علائم نارسایی قلبی چیست؟ آیا باعث مرگ می شود؟

زمان مطالعه این مطلب: 4 دقیقه

نارسایی قلبی یا Heart failure که با نام نارسایی احتقان قلبی نیز شناخته می‌شود، هنگامی رخ می‌دهد که قلب توان کافی برای پمپاژ خون در بدن ندارد. وقتی قلب قدرت کافی برای به جریان درآوردن خون در عروق نداشته باشد، خون برگشت می‌کند و عملکرد سایر اندام‌ها نیز با مشکل مواجه می‌شود. به این ترتیب نارسایی ریه و تنگی نفس به وجود می‌آید. در واقع عملکرد نامناسب قلب بر سلامت عمومی فرد تأثیرگذار خواهد بود.

در این مقاله از مجله سلامت کیوان به این موضوع می‌پردازیم که نارسایی قلبی چه علائمی دارد و چگونه درمان می‌شود.

نارسایی قلبی چیست؟

نارسایی قلبی⁽¹⁾ یا نارسایی احتقان قلبی یک بیماری طولانی‌مدت است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. اگرچه هنگام برخورد با نام بیماری نارسایی قلبی به نظر می‌رسد که قلب بیمار از کار افتاده، اما چنین تصوری درست نیست. نارسایی قلبی به این معنی است که قلب بیمار قادر به پمپاژ کافی خون نیست. وقتی قلب بیمار قدرت پمپاژ کمتری داشته باشد، می‌تواند به اندام های او آسیب برساند. این فرآیند باعث انباشت مایعات در ریه‌ها و بروز علائم نارسایی ریه می‌شود.

بیشتر بخوانید:

• درگیری ریه در کرونا
• آمبولی ریه، از علت تا درمان
• علائم ذات الریه و راه های درمان آن
• علائم سرطان ریه و درمان آن | کشنده ترین نوع سرطان

نارسایی قلبی چقدر شایع است؟

حدود 64 میلیون نفر در سراسر جهان به نارسایی قلبی مبتلا هستند. در حالی که در میان افرادی که به خاطر این بیماری در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، تعداد افراد بالای 65 سال بیشتر از سایر گروه‌های سنی است.

انواع نارسایی قلبی

دلایل زیادی برای نارسایی قلبی وجود دارند، اما این بیماری به طور کلی به انواع زیر تقسیم می‌شود.

نارسایی قلبی سمت چپ

نارسایی قلبی سمت چپ که همان نارسایی قلبی با کاهش عملکرد بطن چپ (HF-rEF) است، هنگامی رخ می‌دهد که بطن چپ بزرگتر می‌شود. اما نمی‌تواند به اندازه کافی منقبض شود تا مقدار مناسبی از خون غنی از اکسیژن را به بقیه بدن پمپ کند.

نارسایی قلبی با حفظ عملکرد بطن چپ (HF-pEF)

قلب به طور طبیعی منقبض می‌شود و پمپاژ می‌کند، اما بطن‌ها ضخیم‌تر و سفت‌تر از حد طبیعی هستند. به همین دلیل، بطن‌های قلب بیمار نمی‌توانند به اندازه کافی شل و تا آخر پر شوند. از آنجایی که خون کمتری در بطن‌های بیمار وجود دارد، قلب هنگام انقباض خون کمتری را به بقیه بدن پمپ می‌کند.

نارسایی قلبی سمت راست

نارسایی قلبی می‌تواند سمت راست قلب بیمار را نیز تحت تأثیر قرار دهد، اگرچه نارسایی سمت چپ قلب شایع‌ترین علت نارسایی قلب به حساب می‌آید. علاوه بر مشکلات در عملکرد بخش‌های مختلف قلب، علل دیگری مانند مشکلات ریوی و مشکلات در سایر اندام‌ها نیز می‌توانند باعث بروز علائم مرتبط با نارسایی قلبی شوند.

عوارض و مشکلات نارسایی قلبی

با این حال نارسایی قلبی باعث بروز آسیب‌هایی در اندام‌های مختلف می‌شود. شایع‌ترین اختلالات در عملکرد اندام عبارتند از:

• ضربان نامنظم قلب
• ایست قلبی ناگهانی
• مشکلات دریچه قلب
• نارسایی ریه
• فشار خون ریوی
• آسیب کلیه
• آسیب کبدی
• سوء تغذیه

بیشتر بخوانید:

• علائم نارسایی کلیه و 3 راه درمان آن
• علائم و روش های درمان سرطان کبد را بشناسید
• ترومبوز ورید عمقی چیست؟ + علائم و بهترین درمان ترومبوز وریدی
• علت عرق کردن زیاد بدن یا هایپرهیدروزیس چیست؟ + بهترین درمان
• قارچ ناخن چیست؟ نحوه تشخیص و بهترین روش‌های درمان قارچ ناخن

مراحل نارسایی قلبی

نارسایی قلبی یک بیماری مزمن است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. چهار مرحله نارسایی قلبی (A)، (B)، (C) و (D) وجود دارند. این مراحل از «خطر بالای ابتلا به نارسایی قلبی» تا «نارسایی پیشرفته قلبی» متغیر هستند.

مرحله (A)

مرحله (A) پیش از نارسایی قلبی در نظر گرفته می‌شود. این بدان معناست که بیمار در معرض خطر بالای ابتلا به نارسایی قلبی قرار دارد. یکی از علل اصلی آن سابقه خانوادگی فرد در ابتلا به نارسایی قلبی است. گاهی نیز یک یا چند مورد از عوامل زیر باعث بروز این اتفاقات خواهند شد:

• فشار خون
• دیابت
• بیماری عروق کرونر
• سندرم متابولیک
• سابقه اعتیاد به نوشیدنی‌های الکلی
• سابقه تب روماتیسمی
• سابقه مصرف داروهای آسیب‌رسان به بافت ماهیچه‌ای قلب

مرحله (B)

مرحله (B) پیش از نارسایی قلبی در نظر گرفته می‌شود. این بدان معناست که پزشک اختلال عملکرد سیستولیک بطن چپ را تشخیص داده است. اما بیمار هرگز علائم نارسایی قلبی را بروز نداده است. اکثر افراد مبتلا به نارسایی قلبی که در مرحله (B) قرار دارند باید اکو شوند تا به این واسطه اگر کسر جهشی (EF) در آنها 40 درصد یا کمتر است، نشان داده شود. در حقیقت این مرحله شامل افرادی است که به هر دلیلی ممکن است به نارسایی قلبی و کاهش (EF -HF-rEF) دچار شوند.

مرحله (C)

افراد مبتلا به نارسایی قلبی مرحله (C) به نارسایی قلبی مبتلا هستند علائم احتمالی زیادی برای نارسایی قلبی در این مرحله وجود دارد. رایج‌ترین آنها عبارتند از:

• تنگی نفس
• احساس خستگی
• توان کم در ورزش کردن
• پاهای ضعیف
• بیدار شدن برای ادرار کردن
• ورم پا، مچ پا، ساق پا و شکم

مرحله (D) و کاهش کسر جهشی (EF)

افرادی که در مرحله (D) قرار دارند علائم پیشرفته‌ای نشان می‌دهند که با درمان بهبود نمی‌یابند. این مرحله پیشرفته‌ترین مرحله نارسایی قلبی است.

علائم نارسایی قلبی

نارسایی قلبی ممکن است از نوع مزمن بوده یا به طور حاد شروع شود. با این حال، علائم نارسایی قلبی شامل موارد زیر هستند:

• تنگی نفس با فعالیت یا در حالت دراز کشیدن
• خستگی و ضعف
• تورم در پاها، مچ پا و پاها
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• کاهش توانایی ورزش کردن
• سرفه مداوم یا خس‌خس سینه همراه با مخاط خونی سفید یا صورتی
• تورم ناحیه شکم
• افزایش وزن بسیار سریع از تجمع مایعات
• حالت تهوع و بی‌اشتهایی
• مشکل در تمرکز یا کاهش هوشیاری
• درد قفسه سینه (اگر نارسایی قلبی ناشی از حمله قلبی باشد)

تشخیص نارسایی احتقان قلبی

شاید این سؤال را بپرسید که چه نوع آزمایش‌هایی برای تشخیص نارسایی قلبی استفاده می‌شوند. در پاسخ می‌توان گفت که پزشکان برای تشخیص این بیماری تست‌های زیر را تجویز می‌کنند:

• آزمایش خون
• آزمایش خون پپتید ناتریورتیک نوع (B NT-pro/BNP)
• کاتتریزاسیون قلبی
• اشعه ایکس قفسه سینه
• اکوکاردیوگرافی (اکو)
• (MRI)
• الکتروکاردیوگرام (EKG) یا (ECG)
• اسکن (Multigated Acquisition) یا همان (اسکن MUGA)
• سنجش استرس

جمع‌بندی

• نارسایی قلبی که با نام نارسایی احتقان قلبی نیز شناخته می‌شود، هنگامی رخ می‌دهد که قلب توان کافی برای پمپاژ خون در بدن ندارد.
• تنگی نفس با فعالیت یا در حالت دراز کشیدن، خستگی و ضعف، تورم در پاها، مچ پا و پاها، ضربان قلب سریع یا نامنظم و کاهش توانایی ورزش کردن از علائم نارسایی قلبی هستند.
• آزمایش خون، آزمایش خون پپتید ناتریورتیک نوع (B NT-pro/BNP)، کاتتریزاسیون قلبی، اشعه ایکس قفسه سینه، (اکو)، (MRI)، (EKG) یا (ECG)، (اسکن MUGA) و سنجش استرس برای تشخیص نارسایی قلبی مناسب هستند.

مطالب مرتبط:

• علائم قلبی و عروقی کرونا چیست؟
• علت تنگی نفس؛ بهترین درمان نفس تنگی کرونا در خانه