سرطان تیروئید؛ علت، علائم و 5 روش درمان

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

سرطان تیروئید یا به انگلیسی (Thyroid cancer) یکی دیگر از انواع سرطان‌ است که، به دلیل تغییر یا موتاسیون سلول‌های غده‌ تیروئید رخ می‌دهد. در نتیجه به علت تکثیر سلول‌هایی که دچار ناهنجاری شده‌اند، تومور تیروئید ایجاد می‌شود. علائم این سرطان چیست؟ راه‌های تشخیص و درمان آن چیست؟

تا انتهای مقاله با ما همراه باشید، در این مقاله از مجله سلامت کیوان به بررسی این سرطان می‌پردازیم.

سرطان تیروئید چیست؟

رشد و تکثیر بی‌رویه و غیرطبیعی سلول‌های تیروئید که منجر به ایجاد تومور می‌شود، سرطان تیروئید می‌نامند. این نوع سرطان، انواع مختلفی دارد که اکثر آن‌ها رشد کندی در بدن دارند و خوشبختانه با شیوه‌های درست درمانی، قابل درمان خواهند بود⁽¹⁾.

برای سرطان تیروئید هم مانند هر نوع سرطان دیگری امکان خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن وجود دارد. به این معنی که امکان یا عدم امکان متاستاز (گسترش و نفوذ) سلول‌های سرطانی به قسمت‌های دیگر بدن وجود دارد.

این روزها نسبت به گذشته آمار افراد مبتلا به سرطان تیروئید بیشتر شده است. بسیاری از پزشکان معتقدند با توجه به پیشرفت علم پزشکی، سطح آگاهی نسبت به تشخیص این نوع بیماری‌ها بالا رفته است. برخی دیگر افزایش تشعشعات در زندگی افراد را دلیل افزایش این آمار می‌دانند. در هر صورت انجام معاینه روتین غده تیروئید توسط پزشک متخصص برای هر فرد توصیه می‌شود.

انواع سرطان تیروئید

در حال حاضر بر اساس پژوهش‌های محققان، تاکنون ۴ نوع سرطان تیروئید شناخته شده است. در ادامه به توضیح مختصری در مورد آن‌ها می‌پردازیم.

سرطان تیروئید پاپیلاری

سرطان پاپیلاری، یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌های تیروئید است که، می‌توان گفت حدود ۸۰ درصد مبتلایان به این نوع سرطان دچار می‌شوند. رشد تومور غده‌های سرطانی پاپیلاری بسیار کند است اما در اکثر موارد به گره‌های لنفاوی گردن سرایت می‌کند. خوشبختانه در این نوع سرطان، شانس بازگشت و بهبود بیماران سرطانی بسیار بالاست.

سرطان تیروئید مدولاری

این نوع سرطان جزء موارد نادر سرطان تیروئید است و تنها ۴ درصد مبتلایان مربوط به سرطان مدولاری می‌شوند. تشخیص این سرطان در همان مراحل اولیه امکان‌پذیر است چرا که پزشکان با مشاهده هورمونی به نام کلسیتونین در خون فرد مبتلا، بروز سرطان مدولاری را تأیید می‌کنند.

سرطان تیروئید فولیکولار

سرطان فولیکولار حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد مبتلایان را تشکیل می‌دهد. در این سرطان احتمال سرایت از طریق رگ‌های خونی بسیار زیاد است، هرچند که ممکن است مانند سرطان پاپیلاری گره لنفاوی گردن را نیز درگیر کند.

سرطان تیروئید آناپلاستیک

این نوع از سرطان تیروئید متأسفانه به درمان سخت‌تر و زمانبرتری نسبت به انواع دیگر سرطان نیاز دارد. در واقع می‌توان گفت جزء شدیدترین انواع سرطان تیروئید است که، سلول‌های سرطانی به سرعت بخش‌های دیگر بدن را درگیر می‌کنند.

علائم سرطان تیروئید

متأسفانه در مراحل اولیه سرطان تیروئید، چندان علائم جدی بروز نمی‌کند. همین عامل هم باعث می‌شود که، در بسیاری از موارد زمانی که تومور در بدن فرد مبتلا پیشرفت کند، شخص متوجه بیماری خود شود و به پزشک مراجعه کند.

علائم زیر نمونه‌ای از مهم‌ترین علائم این سرطان در مراحل پیشرفته است.

• گلو درد
• متورم شدن غدد در گردن
• بروز یک توده غیرمعمول، ندول یا تورم در گردن.
• احساس درد در گردن و گوش
• حس کردن ایجاد توده در گردن
• مشکل در بلعیدن
• گرفتگی صدا و خشن شدن آن
• مشکلات تنفسی (تنگی نفس)
• در مواردی هم ایجاد سرفه‌های خشک شدید

دقت داشته باشید که موارد فوق تنها از علائم سرطان تیروئید محسوب نمی‌شوند و در بسیاری از موارد ممکن است تنها با بروز نوعی عفونت باکتریایی در گلو، چنین علائمی در فرد ایجاد شود. بنابراین نباید اضطراب داشت و بهترین راه، این است که با مشاهده هرکدام از موارد فوق در فرصت مناسب به پزشک متخصص مراجعه کرد.

علت ابتلا به سرطان تیروئید

علت اصلی سرطان تیروئید مانند هر نوع سرطان دیگری هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. در هر حال از عوامل مؤثر در ابتلا به سرطان تیروئید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

سن و جنسیت

بر اساس دلایل نامشخص ابتلا به سرطان تیروئید در زنان بیشتر از مردان است. در واقع به طور تقریبی میزان ابتلا زنان نسبت به مردان ۳ برابر است. این سرطان همچنین ممکن است هر فرد در هر رده سنی را مبتلا سازد. اما به عنوان یک آمار کلی، امکان ابتلای زنان در دهه ۴۰ تا ۵۰ و مردان در دهه ۶۰ تا ۷۰ بیشتر است.

داشتن رژیم غذایی کم ید

طبق تحقیقات انجام شده، ید نقش مؤثری در عملکرد درست غده تیروئید دارد. بنابراین رژیمی که فاقد ید باشد، باعث بروز سرطان خواهد شد. سرطان فولیکولار که یکی از انواع سرطان تیروئید است، بیشتر در مناطقی که رژیم‌های غذایی با ید کم دارند، شایع است.

قرار گرفتن در معرض پرتوهای خطرناک

گاهی اوقات در شرایطی ممکن است فرد در کودکی، جهت تشخیص برخی از بیماری‌ها یا درمان بیماری‌های مربوط به ناحیه سر و گردن، در معرض اشعه‌های رادیواکتیو قرار گرفته باشد. طبق تحقیقات انجام شده قرار گرفتن در معرض این اشعه‌ها، ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را بالا می‌برد.

عامل وراثت یا سابقه خانوادگی

وراثت یکی دیگر از عوامل مؤثر در بروز سرطان تیروئید است. بر این اساس اگر یکی از اعضای خانواده از قبیل پدر، مادر، خواهر یا برادر به سرطان تیروئید مبتلا شده‌اند، بهتر است علائم مربوط به این بیماری را در خود جدی بگیرید.

تشخیص سرطان تیروئید

برای تشخیص سرطان تیروئید ممکن است فرد با مشاهده برخی علائم ظاهری به پزشک متخصص مراجعه کند. در این صورت پزشک مربوطه ابتدا با معاینه فیزیکی و انجام برخی آزمایشات نسبت به تشخیص سرطان تیروئید اقدام می‌کند.

در ادامه لازم است برای انجام درمان‌های پیشرفته و اطلاع از نوع بیماری و سطح پیشرفت آن، آزمایشات تکمیلی تجویز شود. نمونه‌برداری، عکسبرداری، سونوگرافی، اسکن ید رادیواکتیو و رادیوگرافی از قفسه سینه چند مورد از مهم‌ترین روش‌های تشخیصی است که برای اطلاع از سطح و نوع این سرطان انجام می‌شود.

درمان سرطان تیروئید 

خوشبختانه همان‌طور که گفته شد، با توجه به پیشرفت‌های علمي در زمینه پزشکی، سرطان تیروئید، جزء سرطان‌های قابل درمان است. چرا که با بهره‌گیری از روش‌های جدید پزشکی می‌توان این بیماری را به طور کامل درمان کرد. به گونه‌ای که بعد از بهبودی نهایی هیچ اثری از تومور در بدن فرد جا نماند. 

روش‌های درمان سرطان تیروئید، به نوع و مرحله پیشرفت بیماری بستگی دارد. نمونه‌هایی از روش‌های درمانی سرطان تیروئید به صورت زیر است. هر فرد مبتلا ممکن است با توجه به نوع بیماری و پیشرفت آن به بیش از یک روش درمانی نیاز داشته باشد.

• جراحی 
• درمان با استفاده از ید رادیواکتیو 
• درمان از طریق هورمون‌ تیروئید 
• پرتو درمانی
• شیمی‌ درمانی

بیشتر بخوانید: چکاپ کامل شامل چیست و هر چند وقت یک بار نیاز است؟

جمع‌بندی

• سرطان تیروئید جزء سرطان‌های قابل درمان در کشور است که، احتمال ابتلا آن در خانم‌ها بیشتر از آقایان است.

• در حال حاضر سرطان تیروئید در ۴ نوع پاپیلاری، مدولاری، فولیکولار و آناپلاستیک شناخته شده است که، نوع آناپلاستیک جزء شدیدترین نوع سرطان تیروئید است.

• از علائم سرطان تیروئید می‌توان به درد گلو و گردن، مشکل در بلعیدن و خشن شدن صدا اشاره کرد.

• برای درمان این نوع سرطان هم با توجه به نوع آن از روش‌های درمانی مختلف جراحی، ید درمانی پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی استفاده می‌شود.

مطالب مرتبط:

• سرطان سر چیست؟ تشخیص و درمان انواع سرطان سر
• علت و درمان خونریزی رحم چیست؟ خونریزی غیرطبیعی بعد از پریود
• علائم تیروئید کم کار و درمان آن
• با علل سرطان کودکان و شایع‌ترین انواع و علائم آن آشنا شوید