چه آمادگی قبل از آزمایش لازم است؟

زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

مسئولین آزمایشگاه از خون، ادرار، سایر مایعات بدن یا بافت بدن نمونه برداری می‌کنند تا اطلاعاتی در مورد وضعیت سلامت شما به دست بیاورند. آزمایش‌ها برای نظارت بر بیماری یا بررسی مؤثر بودن درمان استفاده می‌شوند.

آزمایش‌ها برای ارائه اطلاعات عمومی‌تر در مورد سیستم‌های بدن شما انجام می‌شوند. اما قبل از انجام هر آزمایش باید نکاتی را رعایت کنیم که برخی از آن‌ها را نمیدانیم.

در ادامه مطلب به انواع آزمایش‌ها و آمادگی‌های لازم قبل از انجام آن‌ها می‌پردازیم.

نکاتی که باید قبل از انجام هر آزمایش رعایت کنید

مسئول آزمایشگاه را در جریان هر دارو، ویتامین یا مکملی که مصرف می کنید، قرار بدهید.

از تمام دستورالعمل هایی که توسط مسئولین آزمایشگاه به شما داده شده است، پیروی کنید.

آزمایشاتی که به آمادگی خاصی نیاز دارند

آزمایش کراتینین

هدف از انجام آزمایش کراتینین، بررسی سلامت کلیه ها، تشخیص بیماری کلیوی و وضعیت درمان بیماری کلیه ها است. آزمایش کراتینین اطلاعات مهمی درباره کلیه به ما می‌دهد. کراتینین یک ماده شیمیایی زائد است که توسط متابولیسم عضلات و به میزان کمتری با خوردن گوشت تولید می شود.

این امکان وجود دارد برای انجام این آزمایش از شما بخواهند ناشتا باشید یا از خوردن گوشت‌های پخته اجتناب کنید.

تست کورتیزول

آزمایش‌های خون و ادرار کورتیزول، برای کمک به تشخیص سندرم کوشینگ (پرکاری آدرنال) و بیماری آدیسون (کم‌کاری آدرنال)، دو اختلال جدی آدرنال به کار می‌رود.

برای این آزمایش، قبل از گرفتن نمونه، کمی استراحت کنید. همچنین ممکن است مجبور شوید برای مدت معینی قبل از آزمایش از خوردن، نوشیدن یا مسواک زدن خودداری کنید.

آزمایش خون پنهان مدفوع

آزمایش خون پنهان در مدفوع یکی از راه‌های انتخابی جهت غربالگری سرطان کلون (روده بزرگ) در افرادی است که در معرض خطر ابتلای متوسط به این بیماری هستند و یا اینکه هیچ علائمی ندارند.  آزمایش FOB در این افراد معمولا به صورت سالانه تکرار می‌شود.

برای انجام این آزمایش، ممکن است لازم باشد از خوردن برخی غذاها یا داروها اجتناب کنید.

تست 5-HIAA

برای کمک به تشخیص و نظارت بر تومورهای کارسینوئید، آزمایش ادرار 5-HIAA مورد استفاده قرار می گیرد که ممکن است به تنهایی یا همراه با سروتونین خون درخواست داده شود.

برای این آزمایش، ممکن است از شما خواسته شود که از خوردن انواع غذاهای خاص خودداری کنید که شامل: آووکادو، موز، آناناس، گردو و بادمجان.

بیشتر بخوانید: آمپول ضد بارداری چیست و چگونه عمل می‌کند؟

نمونه برداری از سلول های دهانه رحم (کولپوسکوپی)

معمولا کولپوسکوپی برای بررسی واژن و دهانه رحم در زمانی که نتایج پاپ اسمیر غیر طبیعی باشد، درخواست می شود. بیشتر موارد غیر عادی پاپ اسمیر در اثر عفونت های ویروسی رخ می دهد مثل پاپیلوماویروس، و یا سایر انواع عفونت، مثل عفونت باکتریایی، قارچی، تریکوموناس. تغییرات طبیعی سلول های دهانه رحم با یائسگی ارتباط دارد.

به بانوان گفته می‌شود که از 24 تا 48 ساعت قبل از انجام این آزمایش دوش نگیرند، از تامپون استفاده نکند و یا رابطه جنسی نداشته باشد.

تست PCR

مطمئن شوید که تا 30 دقیقه قبل از گرفتن تست چیزی نخورید یا ننوشید. این کار برای کاهش احتمال لکه دار شدن سواب است بنابراین اختلالی در نتیجه ی تست حاصل نمی شود. قبل از تست آب نمک غرغره نکنید.

بیشتر بخوانید: تست PCR؛ انواع، روش و تشخیص

آزمایش آنتی بادی (IgG,IgM)

هیچ آمادگی لازم برای آزمایش آنتی بادی وجود ندارد. با این حال، قبل از انجام آزمایش، اگر اخیراً علائم کرونا داشته اید یا واکسن کرونا دریافت کرده اید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.

آزمایش HPV

به مدت دو روز قبل از انجام آزمایش از رابطه جنسی، حمام، استفاده از داروهای واژینال یا فوم ها، کرم ها یا ژله های اسپرم کش خودداری کنید.

سعی کنید آزمایش را در طول دوره قاعدگی خود برنامه ریزی نکنید. در دوران قاعدگی آزمایش را می توان انجام داد، اما پزشک می تواند نمونه بهتری از سلول ها را در زمان دیگری جمع آوری کند.

بیشتر بخوانید: ویروس HPV، انواع، بیماری‌زایی و راه انتقال

آزمایش HIV

برای انجام آزمایش HIV نیازی به آمادگی خاصی ندارید. اما باید قبل و بعد از آزمایش با یک مشاور صحبت کنید تا در صورت تشخیص ویروس HIV بتوانید معنی نتایج و روش های درمانی خود را متوجه شوید. همچنین جهت درخواست تست HIV در منزل روی دکمه زیر کلیک کنید.

آزمایش هپاتیت

آزمایش خون، به نام آزمایش آنتی بادی HCV، برای تشخیص اینکه آیا کسی تا به حال به ویروس هپاتیت C آلوده شده است یا خیر، استفاده می شود. آزمایش آنتی بادی HCV، که گاهی اوقات تست ضد HCV نامیده می شود، به دنبال آنتی بادی های ویروس هپاتیت C در خون می شود.

اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مصرف برخی داروها را متوقف کنید.

بیشتر بخوانید: انواع هپاتیت، پیشگیری و راه های انتقال

آزمایش HSV

برای آزمایش سواب یا آزمایش خون نیازی به آمادگی خاصی ندارید. برای پونکسیون کمری(یک روش نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی)، ممکن است از شما خواسته شود که مثانه و روده خود را قبل از آزمایش خالی کنید.

بیشتر بخوانید: تبخال تناسلی؛ علائم و درمان و تفاوت آن با زگیل تناسلی

آزمایش CMV

این آزمایش به دلایل زیر تجویز می‌‌گردد:

• تعیین عفونت قبلی با CMV برای پیوند اعضا
• تجویز خون و فرآورده‌های خونی برای بعضی از گیرندگان خون
• غربالگری برای خانم‌های باردار
• در افراد بالغ جوان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف که علائم شبیه آنفلوانزا را نشان دهند.
• نوزاد با ناهنجاری‌های متعدد مادرزادی
• یرقان و یا کم‌خونی با منشاء نامشخص
• نوزاد با حالت تشنج و یا مشکلات رشدی

برای آزمایش خون یا خلط نیازی به آمادگی خاصی ندارید. همچنین هیچ آمادگی لازم برای آزمایش بزاق یا ادرار نوزاد وجود ندارد. ممکن است چند ساعت قبل از آزمایش از شما خواسته شود چیزی نخورید و نیاشامید. ممکن است لازم باشد مثانه خود را قبل از پونکسیون کمری(یک روش نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی) خالی کنید.

آزمایش قند دوساعته (Bs2hpp)

Bs2hpp در آزمایش خون، نشان‌دهنده میزان قند خونی است که در هنگام ناشتا و دو ساعت بعد از مصرف صبحانه در بدن فرد وجود دارد. این مقدار مشخص می‌کند که قند خون فرد در حالت نرمال قرار دارد یا وارد محدوده بحرانی شده است. در این حالت احتمالا پزشک برای کنترل آن مصرف دارو را پیشنهاد خواهد کرد.

شما باید 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید. بلافاصله پس از انجام آزمایش یک وعده غذایی با حداقل 75 گرم کربوهیدرات بخورید. نمونه گیری بعدی باید دو ساعت پس از صرف صبحانه انجام شود. پس از صبحانه نباید دیگر چیزی بخورید.

آزمایش CBC

مجموعه ای از آزمایش‌های پزشکی است که اطلاعاتی در مورد سلول های خون فرد ارائه می دهد. تست CBC شمارش گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها، غلظت هموگلوبین و هماتوکریت را نشان می‌دهد.

اگر نمونه خون شما فقط برای شمارش کامل خون مورد آزمایش قرار می گیرد، می توانید قبل از آزمایش به طور معمول غذا بخورید و بنوشید. اگر نمونه خون شما برای آزمایش‌های اضافی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ممکن است لازم باشد برای مدت معینی قبل از آزمایش ناشتا باشید.

آمادگی قبل از انجام آزمایش خون

• 3 ساعت قبل از آزمایش خون بالینی نباید غذا بخورید.
• 8 الی 12 ساعت قبل از انجام آزمایش از نوشیدن یا خوردن چیزی خودداری کنید. می توانید فقط آب بنوشید.
• 1 الی 2 روز قبل از آزمایش غذای چرب و سرخ شده کمتر بخورید و از  نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید و ۱ ساعت قبل از آزمایش سیگار نکشید.
• سطح آنزیم‌ها و هورمون‌ها بسته به زمان روز متفاوت است، بنابراین این آزمایش ها باید قبل از ساعت 10 صبح انجام شود، مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را نشان دهد.
• از هرگونه فعالیت بدنی و استرس قبل از آزمایش خون خودداری کنید. توصیه می شود 10 تا 15 دقیقه آرام و آرام باشید و در حین انصراف به هیچ چیز فکر نکنید.
• اگر دارویی مصرف می کنید، به پزشک یا متخصص آزمایشگاه خود اطلاع دهید.
• انجام آزمایش خون پس از ماساژ درمانی، بازتاب درمانی یا فیزیوتراپی توصیه نمی شود.
• هورمون‌های زنان در طول چرخه قاعدگی در نوسان هستند و این نوسانات می‌تواند بر نتایج آزمایش‌های هورمونی تأثیر بگذارد. به همین دلیل، در طول آماده شدن برای آزمایش هورمون جنسی، باید مرحله چرخه را مشخص کرد و توصیه های پزشک را در مورد روز سیکل برای آزمایش دنبال کرد.

آزمایش هایی که نیاز به ناشتا بودن دارند

این کار به این دلیل انجام می شود که مواد مغذی و مواد موجود در غذا در جریان خون جذب می شوند. این می تواند بر نتایج آزمایش خون خاصی تأثیر بگذارد. مدت زمان روزه داری می تواند متفاوت باشد.

آزمایشاتی که حداقل از 5 ساعت قبل نباید چیزی خورد:

U.A	Mg	Ca
ALP	کورتیزول	پری آلبومین
هاپتوگلوپن	ترنسفرین	کمپلمانC5 سرم
کرایوگلوبولین	IGFBP کارتن	پیکرییک اسید
LDH	پیرووات	پروتئین الکتروفوند
P1NP	VItB12	AcTH
Na	Ca	کلراید
آتریت روماتوئید	پیکولیک اسید	ویسکوزیته سوم

آزمایشاتی که حداقل از 10 الی 12 ساعت قبل نباید چیزی خورد:

Zhpp	HDL	P
LDL	Leptin	FBS
Zn	Folic Acid	Amylase
Lipase	PTH	GH
گلوکاگون	کلسی تونین	سکرتین
الاستاز	هموسیستئین	اغلب هورمون‌ها
اسید آمینه‌های خون و ادرار	سروپلاسمین	تحمل لاکتوز

آزمایشاتی که حداقل از 12 الی 14 ساعت قبل نباید چیزی خورد:

TIBC	Fe	GTT
Chol	TG	vitA
vitE	vitB6	vitK
AminoAcids, Plasma	VIBC	آپولیپوپروتئین
فسفولیپید	B کمپلکس	انسولین
لیپوپروتئین A	پروانسولین	کوآنزیم Q10
لپتین	گاسترین	لیپیوتامین

 

آزمایش هایی که نیاز به ناشتا بودن ندارند

تب مالت	سالمونلا(حصبه)	Vitamine D3	Vitamine C
غربالگری سه ماهه اول بارداری	TTG	Vitamin A	Vitamin E
Reticulocyte count	RF	آزمایش مدفوع	Testosterone
OGCT	PTT	Progestrone	غربالگری سه ماهه دوم بارداری
PT	HLA (B27-B5-B51-B7-B8)	ICT	LH