میگرن چیست؟ علت، علائم و درمان سردرد میگرنی

زمان مطالعه این مطلب: 7 دقیقه

قطعا شما نیز گاهی دچار سردرد‌های میگرنی شده اید و خوب می‌دانید که شدت سردرد میگرنی خیلی بیشتر از یک سردرد عادی است. این بیماری اغلب یک طرف سر را درگیر کرده و با بی‌اشتهایی، و حالت تهوع و استفراغ همراه است. دردهای میگرنی حد شدیدی هستند که می‌توانند عملکرد فرد را مختل کنند. عواملی مانند برخی فعالیت‌های سنگین، نور، صدا و سایر محرک‌ها ممکن است باعث سردرد میگرنی شوند. همراه ما باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان به سوالات شما درباره بیماری میگرن، انواع و راه‌های کنترل آن بپردازیم.

سردرد میگرن چیست؟

سردرد میگرنی یک اختلال نورولوژیک است که می‌تواند باعث بروز چندین علامت در بیمار شود. این بیماری اغلب همراه با سردردهای شدید و طاقت‌فرسا شناخته می‌شود. علائم این اختلال ممکن است شامل تهوع، استفراغ، مشکل در تکلم، بی حسی یا مورمور شدن و حساسیت به نور و صدا باشد. سردرد میگرنی معمولا ارثی است و تمام سنین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شروع میگرن‌ می‌تواند از کودکی یا در اوایل بزرگسالی بروز کند.

انواع سردرد چیست؟

بیش از 150 نوع سردرد وجود دارد که به دو دسته تقسیم می‌شوند: سردرد اولیه و سردرد ثانویه. سردرد میگرنی نوع اولیه است، به این معنی که علت خاصی برای بروز آن نمی‌توان یافت. تشخیص سردرد اولیه تشخیص بالینی است، به این معنی که هیچ آزمایش خون یا مطالعه تصویربرداری برای تشخیص آن وجود ندارد. سردرد ثانویه نشانه ای از یک مشکل سلامتی دیگر مانند مثلا تومور مغز یا سینوزیت و یا اختلالات انکساری بینایی است.

هاله؛ هشدار یک سردرد

هاله که با آن (Aura) نیز گفته می‌شود حالت یا گروهی از علائم حسی، حرکتی و گفتاری است که معمولاً مانند سیگنال و زنگ خطر می‌تواند از شروع سردرد در ساعات آتی خبر دهد. معمولاً هاله، اشتباهاً به عنوان تشنج یا سکته تشخیص داده می‌شود، هاله قبل از سردرد رخ می‌دهد، اما گاهی اوقات می‌تواند در حین یا حتی بعد از آن ظاهر شود. یک هاله می‌تواند از 10 تا 60 دقیقه طول بکشد. حدود 15 تا 20 درصد از افرادی که سردرد میگرنی را تجربه می کنند، هاله را قبل و یا بعد از میگرن خود تجربه می‌کنند.

علائم میگرن هاله برگشت پذیر هستند، به این معنی که می‌توان آنها را متوقف کرد. هاله ناشی از سردرد میگرنی علائمی را ایجاد می‌کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دیدن نقاط چشمک زن
• نقاط کور در بینایی شما
• بی حسی یا مورمور شدن پوست
• تغییر گفتار
• صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
• از دست دادن موقت بینایی
• دیدن خطوط مواج یا ناهموار
• تغییر در بو یا طعم

بیشتر بخوانید: مه مغزی و راه های درمان آن

علائم میگرن چیست؟

علائم میگرن معمولا یک تا دو روز قبل از خود سردرد شروع می‌شود. این مرحله، به عنوان مرحله‌ی پیش‌نشانه شناخته می‌شود. علائم این مرحله می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

هنگامی که میگرن شما شروع می‌شود و حمله رخ می‌دهد شما علائم زیر را تجربه خواهید کرد:

انواع میگرن

سردرد میگرنی نسبت به علائم میگرن، انواع متفاوتی دارند در برخی موارد شاید نام آن‌ها مشابه هم باشند اما نوع تشخیص و درمان آن‌ها متفاوت است. به طور کل انواع مختلفی از میگرن وجود دارد که به شرح زیر است⁽¹⁾: 

میگرن همراه با هاله (میگرن پیچیده): حدود 15 تا 20 درصد از افراد مبتلا به سردردهای میگرنی، علائم میگرن هاله را تجربه می‌کنند. هاله مانند سیگنال و زنگ خطر می‌تواند از شروع سردرد در ساعات آتی خبر دهد.

میگرن بدون اورا (میگرن رایج): این نوع سردرد میگرنی بدون هیچ هشداری و یا دیگر علائم میگرن هاله بروز می‌کند. و علائم این نوع، مشابه با انواع دیگر سردردهای میگرنی می‌باشد.

میگرن بدون سر درد: میگرن خاموش یا میگرن که به آن استفالژیک نیز گفته می‌شود شامل علامت‌های هاله بوده اما سردردی که معمولاً به دنبال آن ایجاد می‌شود اتفاق نمی‌افتد.

میگرن نوری (میگرن شبکیه): در این نوع میگرن ممکن است متوجه از دست دادن موقت جزئی یا کامل بینایی در یکی از چشمان خود شوید، همراه با درد مبهم در پشت چشم که ممکن است به بقیه قسمت های سر شما سرایت کند. این کاهش بینایی ممکن است یک دقیقه یا تا چند ماه طول بکشد. همیشه باید میگرن شبکیه را به یک پزشک متخصص گزارش دهید زیرا می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی‌تر باشد.

میگرن مزمن: میگرن مزمن زمانی اتفاق می‌افتد که حداقل 15 روز در ماه رخ‌دهد. در این نوع از سردرد میگرنی علائم، و شدت درد ممکن است به طور مکرر تغییر کنند. کسانی که به میگرن مزمن مبتلا می‌شوند ممکن است بیش از 10 تا 15 روز در ماه از داروهای ضد سردرد استفاده کنند.

میگرن با هاله ساقه مغز: دراین نوع میگرن، بیمار احساس سرگیجه، تکلم نامفهوم، دوبینی یا از دست دادن تعادل دارد که قبل از سردرد اتفاق می‌افتد. این علائم معمولاً به‌طور ناگهانی رخ می‌دهند و می‌توانند با ناتوانی در صحبت کردن، صدای زنگ در گوش و استفراغ همراه باشند. 

علت میگرن چیست؟

اگر چه علت اصلی بیماری میگرن تا به امروز ناشناخته مانده است؛ به نظر می‌رسد ژنتیک و عوامل محیطی در بروز میگرن موثر هستند. همچنین دیگر عوامل مختلفی برای بروز علائم میگرن وجود دارد که نمی‌توان هیچ‌کدام را به طور قطع، به عنوان علت اصلی سردرد میگرن معرفی کرد. اما بعضی از آن‌ها در مبتلایان به این اختلال، بیشتر مشاهده شده است. عوامل احتمالی سردرد میگرنی عبارتند از:

• کم آبی بدن
• سابقه خانوادگی
• گرسنگی طولانی مدت
• نور زیاد چراغ‌ها
• صداهای بسیار بلند
• عوارض بعضی از داروها

اگر شما هم برخی از علائم گفته شده میگرن را دارید اما مطمئن نیستید که سردردهای‌تان ناشی از میگرن است، با یک پزشک متخصص در این باره مشورت کنید.

آیا میگرن بیماری شایعی است؟

محققان تخمین می‌زنند، تقریبا نیمی از جمعیت بزرگسال جهان سردرد میگرنی را تجربه می‌کنند. زنان حدود سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به میگرن هستند. 

عوارض سردردهای میگرنی چیست؟

مشکل اغلب مبتلایان بیماری میگرن، تنها در داشتن سردرد خلاصه نمی‌شود. اکثر افراد مبتلا به میکرن نمی‌توانند کارهای روزمره خود را انجام دهند و مجبور می‌شوند تا پایان حمله میگرنی خود صبر کنند و خود را در محیطی آرام و قرنطینه محفوظ کنند. بعضی‌ از بیماران میگرنی حتی نمی‌توانند فکر غذا خوردن را هم داشته باشند؛ چون دچار حالت تهوع و استفراغ می‌شوند.

چه کسانی به میگرن مبتلا می‌شوند؟

پیش‌بینی اینکه چه فردی ممکن است به بیماری میگرن مبتلا شود مشکل است، اما عوامل احتمالی وجود دارند که ممکن است فرد را در برابر این بیماری آسیب‌پذیرتر کنند. این عوامل احتمالی عبارتند از: 

ژنتیک: حدود 80 درصد از افرادی که به سردردهای میگرنی مبتلا می‌شوند، یکی از بستگان نزدیکشان مبتلا به بیماری میگرن است. 

استرس: اصولا استرس می‌تواند باعث ایجاد میگرن شود. اگر فردی سطح استرس بالایی داشته باشد ممکن است بیشتر به میگرن مبتلا شود.

جنسیت: سردردهای میگرنی در زنان شایع‌تر از مردان است، به ویژه در زنان بین 15 تا 55 سال میگرن به دلیل تأثیر هورمون‌ها در بدن آن‌ها، احتمال ابتلا به بیماری میگرن را بیشتر می‌کند.⁽¹⁾

مراحل سردرد میگرن

چهار مرحله علائم میگرن به مراحلی گفته می‌شود که حدود 30 درصد از افراد مبتلا به این بیماری قبل از شروع سردرد آن را تجربه می‌کنند. این مراحل به ترتیب عبارتند از:

• پیش دروم یا ظهور علائم اولیه
• هاله
• سردرد و حمله میگرنی
• مرحله Postdrome یا فاز نهایی

درمان میگرن

به طور کلی بیماری میگرن درمان مشخصی ندارد اما پزشک می‌تواند در کنترل، و مدیریت سردرد میگرنی به بیماران کمک کند تا درد ناشی از آن را کمتر تجربه کرده و به مرور، علائم خود را مدیریت نماید. درمان میگرن به عواملی مانند سن، تعداد دفعات تجربه میگرن، نوع میگرن، شدت و مدت میگرن، داشتن تهوع و استفراغ و سایر داروهایی که بیمار مصرف می‌کند بستگی دارد.

درمان سردرد میگرنی در خانه

درمان‌های خانگی میگرن به شرح زیر میباشند:

• ماساژ پوست سر
• استفاده از یک کمپرس سرد
• انجام فعالیت‌های مدیتیشن و یوگا
• آرام نگه داشتن خود و پایین آوردن سطح استرس

درمان سردرد میگرن با دارو

در برخی افراد استفاده از داروهای ضد التهاب و قرص میگرن برای کنترل علائم میگرن‌های خفیف و متوسط ​​موثر هستند. معمولا ترکیبات اصلی قرص میگرن، و داروی میگرن شامل ایبوپروفن‌ها، آسپرین، استامینوفن، و ناپروکسن هستند. مصرف بیش از حد برخی از داروهای میگرن می‌تواند باعث وابستگی و تشدید سردردهای شما شود. اگر بیش از دو تا سه بار در هفته از داروهای مسکن استفاده می‌کنید، لازم است با پزشک خود درباره نحوه مصرف و عوارض احتمالی آن‌ها صحبت کنید. از دیگر انواع داروی میگرن که پزشکان ممکن است برای سردردهای میگرنی تجویز کنند عبارتند از: 

• داروهای ضد افسردگی مانند (nortriptyline ،doxepin ،duloxetine)
• داروهای مسدود کننده‌های کانال کلسیم
• آنتی‌ بادی‌های مونوکلونال وابسته به ژن کلسیتونین
• گروه تریپتان ها Triptan مانند: (Sumatriptan ،zolmitriptan ،naratriptan)

همچنین برخی پزشکان ممکن است مصرف ویتامین، و مکل‌ها از جمله ریبوفلاوین (ویتامین B2)، منیزیم، کوآنزیم Q10 برای کنترل و مدیریت علائم میگرن تجویز کنند. اگر بیمار همراه با سردرد، حالت تهوع یا استفراغ نیز داشته باشد پزشک ممکن است برای از بین بردن این علائم داروهای ضد تهوع نیز تجویز کنند.

قرص میگرکسترا محصول شرکت پارس گیتا دارو یکی از داروهای موثر برای درمان میگرن و کمک کننده به کاهش سایر علائم میگرن از جمله حالت تهوع و استفراغ و حساسیت به نور را می‌باشد. قرص میگرکسترا تعداد حملات میگرنی را کاهش خواهد داد. جهت کسب اطلاعات بیشتر روی تصویر زیر کلیک کنید.

درمان میگرن با بیوفیدبک

با استفاده ازتجهیزات مخصوصی که به سر بیمار متصل می‌شود. تنش‌های فیزیکی در بدن بیمار اندازه گیری شده و به بیمار کمک می‌کند تا تنش و استرس خود را مدیریت کند. در واقع بیوفیدبک به بیمار هشدار می‌دهد تا فعالیت‌های‌ فیزیکی که موجب استرس در فرد می‌شود را کنترل کند تا از بروز علائم میگرن جلوگیری کند.

مطالب مرتبط:

• بیماری مننژیت، علائم، پیشگیری و درمان
• عطسه چیست؟
• درمان بدن درد
• آلودگی هوا چیست و چه تاثیری بر سلامت انسان دارد؟

جمع بندی:

• میگرن یک اختلال نورولوژیک است که می‌تواند باعث بروز چندین علامت در بیمار شود.

• سردردهای میگرنی انواع متفاوتی دارند در برخی موارد شاید نام آن‌ها مشابه هم باشند اما نوع تشخیص و درمان آن‌ها متفاوت است.

• علائم میگرن معمولا یک تا دو روز قبل از خود سردرد شروع می‌شود.