روش های درمان سرطان و انواع آن
فرقی نمیکند کدام مورد از انواع سرطان باشد، این بیماری باعث میشود سلولها به طور غیر قابل کنترلی تقسیم شوند. این امر میتواند منجر به تومور، آسیب به سیستم ایمنی و سایر اختلالات کشنده شود. این اتفاق ممکن است در بخشهای مختلفی از بدن رخ دهد و انواع سرطان را ایجاد کند. امروزه روشهای درمانی متفاوتی برای انواع سرطان وجود دارد.
سرطان چرا به وجود می آید؟
سرطان یک اصطلاح گسترده برای یک مدل بیماری است. این بیماری زمانی رخ میدهد که تغییرات سلولی باعث رشد و تقسیم کنترل نشده سلولها شده باشد. برخی از انواع سرطان باعث رشد سریع سلول میشوند، در حالی که برخی دیگر علت رشد و تقسیم سلولی با سرعت کم هستند.
اشکال خاصی از انواع سرطان منجر به پدیدهای به نام تومور میشود، در حالی که برخی دیگر مانند لوسمی، چنین نیستند. اکثر سلولهای بدن عملکردی خاص و طول عمری ثابت دارند. مرگ سلولی بخشی از یک پدیده طبیعی و مفید به نام آپوپتوز است. سلول دستور مرگ را دریافت میکند تا بدن بتواند آن را با سلول جدیدتری جایگزین کند تا عملکرد بهتری حاصل شود.
نکته قابل توجه این است که سلولهای سرطانی(1) فاقد اجزایی هستند که به آنها دستور توقف تقسیم و مرگ را بدهد. در نتیجه با استفاده از اکسیژن و مواد مغذی مربوط به سلولهای دیگر، در بدن انباشته میشوند. سلولهای سرطانی میتوانند تومور ایجاد کرده، سیستم ایمنی بدن را مختل و تغییرات دیگری ایجاد کنند که مانع از عملکرد منظم بدن میشود. سلولهای سرطانی همچنین ممکن است در یک ناحیه ظاهر شوند و سپس از طریق غدد لنفاوی که دستهای از سلولهای ایمنی در سراسر بدن هستند، در دیگر نقاط بدن پخش گردند.
انواع سرطان
شایعترین نوع از انواع سرطان در ایالات متحده سرطان سینه و پس از آن سرطان ریه و پروستات است. سالانه بیش از 40 هزار نفر در آمریکا به یکی از انواع سرطان زیر مبتلا میشوند:(2)
- مثانه
- روده بزرگ و رکتوم
- آندومتر
- سرطان کلیه
- سرطان خون
- سرطان کبد
- ملانوما
- لنفوم غیر هوچکین
- سرطان استخوان
- سرطان پانکراس
- سرطان تیروئید
- سرطان واژن
- سرطان گردن
- سرطان مغز
- سرطان پوست
- سرطان دهان
اشکال دیگر انواع سرطان کمتر رایج است. اما طبق گزارش موسسه ملی سرطان، بیش از 100 نوع سرطان وجود دارد.
روشهای درمان انواع سرطان
تحقیقات نوآورانه به توسعه داروها و فناوریهای درمانی جدید کمک کرده است. پزشکان معمولاً درمانهایی را بر اساس نوع سرطان، مرحله تشخیص آن و سلامت کلی فرد تجویز میکنند. پزشک اغلب از بیش از یک نوع درمان برای به حداکثر رساندن اثربخشی استفاده مینماید. در ادامه نمونههایی از رویکردهای درمان سرطان آورده شده است:
شیمی درمانی – درمان سرطان
هدف شیمی درمانی کشتن سلولهای سرطانی با داروهایی است که سلولهای در حال تقسیم را با سرعت بالا مورد هدف قرار میدهند. این داروها همچنین میتوانند به کوچک کردن تومورها کمک کنند، اما عوارض جانبی آن میتواند شدید باشد.
هورمون درمانی – درمان سرطان
هورمون درمانی(3) شامل مصرف داروهایی است که نحوه عملکرد برخی از هورمونها را تغییر میدهند یا در بدن برای تولید آنها، تداخل ایجاد میکنند. در برخی از انواع سرطان مانند سرطان پروستات و سینه که هورمونها نقش مهمی را ایفا میکنند، این درمان یک رویکرد رایج است.
ایمونوتراپی – درمان سرطان
ایمونوتراپی(4) با استفاده از داروها و درمانهای دیگر سیستم ایمنی خود بدن را تقویت کرده و آن را به مبارزه با سلولهای سرطانی تشویق میکند.
درمان دقیق یا درمان شخصی(5) یک رویکرد جدیدتر و در حال توسعه است. این درمان شامل استفاده از آزمایش ژنتیکی برای تعیین بهترین درمان با توجه به انواع سرطان و ویژگیهای آن در یک فرد میشود. با این حال، محققان هنوز ثابت نکردهاند که این روش میتواند به طور مؤثر همه انواع سرطان را درمان کند.
انتقال سلول پذیرفته شده (ACT) نوع دیگری از ایمونوتراپی است، اما شامل ژن درمانی نیز میشود. پزشکان سلولهای ایمنی را از خون شما میگیرند و ژنهایی را برای تغییر آنها اضافه میکنند تا بهتر بتوانند سلولهای سرطانی را شناسایی کرده و از بین ببرند. سپس تعداد زیادی از این سلولها را در آزمایشگاه رشد میدهند و دوباره به بدن شما میرسانند. تاکنون، تنها نوع ((ACT مورد تأیید FDA، درمان با سلول T CAR است.
پرتو درمانی – درمان سرطان
پرتو درمانی روشی است که از تابش پرتوهایی با دوز بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. همچنین، پزشک ممکن است این روش و به طور کلی اشعه را برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی یا کاهش علائم مرتبط با تومور تجویز کند.
پرتو درمانی خود به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشود.
پرتو درمانی خارجی با ذرات پر انرژی (پرتون درمانی یا ذرات درمانی) یا امواج اشعه ایکس به سلولهای سرطانی حمله میکند. سلولهای یک ناحیه خاص را به جای کل بدن شما میکشد یا به آنها آسیب میرساند. رایج ترین نوع آن به این صورت است که یک دستگاه خارجی اشعههایی را به سمت ناحیه مورد نظر ارسال میکند. به این روش تابش پرتو خارجی نیز گفته میشود.
روش دیگر استفاده از تشعشعات داخلی است. پزشکها در این روش ایمپلنتهای رادیواکتیو به اندازه یک دانه برنج را در داخل بدن شما قرار میدهند. سپس اشعات تولید شده، سلولهای سرطانی را از بین میبرند. این درمان شما را برای مدتی رادیواکتیو میکند، بنابراین ممکن است مجبور شوید تا زمانی که این درمان تمام نشده است از افراد دیگر دوری کنید.
پیوند سلولهای بنیادی – درمان سرطان
پیوند سلولهای بنیادی(7) یا مغز استخوان میتواند برای افراد مبتلا به انواع سرطان به ویژه سرطانهای مرتبط با خون، مانند لوسمی یا لنفوم مفید باشد. این روش شامل حذف سلولهایی مانند گلبولهای قرمز یا سفید خون میشود که شیمی درمانی یا پرتو درمانی آنها از بین برده است. تکنسینهای آزمایشگاه این سلولها را تقویت کرده و دوباره به بدن برمیگردانند.
درمان هدفمند – درمان سرطان
درمان هدفمند(8) عملکردی را در سلولهای سرطانی ایجاد میکنند تا از تکثیر آنها جلوگیری نمایند. آنها همچنین میتوانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند. دو نمونه از این درمانهای هدفمند استفاده از داروهای مولکولی کوچک و آنتی بادیهای مونوکلونال است.
ژن درمانی – درمان سرطان
این درمان از یک حامل خاص، معمولاً یک ویروس، برای قرار دادن RNA یا DNA در سلولهای زنده شما استفاده میکند. پزشک یا برخی از سلولهای شما را برمیدارد و مواد ژنتیکی را در آزمایشگاه در آنها قرار میدهد یا مستقیماً ناقل را به بدن شما میفرستد. سلولهای تغییر یافته یا سلولهای سرطانی را میکشند و رشد آنها را کند میکنند یا به سلولهای سالم کمک میکنند با سرطان بهتر مبارزه کنند. البته باید بدانید که پزشکان هنوز از این روش به طور گسترده استفاده نمیکنند، اما چندین نوع ژن درمانی برای بیماریهای خاص در دسترس است.
جراحی – درمان سرطان
عمل جراحی یکی دیگر از روشها برای درمان سرطان است. عمل جراحی وابسته به مراحلهای که بیماری در آن قرار دارد و همچنین نوع سرطان مشخص میشود. اگر تومور جامد در یک ناحیه از بدن وجود داشته باشد، درمان سرطان با جراحی بهترین نتیجه را خواهد داشت. البته جراحی همانطور که مشخص است نمیتواند سرطان گسترش یافته یا سرطانی که در خون وجود دارد مانند سرطان خون را درمان کند. جراح با یک چاقوی جراحی یا ابزار تیز دیگر برشی را در پوست بیمار ایجاد میکند و تا آنجا که ممکن است تومور را از بین میبرد. آنها همچنین ممکن است غدد لنفاوی و سایر بافتها را برای آزمایش خارج کنند.
جمع بندی
تا به امروز درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد. پزشکان امروزه برای انواع سرطان درمانهایی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی را در نظر میگیرند تا سلولهای سرطانی را از بین ببرند. با کمک روشهایی چون پیوند مغز استخوان میتوان سلولهای سرطانی را ترمیم یا جایگزین کرد.
آیا سرطان ژنتیکی است؟
عوامل ژنتیکی میتواند در ایجاد سرطان نقش مهمی داشته باشد. کد ژنتیکی یک فرد، به سلولهایش میگوید که چه زمانی تقسیم و منقضی شوند. تغییرات در ژن میتواند منجر به صادر کردن دستور العملهای نادرست و در نتیجه سرطان گردد.
دلایل انواع سرطان چیست؟
تغییر در ژنتیک، بودن در معرض تششعات شدید، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند بنزن ممکن است در ابتلا به سرطان نقش داشته باشد.
سلولهای سرطانی موجب چه چیزی میشوند؟
سلولهای سرطانی میتوانند منجر به ایجاد تومور، آسیب رسیدن به سیستم ایمنی و سایر اختلالات کشنده شود.