علت جوش و آکنه چیست؟ + روش درمان جوش و آکنه در خانه
پوست شما دارای سوراخهای ریزی به نام منافذ پوست است. هنگامی که این منافذ توسط چربی، باکتری، سلولهای مرده پوست و کثیفی مسدود شود، موجب ایجاد آکنه و جوشهای پوستی میشوند، اگر زیاد جوش میزنید، ممکن است آکنه داشته باشید. به عبارت دیگر، آکنه بیماری پوستی است که باعث ایجاد جوش میشود. حتما تا انتها همراه ما باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان به علت و عوامل محرک آکنه و جوشهای پوستی بپردازیم.
علائم آکنه چیست؟
در حالی که آکنه و جوشهای پوستی خطر جدی برای سلامت بدن شما ندارند، اما میتوانند دردناک و ناراحت کننده باشند، به خصوص اگر آکنه شدید داشته باشید.(1) همچنین در برخی موارد با گذشت زمان، آکنه و جوشهای پوستی ممکن است باعث ایجاد زخمهای پوستی شوند. آکنه و جوش تقریباً در هر جایی از بدن شما دیده میشوند از جمله:
- صورت و گردن
- کمر
- شانهها
- قفسه سینه
دیگر علائم شایع آکنه و جوشهای پوستی، که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:
- جوشهایی که میتوانند به پوست شما بافتی خشن و ناهموار بدهند.
- تغییر رنگ پوست، از جمله لکههای تیره (هیپرپیگمانتاسیون) و قرمزی
- درد و حساسیت پوست
- تورم و التهاب
جوشهای آکنه همچنین میتوانند باعث ایجاد اسکار یا تغییر رنگ پوست شما شوند. جوش زدن میتواند احتمال ایجاد جای زخم را در شما افزایش دهد. مهم نیست که خلاص شدن از شر جوش چقدر وسوسه انگیز باشد، از فشردن آن خودداری کنید تا جای جوش بر روی پوست شما نماند.
بیشتر بخوانید:
- درمان قارچ ناخن چیست؟
- عکس زگیل تناسلی در مردان و زنان
- 5 علت خشکی لب + 4 روش درمان آن در خانه
- پسوریازیس چیست؟ + علت، علائم و درمان پسوریازیس
- از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟ +عکس فرق زگیل با جوش
علت جوش و آکنه پوستی
جوش پوستی زمانی اتفاق میافتد که سلولهای مرده پوست و چربی در منافذ پوستی جمع شوند و مسیر فولیکولمو را مسدود کنند. منافذ پوست شما به سمت یک فولیکول باز میشود. فولیکول از یک مو و یک غده چربی تشکیل شده است. این غده، چربی را آزاد میکند که به سمت مو حرکت میکند تا از منافذ پوست خارج شود، سپس این چربیها از پوست شما خارج شده و به خشک نشدن پوست شما کمک میکند. زمانی که باکتریها در منافذ پوست شما جمع میشوند میتواند منجر به ایجاد آکنه و جوشهای پوستی شوند زیرا وقتی باکتریها در منافذ مسدود رشد میکنند، چربی فولیکول نمیتواند از آن خارج شود و موجب ایجاد آکنه و جوشهای پوستی میشود.
همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم، هنگامی که منافذ پوستی شما مسدود میشود، آکنه و جوشهای پوستی ایجاد میشوند. این جوشها میتوانند باعث ایجاد التهاب، درد و تورم صورت شوند. شما همچنین میتوانید این التهاب را از طریق تغییر رنگ پوست، مانند قرمزی اطراف آکنه و جوشهای پوستی خود مشاهده کنید. عواملی که باعث مسدود شدن منافذ پوست شما میشوند عبارتند از:
سبوم – علت جوش
یک ماده روغنی است که یک سد محافظ برای پوست شما ایجاد میکند.
باکتریها – علت جوش
مقادیر کمی از باکتریها به طور طبیعی روی پوست شما زندگی میکنند. اما اگر تجمع این باکتریها بیش از اندازه باشد، میتوانند منافذ پوست شما را مسدود کنند.
محصولات لبنی – علت جوش
به نظر میرسد مصرف برخی محصولات لبنی مانند شیر و بستنی، باعث میشود شدت آکنه و جوشهای پوستی، در برخی افراد وخیمتر شود. با اینحال، به نظر نمیرسد که تمام محصولات لبنی، شدت آکنه را زیادتر کنند.
سلولهای مرده پوست – علت جوش
در طول روز سلولهای پوست شما میمیرند تا فضای بیشتری برای رشد سلول جدید پوست ایجاد شود. هنگامی که پوست شما سلولهای مرده پوست را دفع میکند، این سلولهای مرده میتوانند مسیر فولیکولهای مو را مسدود کنند.
در سنین بزرگسالی علت جوش و آکنه پوستی ممکن است ناشی از عواملی همچون تغییرات هورمونی، برخی بیماریها یا مراقبت نادرست از پوست باشد. در ادامه هریک از انواع جوش را بررسی کرده و دلایل ایجاد هریک از آنها و راهکاری برای درمانشان ارائه خواهیم داد.
انواع جوش پوستی
آکنه کیستیک: این نوع آکنه سختترین نوع جوش صورت برای درمان به حساب میآیند. آکنه کیستیک وخیمترین شکل از آکنه پوستی است. آکنه کیستیک به شکل کیستهای بزرگ، قرمز، ملتهب و دردناک بوده که پر از عفونت هستند.
جوش سرسفید: جوش سرسفید که به نام کومدون بسته نیز شناخته میشود، حاصل مسدود شدن کامل منافذ پوستی است. یعنی وقتی منافذ پوست کاملا پر از چربی اضافه و سلول مرده میشوند، مقداری از محتویات آن بیرون میزند و به شکل جوش سرسفید دیده میشود.
جوش سرسیاه: جوش سرسیاه دقیقا مشابه جوش سر سفید است با این تفاوت که محتویات منافذ پوست شما از آن بیرون زده و در معرض هوا سیاه شده است.
ندول: آکنه ندول شامل غدههای زیر پوستی قرمز رنگی است که به صورت عمیق در زیر سطح پوست ایجاد میشود. آکنه ندولار معمولا به دلیل تجمع باکتری پروپیونی ایجاد میشوند که باعث ایجاد عفونتهایی دردناک در داخل منافذ پوستی شما میشوند.
پاپول: جوشهای پاپول که به آن سفت دانه نیز میگویند زمانی ایجاد میشوند که چربیهای اضافه پوست با باکتری به نام پروپیونی باهم ترکیب شوند. ترکیب باکتری پروپیونی و چربی به بافتهای اطراف منافذ پوستی شما نفوذ کرده و باعث عفونت شده که در نتیجه آن آکنه و جوشهای پوستی ایجاد میشوند.
پاسچول: جوشهای پاسچول معمولا در ناحیه قفسه سینه، صورت و یا کمر یافت میشوند. این نوع جوش مرکز سفید رنگی داشته که اطراف آن با بافت قرمز رنگی احاطه شده است. همچنین جوشهای پاسچول به چرک دانه نیز شناخته میشوند زیرا از چرک و آلودگی سفید یا زرد رنگی انباشته شدهاند.
در زیر میتوانید تصویر انواع جوش را مشاهده نمائید.
درمان جوش و آکنه
به طور کلی درمان اکنه و جوشهای پوستی به شدت آن بستگی دارد. اگر شدت آکنه و جوشهای پوستی شما خفیف است، میتوانید از کرمهای دارویی، پاککنندهها و درمانهای بدون نسخه (OTC) برای کمک به رفع جوشها استفاده کنید. ترکیبات رایجی که در کرمها و ژلهای ضد آکنه و جوش پیدا میکنید عبارتند از:
- بنزوئیل پراکسید: این ماده به خشک شدن جوشها کمک میکند، همچنین این ماده از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری میکند و باکتریهای مولد آکنه را از بین میبرد.
- اسید سالیسیلیک: این ماده به لایه برداری پوست شما کمک میکند تا از مسدود شدن منافذ پوست توسط باکتریهای مولد آکنه جلوگیری کند.
اگر پس از استفاده از درمانهای بدون نسخه آکنه (OTC) همچنان علائم آن را تجربه میکنید، ممکن است بخواهید به دنبال درمان موثرتری باشید. اگر شدت آکنه و جوشهای پوستی متوسطی دارید، متخصص پوست ممکن است این توصیهها را داشته باشد:
- بنزوئیل پراکسید
- آنتی بیوتیکها مانند اریترومایسین یا کلیندامایسین
- رتینوئیدها مانند رتینول
در برخی موارد، متخصص پوست ممکن است آنتی بیوتیکهای خوراکی یا کنترل بارداری هورمونی را برای کمک به مدیریت آکنه پیشنهاد کند. برای آکنه شدید، متخصص پوست ممکن است درمانی را توصیه کند که ترکیبی از یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیکهای خوراکی
- بنزوئیل پراکسید
- آنتی بیوتیکهای موضعی
- رتینوئیدهای موضعی
آنتی بیوتیکها داروهایی هستند که مستقیما باکتریها را هدف قرار میدهند باکتریها میتوانند منافذ پوست شما را مسدود کرده و باعث آکنه شوند. به همین علت برخی از آنتی بیوتیکها میتوانند برای درمان آکنه و جوشهای پوستی مفید باشند.
درجه بندی شدت آکنه و جوش
متخصصان پوست، اکنه را بر اساس شدت آن رتبهبندی میکنند:
درجه 1 (خفیف): عمدتاً جوشهای سرسفید و سرسیاه با چند پاپول و پاسچول
درجه 2 (آکنه متوسط یا پاسچولار): پاپولها و پاسچولهای متعدد، بیشتر روی صورت
درجه 3 (آکنه با شدت متوسط یا ندولوسیستیک): پاپولها و پاسچولهای متعدد همراه با ندولهای گهگاه ملتهب. کمر و سینه شما نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
درجه 4 (آکنه ندولوسیستیک شدید): تعداد زیادی جوش و ندول بزرگ، دردناک و ملتهب
درمان خانگی جوش و آکنه
احتمالاً با تعدادی از درمانهای خانگی آکنه و جوشهای پوستی مواجه شدهاید. اما، همانطور که میدانید، این راهحلها همیشه مؤثر نیستند و در برخی شرایط ممکن است حتی شدت آکنه را بدتر کنند. در ادامه روشهای خانگی درمان جوش و آکنه را شرح خواهیم داد.
روغن درخت چای برای درمان آکنه
اگر پوست شما به دلیل عفونتهای باکتریایی دچار آکنه و جوشهای پوستی شده است، روغن درخت چای درمان آسانی است که میتوانید امتحان کنید. یک یا دو قطره روغن درخت چای را با روغن حامل، مانند روغن زیتون، روغن نارگیل یا روغن جوجوبا مخلوط کنید و مخلوط را روی جوش و آکنه پوست دیده خود بمالید. بعد از گذشت چند دقیقه صورت خود را با آب ولرم شستشو دهید.
ماسک عسل برای درمان جوش
به یک قاشق چایخوری آب لیمو، و یک قاشق چایخوری عسل و مقداری جوش شیرین نیاز دارید تا آنهارا مخلوط کنید. سپس مخلوط را به آرامی روی صورت خود و در ناحیههای که آکنه و جوشهای پوستی دارید بمالید. اجازه دهید ماسک به مدت 15 دقیقه بر روی صورتتان بماند، سپس آن را با آب گرم بشویید.
ماسک آلوورا برای درمان آکنه
برای تهیه ماسک آلوورا و بهره گیری از خواص آلوورا برای پوست میتوانید برگهای آن را جدا کرده و مقداری از ژل داخل برگ را بر روی صورت خود و ناحیههای که آکنه و جوشهای پوستی قرار دارند بمالید. اجازه دهید ماسک آلوورا به مدت 30 دقیقه بر روی صورتتان بماند، سپس آن را با آب گرم بشویید.
رژیم غذایی مناسب برای درمان جوش
رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین و کاهش مصرف غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا، مانند کربوهیدراتهای تصفیه شده و قندهای افزوده شده، میتواند به کاهش شدت آکنه و جوشهای پوستی کمک کند. همچنین چربی و اسیدهای چرب، مانند امگا 3 و امگا 6 ممکن است به کاهش آکنه کمک کنند. برای کاهش خطر ابتلا به آکنه، یک رژیم غذایی متعادل و مغذی با مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه، به ویژه آنهایی که سرشار از ویتامین C و بتاکاروتن هستند، انتخاب کنید تا به کاهش التهاب جوشهای پوستی خود کمک کنید.(2)
بیشتر بخوانید
- مزوتراپی مو چیست؟ + کاربرد، مزایا و قیمت مزوی مو 1402
- مزوتراپی صورت چیست؟ کارکرد، مزایا و قیمت مزو صورت 1402
- کاشت مو چیست و چگونه انجام میشود؟ + قیمت، مزایا و عوارض
- کاشت ابرو چیست و چگونه انجام میشود؟ + قیمت، مزایا و عوارض
پیشگیری از آکنه و جوش
نمیتوان به طور کامل از آکنه و جوشهای پوستی جلوگیری کرد، اما میتوانید اقدامات سادهای را در خانه انجام دهید تا به کاهش بروز جوش یا آکنه کمک کنید.
- صورت خود را روزانه با یک شوینده بدون چربی بشویید.
- برای کمک به حذف چربی اضافی پوست، یک محلول ضد آکنه را امتحان کنید.
- از لوازم آرایشی مبتنی بر آب یا محصولاتی با برچسب (غیر کومدوژنیک) استفاده کنید.
- از محصولات مراقبت از پوست و آرایش حاوی چربی و روغن خودداری کنید.
- همیشه قبل از خواب آرایش صورت خود را پاک کنید و پوست خود را کاملا تمیز کنید.
- بعد از ورزش، صورت خود را کاملا بشویید.
- یک رژیم غذایی متعادل و هیدراته داشته باشید.
محرکهای آکنه
در محیط اطراف شما محرکهای خاصی وجود دارد که باعث ایجاد آکنه و جوشهای پوستی میشوند یا میتوانند شدت آکنه را بدتر کنند، این محرکها عبارتند از:
- آلودگی هوا و شرایط آب و هوایی خاص به ویژه رطوبت بالا
- استفاده از محصولات مراقبت شخصی روغنی یا چرب، مانند لوسیونها و کرمهای سنگین، یا کار در محلی که به طور معمول با گریس در تماس است، مانند کار در رستوران با روغن سرخ کردنی.
- استرس که باعث افزایش هورمون کورتیزول میشود.
- عوارض جانبی برخی داروها.
کلام آخر
جوشهای پوستی زمانی اتفاق میافتد که سلولهای مرده پوست و چربی در منافذ پوستی جمع شوند و مسیر فولیکولمو را مسدود کنند. در سنین بزرگسالی ابتلا به آکنه و جوشهای پوستی ممکن است ناشی از عواملی همچون تغییرات هورمونی، برخی بیماریها یا مراقبت نادرست از پوست باشد.
علائم آکنه و جوشهای پوستی چیست؟
جوشهای که میتوانند به پوست شما بافتی خشن و ناهموار بدهند، تغییر رنگ پوست،
درد و حساسیت پوست و ناحیههای اطراف جوشها از شایع ترین علائم آکنه و جوشهای پوستی هستند.
چه عواملی باعث ایجاد آکنه و جوشهای پوستی میشوند؟
هنگامی که منافذ پوستی شما مسدود میشود، آکنه و جوشهای پوستی ایجاد میشوند. این جوشها میتوانند باعث ایجاد التهاب، درد و تورم صورت شوند. شما همچنین میتوانید این التهاب را از طریق تغییر رنگ پوست، مانند قرمزی اطراف جوش خود مشاهده کنید.
درمان جوش و آکنه چگونه است؟
اگر پوست شما به دلیل عفونتهای باکتریایی دچار آکنه شده است میتوانید با استفاده از ماسکهای خانگی و مصرف برخی آنتی بیوتیکها و پماد و محلولهای ضد آکنه این عارضه را درمان کنید.