سرطان مثانه چیست؟ علائم و بهترین درمان سرطان مثانه

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

سرطان مثانه، دوازدهمین سرطان شایع‌ در جهان است که به‌ دلایل مختلف ممکن است در فرد بروز کند. این بیماری همچنین به عنوان دومین سرطان شایع دستگاه ادراری-تناسلی شناخته می‌شود. میانگین سن جهت تشخیص این نوع سرطان، ۶۵ سالگی است. در حالی که احتمال بروز آن در آقایان، ۴ برابر بیشتر از خانم‌هاست. این بیماری در افراد سفید پوست بیشتر از افراد با پوست تیره اتفاق می‌افتد. در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است آسیب‌های جدی به قسمت‌های مختلف بدن وارد شود.

حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان به بررسی این سرطان و راه‌های درمان آن بپردازیم.

سرطان مثانه چیست؟

سرطان مثانه⁽¹⁾ یکی از انواع سرطان‌هاست که به دو صورت خوش‌خیم و بدخیم در بدن بروز می‌کند. در واقع زمانی که سلول‌های پوشاننده لایه داخلی مثانه از رشد طبیعی خود خارج می‌شوند، به گونه‌ای که قابل کنترل نباشند، این سرطان ایجاد می‌شود.

در چنین شرایطی توده‌های سرطانی به نام تومور ایجاد می‌شود که باز می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد. نوع بدخیم هنگامی اتفاق می‌افتد که سلول‌های سرطانی رشد کنند و بخش‌های دیگر بدن را دربر بگیرند که به این عمل، متاستاز گفته می‌شود.

متأسفانه اکثر سرطان‌های مثانه بدخیم هستند و نوع خوش‌خیم آن بسیار نادر است. البته در بسیاری از موارد هم به دلیل تشخیص به موقع از رشد و متاستاز آن به قسمت‌های دیگر بدن جلوگیری می‌شود.

انواع سرطان مثانه

به طور کلی سرطان مثانه از نظر سلول‌های سرطانی به سه نوع زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.

سرطان مثانه سلول انتقالی

این نوع سرطان، رایج‌ترین نوع سرطان مثانه است که، نقطه آغاز آن از سلول‌های انتقالی در لایه داخلی مثانه است. سلول‌های انتقالی به سلول‌هایی گفته می‌شود که، در هنگام کشیدگی بافت، بدون آسیب دیدگی دچار تغییر شکل می‌شوند.

سرطان مثانه سلول سنگ فرشی

این نوع سرطان، جزء سرطان‌های نادر در کشورهای جهان است. در واقع علت بروز آن، نازک شدن سلول‌های سنگ فرشی در اثر عفونت طولانی مدت مثانه است.

سرطان مثانه آدنوکارسینوم

سرطان آدنوکارسینوم هم جزء سرطان‌های نادر است و زمانی بروز می‌کند که سلول‌های غده‌ای در مثانه تشکیل می‌شوند. این سلول‌ها، غدد ترشح‌کننده مخاط در بدن را شامل می‌شوند و زمانی که مثانه دچار التهاب طولانی مدت شده باشد، در داخل مثانه به وجود می‌آیند.

علائم سرطان مثانه

در رابطه با سرطان مثانه، بسیاری از مبتلایان ممکن است هیچ‌گونه علائم خاصی نداشته باشند. در مقابل برخی از افراد نیز ممکن است با بروز علائم زیر مواجه شوند که در این صورت لازم است به متخصص بیماری‌های مجاری ادراری (اورولوژیست) مراجعه کنند.

• مشاهده خون در ادرار
• تکرر ادرار همراه با ادرار ناگهانی
• درد در هنگام دفع ادرار

مشاهده خون در ادرار، یکی از رایج‌ترین علائم سرطان مثانه است که غالباً بدون درد است. در اکثر مواقع، وجود خون در ادرار با چشمان غیرمسلح، قابل دیدن نیست. در صورتی که فرد با چشم غیرمسلح در ادرار خود خون دید، نیاز است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کند. حتی اگر خون در ادرار، برای یک دوره موقت بوده باشد.

علائم تکرر ادرار یا درد در هنگام دفع ادرار نیز، در سرطان مثانه چندان رایج نیست. با این وجود نباید نادیده گرفته شود، چرا که با مراجعه به پزشک، احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادرار یا سرطان مثانه بررسی خواهد شد.

همچنین در صورتی که شما علامت سوزش ادرار را دارید می‌توانید در این باره بیشتر بخوانید: علت سوزش ادرار چیست؟ تشخیص و درمان فوری سوزش ادرار

علت ابتلا به سرطان مثانه

همان‌طور که گفته شد، هنگامی که سلول‌های داخلی سطح مثانه، دیگر رشد و تقسیم منظمی ندارند و بر اثر جهش‌هایی شروع به رشد کنترل نشده‌ای می‌کنند، تومورهای سرطانی ایجاد می‌شوند.

حال سؤال اینجاست که چه اتفاقی باعث رشد غیرطبیعی سلول‌های مثانه می‌شود؟ در زیر به چند مورد از مهم‌ترین علل اصلی بروز سرطان مثانه اشاره می‌کنیم.

• استعمال دخانیات به خصوص سیگار
• در مجاورت مواد شیمیایی قرار گرفتن
• کم نوشیدن مایعات
• داشتن رژیم غذایی ناسالم حاوی مقادیر زیاد گوشت سرخ شده و روغن حیوانی
• پرتو درمانی جهت معالجه سرطان اندام‌های لگنی در ناحیه لگنی
• مصرف نوعی داروی دیابت به نام پیوگلیتازون بیشتر از یکسال
• وجود عفونت‌های انگلی
• تحریک پوشش داخلی مثانه به صورت مزمن

علاوه بر علل فوق، عواملی همچون سن، جنسیت، نژاد، سابقه ژنتیکی و نقص‌های مادرزادی همگی از عللی است که ممکن است در بروز سرطان مثانه نقش داشته باشند. در مواردی هم ممکن است هیچ‌کدام از علل فوق در فرد مبتلا وجود نداشته باشد.

تشخیص سرطان مثانه

نحوه تشخیص سرطان مثانه به این صورت است که پزشک بعد از گرفتن شرح حال از بیمار و بررسی سابقه پزشکی فرد، به معاینه، بررسی دستگاه تناسلی و همچنين ارزیابی آزمایشات مربوط به مجاری ادرار اقدام می‌کند. در صورت اطمینان از وجود تومور، جهت تشخیص دقیق‌تر بیماری وتعیین مرحله‌ی سرطان، آزمایشاتی را تجویز می‌کند.

با استفاده از این آزمایشات تشخیصی، پزشک می‌تواند بهترین درمان ممکن را برای فرد مبتلا به کار ببرد. نمونه‌ای از این آزمایشات جهت تشخیص سرطان مثانه به صورت زیر است.

• آزمایش سیتولوژی ادرار: با استفاده از این روش، رنگ و مواد موجود در ادرار بررسی می‌شود. در این آزمایش همچنین با کمک میکروسکوپ می‌توان وجود سلول‌های سرطانی در ادرار را بررسی کرد.

• آزمایش خون: با کمک نوعی آزمایش خون به نام پانل متابولیک جامع، عملکرد کلیه و کبد در شرایط سلول‌های سرطانی مثانه بررسی می‌شود. البته به جز این آزمایش، نیاز به انجام آزمایشات خون دیگری است.

• سیستوسکوپی: در این روش از طریق مجرای ادراری، یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر که در انتهای آن دوربین نصب شده است، وارد مثانه می‌شود. در واقع به کمک آن پزشک می‌تواند فضای داخلی مثانه را از نظر سلول‌های سرطانی بررسی کند. این آزمایش به طور طبیعی در مطب پزشک متخصص انجام می‌شود. (در این روش، اگر نیاز به نمونه‌برداری باشد، لازم است است آزمایش در اتاق عمل انجام شود.)

• سیستوسکوپی سخت: در این روش، لوله‌ای که مورد استفاده قرار می‌گیرد، برخلاف روش قبل، سخت و غیرقابل انعطاف است. این لوله همچنین باریک نیست و فضای داخلی آن به گونه‌ای طراحی شده است که ابزارهای جراحی از آن عبور خواهند کرد.

روش‌های درمان سرطان مثانه

برای درمان سرطان مثانه روش‌های مختلفی وجود دارد که با توجه به نوع، شدت و مرحله آن، روش‌های درمانی مختلفی تجویز می‌شود. به اختصار به توضیح این روش‌های درمانی می‌پردازیم.

عمل جراحی

یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمان سرطان مثانه، جراحی است که با توجه به مرحله و سطح بیماری، انواع مختلفی دارد. برداشتن تومور مثانه از طریق میزراه، سیستکتومی کامل و برداشتن گره لنفاوی و عمل جراحی سیستکتومی لاپاروسکوپیک از انواع عمل جراحی در درمان سرطان مثانه هستند.

درمان دارویی

در درمان دارویی سرطان مثانه نیز از تجویز داروهای داخل وریدی (Iv)، قرص یا کپسول خوراکی استفاده می‌شود. درمان‌های دارویی با توجه به سطح بیماری در افراد مختلف متفاوت است و هر فرد نوعی از دارو را همراه با جراحی مصرف می‌کند.

شیمی درمانی

در درمان سرطان مثانه دو نوع شیمی درمانی وجود دارد. شیمی درمانی درون مثانه‌ای یا موضعی یکی از انواع آن است که توسط متخصص ارولوژی صورت می‌گیرد. در این روش دارو به وسیله یک کانتر از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد می‌شود.

جمع‌بندی

• سرطان مثانه دوازدهمین سرطان شایع در جهان است.

• احتمال بروز این نوع سرطان در آقایان ۴ برابر بیشتر از خانم‌هاست و میانگین سن تشخیص آن، سن ۶۵ سالگی است.

• رایج‌ترین علائم سرطان مثانه، مشاهده خون در ادرار است که معمولاً بدون درد است.

• از علت‌های ابتلا به سرطان مثانه می‌توان به استعمال سیگار، رژیم غذایی ناسالم مانند مصرف گوشت سرخ شده و روغن حیوانی و قرار گرفتن در مجاورت مواد شیمیایی اشاره کرد.

• تشخیص قطعی این بیماری توسط متخصص و با استفاده از معاینه و آزمایش‌های تشخیصی پیشرفته انجام می‌شود.

• جهت درمان سرطان مثانه، از روش‌های مختلف جراحی، درمان دارویی و شیمی درمانی استفاده می‌شود.

مطالب مرتبط:

• علت تکرر ادرار چیست؟ راه های درمان تکرر ادرار یا ادرار زیاد
• سرطان تخمدان چیست؟ علائم و 4 روش درمان سرطان تخمدان
• علت تغییر رنگ ادرار چیست؟ هر رنگ ادرار نشانه چیست؟
• سرطان آلت تناسلی، علائم و روش‌های درمان
• سرطان واژن چیست و چه علائمی دارد؟