بی اشتهایی عصبی چیست؟ + علت و بهترین روشهای درمان

زمان مطالعه این مطلب: 13 دقیقه

بی اشتهایی عصبی یک اختلال خوردن جدی و حتی خطرناک است. درمان این اختلال معمولاً شامل چندین استراتژی، از جمله درمان روانشناختی، مشاوره تغذیه و یا بستری شدن در بیمارستان است. تا پایان این نوشته از مجله سلامت کیوان با ما همراه باشید تا در این مقاله درباره بی‌اشتهایی عصبی صحبت کنیم و به تمام سوالات رایج درباره این موضوع پاسخ دهیم.

بی اشتهایی عصبی چیست؟

بی اشتهایی Anorexia nervosa که به طور رسمی به عنوان اختلال بی‌اشتهایی عصبی شناخته می‌شود، یک اختلال خوردن است؛ افراد مبتلا به بی اشتهایی تعداد کالری و نوع غذایی که می‌خورند را محدود می‌کنند و در نهایت وزن خود را کاهش می‌دهند یا نمی‌توانند وزن بدن مناسب را بر اساس قد، سن، و سلامت جسمانی خود حفظ کنند. آنها ممکن است به طور اجباری ورزش کنند و یا غذایی که می خورند را از طریق استفراغ عمدی و یا استفاده نادرست از ملین‌ها پس دهند.

افراد مبتلا به بی اشتهایی اغلب تصویری مخدوش از بدن خود دارند و ترس شدیدی از افزایش وزن دارند. بی اشتهایی یک بیماری جدی است که نیاز به درمان دارد. کاهش وزن شدید در افراد مبتلا به بی اشتهایی می‌تواند منجر به سوء تغذیه، مشکلات سلامتی خطرناک و حتی مرگ شود.

چه کسانی به بی اشتهایی عصبی مبتلا می‌شوند؟

بی اشتهایی یا آنورکسیا می‌تواند در افراد با هر سن، جنسیت، نژاد، قومیت، گرایش جنسی و وضعیت اقتصادی و در افراد با هر وزن، شکل و اندازه بدن رخ دهد. بی اشتهایی بیشتر نوجوانان و زنان جوان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اگرچه در مردان نیز رخ می‌دهد و در کودکان و بزرگسالان در حال افزایش است.

تفاوت بین بی اشتهایی و پرخوری عصبی چیست؟

بی اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی هر دو از اختلالات خوردن هستند. آنها می‌توانند علائم مشابهی مانند تصویر بدن مخدوش و ترس شدید از افزایش وزن داشته باشند. تفاوت این است که رفتارهای مرتبط با غذا در این دو حالت متفاوت است.

افرادی که به بی اشتهایی یا آنورکسیا مبتلا هستند، کالری دریافتی خود را به شدت کاهش می‌دهند و یا برای کاهش وزن اقدام به پاکسازی می‌کنند. افراد مبتلا به بولیمیا در مدت زمان کوتاهی مقدار زیادی غذا می‌خورند (پرخوری) و به دنبال آن رفتارهای خاصی برای جلوگیری از افزایش وزن انجام می‌دهند. چنین رفتارهایی عبارتند از:

• استفراغ عمدی.
• استفاده نادرست از داروهایی مانند ملین‌ها یا هورمون‌های تیروئیدی.
• روزه گرفتن یا ورزش زیاد.

افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً وزن خود را در حد مطلوب یا کمی بالاتر از حد مطلوب نگه می‌دارند در حالی که افراد مبتلا به بی اشتهایی معمولاً دارای شاخص توده بدنی (BMI) زیر 18.45 کیلوگرم بر متر مربع هستند.

بیشتر بخوانید:

• اختلال اضطراب اجتماعی
• علت تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن مو

علائم بی اشتهایی عصبی چیست؟

شما نمی‌توانید فقط از روی ظاهر یک فرد بی اشتهایی را تشخیص دهید زیرا بی‌اشتهایی شامل اجزای ذهنی و رفتاری نیز می‌شود – نه فقط جسمی. نشانه ابتلا به بی اشتهایی لزوما وزن کم نیست. افراد با جثه بزرگتر نیز ممکن است بی اشتهایی داشته باشند. با این حال، ممکن است کمتر تشخیص داده شوند. علاوه بر این، فردی می‌تواند بدون ابتلا به بی اشتهایی دچار کمبود وزن باشد. به یاد داشته باشید، بی اشتهایی همچنین شامل مولفه‌های روانی و رفتاری و همچنین جسمی است.

علائم و نشانه‌های عاطفی، رفتاری و فیزیکی متعددی برای بی اشتهایی وجود دارد. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید علائم و نشانه‌های بی اشتهایی زیر را تجربه می‌کنید، مهم است که به دنبال کمک باشید.

علائم عاطفی و ذهنی بی اشتهایی عصبی

علائم عاطفی و ذهنی بی اشتهایی عبارتند از:

• داشتن ترس شدید از افزایش وزن.
• ناتوانی در ارزیابی واقعی وزن و شکل بدن (داشتن تصویر مخدوش از خود).
• علاقه شدید به غذا، کالری و رژیم غذایی.
• احساس اضافه وزن یا «چاقی»، حتی اگر کمبود وزن دارید.
• ترس از برخی غذاها یا گروه‌های غذایی.
• انتقاد زیاد از خود
• انکار کم بودن وزن
• میل شدید به کنترل وزن
• احساس تحریک پذیری و یا افسردگی.
• تجربه افکار آسیب رساندن به خود یا خودکشی.

علائم رفتاری بی اشتهایی عصبی

علائم رفتاری بی اشتهایی عبارتند از:

• تغییر در عادات غذایی یا روال، مانند خوردن غذاها به ترتیب خاص یا مرتب کردن مجدد غذاها در بشقاب.
• تغییر ناگهانی در ترجیحات غذایی، مانند حذف برخی از انواع مواد غذایی یا گروه‌های غذایی.
• اظهار نظرهای مکرر در مورد احساس «چاقی» یا اضافه وزن با وجود وزن کم.
• پاکسازی از طریق استفراغ عمدی و یا استفاده نادرست از ملین‌ها یا دیورتیک‌ها
• رفتن به دستشویی بلافاصله بعد از غذا خوردن.
• استفاده از قرص‌های لاغری یا داروهای سرکوب کننده اشتها .
• ورزش اجباری و بیش از حد یا تمرین بدنی شدید.
• ادامه دادن به رژیم حتی زمانی که وزن نسبت به جنسیت و قد کم است.
• غذا درست کردن برای دیگران اما نه برای خود.
• پوشیدن لباس‌های گشاد و یا پوشیدن چند لایه لباس برای پنهان کردن کاهش وزن و گرم ماندن.
• کناره گیری از دوستان و رویدادهای اجتماعی.

علائم فیزیکی بی اشتهایی عصبی

شناخته شده‌ترین علامت فیزیکی بی اشتهایی، وزن کم بدن نسبت به جنسیت و قد فرد است. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که فردی می‌تواند بدون داشتن وزن کم، بی اشتهایی داشته باشد. علاوه بر علائم بی اشتهایی مرتبط با وزن، علائم فیزیکی نیز وجود دارد که در واقع عوارض جانبی گرسنگی و سوء تغذیه هستند.

علائم فیزیکی بی اشتهایی عصبی عبارتند از:

• کاهش وزن قابل توجه طی چند هفته یا چند ماه.
• عدم حفظ وزن مناسب بر اساس قد، سن، جنس، و سلامت جسمانی.
• تغییر غیرقابل توضیح در منحنی رشد یا شاخص توده بدنی (BMI) در کودکان و نوجوانان در حال رشد.

علائم فیزیکی بی اشتهایی که از عوارض گرسنگی و سوء تغذیه است عبارتند از:

• سرگیجه و یا غش .
• احساس خستگی.
• ضربان قلب آهسته (برادی کاردی) یا ضربان قلب نامنظم (آریتمی).
• فشار خون پایین (هیپوتانسیون).
• تمرکز ضعیف.
• احساس سرمای دائمی
• عدم وجود قاعدگی ( آمنوره ) یا پریود نامنظم .
• تنگی نفس.
• نفخ و یا درد شکم .
• ضعف عضلانی و از دست دادن توده عضلانی.
• پوست خشک، ناخن‌های شکننده و یا موهای نازک.
• بهبود ضعیف زخم و بیماری مکرر.
• رنگ آبی یا بنفش دست و پا. ⁽¹⁾

دلیل بی اشتهایی عصبی چیست؟

بی اشتهایی و تمام اختلالات خوردن شرایط پیچیده‌ای هستند. به همین دلیل، علت دقیق بی‌اشتهایی ناشناخته است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی خاص، ویژگی‌های روان‌شناختی و عوامل محیطی، به‌ویژه عوامل اجتماعی-فرهنگی ممکن است عامل این بی‌اشتهایی باشد.

عواملی که ممکن است در ایجاد بی اشتهایی عصبی دخیل باشند عبارتند از:

• ژنتیک : تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً 50 تا 80 درصد از خطر ابتلا به اختلالات خوردن ژنتیکی است. افرادی که دارای اقوام درجه یک (خواهر و برادر یا والدین) با اختلال خوردن هستند، 10 برابر بیشتر در معرض ابتلا به اختلال خوردن هستند که نشان دهنده ارتباط ژنتیکی است. تغییرات در شیمی مغز نیز ممکن است نقش داشته باشد، به ویژه تغییرات در سیستم پاداش مغز و انتقال دهنده‌های عصبی، مانند سروتونین و دوپامین، که می‌تواند بر اشتها، خلق و خو و تنظیم تکانه تأثیر بگذارد.
• تروما : بسیاری از کارشناسان معتقدند که اختلالات خوردن، از جمله بی اشتهایی، ناشی از تلاش افرادی است که با محدود کردن غذا با احساسات طاقت فرسا و احساسات دردناک کنار بیایند. به عنوان مثال، آزار جسمی یا تجاوز جنسی می‌تواند در برخی افراد باعث اختلال خوردن شود.
• محیط و فرهنگ : فرهنگ‌هایی که نوع خاصی از بدن را ایده‌آل می‌کنند – معمولاً بدن‌های «لاغر» – می‌توانند فشار غیرضروری را برای دستیابی به استانداردهای بدن غیرواقعی بر افراد وارد کنند. فرهنگ عامه پسند و تصاویر در رسانه‌ها و تبلیغات اغلب لاغری را به محبوبیت، موفقیت، زیبایی و شادی مرتبط می‌کند. این ممکن است باعث ایجاد بی اشتهایی شود.
• فشار همسالان : به خصوص برای کودکان و نوجوانان، فشار همسالان می‌تواند نیروی بسیار قدرتمندی باشد. تجربه تمسخر یا قلدری به دلیل ظاهر یا وزن می‌تواند به ایجاد بی اشتهایی کمک کند.
• سلامت عاطفی : کمال گرایی، رفتارهای تکانشی و روابط دشوار همگی می‌توانند در کاهش اعتماد به نفس و ارزش خود نقش داشته باشند. این می‌تواند فرد را در برابر ابتلا به بی اشتهایی آسیب پذیر کند.
• توجه به این نکته مهم است که هیچ راه واحدی برای اختلال خوردن یا بی اشتهایی وجود ندارد. برای بسیاری از افراد، رفتارهای غذایی نامنظم نشان دهنده یک استراتژی مقابله‌ای نامناسب است که با گذشت زمان دائمی می‌شود. این مسیر برای اختلال در غذا خوردن برای برخی، اما نه همه، که به بی اشتهایی مبتلا می‌شوند، صادق است.

بی اشتهایی عصبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک می‌تواند بر اساس معیارهای بی اشتهایی عصبی که در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ( DSM-5 ) منتشر شده توسط انجمن روانپزشکی آمریکا، فهرست شده است، بی اشتهایی را تشخیص دهد. سه معیار برای بی اشتهایی عصبی تحت DSM-5 عبارتند از:

• محدودیت مصرف کالری منجر به کاهش وزن یا عدم افزایش وزن و در نتیجه کاهش قابل توجه وزن بدن بر اساس سن، جنس، قد و مرحله رشد آن فرد می‌شود.
• ترس شدید از چاق شدن یا افزایش وزن.
• داشتن دید تحریف شده نسبت به خود و وضعیتشان. به عبارت دیگر، فرد قادر به ارزیابی واقعی وزن و شکل بدن خود نیست و معتقد است که ظاهر آنها تأثیر زیادی بر ارزش آنها دارد و وزن کم بدن یا محدودیت غذایی فعلی خود را انکار می‌کند.

حتی اگر تمام معیارهای DSM-5 برای بی اشتهایی برآورده نشود، باز هم فرد ممکن است به یک اختلال خوردن جدی مبتلا باشد. معیار DSM-5 شدت بی اشتهایی را بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) طبقه بندی می‌کند.

دستورالعمل های تشخیصی در DSM-5 همچنین به پزشکان اجازه می‌دهد تا تعیین کنند که آیا فرد در حال بهبودی نسبی است یا بهبودی کامل و همچنین شدت وضعیت فعلی را بر اساس شاخص توده بدنی (BMI)  مشخص کند.

اگر علائم و نشانه‌های بی اشتهایی وجود داشته باشد، پزشک ارزیابی را گرفتن یک سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی آغاز می‌کند. پزشک یا متخصص سلامت روان احتمالاً در مورد موضوعات زیر سؤالاتی می‌پرسد:

• سابقه رژیم غذایی (نگرش در مورد غذا، محدودیت غذایی)
• سابقه ورزش
• سابقه روانی
• تصویر بدن (شامل رفتارهایی مانند چند بار وزن کردن خود می‌شود)
• دفعات پرخوری و پاکسازی و عادات حذف (استفاده از قرص‌های لاغری، ملین‌ها و مکمل‌ها).
• سابقه خانوادگی اختلالات خوردن
• وضعیت قاعدگی (دوره های منظم یا نامنظم)
• سابقه دارویی
• درمان قبلی

مهم است که به یاد داشته باشید که اگر یک فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی یا هر نوع اختلال تغذیه‌ای تشخیص زودهنگام دریافت کند، بهترین نتیجه بهبودی را خواهد گرفت. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید علائم و نشانه‌های بی اشتهایی را تجربه ‌می‌کنید، حتماً در اسرع وقت با یک پزشک صحبت کنید.

چه آزمایش‌هایی برای تشخیص بی اشتهایی عصبی لازم است؟

اگرچه هیچ آزمایشی برای تشخیص بی اشتهایی وجود ندارد، پزشک ممکن است از آزمایش‌های تشخیصی مختلفی مانند آزمایش خون برای رد احتمال هر مشکلی که می‌تواند باعث کاهش وزن شود و ارزیابی آسیب فیزیکی که کاهش وزن و گرسنگی ایجاد کرده است، استفاده کند.

آزمایش‌هایی برای رد کردن احتمال بیماری ناشی از کاهش وزن یا ارزیابی عوارض جانبی بی‌اشتهایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون برای ارزیابی سلامت کلی
• پانل الکترولیتی خون برای بررسی کم آبی بدن و تعادل اسید و خون
• آزمایش خون آلبومین برای بررسی سلامت کبد و کمبود مواد مغذی
• الکتروکاردیوگرام (EKG) برای بررسی سلامت قلب
• آزمایش ادرار برای بررسی طیف وسیعی از شرایط
• تست تراکم استخوان برای بررسی استخوان‌های ضعیف (پوکی استخوان)
• تست‌های عملکرد کلیه
• تست‌های عملکرد کبد
• تست‌های عملکرد تیروئید
• سطح ویتامین D
• تست بارداری برای زنان
• آزمایشات هورمونی که آیا شواهدی مبنی بر مشکلات قاعدگی در زنان (برای رد سایر علل) و اندازه گیری تستوسترون برای مردان.

بی اشتهایی عصبی چگونه درمان می‌شود؟

بزرگترین چالش در درمان بی اشتهایی کمک به فرد برای تشخیص و پذیرش بیماری است. بسیاری از افراد مبتلا به بی اشتهایی، داشتن اختلال خوردن را انکار می‌کنند. آنها اغلب تنها زمانی به دنبال درمان پزشکی هستند که وضعیت آنها جدی یا خطرناک باشد. به همین دلیل است که تشخیص و درمان بی اشتهایی در مراحل اولیه آن مهم است.

اهداف درمان بی اشتهایی عبارتند از:

• اثبات کاهش وزن
• شروع توانبخشی تغذیه برای بازگرداندن وزن
• حذف پرخوری و یا رفتارهای پاکسازی و سایر الگوهای غذایی مشکل ساز
• درمان مسائل روانی مانند عزت نفس پایین و الگوهای تفکر تحریف شده
• ایجاد تغییرات رفتاری درازمدت.

افراد مبتلا به اختلالات خوردن، از جمله بی اشتهایی، اغلب دارای مشکل سلامت روان هستند، از جمله:

• افسردگی
• اختلالات اضطرابی
• اختلال شخصیت مرزی
• اختلال وسواس اجباری
• اختلالات مصرف مواد

این شرایط می‌تواند بی‌اشتهایی را پیچیده‌تر کند، بنابراین اگر فردی یک یا چند مورد از این شرایط را داشته باشد، تیم پزشکی او احتمالاً درمان را برای این بیماری نیز توصیه می‌کند.

گزینه‌های درمانی بسته به نیاز فرد متفاوت خواهد بود. فرد ممکن است از طریق مراقبت‌های ساده یا بستری شدن در بیمارستان بسته به وضعیت فعلی پزشکی و سلامت روان خود، درمان شود. درمان بی اشتهایی اغلب شامل ترکیبی از راهبردهای زیر است:

• روان درمانی.
• دارو.
• مشاوره تغذیه.
• درمان گروهی و یا با خانواده
• بستری شدن در بیمارستان

روان درمانی

روان درمانی نوعی مشاوره فردی است که بر تغییر تفکر (شناخت درمانی) و رفتار (رفتار درمانی) فرد مبتلا به اختلال خوردن تمرکز دارد. درمان شامل تکنیک‌های عملی برای ایجاد نگرش سالم نسبت به غذا و وزن و همچنین رویکردهایی برای تغییر نحوه واکنش فرد به موقعیت‌های دشوار است. انواع مختلفی از روان درمانی وجود دارد که عبارتند از:

• درمان پذیرش و تعهد : هدف این درمان ایجاد انگیزه برای تغییر اعمال به جای افکار و احساسات شما است.
• درمان شناختی رفتاری (CBT) : هدف این درمان پرداختن به دیدگاه‌ها و نگرش‌های تحریف شده در مورد وزن، شکل و ظاهر و تمرین اصلاح رفتار است.
• درمان شناختی اصلاحی : این درمان از بازتاب و نظارت هدایت شده برای توسعه توانایی تمرکز بر بیش از یک چیز در یک زمان استفاده می‌کند.
• رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) : این درمان به شما کمک می‌کند نه تنها مهارت‌های جدیدی را برای کنترل محرک‌های منفی ایجاد کنید، بلکه به شما کمک می‌کند تا بینش خود را برای تشخیص محرک‌ها یا موقعیت‌هایی که ممکن است رفتار غیر مفیدی رخ دهد، توسعه دهید. مهارت‌های خاص شامل ایجاد ذهن آگاهی، بهبود روابط از طریق اثربخشی بین فردی، مدیریت احساسات و تحمل استرس است.
• درمان مبتنی بر خانواده (روش مادزلی هم نامیده می‌شود) : این درمان شامل تغذیه مجدد مبتنی بر خانواده است، به این معنی که والدین و خانواده مسئول دریافت تغذیه مناسب توسط فرد مبتلا به بی اشتهایی هستند. این روش مبتنی بر شواهد برای بازگرداندن فیزیولوژیکی سلامت به افراد مبتلا به بی اشتهایی زیر 18 سال است.
• روان درمانی بین فردی : این درمان با هدف حل یک مشکل بین فردی انجام می‌شود. بهبود روابط و ارتباطات و حل مشکلات شناسایی شده ممکن است علائم اختلال خوردن را کاهش دهد.
• روان درمانی روان پویا : این درمان شامل بررسی علل اصلی بی اشتهایی به عنوان کلید بهبودی است.

داروی بی اشتهایی عصبی

برخی از پزشکان ممکن است برای کمک به مدیریت استرس و اضطراب و افسردگی که اغلب با بی اشتهایی همراه است، دارو تجویز کنند. قرص برای درمان بی اشتهایی عصبی و داروی ضد روان پریشی الانزاپین ممکن است برای افزایش وزن مفید باشد. گاهی اوقات، پزشکان داروهایی را برای کمک به تنظیم پریود تجویز می‌کنند.

مشاوره تغذیه

مشاوره تغذیه یک استراتژی برای کمک به درمان بی اشتهایی است که شامل موارد زیر است:

• آموزش رویکرد سالم به غذا و وزن.
• کمک به بازیابی الگوهای غذایی طبیعی
• آموزش اهمیت تغذیه و رژیم غذایی متعادل.
• بازگرداندن رابطه سالم با غذا و خوردن.

درمان گروهی و یا با خانواده

حمایت خانواده برای موفقیت درمان بیماری بی اشتهایی عصبی بسیار مهم است. اعضای خانواده باید اختلال خوردن را درک کنند و علائم و نشانه‌های آن را بشناسند.

افراد مبتلا به اختلالات خوردن نیز ممکن است از گروه درمانی بهره مند شوند، جایی که می‌توانند حمایت پیدا کنند و آشکارا احساسات و نگرانی‌های خود را با دیگرانی که تجربیات مشترک دارند، در میان بگذارند.

بستری شدن در بیمارستان

بستری شدن در بیمارستان ممکن است برای درمان کاهش وزن شدید که منجر به سوء تغذیه و سایر عوارض جدی سلامت روانی یا جسمی مانند اختلالات قلبی، افسردگی جدی و افکار یا رفتارهای خودکشی شده، مورد نیاز باشد.

آیا درمان بی اشتهایی عوارضی دارد؟

جدی‌ترین عارضه درمان بی اشتهایی وضعیتی به نام سندرم تغذیه مجدد است . این وضعیت تهدید کننده زندگی زمانی رخ می‌دهد که یک فرد به شدت دچار سوءتغذیه دوباره شروع به دریافت تغذیه کند. اساساً بدن آنها نمی‌تواند به درستی فرآیند متابولیسم را از سر بگیرد.

افرادی که سندرم تغذیه مجدد را تجربه می‌کنند ممکن است به شرایط زیر مبتلا شوند:

• تورم کل بدن (ادم)
• نارسایی قلبی و یا نارسایی ریه
• مشکلات گوارشی
• ضعف عضلانی گسترده
• دلیریوم
• مرگ.

از آنجایی که سندرم تغذیه مجدد می‌تواند عوارض جانبی جدی و تهدید کننده حیات داشته باشد، دریافت درمان و یا راهنمایی پزشکی برای افراد مبتلا به بی اشتهای عصبی ضروری است.

افرادی که دارای یک یا چند مورد از عوامل خطر زیر برای ابتلا به سندرم تغذیه مجدد هستند ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشند:

• به شدت دچار سوءتغذیه هستند ( متوسط ​​BMI کمتر از 70٪ در نوجوانان، BMI  کمتر از 15 در بزرگسالان)
• بیش از 10 روز کالری دریافتی کم یا عدم دریافت کالری داشته باشید.
• سابقه سندرم تغذیه مجدد داشته باشید.
• در مدت زمان بسیار کوتاهی (10 تا 15 درصد از کل توده بدن در عرض سه تا شش ماه) وزن زیادی از دست داده باشید.
• مقدار قابل توجهی الکل بنوشید.
• سابقه مصرف نادرست ملین‌ها، قرص‌های لاغری، دیورتیک‌ها یا انسولین (در صورت ابتلا به دیابت) داشته باشند.
• قبل از شروع تغذیه مجدد، سطح الکترولیت غیر طبیعی داشته باشید.

چه عواملی خطر ابتلا به بی اشتهایی عصبی را افزایش می‌دهد؟

بی اشتهایی می‌تواند هر فردی را بدون توجه به جنسیت، سن یا نژاد درگیر کند. با این حال، عوامل خاصی برخی از افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بی اشتهایی قرار می‌دهد، از جمله:

• سن : اختلالات خوردن، از جمله بی اشتهایی، در نوجوانان و جوانان شایع‌تر است، اما کودکان خردسال و افراد مسن کمتر ممکن است به بی اشتهایی مبتلا شوند.
• جنسیت : زنان و دختران بیشتر در معرض ابتلا به بی اشتهایی هستند. با این حال، دانستن این نکته مهم است که مردان و پسران نیز ممکن است بی اشتهایی داشته باشند و ممکن است به دلیل تفاوت در جستجوی درمان، تشخیص داده نشود.
• سابقه خانوادگی : داشتن یک والدین یا خواهر و برادر (بستگان درجه یک) مبتلا به اختلال خوردن، خطر ابتلا به اختلال خوردن مانند بی اشتهایی را افزایش می‌دهد.
• رژیم گرفتن : رژیم گرفتن بیش از حد می‌تواند به بی اشتهایی تبدیل شود.
• تغییرات و آسیب‌ها : تغییرات بزرگ در زندگی شما، مانند رفتن به دانشگاه، شروع یک شغل جدید یا طلاق، و یا آسیب‌های روحی، مانند تجاوز جنسی یا آزار فیزیکی، ممکن است باعث ایجاد بی‌اشتهایی شود.
• مشاغل و ورزش‌های خاص : اختلالات خوردن به ویژه در بین مدل‌ها، ژیمناست‌ها، دوندگان، کشتی گیران و رقصندگان رایج است.

آیا می‌توان از بی اشتهایی عصبی پیشگیری کرد؟

اگرچه ممکن است پیشگیری از همه موارد بی اشتهایی ممکن نباشد، شروع درمان به محض شروع علائم مفید است.

علاوه بر این، آموزش و تشویق عادات غذایی سالم و نگرش‌های واقع بینانه در مورد غذا و تصویر بدن نیز ممکن است به جلوگیری از ایجاد یا بدتر شدن اختلالات خوردن کمک کند. به عنوان مثال، اگر فرزند یا یکی از اعضای خانواده شما تصمیم دارد گیاهخوار شود، بهتر است با یک متخصص تغذیه آشنا به اختلالات خوردن مشورت کنید تا مطمئن شوید که این تغییر بدون از دست دادن مواد مغذی رخ می‌دهد.

عوارض بی اشتهایی عصبی چیست؟

عوارض پزشکی و خطرات سلامتی ناشی از سوءتغذیه و گرسنگی، که در افراد مبتلا به بی اشتهایی رایج است، می‌تواند تقریباً بر هر عضو بدن شما تأثیر بگذارد. در موارد شدید، اندام‌های حیاتی مانند مغز، قلب و کلیه‌ها می توانند آسیب ببینند. این آسیب ممکن است حتی پس از بهبودی فرد از بی اشتهایی غیر قابل برگشت باشد.

عوارض پزشکی شدیدی که می‌تواند از بی اشتهایی درمان نشده رخ دهد عبارتند از:

• ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
• از دست دادن توده استخوانی (پوکی استخوان) و فرسایش مینای دندان
• آسیب کلیه و کبد
• بیماری کبد چرب (استئاتوز)
• تشنج ناشی از قند خون بسیار پایین (هیپوگلیسمی).
• رابدومیولیز (تجزیه سریع ماهیچه‌های اسکلتی) به دلیل از دست دادن آب و عدم تعادل الکترولیت/اسید-باز
• تاخیر در بلوغ و رشد بدنی
• ناباروری و مشکلات قاعدگی
• بی خوابی
• کم خونی
• آریتمی بطنی، اختلال ریتم قلب
• افتادگی دریچه میترال (ناشی از از دست دادن توده عضلانی قلب)
• ایست قلبی
• مرگ.

علاوه بر عوارض جسمی، افراد مبتلا به بی اشتهایی معمولاً دارای سایر مشکلات سلامت روان نیز هستند، از جمله:

• افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات خلقی
• اختلالات شخصیت
• اختلالات وسواس اجباری
• اختلال در مصرف الکل و سوء مصرف مواد.

اگر این بیماری‌های روانی درمان نشوند، می‌توانند منجر به خودآزاری، افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی شوند.

فرد مبتلا به بی اشتهایی چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کند؟

فرد مبتلا به بی اشتهایی در صورت مشاهده هر یک از علائم فیزیکی زیر باید به اورژانس مراجعه کند:

• فشار خون پایین غیرمعمول
• کاهش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم
• درد قفسه سینه
• تشنج (به دلیل سطح بسیار پایین قند خون).

اگر به فکر آسیب رساندن به خود هستید، در اسرع وقت به نزدیکترین بیمارستان بروید یا با اورژانس تماس بگیرید.

اگر رفتارهای خودکشی را در فرد مبتلا به بی اشتهایی تشخیص دادید، در اسرع وقت از او مراقبت کنید.

بیشتر بخوانید:

• علائم خونریزی داخلی چیست؟
• علت زردی ناخن چیست؟

جمع بندی

بی اشتهایی یک بیماری جدی و در مواردی تهدید کننده زندگی است. خبر خوب این است که بهبودی قطعا امکان پذیر است. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید علائم و نشانه‌های بی اشتهایی عصبی را تجربه می‌کنید، ضروری است که در اسرع وقت به دنبال کمک و مراقبت باشید. هیچ وقت برای درمان دیر نیست، اما دریافت کمک به موقع، شانس بهبودی پایدار را افزایش می‌دهد.