
• آمپول ضد بارداری چیست و چگونه عمل می‌کند؟
• بهترین روش کاهش درد پریود
• بی بی چک چیست؟ بهترین زمان استفاده از بیبی چک
• علت خونریزی واژن و درمان آن چیست؟

علائم خونریزی غیرطبیعی رحم

علائم خونریزی رحم گوناگون هستند. برخی از علائمی که نشان می‌دهد خونریزی زن نامعمول است عبارتند از:

• خونریزی شدید قاعدگی که قبلاً منوراژی نامیده می‌شد.
• خونریزی هنگامی که بین پریودها و بعد از مقاربت رخ می‌دهد.
• چرخه‌های قاعدگی نامنظم یکی از علائم خونریزی رحم است.
• اگر دوره خونریزی پریود طولانی‌تر از حد معمول (عموماً هفت روز) باشد.

علت خونریزی غیرطبیعی رحم چیست؟

به طور کلی داخل رحم از دو لایه متفاوت تشکیل شده است. لایه داخلی رحم که آندومتر نام دارد و لایه بیرونی آن که ماهیچه‌ای و ضخیم تر از لایه داخلی است میومتر گفته می‌شود. در اغلب افراد قاعدگی بین 10 تا 14 روز بعد از تخمک گذاری روی می‌دهد. در طول فرایند تخمک گذاری منظم، لایه آندومتر رحم به طور ماهانه ضخیم‌تر می‌شود تا برای بارداری احتمالی آماده شود. اما اگر بارداری روی ندهد لایه آندومتر در طول پریود فرو می‌ریزد و با ورود به یائسگی تخمک گذاری متوقف شده و روند تغییرات آندومتر از بین می‌رود که اصلی ترین عامل خونریزی غیرطبیعی رحم در میان زنان است.

با اینحال خونریزی غیرطبیعی رحم می‌تواند بنا به دلایل زیادی رخ می‌دهد. انواع شرایط پزشکی و حتی استرس در این اتفاق نقش دارند. اما سایر علل خونریزی رحم عبارتند از:

عدم تعادل هورمونی

• عدم تخمک‌گذاری
• بیماری تیروئید
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

چاقی بیمار می‌تواند منجر به وقوع اختلالات هورمونی شود که شاید نهایتاً به خونریزی غیرطبیعی رحم ختم شود.

ناهنجاری های ساختاری در رحم

• پولیپ
• فیبروم‌ها
• آدنومیوز

عوامل پیش‌سرطانی و سرطان

• سرطان رحم
• سرطان دهانه رحم
• سرطان واژن
• سرطان تخمدان
• هیپرپلازی آندومتر

عفونت‌ها

• تریکومونیازیس
• دهانه رحم
• کلامیدیا
• سوزاک
• اندومتریت
• واژینیت

سایر مشکلات و بیماری‌ها

• بیماری فون ویلبراند
• بیماری کبد
• بیماری کلیوی
• بیماری التهابی لگن (PID)
• لوسمی یا اختلالات پلاکتی
• باقی ماندن اجسام خارجی و ضربه

داروها

• رقیق کننده‌های خون و آسپرین
• درمان جایگزینی هورمونی
• تاموکسیفن (داروی سرطان سینه)
• دستگاه‌های داخل رحمی برای پیشگیری از بارداری (IUD)
• قرص های ضد بارداری و تزریقی (NuvaRing)، (Depo-Provera)، (Implanon)

فراموش کردن برداشتن (IUD) و وارد شدن ضربه به رحم می‌تواند منجر به عفونت و خونریزی غیرطبیعی شود.

بیشتر بخوانید:

• تاخیر در پریود نشانه چیست؟ 9 علت عقب افتادن پریود و قاعدگی
• علت و درمان پریود نامنظم چیست؟
• علائم نارسایی کلیه و 3 راه درمان آن
• راه‌های درمان عفونت کلیه
• دیسپلازی گردن رحم چیست و چگونه درمان می‌شود؟

تشخیص خونریزی غیرطبیعی رحم

خانم‌ها با یادداشت‌برداری دقیق در چند دوره می‌توانند اطلاعات خاصی در مورد علائم خود به پزشک ارائه بدهند. پزشک در مورد سلامت کلی بیمار سؤالات متعددی می‌پرسد و معاینه فیزیکی را در اولویت کار تشخیص خود قرار می‌دهد. از طرفی شرایط بیمار از نظر بارداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهید:

• آزمایش خون: خونریزی شدید منجر به کمبود آهن شدید در بیمار می‌شود. آزمایش خون تعیین می‌کند که آیا خونریزی رحم باعث کمبود آهن شده یا خیر. همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا هورمون‌های بیمار از تعادل خارج شده‌اند یا نه. در ضمن درباره اختلال خونی یا بیماری مزمن اطلاعات کامل می‌دهد.
• سونوگرافی: پزشک از سونوگرافی برای تصاویربرداری از داخل رحم استفاده می‌کند. او می‌تواند با سونوگرافی وجود فیبروم یا پولیپ را مشخص کند.
• هیستروسکوپی: در فرآیند هیستروسکوپی پزشک داخل رحم بیمار را با دوربینی کوچک نورانی نگاه می‌کند که از طریق دهانه رحم وارد کرده است.
• بیوپسی: در بیوپسی پزشک ممکن است یک تکه کوچک از بافت را بیرون بیاورد و آن را برای بررسی به آزمایشگاه بسپارد. پاتولوژیست‌ با کمک ابزارهایی مانند میکروسکوپ وجود سلول‌های غیرطبیعی را بررسی می‌کند.
• (MRI): پزشک با کمک (MRI) از امواج مغناطیسی برای ایجاد تصاویر دقیق از رحم استفاده می‌کند. او با تصاویر حاصل از (MRI) می‌تواند آدنومیوز را به دقت تشخیص دهد.
• آزمایش تیروئید: مشکلات در عملکرد تیروئید ممکن است نشانه‌ای از وجود اختلالی در عملکرد تخمدان‌ها باشند که می‌تواند باعث خونریزی رحم شوند.

خونریزی غیرطبیعی رحم چگونه درمان می‌شود؟

درمان خونریزی رحم بستگی به این دارد که عامل خونریزی چیست و آیا داروها و گزینه‌های مرتبط با جراحی برای مدیریت خونریزی یا درمان عامل ایجاد آن در دسترس هستند یا خیر.

داروها برای درمان خونریزی رحم

داروهای مورد استفاده برای درمان خونریزی غیرطبیعی رحم عبارتند از:

• قرص‌های ضدبارداری
• پروژستین (هورمونی مربوط به قبل از بارداری)
• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن (Advil) و (Motrin)
• آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین (می‌تواند با جلوگیری از تخمک‌گذاری موقتاً خونریزی را متوقف کرده یا کاهش دهد)
• آنتاگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین (می‌تواند خونریزی شدید پریود مرتبط با فیبروم را مدیریت کند)

عمل جراحی برای درمان خونریزی رحم

چندین روش برای درمان خونریزی غیرطبیعی رحم وجود دارد. این روش‌ها عبارتند از:

• روشی است که در آن پزشک ساختارهای نامعمول رحم مانند فیبروم‌ها و پولیپ‌ها را برمی‌دارد.
• آمبولیزاسیون که شریان رحمی جریان خون به فیبروم‌ها را متوقف می‌کند و باعث کوچک شدن آنها می‌شود.
• میومکتومی که فیبروم‌ها را از بین می‌برد. در حالی که با رحم بیمار کاری ندارد. بنابراین توانایی بیمار برای باردار شدن و بچه‌دار شدن حفظ می‌شود.
• ابلیشن آندومتر که پزشک طی آن با استفاده از لیزر، گرما، الکتریسیته، انرژی مایکروویو یا انجماد پوشش داخلی رحم را از بین می‌برد. اگر بیمار قصد باردار شدن داشته باشد، نباید این روش را انتخاب کند.
• هیسترکتومی اغلب برای درمان سرطان یا تغییرات سرطانی در اندومتر بیمار استفاده می‌شود. در این شرایط ممکن است بیمار به پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیاز داشته باشد.

جمع‌بندی

• خونریزی غیرطبیعی رحم علل مختلفی دارد و در موارد نادر سرطان در بخش‌های مختلف اندام تناسلی باعث بروز آن می‌شود.
• 10 تا 35 درصد از زنان در سراسر جهان با خونریزی غیرطبیعی رحم روبه‌رو می‌شوند.
• داروهای مختلف که عملکرد رحم و تخمدان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند و جراحی با روش‌های مختلف بهترین مسیرهای درمانی به حساب می‌آیند.
• برای تشخیص از روش‌هایی مانند آزمایش خون، آزمایش‌ تیروئید، بیوپسی و (MRI) استفاده می‌کنند.

مطالب مرتبط:

• ورم رحم چیست؟ + پیشگیری و بهترین درمان ورم دهانه رحم
• همه چیز درباره زگیل تناسلی زنان؛ علائم، پیشگیری و درمان
• لخته خون پریود نشانه چیست؟ باید نگران شویم؟
• چکاپ زنان در منزل؛ لیست آزمایشات چکاپ کامل زنان
• انواع معاینه لگن زنان چه زمانی انجام می شود؟
• سرطان تیروئید؛ علت، علائم و 5 روش درمان