هشدار شیوع ویروس ماربورگ در ایران؛ بیماری جدید کشنده
بیماری ماربورگ (Marburg Virus)، یک بیماری سخت و اغلب کشنده در انسان است. این ویروس با تب خونریزی دهنده شدید همراه است. نسبت مرگ و میر بر اثر شیوع این ویروس حدود 88 درصد است. برخی این ویروس را بی درمان و خواهر خوانده ابولا خوانده‌اند. در ادامه به بررسی ویروس ماربورگ، شیوع آن در ایران، راه‌های انتقال و علائم آن می‌پردازیم.
تاریخچه ماربورگ
ویروس ماربورگ (Marburg virus) ویروسی خطرناک است که باعث بیماری ماربورگ می‌شود. این بیماری از خانواده فیلوویروس‌ها و دارای ژنوم RNA است. ویروس ماربورگ در سال ۱۹۶۷ در شهر ماربورگ در المان کشف شد و از آن زمان تاکنون، بیشتر موارد این بیماری در آفریقا گزارش شده است.
ماربورگ عمدتاً از طریق مخاط، خون و دیگر مایعات بدنی افراد آلوده به این ویروس منتقل می‌شود. علائم اولیه بیماری ماربورگ شامل تب، سردرد، افت اشتها و افزایش خلق و خوی آرامش‌بخش هستند. در ادامهٔ بیماری، علائم اختلالات عصبی و عضلانی، اسهال و استفراغ، خونریزی داخلی و خارش پوستی نیز دیده می‌شود. در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای بیماری ماربورگ وجود ندارد و درمان بیماری بیشتر بر اساس تسکین علائم و مداوای پایه انجام می‌شود. به دلیل خطراتی که این ویروس برای سلامتی انسانها دارد، بهتر است در صورت مشاهدهٔ علائم بیماری، به سرعت به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از شیوع بیماری انجام دهید.
بیشتر بخوانید:
- بهترین اقدامات هنگام مواجهه با مسمومیت دانش آموزان؛ فوری!!
- تب کریمه کنگو در ایران، علائم، راه انتقال و درمان
- ورود لارو پشه، پشه کشنده به ایران
شیوع دوباره ویروس ماربورگ
پس از شیوع ویروس ماربورگ در مرداد ماه 1401 در کشور غنا و ثبت فوتی و چندین موارد ابتلا، اکنون (فروردین 1402) سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده است که در گینه استوایی 10 نفر بر اثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند. همچنین 16 مورد دیگر با علائمی مانند تب، خستگی مفرط، اسهال و استفراغ مشکوک به این ویروس در درحال مراقبت هستند.
سازمان جهانی بهداشت جلسه‌ای فوری برای بررسی و راه حل برای شیوع ویروس ماربورگ در آفریقا تشکیل داده‌است. همچنین از گینه استوایی خواسته تا آمار دقیق مبتلایان به بیماری ماربورگ را به این سازمان اعلام کند چراکه نگران از شیوع گسترده‌تر از آنچه که تاکنون اعلام شده می‌باشد.
در 7 اسفند 1401 بود که خبری از یافتن یک نفر فرد مشکوک به این بیماری در کشور اسپانیا منتشر شد که آزمایش آن فرد منفی شد. مقامات بهداشتی این کشور اعلام کردند تدابیر بهداشتی برای مقابله با این ویروس آغاز شده و احتمال شرایط قرنطینه در اسپانیا وجود دارد. کشور تانزانیا نیز چندی پیش اعلام کرد که بیماری ماربورگ در این کشور شیوع یافته و پنج نفر کشته برجای گذاشته است.
ویروس ماربورگ در ایران
ویروس ماربورگ در غارها و معادنی که خفاش میوه‌خوار وجود دارد، دیده می‌شود. خوشبختانه از ابتدای شیوع بیماری ماربورگ، در ایران موردی از ابتلای آن اعلام نشده است. اما با وجود هشدار سازمان جهانی بهداشت، احتمال شیوع این بیماری در سایر کشورهای جهان از جمله کشورهای همسایه گینا استوایی و تانزانیا وجود خواهد داشت. امیدواریم ویروس ماربورگ در کشور عزیزمان ایران شیوع پیدا نکند.
راه‌های انتقال بیماری ماربورگ
ویروس ماربورگ در میان انسانها از طریق مایعات بدن و تماس با لوازم شخصی آلوده منتشر می‌شود. حتی بعد از بهبودی نیز خون و ترشحات جنسی افراد بیمار میتواند تا ماه‌ها دیگران را مبتلا کند. تدفین که شامل تماس مستقیم با بدن متوفی است نیز، می تواند در انتقال ماربورگ نقش داشته باشد.
علائم ویروس ماربورگ
دوره نهفتگی ویروس ماربورگ از 2 تا 21 روز متغیر است. علائم این بیماری به طورناگهانی بروز پیدا می‌کند که با تب بالا، سردرد شدید و ضعف و بی حالی شدید شروع می شود. دیگر علائم که میتواند از روز سوم آغاز شود، شامل:
- بدن درد یا درد عضلانی
- تب بالا
- درد و گرفتگی شکم
- حالت تهوع و اسهال استفراغ
- اسهال شدید (میتواند تا یک هفته ادامه یابد)
- چشم‌های گود افتاده
- بی‌حالی شدید
- بثورات پوستی بر روی پوست سینه و یا کمر
بسیاری از بیماران بین 5 تا 7 روز دچار خونریزی شدید می‌شوند و موارد کشنده معمولاً نوعی خونریزی اغلب درچندین نواحی را دارند. خون دراستفراغ و مدفوع، خونریزی از واژن، بینی و لثه است. در موارد کشنده، مرگ اغلب بین 8 تا 9 روز پس از شروع علائم اتفاق می‌افتد که معمولاً با از دست دادن شدید خون و شوک پیش می‌آید.
درگیری سیستم عصبی مرکزی می تواند منجر به سردرگمی، تحریک پذیری و پرخاشگری شود. اورکیت (التهاب یک یا هر دو بیضه) نیز میتواند درمراحل پایانی بیماری ماربورگ دیده شود.
ویروس ماربورگ و ابولا
این ویروس‌ها از خانواده فیلوویریده (فیلوویروس) هستند. اگرچه این دو بیماری توسط ویروس‌های متفاوتی ایجاد می‌شوند، اما از نظر بالینی شبیه یکدیگر هستند. هر دو این ویروس‌ها نادر و ظرفیت ایجاد شیوع با نرخ بالای مرگ و میر را دارند.
راه‌های تشخیص بیماری ماربورگ
تشخیص بالینی ویروس ماربورگ نسبت به سایر بیماریهای عفونی مانند مالاریا، تب تیفوئید، شیگلوز، مننژیت و سایر تب‌های خونریزی دهنده ویروسی دشوار است. روش‌های تشخیص ویروس ماربورگ از طریق روش‌های زیر صورت می‌گیرد:
- تست الایزا (ELISA)
- آزمایش خنثی سازی سرم (سرولوژی)
- آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز معکوس (PCR)
- میکروسکوپ الکترونیکی
- جداسازی ویروس از طریق کشت سلولی
نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از بیماران دارای خطربیولوژیکی شدیدی هستند. آزمایش‌ها باید بر روی نمونه‌های غیرفعال‌شده و در شرایط مهار بیولوژیکی کامل انجام شود. تمامی نمونه های بیولوژیکی باید با استفاده از سیستم بسته بندی سه‌گانه در هنگام حمل و نقل داخلی و بین المللی بسته بندی شوند.
راه‌های درمان و واکسن ویروس ماربورگ
در حال حاضر هیچ واکسن یا درمان ضد ویروسی برای بیماری ویروسی ماربورگ تایید نشده است. با برخی از درمان‌ها مثل متعادل کردن مایعات بدن بیمار، حفظ وضعیت اکسیژن و فشار خون، جایگزینی خون از دست رفته و درمان عفونت می‌توانند برای درمان فرد مبتلا به کار روند. البته برخی از راه‌های درمانی در مدل‌های غیرانسانی تایید شده‌اند، اما هنوز آنها را بر روی انسانها آزمایش نکرده‌اند.
تداوم ویروس ماربورگ در افراد بهبود یافته
ویروس ماربورگ در برخی از افرادی که بهبود یافته‌اند، باقی می‌ماند که در مردان و زنان متفاوت است.
تداوم ویروس ماربورگ در زنان
ویروس ماربورگ در جفت، مایع آمنیوتیک و جنین مادرانی که در دوران باردارای به این ویروس مبتلا باقی می‌ماند و نیز اگر مادران در دوران شیردهی به این ویروس مبتلا شده باشند، این ویروس ممکن است در شیر آنها نیز باقی بماند.
تداوم ویروس ماربورگ در مردان
انتقال ویروس ماربورگ از طریق مایع منی آلوده تا هفت هفته پس از بهبودی بالینی ثبت شده است. مردانی که به این ویروس مبتلا شده‌اند، باید به مدت 12 ماه از شروع علائم یا تا زمانی که آزمایش منی آنها برای ویروس ماربورگ منفی شود، از هرگونه تماس فیزیکی با مایع منی، از جمله پس از خودارضایی خودداری کرده و یا بهداشت دست و بهداشت شخصی خود را با شستشوی فوری و کامل با آب و صابون رعایت کنند. در طول این مدت کاندوم‌های استفاده شده باید به طور ایمن دور ریخته شوند.
پیشگیری از ویروس ماربورگ
افراد باید در طول بازدید از معادن یا غارهای ساکن کلنی‌های خفاش میوه خوار از دستکش و سایر لباس‌های محافظ مناسب (از جمله ماسک) بپوشند. در هنگام شیوع این ویروس، همه ی محصولات حیوانی (گوشت و…) باید قبل از مصرف کاملاً پخته شوند.
کاهش خطر انتقال انسان به انسان در جامعه ناشی از تماس مستقیم یا نزدیک با بیماران آلوده است. از تماس فیزیکی نزدیک با بیماران ماربورگ باید اجتناب شود. هنگام مراقبت در منزل باید از دستکش و تجهیزات حفاظت فردی مناسب استفاده شود. شستن مرتب دست ها باید پس از ملاقات با بستگان بیمار در بیمارستان و همچنین پس از مراقبت از بیمار در منزل انجام شود.
دفن سریع و ایمن متوفی، شناسایی افرادی که ممکن است با فرد آلوده به ماربورگ در تماس بوده اند و نظارت بر سلامت آنها به مدت 21 روزو نیزجداسازی افراد سالم از بیمار برای جلوگیری از شیوع بیشتر و ارائه مراقبت به افراد تایید شده است. WHO توصیه می کند که مردانی که از این ویروس بهبود یافته‌اند، باید به مدت 12 ماه از شروع علائم یا تا زمانی که آزمایش مایع منی آنها دو بار برای ویروس ماربورگ منفی شود، از داشتن رابطه جنسی خودداری و یا اینکه نکات بهداشتی مانند استفاده از کاندوم وعدم تماس بدن با مایع منی و شستن دست‌ها و بهداشت فردی را رعایت کنند.
ویروس ماربورگ چه سلول و اندامی را مورد هدف قرار می دهد؟
سلول های هدف اولیه ویروس ماربورگ ماکروفاژها و سلول های دندریتیک (سلول‌های عرضه کننده پادژن) هستند. در سلول‌های دندریتیک، عفونت منجر به «فلج» پاسخ ذاتی و اختلال در تنظیم لنفوسیت‌ها می‌شود.
آیا ویروس ماربورگ خطرناک است؟
ویروس ماربورگ یک ویروس نادر است و در موارد خاصی انسانها به آن مبتلا می‌شوند. اما در صورت ابتلا و رعایت نکردن نکات بهداشتی، این ویروس میتواند بسیار شدید باشد و باعث مرگ فرد شود. میزان مرگ بیماران مبتلا بین ۲۳-۹۰٪ متغیر است.
علائم اولیه ویروس ماربورگ چیست؟
تب، لرز، سردرد و درد عضلانی علائم اولیه ویروس ماربورگ به حساب می‌آیند.
میزان شیوع ویروس ماربورگ چقدر است؟
این ویروس فقط با تماس فیزیکی با مایع بدن انسان و حیوان منتقل می‌شود، نسبتا خطرِ شیوع کمتری دارد. اما پس از شیوع میتواند افراد نزدیکی که با بیمار در تماس بوده‌اند را به سرعت مبتلا کند.
خب دیگه میخاین چ بلای سر مردم بیارید! واکسن مزخرفات ن کم بود؟؟؟
سلام
به عنوان یک وظیفه علمی، اخلاقی و شرعی اعلام میکنم که برای این خانواده بیماریهای ویروسی، عصاره زامانتاویر میتواند بیمار را به راحتی درمان و از ابتلاع پیشگیری کند.
بله طبق گفته ما دو سال پس از واکسینه عوارض آن به صورت بیماری جدید شستشو میدن بهداشت جهانی نه بهداشت مرگ و میر جهانی
ماها مخالف واکسن بد هستیم شما واکسن زده ها خوب ولی در صد ابتلای شما واکسنی ها به شدت بالا است.