آمار سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد که در حدود 30 تا 40 درصد از زنان در سراسر جهان از تامپون به عنوان وسیله بهداشتی در دوران قاعدگی استفاده می‌کنند. همچنین بر اساس مطالعات منتشر شده در نشریات پزشکی دانشگاه استفورد استفاده از تامپون در کشورهای توسعه‌یافته و در میان جوانان به‌ویژه در زمان فعالیت‌های ورزشی و روزهای پرتحرک در مقایسه با ده سال گذشته، به میزان 50 درصد افزایش یافته است. اما شاید برایتان جالب باشد که هنوز خیلی ها نمی دانند تامپون چیست؟
تا انتها با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان درباره تامپون قاعدگی صحبت کنیم و به طور مفصل به سوالات و نگرانی‌هایی که در این زمینه وجود دارد پاسخ می‌دهیم.
تامپون چیست؟
تامپون قاعدگی به عنوان محصولی برای بهداشت دوران قاعدگی خانم‌ها استفاده می‌شود؛ به عبارت دیگر، تامپون چیزی است که می‌توانید از آن برای جذب موادی که رحم شما در طول قاعدگی بیرون می‌ریزد استفاده کنید. استفاده از تامپون در ابتدا می‌تواند گیج کننده یا سخت باشد که کاملا طبیعی است. اگر تصمیم به استفاده از آنها گرفتید بهتر است ابتدا از کسی بخواهید که شما را راهنمایی و کمک کند.
تامپون از چه قسمت‌هایی تشکیل شده؟
بیایید تمام قسمت‌های این محصول را مرور کنیم و معنی آنها را تعریف کنیم. اجزای تامپون قاعدگی عبارتند از:
- اپلیکاتور: این بخش لوله‌ای شکل حاوی هسته جاذب داخل آن است. اپلیکاتور از پلاستیک یا مقوا ساخته شده است که در قسمت بالایی آن یک دهانه برای لیز خوردن قسمت پارچه‌ای دارد.
- پیستون: این قسمت لوله‌ای شکل کوچکتر نیز از پلاستیک یا مقوا ساخته شده است. هنگامی که اپلیکاتور را وارد واژن خود می‌کنید، پیستون به سمت بالا به داخل اپلیکاتور می‌لغزد و تامپون پنبه‌ای را به داخل واژن شما فشار می‌دهد.
- هسته جاذب: این تکه پارچه استوانه‌ای معمولاً از پنبه و یا ابریشم مصنوعی ساخته شده است. این قسمتی است که در واژن شما باقی می‌ماند و خون را جذب می‌کند.
- رشته: یک رشته نرم و بافته شده به هسته جاذب متصل شده و توسط پیستون محصور شده است. هنگامی که تامپون را وارد می‌کنید، رشته از واژن شما آویزان می‌شود تا بتوانید در زمان لازم با کشیدن نخ، آن را درآورید. (1)
بیشتر بخوانید:
آشنایی با انواع تامپون ها بر اساس نوع استفاده
تامپون‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند تا بتوانند نیازهای مختلف خانم ها در طول دوران قاعدگی را برآورده کنند. این تنوع شامل اندازه، قدرت جذب و نوع طراحی می شود. دو نوع تامپون قاعدگی و پریودی از نظر طراحی عبارتند از:
- تامپون بدون اپلیکاتور
- تامپون با اپلیکاتور
تامپون بدون اپلیکاتور
این دسته از تامپون‌های قاعدگی که به آنها انگشتی نیز گفته می شود، پریودی فاقد اپلیکاتور هستند و به صورت مستقیم با دست وارد واژن می‌شوند. برای استفاده از آنها، باید تامپون را با انگشتان خود به آرامی به داخل واژن قرار دهید. برخی خانم ها این نوع تامپون ها را به دلیل سادگی و عدم نیاز به ابزار اضافی ترجیح می دهند.
تامپون با اپلیکاتور
این نوع تامپون قاعدگی و پریودی با یک اپلیکاتور پلاستیکی یا کاغذی همراه هستند. در نتیجه باعث می شوند تا کاربر بتواند تامپون را به راحتی و به طور دقیق وارد واژن کند. اپلیکاتور باعث می شود تا قرار دادن تامپون در واژن آسان تر شود. استفاده از این نوع تامپون قاعدگی و پریودی معمولاً برای افرادی که تازه شروع به استفاده از تامپون می کنند یا به دنبال راحتی بیشتری هستند، مناسب‌تر است.
انواع تامپون بر اساس میزان جذب آنها
تامپون‌ها از نظر میزان جذب با هم تفاوت دارند. این وسیله های بهداشتی معمولاً در اندازه‌های مختلف و با قدرت های جذب متفاوتی مانند سبک، متوسط، فوق‌العاده و فوق‌العاده زیاد تولید می‌شوند. وجود این تفاوت‌ها، این امکان را به خانم ها می‌دهد که بر اساس شدت خونریزی خود، تامپون قاعدگی و پریودی مناسب خود را انتخاب کنند. برخی از مهمترین تامپون ها بر اساس میزان جذب عبارتند از:
| نوع تامپون | سطح جذب | زمان استفاده | مناسب برای | ویژگی‌ها |
| تامپون لایت | جذب کم (کمتر از ۶ میلی‌لیتر) | روزهای ابتدایی یا انتهایی قاعدگی، لکه‌بینی | خونریزی‌های سبک یا لکه‌بینی در طول قاعدگی | طراحی برای جلوگیری از نشت خون به لباس زیر و مناسب برای خونریزی‌های کم |
| تامپون نرمال | جذب متوسط (۶ تا ۹ میلی‌لیتر) | روزهای میانی قاعدگی که خونریزی متوسط است | خونریزی‌های متوسط در طول دوران قاعدگی | مناسب برای خونریزی متوسط و راحتی در استفاده، به خصوص در میانه قاعدگی |
| تامپون سوپر | جذب زیاد (۹ تا ۱۲ میلی‌لیتر) | روزهای اول و دوم قاعدگی با خونریزی شدید | خونریزی‌های شدید، به ویژه در روزهای اول و دوم قاعدگی | مناسب برای خونریزی‌های شدید و احساس راحتی و محافظت در طول روز |
| تامپون سوپرپلاس | جذب بسیار زیاد (۱۲ تا ۱۵ میلی‌لیتر) | روزهای ابتدایی قاعدگی با خونریزی بسیار شدید | خونریزی‌های بسیار شدید در روزهای شروع قاعدگی | بالاترین قدرت جذب و محافظت بیشتر، احساس امنیت بیشتری در طول روز |
| تامپون اولترا | جذب فوق‌العاده زیاد (۱۵ تا ۱۸ میلی‌لیتر) | خونریزی‌های فوق‌العاده شدید | خونریزی‌های بسیار شدید در دوران قاعدگی | جذب بسیار بالا و طراحی برای محافظت کامل، مخصوص خونریزی‌های بسیار شدید |
تامپون های لایت
همانگونه که از نامش پیدا است تامپون قاعدگی و پریودی لایت به طور خاص برای خونریزی‌های سبک و در روزهای ابتدایی یا انتهایی قاعدگی به کار می رود. این نوع تامپون معمولاً در هنگام لکه بینی استفاده می شود و به پیشگیری از نشت خون به لباس زیر خانم ها پیشگیری کمک می‌کند.
تامپون های نرمال
این دسته از تامپون ها دارای قدرت جذب متوسطی هستند و برای خونریزی‌هایی با شدت متوسط در دوران قاعدگی به کار می روند. تامپون‌های نرمال معمولاً در روزهای میانی قاعدگی که خونریزی بیشتر است، استفاده می‌شوند.
تامپون های سوپر
برای خونریزی‌های شدیددر دوران قاعدگی باید از تامپون های سوپر استفاده کنید. این نوع تامپون‌ها معمولاً در روزهای اول و دوم قاعدگی که خونریزی در بیشترین مقدار خود است، استفاده می‌شوند. تامپون‌های سوپر احساس راحتی را در طول روز برای خانم ها فراهم می‌کنند.
تامپون های سوپرپلاس
انواع سوپرپلاس تامپون دارای بالاترین قدرت جذب هستند و برای خونریزی‌های بسیار شدید در دوران قاعدگی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع تامپون‌ها معمولاً برای روزهای شروع قاعدگی که شدت خونریزی بالا است، مناسب هستند و احساس امنیت بیشتری را فراهم می‌کنند.
تامپون های اولترا
بدون شک تامپون های اولترا دارای بالاترین سطح جذب در بین انواع مختلف تامپون‌ها هستند و برای خونریزی‌های فوق‌العاده شدید طراحی شده‌اند. قدرت جذب تامپون‌های اولترا معمولاً در حدود ۱۵ تا ۱۸ میلی‌لیتر مایع است. این میزان جذب آنها را برای خونریزی‌های فوق‌العاده شدید در دوران قاعدگی مناسب می‌سازد. طراحی تامپون‌های اولترا به گونه‌ای است که حداکثر محافظت را در شرایطی با شدت خونریزی بالا برای خانم ها فراهم می آورد.
با انواع جنس تامپون ها آشنا شوید
اگر می خواهید از این پس در دوران قائدگی خود از تامپون استفاده کنید، باید بدانید که تامپون چیست و با جنس انواع تامپون نیز آشنا شوید. در ادامه متن به برخی از مهمترین جنس تامپون ها عبارت است:
- تامپون پنبه ای
- تامپون معمولی
- تامپون اسپرت
- تامپون سیلیکونی یا پارچه ای
- تامپون شنا یا استخری
تامپون پنبه ای یا ارگانیک
این نوع تامپون ها از مواد طبیعی و بدون استفاده از مواد شیمیایی مضر تولید می‌شوند، و مصرف آنها برای سلامتی زنان بهتر است. این تامپون‌ها معمولاً نرم و راحت هستند و خطر تحریکات پوستی را کاهش می‌دهند. همچنین، تامپون های ارگانیک دارای میزان جذب بالایی هستند که به کنترل بهتر جریان قاعدگی کمک می‌کند.
تامپون های معمولی
در تولید تامپون های معمولی اغلب از الیاف مصنوعی مانند ویسکوز و پلی استر استفاده می‌شود. زیرا این مواد دارای قدرت جذب بالایی هستند. همچنین برخی انواع این تامپون‌ها حاوی مواد شیمیایی، عطرها و سفیدکننده‌ها هستندکه ممکن است برخی زنان نسبت به آنها حساسیت نشان دهند. استفاده از این نوع تامپون‌ها می‌تواند ریسک تحریکات پوستی و عفونت‌ها را افزایش دهد.
تامپون های اسپرت
انواع اسپرت تامپون به‌طور خاص برای فعالیت‌های ورزشی طراحی شده‌اند و دارای الیاف با جذب بالا و ساختار مقاوم هستند. طراحی این تامپون‌ها به‌گونه‌ای است که در حین حرکت و فعالیت بدنی به‌خوبی در جای خود باقی می مانند و احساس راحتی ایجاد می کنند. همچنین برخی از آنها دارای ویژگی‌های ضدآب هستند و می توانند از نشت خون به لباس زیر در حین ورزش پیشگیری کنند.
تامپون های سیلیکونی یا پارچه ای
این نوع از تامپون ها که به آنها سیلیکونی یا پارچه‌ای گفته می شود معمولاً به‌عنوان جایگزینی برای تامپون‌های یک‌بارمصرف مورد استفاده قرار می گیرند. در تولید این تامپون ها از مواد قابل شستشو و بادوام استفاده می‌شود. این پارچه ها جذب مایعات را به‌خوبی انجام می‌دهند و میتوانند بارها مورد استفاده قرار گیرند، و در نتیجه به کاهش تولید زباله کمک می‌کنند.
تامپون های شنا یا استخری
برخی انواع تامپون قاعدگی و پریودی برای استفاده در استخر مناسب هستند. جنس این نوع تامپون ها از مواد جاذب است و در شرایط مرطوب و زیر آب عملکرد خوبی دارند و از نشت خون به بیرون پیشگیری می کنند. این تامپون‌ها معمولاً از مواد با جذب بالا و ساختار خاصی ساخته می‌شوند که به آنها اجازه می‌دهد در حین شنا یا فعالیت‌های آبی به‌خوبی در جای خود باقی بمانند. علاوه بر این، آنها معمولاً ضدآب هستند و به حفظ راحتی و اطمینان در طول فعالیت‌های آبی کمک می‌کنند.
طریقه گذاشتن تامپون قاعدگی
برای انجام صحیح باید روش استفاده از تامپون قاعدگی را بدانید و این موارد را در نظر بگیرید:
- قبل از قرار دادن تامپون، دستان خود را بشویید. این کار به جلوگیری از انتقال باکتری از دستان شما به تامپون کمک می‌کند.
- تامپون خود را هر چهار تا هشت ساعت یکبار عوض کنید. از آنجایی که تامپون‌ها هنگام استفاده از توالت مشخص نیستند، اغلب ممکن است آنها را فراموش کنید. با این حال، آنها باید هر چهار ساعت یکبار تعویض شوند و نباید بیش از 8 ساعت در بدن باقی بمانند. باکتری‌ها میتوانند روی تامپونی که برای مدت طولانی باقی مانده است رشد کنند و خطر ابتلا به عفونت‌های واژن یا مثانه و همچنین سندرم شوک سمی (TSS) را افزایش دهند.
- بعد از اجابت مزاج تامپون‌های خود را عوض کنید. مدفوع مملو از باکتری می‌تواند رشته‌ای را که از تامپون آویزان شده است آلوده کند و شما را در معرض عفونت‌های احتمالی واژن یا مجاری ادراری قرار دهد.
- از تامپون قاعدگی جاذب، بیشتر از نیازتان استفاده نکنید. اگر برخی از روزهای پریود شما سبک باشد، یک تامپون بیش از حد جاذب می‌تواند خطر خشکی واژن را افزایش دهد، چون می‌تواند روانکاری طبیعی محافظ واژن را جذب کند. مهمتر از آن، نشان داده شده است که تامپون‌هایی که بیش از حد جاذب هستند، خطر ابتلا به TSS را افزایش می‌دهند. اندازه‌های تامپون قاعدگی میزان جذب آنها را مشخص خواهد کرد که به سایز کوچک، متوسط و بزرگ طبقه‌بندی شده است.
- تا وقتی پریود نشده‌اید از تامپون استفاده نکنید. اگر مطمئن نیستید که ممکن است پریود شوید، بهتر است از نوار بهداشتی یا پد استفاده کنید. گذاشتن تامپون در زمانی که پریود نیستید باعث خشکی واژن و افزایش خطر ابتلا به TSS می‌شود.
هر چند ساعت یکبار باید تامپون را عوض کنیم؟
هرگز نباید تامپون قاعدگی را بیش از حداکثر هشت ساعت داخل واژن بگذارید. بسیاری از افراد هر چهار تا شش ساعت یکبار تامپون را عوض می‌کنند. گذاشتن تامپون برای مدت طولانی می‌تواند منجر به عفونت باکتریایی به نام سندرم شوک سمی یا سایر مشکلات جدی سلامتی شود.
مزایای استفاده از تامپون قاعدگی
مهمترین مزایای استفاده از تامپون قاعدگی شامل موارد زیر است:
راحت و نامرئی است
تامپون خون قاعدگی را قبل از خروج از واژن در طول دوره قاعدگی شما جذب می‌کند. از آنجایی که تامپون‌ها به داخل وارد می‌شوند، میتوانند راحت‌تر از پدهای حجیم باشند – به شرطی که به درستی وارد شوند. وقتی تازه یاد می‌گیرید که چگونه قاعدگی خود را مدیریت کنید، قرار دادن تامپون در واژن ممکن است ترسناک به نظر برسد و اگر به درستی وارد نشود، می تواند باعث ناراحتی زیادی شود.
خواندن دستورالعمل روی محصول، قبل از استفاده از تامپون برای اولین‌بار بسیار مهم است. اگر سایز یک تامپون نامناسب باشد یا به اشتباه وارد شده باشد، می‌تواند باعث شود که احساس کنید چیزی بین پاهایتان گیر کرده و ممکن است منجر به نشتی شود.
استفاده همراه با پد
تامپون‌ها را می توان به راحتی با سایر محصولات مانند پد جفت کرد تا از نشتی خون پریود جلوگیری شود.
می‌توانید با آن شنا کنید
تامپون‌ها یک گزینه عالی برای علاقه‌مندان به فضای باز و به طور کلی افراد فعال هستند. تامپون را می‌توان هنگام اسب سواری، بازی تنیس یا شنا استفاده کرد. در واقع، تامپون قاعدگی یکی از معدود محصولات بهداشتی قاعدگی است که می‌توانید با آن شنا کنید و گزینه‌ای عالی برای زنانی است که به طور منظم شنا یا ورزش می‌کنند. استفاده از تامپون قاعدگی در حین شنا در دوران پریود کاملاً ایمن و بهداشتی است، چه در دریا و چه در استخر.
محصول دیگری نیز که می‌توانید به راحتی با آن شنا کنید، کاپ قاعدگی است که به جهت اختصار در مقاله‌ای جداگانه به طور کامل به آن پرداخته‌ایم و می‌توانید مطالعه کنید: کاپ قاعدگی
با هر لباسی قابل پوشیدن است
بر خلاف پد، تامپون را می‌توان با هر نوع لباس زیر پوشید. لازم نیست نگران جابه‌جایی تامپون در حین حرکت باشید، بنابراین نیازی به لباس زیر بزرگ یا شلوار گشاد نیست.(2)
عوارض تامپون قاعدگی
به جز عوارض احتمالی مثل ایجاد خارش واژن، یکی از نگرانی‌هایی که در مورد این محصول وجود دارد ایجاد سندرم شوک سمی است. سندرم شوک سمی (TSS) یک بیماری نادر است و توسط یک ماده سمی ایجاد می‌شود که توسط انواع خاصی از باکتری‌ها تولید می‌شود. ماده سمی تولید شده توسط باکتری می‌تواند باعث آسیب به اندام (از جمله نارسایی کلیه، قلب و کبد)، شوک و حتی مرگ شود.
نرخ موارد گزارش شده TSS مرتبط با تامپون در طول سال‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافته است. یک دلیل این است که FDA ارزیابی می‌کند که آیا یک تامپون رشد باکتری‌هایی را که باعث TSS می‌شوند، قبل از اینکه محصول به طور قانونی به بازار عرضه شود، افزایش می‌دهد یا خیر. فقط تامپون‌هایی که توسط FDA تایید شده‌اند میتوانند به طور قانونی به بازار عرضه شوند.
علائم بیماری سندرم شوک سمی عبارتند از:
استفاده از تامپون بهتر است یا نوار بهداشتی؟
پاسخ به این سوال بستگی به ترجیحات و راحتی هر فرد دارد. برخی از بانوان از قرار دادن جسمی خارجی در واژن خود احساس راحتی نمیکنند. برای این افراد طبعا نوار بهداشتی گزینه مناسبتری است. اما اگر با قرار دادن تامپون مشکلی ندارید، مستعد آلرژی نیستید، و دوست دارید با اطمینان خاطر کامل به فعالیت روزانه یا فعالیت ورزشی بپردازید، تامپون گزینه خوبی است.
بیشتر بخوانید:
جمع بندی
در این مقاله از مجله سلامت کیوان درباره تامپون قاعدگی، نحوه استفاده، مزایا و عوارض آن صحبت کردیم. این روزها استفاده از تامپون در دوران قاعدگی بسیار رایج شده و می‌تواند جایگزین مناسبی برای پدهای بهداشتی باشد. فراموش نکنید که حتما از برندهای معتبر تامپون تهیه کنید تا احتمال عوارض جانبی به صفر برسد.
آیا می‌توانم شب از تامپون استفاده کنم؟
شما می‌توانید با یک تامپون بخوابید. فقط مطمئن شوید که یک تامپون جدید را درست قبل از خواب قرار داده‌اید و بلافاصله صبح آن را عوض کنید.
آیا تامپون قاعدگی درد دارد؟
استفاده از تامپون قاعدگی درد ندارد، اگرچه گاهی اوقات ممکن است در حین قرار دادن آن احساس ناراحتی کنید. اما اندازه تامپون مهم است. مطمئن شوید که قدرت جذب تامپونی که استفاده می‌کنید متناسب با سنگینی جریان شما باشد.
آیا ممکن است تامپون قاعدگی گیر کند؟
بله، تامپون‌ها ممکن است گیر کنند – اما نترسید! بالاخره بیرون خواهند آمد. اول از همه، استراحت کنید و سعی کنید خودتان تامپون (یا رشته تامپون) را با استفاده از انگشتان خود پیدا کنید. تغییر موقعیت بدن نیز می‌تواند به تحقق این روند کمک کند.
آیا دختران باکره میتوانند از تامپون قاعدگی استفاده کنند؟
تامپون قاعدگی منجر به پارگی پرده بکارت نخواهد شد اما به آن آسیب خواهد زد؛ بهتر است دختران مجرد و باکره که سلامت پرده بکارت برایشان اهمیت دارد از تامپون قاعدگی استفاده نکنند.
