سیفلیس چیست و چگونه درمان می شود؟

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

سیفلیس نوعی بیماری مقاربتی است که از طریق باکتری به نام تریپونما پالیدوم⁽¹⁾ ایجاد شده و همراه با علائمی به صورت زخم‌های کوچک و بدون درد در ناحیه تناسلی یا داخل دهان فرد بروز می‌کند. زخم‌های این بیماری که در اصطلاح پزشکی شانکر خوانده می‌شوند، اصولاً در نواحی ایجاد می‌شود که در معرض دید قرار ندارد. در نتیجه افراد مبتلا ممکن است در اوایل بیماری متوجه آن نشوند.

بر این اساس ممکن است به دلیل عدم درمان به موقع، مشکلات فراوان و جدی برای اندام‌های دیگر بدن مانند قلب به وجود آورد. جهت آشنایی بیشتر با این بیماری، علائم و راه‌های درمان آن، تا پایان این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید.

بیماری سیفلیس چیست؟

همان طور که گفته شد باکتری عامل این بیماری در اندام‌های جنسی فرد آلوده مانند مقعد، واژن و آلت تناسلی مرد وجود دارد که در صورت رابطه جنسی محافظت نشده به بدن منتقل می‌شود. در بسیاری از مواقع تشخیص بیماری سیفلیس به سختی انجام می‌شود. در واقع ممکن است فردی بدون این که متوجه شود، سال‌ها به این بیماری مبتلا باشد. البته خوب است بدانید که تشخیص به موقع آن نه تنها باعث تند شدن روند درمان می‌شود بلکه باعث جلوگیری از آسیب رسیدن به اندام‌های دیگر بدن خواهد شد.

این بیماری مسری است و راه انتقال آن تنها از طریق تماس مستقیم با زخم‌های شانکر یا در دوره بارداری از مادر آلوده به جنین است. به طور کلی بیماری سیفلیس در مراحل مختلفی بروز می‌کند که هر مرحله علائم خاص خود را دارد.

علائم بیماری سیفلیس 

با توجه به این که بیماری سیفلیس مراحل مختلفی دارد، هر مرحله، با علائم متفاوتی بروز می‌کند. عموماً در مراحل اول و دوم، میزان سرایت بسیار بالاست. در صورتی که ممکن است در اثر تماس با بثورات پوستی زخم‌های شانکر، فرد مبتلا شود.

علائم مرحله اول سیفلیس

این مرحله حدوداً بین ۲ تا ۱۲ هفته بعد از آلوده شدن فرد ایجاد می‌شود. از علائم مرحله اول، ایجاد زخم‌های کوچک، قرمز مانند و بدون درد در ناحیه تناسلی و داخل دهان است. زخم‌های شانکر بین چند هفته تا چندماه ناپدید می‌شوند. به همین دلیل است که ممکن است در مرحله اول سیفلیس، حتی خود فرد نیز متوجه ابتلا به بیماری نشود.

علائم مرحله دوم سیفلیس

مرحله دوم ممکن است بین ۱ تا ۶ ماه بعد از محو شدن زخم‌های شانکر بروز کند. علائم مرحله دوم به صورت بثورات پوستی زبر و ناهموار در قسمت‌های مختلف بدن، عموماً کف دست‌ها و پاها ظهور می‌کند. از علائم دیگر این مرحله می‌توان به تب، بی حالی، گلو درد و دردهای عضلانی اشاره کرد که علائمی شبیه به بیماری آنفلوانزا دارد. علائم این مرحله ممکن است طی چند ماه تا چند سال بروز کند و دوباره خود به خود محو شوند.

علائم مرحله سوم یا نهفته سیفلیس

زمانی که سیفلیس در مرحله اول و دوم درمان نشود، وارد مرحله سوم یا نهفتگی می‌شود. در این مرحله ممکن است فرد مبتلا هیچ گونه علائمی نداشته باشد اما عفونت به صورت نهفته به اندام‌های حساس بدن مانند قلب، استخوان‌ها و اعصاب درونی بدن وارد می‌شود و به آن‌ها آسیب جدی می‌زند. مرحله نهفته سیفلیس ممکن است چندین سال طول بکشد بدون آن که فرد متوجه شود.

علائم مرحله چهارم یا دیرهنگام سیفلیس

وارد شدن به مرحله چهارم، با سه حالت همراه است. گاهی اوقات ممکن است عفونت در بدن فرد مبتلا خود به خود از بین برود، بدون آن که متوجه شود. در برخی افراد نیز علائم این دوره به حدی ضعیف است که اصلاً قابل تشخیص نیست. بنابراین عفونت در مرحله نهفته باقی مانده است. حالت سوم مربوط به یک سوم افراد مبتلا است که به مرحله نهایی وارد می‌شوند. در این مرحله فرد به مرور زمان با مشکلات و آسیب‌های جدی روبرو می‌شود. موارد زیر نمونه‌ای از این آسیب‌ها هستند.

• آسیب‌های جدی مغزی، زوال عقل و اختلالات مربوط به سلامت روح و روان
• انواع بیماری‌های قلبی
• آسیب‌های عصبی، تشنج، ایجاد اختلالات بینایی، حرکتی و عضلانی
• ایجاد تومورهای جدی بر روی اندام‌های مختلف مخصوصاً استخوان‌ها و پوست

مطالب مرتبط:

• ویروس هرپس سیمپلکس چیست؟
• بیماری سوزاک و راه‌های درمان آن
• سیستم ایمنی چیست؟ روش‌های تقویت سیستم ایمنی بدن

تشخیص بیماری سیفلیس

برخی اوقات ممکن است فردی با مشاهده علائم و بر اساس شواهد موجود نسبت به ابتلا این بیماری مشکوک شود. در صورتی که بهترین معیار تشخیص، مراجعه به پزشک و داشتن صداقت با پزشک خود است. در چنین شرایطی پزشک مربوطه ابتدا در مورد روابط جنسی پر خطر و همچنین رعایت مراقبت‌های بهداشتی حین داشتن رابطه سؤال می‌پرسد. صادق بودن در این مورد کمک بزرگی به تشخیص درست پزشک می‌کند. درواقع بر مبنای پاسخ‌های درست شما، پزشک می‌تواند با ارزیابی میزان خطر ابتلا به بیماری سیفلیس، آزمایش‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی دیگر را تجویز کند.

مطمئن ترین و بهترین راه تشخیص سیفلیس، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش و تست مربوط به آن است. درواقع جهت تشخیص بیماری سیفلیس، پزشک بعد از معاینه فیزیکی، از خون بیمار یا مقدار کوچکی از شانکر را جهت انجام آزمایش برمی‌دارد.

دقت داشته باشید در صورت مثبت شدن بیماری سیفلیس، لازم است فردی که طی دو سال گذشته با فرد آلوده تماس جنسی داشته است، از ریسک ابتلا خود به این بیماری اطلاع کسب کند.

درمان بیماری سیفلیس

درمان این بیماری با استفاده از مصرف آنتی بیوتیک‌ها انجام می‌شود. بیمار موظف است در طی دوره‌ درمان آنتی بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک را مصرف کند. در واقع با وجود از بین رفتن شانکرها، جهت کامل شدن دوره درمان نیاز است که کل داروها مصرف شوند.

پس از پایان یافتن دوره درمان، باید فرد بیمار مجدداً آزمایش دهد تا از برطرف شدن کامل عفونت، اطمینان حاصل کند. این نکته را در نظر داشته باشید که بعد از پایان یافتن دوره درمان، خطر ابتلا مجدد کاهش پیدا نمی‌کند. بنابراین بهتر است در هر شرایطی، حین روابط جنسی اقدامات بهداشتی را رعایت کنید.

بیماری سیفلیس از جمله بیماری‌هایی است که در صورت درمان به موقع، خطر جدی برای فرد ایجاد نمی‌کند. در صورتی که اگر این بیماری به موقع درمان نشود ممکن است آسیب‌های جبران‌ ناپذیری به بدن وارد کند. این بیماری در صورت درمان نشدن ممکن است قسمت‌های مختلف بدن مانند چشم، مغز، اعصاب و ماهیچه‌ها را درگیر کند. در چنین شرایطی مصرف آنتی بیوتیک‌ها تنها عفونت را از بین می‌برد و هیچ تأثیری بر روی اندام‌های آسیب دیده بدن ندارد.

پیشگیری از بیماری سیفلیس

از آن جایی که راه انتقال این بیماری از طریق روابط جنسی است، تنها راه پیشگیری از آن نداشتن روابط جنسی پرخطر است. به عنوان یک توصیه پزشکی اگر از نظر جنسی فرد فعالی هستید، بهتر است در روابط خود تا جایی که می‌توانید اقدامات بهداشتی را رعایت کنید. یکی از راه‌های کاهش انتقال عفونت از طریق روابط جنسی، استفاده از کاندوم است.

 جمع بندی

سیفلیس یکی از انواع بیماری‌های مقاربتی است که علائم اولیه آن در نواحی تناسلی و داخل دهان بروز می‌کند. این بیماری دارای مراحل مختلفی است که هر مرحله علائم خاص خود را دارد. امکان سرایت در مرحله اول و دوم سیفلیس بسیار زیاد است. درمان این بیماری از طریق مصرف آنتی بیوتیک‌ها امکان پذیر است. در صورت عدم درمان به موقع ممکن است باعث آسیب جدی به اندام‌های مختلف بدن شود.