سرطان پروستات، علت، علائم و درمان آن

آخرین بروزرسانی 1 اردیبهشت 1403

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان غیر پوستی در جهان است که مردان را مبتلا می‌کند. متأسفانه، هیچ علامت هشدار دهنده اولیه‌ای برای این عارضه وجود ندارد، بنابراین ممکن است این بیماری برای سال‌های طولانی خاموش باشد. به همین دلیل است که غربالگری سرطان پروستات موضوع مهمی برای همه مردان است.

در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به عوامل ابتلا به سرطان پروستات و روش‌های پیشگیری و درمان آن بپردازیم.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

علل سرطان پروستات

اگر شما یا یکی از عزیزانتان اخیراً به این عارضه مبتلا شده‌ باشد، ممکن است ذهنتان درگیر باشد و سعی کنید بفهمید چه اتفاقی افتاده و چه چیزی اشتباه پیش رفته است؟ پزشکان و محققان واقعاً نمی‌دانند علت این نوع سرطان چیست. اما می‌دانند که تعدادی از عوامل خطر وجود دارند که ممکن است باعث این بیماری شوند. هنگامی که پزشک شما به سرطان مشکوک می‌شود، یک سری آزمایش و معاینه را تجویز می‌کند و اکثر موارد مربوط به سرطان پروستات قابل درمان هستند. در این بررسی به طور مفصل در مورد این نوع سرطان صبحت می‌کنیم.

عوامل خطر سرطان پروستات

سن بزرگترین مهم ترین عامل خطر برای سرطان پروستات است. عوامل مهم دیگر عبارتند از:

سابقه خانوادگی
عوامل ژنتیکی
نژاد
سبک زندگی
عادات غذایی

ژن‌های عامل بیماری می‌توانند در خانواده وجود داشته باشند. مردانی که یکی از بستگانشان مبتلا به سرطان پروستات است، دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. افرادی که 2 یا تعداد بیشتری از بستگان آنها مبتلا به این بیماری بوده‌اند، تقریباً 4 برابر بیشتر احتمال دارد به این سرطان مبتلا شوند.⁽¹⁾ اگر مردان سابقه خانوادگی در مورد سرطان سینه، سرطان تخمدان، سرطان روده بزرگ یا سرطان روده کوچک داشته باشند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان نیز قرار بگیرند.

علائم و عوارض سرطان پروستات

تومورهای پروستات معمولاً کوچک هستند و هیچ علامتی ندارند. به همین دلیل است که بیشتر آنها تنها در طی آزمایش‌های غربالگری خون یا جراحی برای هیپرپلازی خوش خیم پروستات که اغلب علائم قابل توجهی ایجاد می‌کنند، کشف می‌شوند. تومورهای بزرگ و پیشرفته می‌توانند اندام‌های دیگری مانند مثانه را تحت فشار قرار دهند و باعث بی‌اختیاری ادرار شوند یا ادرار را دشوار و دردناک کنند.

تومورهای پیشرفته همچنین می‌توانند مشکلات زیر را ایجاد کنند:

درد با فشار دادن روی ستون فقرات یا لگن
سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
تکرر ادرار
احساس درد در ناحیه زیر شکم
درد هنگام انزال
ظاهر خون در ادرار یا منی
درد یا سفتی در قسمت تحتانی کمر، باسن، یا بالای ران

اگر سلول‌های تومور شکسته شده و وارد جریان خون شوند، می‌توانند در قسمت‌های دورتر بدن مستقر شده و تقسیم شوند تا تومورهای جدیدی تشکیل دهند. این فرآیند مهاجرت «متاستاز» نامیده می‌شود. اگر سرطان متاستاز تشخیص داده شود، ممکن است بیمار در قسمت‌های دیگر بدن نیز درد را تجربه کند. تومورهای ثانویه می‌توانند تقریباً در هر جایی از بدن مانند ریه‌ها، مغز، غدد لنفاوی رشد کنند. با این حال، بیماری به احتمال زیاد به استخوان گسترش می‌یابند.

مطالب مرتبط:

تشخیص سرطان پروستات

آزمایش غربالگری این بیماری به نام آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) مشهور است. مردان مبتلا به این نوع سرطان اغلب PSA بیشتری دارند. سطوح بالای PSA همچنین می‌توانند در شرایط غیر سرطانی رخ دهند یا PSA ممکن است در افراد مبتلا به سرطان پروستات کم باشد.

بنابراین، برای تأیید نتایج ممکن است آزمایش مجدد انجام شود. اگر سطوح بالای PSA به طور مکرر مشاهده شود، پزشکان ممکن است بیوپسی را پیشنهاد کنند. با افزایش سن افراد، تست آنتی ژن اختصاصی پروستات ممکن است در شناسایی این عارضه کمتر قابل اعتماد شود.

پیشگیری از سرطان پروستات — درمان سرطان پروستات

آزمایش دیگری که پزشک می‌تواند انجام دهد، معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) است که شامل احساس پروستات با انگشت است. اگر سطح PSA بالا باشد یا توده‌ای احساس شود، نمونه‌های بافت کوچکی از حدود 8 تا 12 نقطه در پروستات با استفاده از تفنگ بیوپسی گرفته می‌شوند.

پزشک تفنگ بیوپسی را با کمک سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) هدایت می‌کند. پزشک همچنین نمونه بیوپسی غدد لنفاوی را می‌خواهد تا بررسی کند که آیا بیماری گسترش یافته است یا خیر. ممکن است در طول این روش دوره‌های کوتاهی از درد شدید را داشته باشید. اگر جواب سرطان مثبت شود، متخصص اورولوژی اندازه و مرحله پیشرفت تومور را تعیین می‌کند.

مطالب مرتبط:

درمان سرطان پروستات

انواع مختلفی از درمان برای بیماران مبتلا به سرطان پروستات وجود دارد که عبارتند از:

عمل جراحی
پرتو درمانی و رادیودارو درمانی
هورمون درمانی
شیمی درمانی
درمان هدفمند
ایمونوتراپی
درمان با بیس فسفونات

بیشتر بخوانید: روش های درمانی انواع سرطان

پیشگیری از سرطان پروستات

هدف نهایی، جلوگیری از ابتلای مردان به این نوع سرطان است. اگرچه پیشرفت‌های قابل توجهی صورت گرفته‌اند و عوامل خطر ژنتیکی و محیطی برای این عارضه شناسایی شده‌اند، اما شواهد به اندازه کافی قوی برای توصیه‌های قطعی در مورد پیشگیری از سرطان پروستات وجود ندارند.

همچنین اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی، خطر ابتلا به این نوع سرطان و پیشرفت آن را کاهش می‌دهد و می‌تواند به مردان مبتلا به این بیماری کمک کند تا زندگی طولانی‌تر و بهتری داشته باشند. برای پیشگیری یا تاخیر در شروع بیماری می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

کالری کمتری بخورید و بیشتر ورزش کنید تا وزن خود را سالم نگه دارید.
سعی کنید میزان چربی دریافتی از گوشت قرمز و لبنیات را به حداقل برسانید.
دوزهای مکمل را خیلی بیشتر از مقدار توصیه شده روزانه مصرف نکنید. مقداری کلسیم خوب است اما از مصرف بیش از 1200 میلی گرم در روز خودداری کنید.
ماهی می‌تواند به محافظت در برابر سرطان پروستات کمک کند زیرا دارای چربی خوب به ویژه اسیدهای چرب امگا 3 است.
مصرف سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و گل کلم را در بسیاری از وعده‌های غذایی هفتگی خود بگنجانید.
از کشیدن سیگار خودداری کنید و نوشیدنی‌های الکلی را در حد اعتدال بنوشید.
برای استرس، فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا و افسردگی به دنبال درمان پزشکی باشید.
در حالی مصرف مولتی ویتامین مضر نیست اما اگر از یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و روغن‌های سالم پیروی کنید، احتمالاً به مولی ویتامین‌ها نیازی نخواهید داشت.
کاهش استرس در محل کار و خانه، منجر به زندگی طولانی‌تر و شادتر می‌شود.
برای مردان 45 سال یا بیشتر مهم است سالانه آزمایش‌های لازم را انجام دهند.

جمع بندی

سرطان پروستات مردان را مبتلا می‌کند.
عوامل خطر بیماری شامل سابقه خانوادگی، ژنتیک، نژاد، سبک زندگی و عادات غذایی هستند.
تشخیص این نوع سرطان با آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات و معاینه دیجیتال رکتوم انجام می‌شود.
مهم ترین برنامه درمانی این عارضه شامل شیمی درمانی، پرتو درمانی و هورمون درمانی هستند.
عوامل پیشگیری این بیماری شامل مصرف سبزیجات و میوه‌ها، ورزش کردن، عدم مصرف سیگار و الکل و سبک زندگی شاد است.

همچنین درباره انواع سرطان در زیر می‌توانید بیشتر بخوانید:

غربالگری سرطان پروستات چیست؟

غربالگری روشی است که از طریق آن می‌توانیم یک بیماری را قبل از شروع علائم فیزیکی واقعی تشخیص دهیم. این روش‌ها عمدتاً کم هزینه هستند زیرا قرار است به طور پیشگیرانه عامل بیماری را تشخیص دهند.

آیا سرطان پروستات قابل درمان است؟

با پیشرفت تکنولوژی در مراقبت‌های بهداشتی، تقریباً تمامی مردانی که در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شوند، اثرات بیماری بعد از پنج سال از بدن آنها ناپدید می‌شوند.

چه زمانی یک مرد باید برای سرطان پروستات آزمایش شود؟

از سن 40 سالگی، مردان باید با پزشک خود در مورد مزایا و محدودیت‌های آزمایش‌های غربالگری سرطان پروستات صحبت کنند. اگر غربالگری این عارضه را انتخاب کنید، باید آزمایش PSA را در سنین بین 45 تا 50 سالگی انجام دهید.

شایع ترین علائم سرطان پروستات چیست؟

اکثریت قریب به اتفاق موارد مربوط به سرطان پروستات هیچ علامتی ندارند. کاهش نیروی ادرار، مشکل در شروع ادرار و تکرر ادرار در شب به احتمال زیاد علائم اولیه این نوع سرطان است.