چسبندگی رحم؛ علت، علائم، تشخیص و درمان سریع

زمان مطالعه این مطلب: 5 دقیقه

چسبندگی رحم و یا سندرم آشرمن (Asherman Syndrome) یک وضعیت اکتسابی است که در داخل رحم ایجاد می‌شود. در صورت ابتلا به این عارضه، بافت اسکاری در واژن ایجاد می‌شود که موجب کاهش مقدار فضای باز داخل رحم می‌شود. زنان مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است پریودهای سبک یا بدون خونریزی، همراه با درد لگن یا ناباروری را تجربه کنند. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به عوامل ایجاد عارضه چسبندگی رحم و روش‌های درمان آن بپردازیم.

چسبندگی رحم چیست؟

چسبندگی رحم یک وضعیت نادر است که در آن بافت اسکار در داخل واژن، که با نام چسبندگی داخل رحمی نیز نامیده می‌شود، در داخل رحم شما ایجاد می‌شود و این بافت اضافی فضای کمتری در داخل رحم شما ایجاد می‌کند. برای مثال به دیوارهای اتاقی فکر کنید که ضخیم‌تر و ضخیم‌تر می‌شود و در نتیجه فضای وسط اتاق مدام کوچکتر و کوچکتر می‌شود.

ابتلا به این عارضه می‌تواند باعث درد لگن و خونریزی غیرطبیعی رحم شود و در برخی می‌تواند منجر به مشکلاتی در باروری زنان شود. خوشبختانه سندرم چسبندگی رحم قابل درمان است و روش‌های درمانی آن اغلب به تسکین علائم شما کمک می‌کنند.⁽¹⁾

علت چسبندگی رحم چیست؟

علت اصلی چسبندگی رحم اغلب جراحی رحم یا دهانه رحم است و این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که در داخل رحم شما بافت اسکار ایجاد می‌شود که موجب محدود شدن فضای داخلی رحم شما می‌شود و گاهی اوقات دهانه رحم شما را مسدود می‌کند. علل دیگری نیز ممکن است باعث چسبندگی رحم شوند مانند: زایمان یا سقط جنین، عفونت پوشش رحمی و فرسایش آندومتر.

چه کسانی به چسبندگی رحم مبتلا می‌شوند؟

سندرم چسبندگی رحم یک بیماری اکتسابی است، به این معنی که معمولاً زمانی اتفاقی می‌افتد که بافت اسکاری در واژن شما ایجاد شده باشد. گفته شد که عوامل مختلفی در ابتلا به چسبندگی رحم نقش دارند. برای مثال شما می‌توانید از راه‌های مختلفی از جمله جراحی، ابتلا به برخی عفونت‌های مقاربتی و روش‌های درمانی سرطان دهانه رحم به چسبندگی رحم مبتلا شوید.

همچنین برخی عوامل وجود دارند که خطر ابتلا به چسبندگی رحم را افزایش می‌دهند که به شرح زیر است:

• در گذشته رحم خود را جراحی کرده باشید، از جمله هیستروسکوپی، کورتاژ یا داشتن زایمان سزارین.
• سابقه عفونت لگنی داشته باشید.

علائم چسبندگی رحم چیست؟

علائم چسبندگی رحم مختلف است و شامل:

• داشتن رابطه جنسی دردناک
• داشتن قاعدگی بسیار سبک (هیپومنوره)
• نداشتن پریود یا خونریزی غیرطبیعی رحمی
• احساس گرفتگی شدید یا درد لگن
• داشتن مشکل در باردار شدن یا باردار ماندن
• سقط جنین به طور مکرر

در برخی موارد، ممکن است علائمی را از چسبندگی رحم تجربه نکنید. همچنین ممکن است پریودهای طبیعی داشته باشید که تشخیص این بیماری را برای شما مشکل می‌سازد. اگر در لگن خود احساس ناراحتی می‌کنید یا دوره‌های غیرعادی قاعدگی دارید، بهتر است به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

مطالب مرتبط:

• علت و درمان پریود نامنظم چیست؟
• معرفی 12 باز کننده قاعدگی قوی
• عقب انداختن پریود در منزل امکان پذیر است؟

آیا IUD می‌تواند باعث چسبندگی رحم شود؟

استفاده از (IUD) نوعی روش کنترل بارداری طولانی مدت است. IUD در داخل رحم شما قرار می‌گیرد و برای مدتی در آنجا باقی می‌ماند. وقتی این دستگاه در بدن شما قرار می‌گیرد، همیشه خطر عفونت و ایجاد بافت اسکار وجود دارد. با این‌حال، این یک دلیل ثابت شده برای ابتلا به سندرم چسبندگی رحم نیست و IUD معمولاً با این بیماری مرتبط نمی‌باشد.

چسبندگی رحم چگونه تشخیص داده می‌شود؟

چسبندگی رحم معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که علائم بیماری مانند درد لگن، خونریزی غیرطبیعی رحم یا ناتوانی در باردار شدن را داشته باشید. سابقه پزشکی شما همچنین می‌تواند منجر به تشخیص چسبندگی رحم شود. اگر در گذشته عمل اتساع و کورتاژ، سزارین، پرتودرمانی یا عفونت لگنی داشته اید، ممکن است برای تشخیص چسبندگی رحم نیاز به انجام معاینات لگن داشته باشید.

در طول معاینه توسط پزشک متخصص زنان، سابقه پزشکی شما را بررسی می‌شود. اگر هر نوع جراحی لگنی انجام داده‌اید که در سابقه پزشکی شما گنجانده نشده است، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید. این اطلاعات می‌تواند در تشخیص چسبندگی رحم بسیار مهم باشد. سپس پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، اما برای تشخیص بافت اسکار داخل رحم، پزشک شما یک سونوهیستروگرام انجام می‌دهد.

برخی دیگر از روش‌های که پزشک شما برای تشخیص چسبندگی رحم ممکن است به کار گیرد عبارتند از:

• هیستروسکوپی (Hysteroscopy): انجام هیستروسکوپی را می‌توان یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص چسبندگی رحم دانست. با انجام این روش، پزشک با استفاده از ابزاری به شکل یک تلسکوپ بسیار نازک، به طور کامل داخل رحم را بررسی می‌کند.

• سونوگرافی شور: (SHG): در این روش، پزشک شما یک محلول آب نمک را در داخل رحم وارد کرده و سپس سونوگرافی انجام می‌دهد.

• بیوپسی اندومتریال (Endometrial Biopsy): با انجام یوپسی اندومتریال، از بافت‌های داخلی رحم نمونه‌برداری می‌شود. در این نمونه‌برداری وجود هرگونه بافت غیرطبیعی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

درمان چسبندگی رحم چیست؟

راه‌های مختلفی برای درمان چسبندگی رحم وجود دارد که معمولترین آن هیستروسکوپی است . در طول مکالمه با پزشک خود، خوب است در مورد اینکه این وضعیت چه احساسی در شما ایجاد می‌کند، از جمله دردی که ممکن است تجربه کنید و همچنین اهداف خود برای باروری در آینده صحبت کنید.

در برخی مواردی که بیمار علائمی را تجربه نمی‌کند، نیازی به روش درمانی خاصی نیست. با این‌حال، اگر برنامه شما شامل داشتن بارداری‌ در آینده باشد، گزینه‌های درمانی وجود دارد که می‌تواند بافت اسکار داخل رحم را از بین ببرد.

هدف اصلی از درمان، برداشتن بافت اسکار و بازگرداندن رحم به اندازه و شکل اولیه است. درمان چسبندگی رحم می‌تواند برای تسکین علائم شما از جمله موارد زیر بسیار مفید باشد.

• تسکین درد در ناحیه لگنی.
• بهبود چرخه قاعدگی.
• درمان ناباروری ناشی از چسبندگی رحم.

پزشک شما ممکن است از هیستروسکوپی برای حذف چسبندگی در رحم شما استفاده کند. در طول هیستروسکوپی، پزشک از ابزار نازکی به نام هیستروسکوپ برای بررسی داخل رحم شما استفاده می‌کند. از این ابزار می‌توان برای از بین بردن بافت اسکار نیز استفاده کرد. هیستروسکوپ به واژن، از طریق دهانه رحم شما وارد می‌شود. در طی این روش بافت اسکار با دقت زیادی برداشته می‌شود. خطر احتمالی انجام این روش، آسیب رساندن به بافت‌های سالم داخل رحم در حین برداشتن بافت اسکار است.

جهت مطالعه بیشتر:

• سرطان واژن چیست و چه علائمی دارد؟
• علت خونریزی واژن و درمان آن چیست؟
• لیست آزمایشات چکاپ کامل زنان

پیشگیری از چسبندگی رحم

معمولا نمی‌توان از چسبندگی رحم پیشگیری کرد، زیرا ابتلا به این عارضه اغلب به دلیل عوارض احتمالی دیگر روش‌های پزشکی ایجاد می‌شود. بافت اسکار و یا زخمی که موجب ایجاد چسبندگی رحم می‌شود می‌تواند یک عارضه جانبی احتمالی ناشی از چندین روش پزشکی دیگر باشد. با این‌حال مهم است که هر زمان که می‌توانید با پزشک متخصص زنان خود در مورد تمام خطرات احتمالی که ممکن است موجب ایجاد این عارضه شوند صحبت کنید.

کلام آخر

چسبندگی رحم و یا سندرم آشرمن یک وضعیت اکتسابی است که در داخل رحم ایجاد می‌شود. چسبندگی رحم زمانی اتفاق می‌افتد که در داخل رحم شما بافت اسکار ایجاد می‌شود، ایجاد بافت اسکار در داخل رحم موجب محدود شدن فضای داخلی رحم شما می‌شود و گاهی اوقات دهانه رحم شما را مسدود می‌کند. روش‌های متفاوتی برای درمان چسبندگی رحم وجود دارد، اما نحوه درمان به خودتان و اهداف‌تان برای باروری در آینده بستگی دارد.

اگر متوجه هر کدام از علائم چسبندگی رحم از جمله درد شدید در ناحیه لگنی، یا مشکلات ناباروری شدید، بهتر است با یک پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. به طور کلی چسبندگی رحم یک بیماری قابل درمان است و علائم شما اغلب پس از درمان بهتر می شود.