درمان فوری ویروس جدید اسهال و استفراغ در کودکان و بزرگسالان 1403

زمان مطالعه این مطلب: 12 دقیقه

اسهال و استفراغ ویروسی یا گاستروانتریت ویروسی (Viral Gastroenteritis) پدیده‌ای است که در تابستان‌ها بیشتر شایع می‌شود. بنابراین یک بیماری عفونی ناشناس به حساب نمی‌آید. اما پزشکان به تازگی نوعی جدید از اسهال استفراغ ویروسی را گزارش داده‌اند که علاوه بر کودکان، دانشجویان، به ویژه ساکنان خوابگاه‌های دانشجویی به آن مبتلا شده‌اند. در ادامه مقاله مجله سلامت کیوان درباره اسهال و استفراغ ویروسی، نوع جدید آن و شیوع آن در کشور ایران توضیحاتی ارائه خواهیم داد.

اسهال و استفراغ ویروسی چیست؟

اسهال و استفراغ ویروسی، یک عفونت روده‌ ای محسوب می‌شود که عموماً با علائمی مانند اسهال آبکی، گرفتگی معده، حالت تهوع یا استفراغ و گاهی اوقات تب همراه است. این عامل عفونی عمدتاً از طریق تماس با فرد آلوده، استفراغ و مدفوع آلوده به ویروس یا مصرف غذا و آب آلوده انتقال می‌یابد. افراد با علائمی که به آنها اشاره کردیم به پزشک مراجعه می‌کنند و با انجام آزمایش‌ خون و مصرف داروهای تجویز شده درمان می‌شوند. اسهال و استفراغ ویروسی برای نوزادان، افراد مسن و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، می‌تواند کشنده باشد.

شیوع اسهال و استفراغ ویروسی در ایران 1403

در اول خرداد ماه 1401، مسمومیت تعدادی از دانشجویان در چندین دانشگاه کشور به دلیل شیوع یک بیماری تأیید شد. در همان زمان، محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار، در گفت‌وگوی خود اعلام کرد که موارد اسهال ویروسی به‌صورت طغیانی در برخی مناطق کشور مشاهده می‌شود. شیوع این بیماری نسبت به سال گذشته افزایش 7.2 برابری داشته است؛ به‌طوری‌که در 2 ماه گذشته حدود 30 هزار مورد اسهال در کشور به ثبت رسیده که این عدد احتمالاً 65 درصد از کل اسهال‌های کشور را در بر می‌گیرد.

با توجه به نگرانی‌ها از خطر شیوع بیشتر این بیماری، متخصصان پیش‌بینی می‌کنند که از خرداد ماه سال 1403 وضعیت به‌مراتب بحرانی‌تر خواهد شد. در این راستا، اقدامات پیشگیرانه و اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها برای کاهش خطر گسترش بیماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی افزود: عمده موارد بیماری ناشی از مصرف آب‌های غیربهداشتی و لوله کشی نشده و میوه‌هایی که ضدعفونی نشده‌اند می‌باشد. توصیه های بهداشتی به جهت جلوگیری از مبتلا شدن به این ویروس، رعایت بهداشت فردی در هنگام مسافرت و صرف غذا در بیرون از منزل، مخصوصاً شستن دست‌ها و رعایت ضدعفونی کامل میوه‌ها و سبزیجات است.

وی یادآور شد: با توجه به آنچه که تاکنون شاهد آن هستیم، احتمالا تابستان سختی را در رابطه با بیماری‌های اسهالی در پیش داشته باشیم. از ابتدای سال 1401 تا خرداد، 1692 مورد بیماری در کشور در رابطه با مسمویت غذایی به ثبت رسیده که همه آنها ناشی از مصرف مواد غذایی خوب نگهداری نشده بوده است.

حال که در مرداد 1403 هستیم و پزشکان و مسئولان بهداشتی کشور بار دیگر از شیوع اسهال و استفراغ ویروسی جدید خبر می‌دهند که نگرانی‌های را ایجاد کرده است. این ویروس، روتاویروس نامیده می‌شود و علی‌رغم اینکه برخی آن را جدید تصور می‌کنند، در واقع چندین سال است که در کشور شیوع داشته و در فصول خاصی از سال به ویژه زمستان و بهار خود را نشان می‌دهد.

به گفته متخصصین مجله سلامت کیوان، در واکنش به وضعیت فعلی در خرداد ماه 1403، این ویروس به طور عمده در کودکان زیر 5 سال و نوجوانان مشاهده شده است و تعداد زیادی از موارد ابتلا در این گروه سنی ثبت گردیده است. متخصصین تأکید کردند که این موضوع یک مسأله جدید نیست و همواره در طول سال‌های گذشته وجود داشته همچنین به اهمیت واکسیناسیون در مقابله با این ویروس اشاره کرده‌اند.

ویژگی‌های ظاهری روتاویروس و علائم آن به صورت متداول شامل اسهال شدید، استفراغ و دردهای شکمی است که می‌تواند سلامت کودکان را به چالش بکشد. بنابراین، پیشگیری و آموزش خانواده‌ها در مورد علائم و اهمیت واکسیناسیون از جمله اقدامات حیاتی در این زمینه محسوب می‌شود. مسئولان بهداشت عمومی نیز به والدین توصیه می‌کنند که در صورت مشاهده علائم مشکوک در فرزندان، به مراکز درمانی مراجعه کنند تا از عوارض جدی‌تر جلوگیری شود.

مطالب مرتبط:

• علائم کرونای جدید 1403
• هشدار پیک هشتم کرونا در ایران

علائم اسهال استفراغ ویروسی

با این که اسهال و استفراغ ویروسی (Gastroenteritis) را معمولاً آنفولانزای معده نیز می‌نامند، اما کاملاً با آنفولانزا فرق دارد. آنفولانزا فقط بر سیستم تنفسی از جمله بینی، گلو و ریه‌ها تأثیر می‌گذارد. اما گاستروانتریت به روده حمله می‌کند و علائم زیر را دارد:

• خارش و سوزش مقعد
• اسهال آبکی و معمولاً غیرخونی
• حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
• گرفتگی و درد معده
• گاه درد عضلانی یا سردرد
• تب با درجه پایین

تأکید بر غیرخونی بودن اسهال به این دلیل است که اسهال خونی معمولاً از عفونت متفاوت و شدیدتری خبر می‌دهد. سایر علائم نیز بین مبتلایان به اسهال و استفراغ ویروسی مشترک است. اگرچه با توجه به علت، علائم در عرض 12 تا 48 ساعت پس از ابتلا ظاهر می‌شوند، شدت آنها نیز در طیف شدید تا خفیف قرار می‌گیرند. علاوه بر این، علائم معمولاً فقط 1 یا 2 روز در فرد دیده می‌شوند، اما گاهی اوقات ممکن است تا 14 روز هم طول بکشد.

همین حالا که درحال مطالعه این مقاله هستید و امکان مراجعه به پزشک ندارید، می‌توانید با وارد کردن اطلاعات و مشکل خود به صورت رایگان در فرم زیر از خدمت مشاوره با متخصصان مجله سلامت کیوان بهره‌مند شوید. همین حالا اقدام کنید و سپس به مطالعه ادامه مقاله بپردازید.

راه های انتقال اسهال استفراغ ویروسی

به گفته پزشکان، متاسفانه این ویروس سرایت پذیری بالایی دارد و می‌توانند افراد زیادی را درگیر کنند. راه انتقال آن از طریق تماس فرد به فرد، مدفوع و استفراغ فرد آلوده، اشیاء آلوده به ویروس و استفاده از غذای آلوده، می‌باشد. افراد بیمار باید از تماس با افراد دیگر به خصوص گروه‌های آسیب پذیر مانند سالمندان، کودکان یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خودداری نمایند. لازم به ذکر است انتقال این بیماری همانند ویروس کرونا، صرفاً از طریق تنفس صورت نخواهد گرفت و همه‌گیری بیماری اسهال استفراغ مانند آن نخواهد بود.

ویروس جدید اسهال و استفراغ در کودکان

اسهال استفراغ ویروسی یکی از بیماری‌های عفونی شایع است که عمدتاً در نوزادان و کودکان خردسال مشاهده می‌شود. این بیماری به علت توانایی کمتر کودکان در رعایت بهداشت فردی و فقدان آگاهی در مورد خطرات مصرف آب و غذای آلوده، بیشتر در این گروه سنی بروز می‌کند. به همین دلیل، والدین و مراقبان باید با علائم و نشانه‌های این بیماری آشنایی کامل پیدا کنند تا در مواقع لزوم بتوانند به سرعت اقدام کنند.

علائم اسهال استفراغ ویروسی معمولاً شامل تب، اسهال مکرر، استفراغ و دردهای شکمی می‌باشد. در بسیاری از موارد، این علائم به سرعت بروز کرده و می‌توانند منجر به کم‌آبی بدن در کودکان شوند که در این صورت نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری و درمان‌های مایعات می‌باشد.

لذا، والدین باید به تغییرات رفتاری و فیزیکی فرزندان خود توجه ویژه‌ای داشته باشند و در صورت مشاهده هر گونه علامت نگران‌کننده، به پزشک مراجعه کنند. همچنین، رعایت بهداشت دست و مصرف آب و غذای سالم می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک شایانی کند.

آشنایی با روش‌های کمتر کردن خطر ابتلا به این نوع عفونت می‌تواند به والدین کمک کند تا از سلامتی فرزندانشان محافظت کنند و در صورت بروز علائم، به سرعت اقدام لازم را انجام دهند.

• اگر نوزاد یا کودکی تب 38.9 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر دارد.
• خسته یا بسیار تحریک پذیر به نظر می‌رسد.
• از ناراحتی یا درد زیاد، گلایه می‌کند.
• با مشکل استفراغ یا اسهال مواجه شده باشد.

بیشتر بخوانید: کرونا در کودکان؛ علائم، تشخیص و درمان

علائم اسهال و استفراغ ویروسی در کودکان

این علائم وجود ویروس جدید اسهال در کودکان را اعلام می‌کنند. سایر مشکلاتی را که کودکان مبتلا به گاستروانتریت با آن روبرو می‌شوند، در ادامه توضیح خواهیم داد.

 

به نظر می‌رسد که بدن کودک به علت اسهال شدید با مشکل کم آبی مواجه می‌شود. این وضعیت می‌تواند به سرعت به خطرناک‌ترین وضعیت سلامت کودک منجر شود؛ زیرا کودکان به‌ویژه نوزادان به شدت به کم‌آبی حساس هستند. برای تخمین مقدار کم‌آبی در یک کودک، می‌توان میزان نوشیدن مایعات و همچنین میزان ادرار آن‌ها را با مقادیر عادی مقایسه کرد.

والدین و اطرافیان باید به‌دقت علائمی را رصد کنند که نشان‌دهنده‌ی کم‌آبی هستند. خشکی دهان، تشنگی مفرط، و گریه بدون اشک از جمله علائمی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. همچنین، در نوزادان می‌توان به جزئیات بیشتری توجه کرد، از جمله کاهش تعداد پوشک‌های خیس در طول روز و یا نداشتن اشتیاق به غذا و مایعات.

آگاهی والدین درباره‌ی این علائم می‌تواند در تشخیص و درمان به موقع کمک کند و از بروز مشکلات جدی‌تری جلوگیری کند. اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا کودک به سرعت تحت درمان قرار گیرد و از خطرات جدی ناشی از کم‌آبی محفوظ بماند.

در صورت مشاهده هر یک از علائم و یا نشانه‌های زیر در کودکان فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• اسهال کودک شما بیش از یک روز طول بکشد
• تحریک‌پذیری و یا بی‌حالی
• تب بالا همراه با تعریق بدن.
• داشتن حالت تهوع و استفراغ مکرر
• درد شدید در نواحی شکم
• علائم کم‌آبی بدن
• مدفوع حاوی خون یا سیاه رنگ

همچنین برای رفع کم آبی بدن ناشی از ابتلا به ویروس اسهال و استفراغ می‌توانید از محلول خوراکی وان لایت شرکت گیتا دارو استفاده نمائید. جهت کسب اطلاعات بیشتر روی تصویر زیر کلیک کنید.

افرادی که نوزاد دارند لازم است بدانند که شاید تف کردن یک اتفاق روزمره برای کودک آنها باشد، اما استفراغ این‌طور نیست. البته نوزادان به دلایل مختلفی استفراغ می‌کنند که بسیاری از آنها را نباید نادیده گرفت. برعکس باید آنها را با پزشک متخصص در میان گذاشت تا روش درمانی درست استفاده شود. اکیداً توصیه می‌شود پس از مواجهه با علائم این ویروس در کودکان بدون تجویز پزشک خودسرانه به سراغ مصرف آنتی بیوتیک‌ها نروید.

اگر نوزادی با علائم زیر مواجه شود، والدین و یا اطرافیان باید آنها را به پزشک عمومی یا متخصص اطفال گزارش دهند تا درمان سریع‌‌تر صورت گیرد.

• استفراغ مکرر دارد
• بعد از 6 ساعت باز هم نیازی به تعویض پوشک او نیست
• از اسهال شدید و استفراغ رنج می‌برد
• دهان خشکی دارد یا بدون اشک گریه می‌کند
• خواب آلودگی غیرعادی دارد

از آنجایی که علائم بیماری‌های عفونی مانند انواع هپاتیت مشابه هستند، به راحتی می‌توان اسهال ویروسی را با اسهال ناشی از باکتری‌هایی مانند کلستریدیوم دیفیسیل، سالمونلا و اشریشیا کلی یا انگل‌هایی مانند ژیاردیا اشتباه گرفت. بنابراین باید این علائم را با پزشک در میان گذاشت تا با تجویز آزمایش، بررسی نتایج آن و ارائه برنامه درمانی، از سلامتی نوزاد مراقبت کنند.

همچنین برای کودکانی که از شیرخشک تغذیه می‌کنند مصرف شیر خشک AL110 برای بهبود اسهال و روند بیماری مؤثر است که با تجویز پزشک باید مصرف گردد.

ویروس جدید اسهال

به طور کلی اسهال ویروسی به دو نوع نوروویس و روتاویروس تقسیم می‌شود. در حالی که موارد ابتلا به ویروس کرونا در کشورهای مختلف رو به افزایش است، ویروسی دیگر از نوع نوروویروس شیوع پیدا کرده که باعث اسهال استفراغ ویروسی می‌شود. معمولا گفتنی است که با برداشته شدن محدودیت‌های کرونا و برگزاری مراسم‌ها و مهمانی‌های مختلف، بیماری‌های عفونی بیشتر شده است. در رابطه با اینکه موج جدید کرونا در ایران ارتباطی با ویروس اسهال و استفراغ دارد یا خیر اطلاعاتی در دست نیست.

هرچند تحقیقات نشان نمی‌دهد که شیوع نوروویروس مستقیماً با شیوع ویروس کرونا مرتبط است. اما رعایت نکردن نکات بهداشتی نسبت به سال‌های اول شیوع ویروس کرونا، باعث افزایش تعداد مبتلایان به ویروس جدید اسهال می‌شود. توجه داشته باشید که این ویروس قدرت سرایت بالایی دارد؛ در صورت ابتلا سعی کنید خود را قرنطینه نمائید و از حضور در جمع خودداری نمائید⁽¹⁾.

بیشتر بخوانید:

• کرونا و مشکلات گوارشی همراه با آن
• عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به لاکتوز چیست؟

علائم ابتلا به ویروس جدید اسهال

عفونت ناشی از نوروویروس که اغلب تحت عنوان “اسهال و استفراغ ویروسی” شناخته می‌شود، با مجموعه‌ای از علائم آزاردهنده همراه است. این علائم شامل تب، دردهای عضلانی، اسهال، حالت تهوع، درد معده و استفراغ می‌باشد. شدت این علائم می‌تواند متغیر باشد و در برخی افراد منجر به از دست دادن شدید مایعات و در نتیجه دهیدراتاسیون می‌شود.

نوروویروس یکی از ویروس‌های بسیار مسری است که به راحتی از طریق سطوح آلوده و مصرف غذا یا آب آلوده به انسان‌ها منتقل می‌شود. این ویروس توانایی قابل توجهی در ایجاد شیوع در میان جمعیت‌های متراکم دارد. پس از ورود به بدن، علائم این بیماری معمولاً 12 تا 48 ساعت بعد از ابتلا خود را نشان می‌دهند.

شیوع این ویروس به ویژه در مکان‌های عمومی و محیط‌های تجمعی، مانند شهربازی‌ها، مهدکودک‌ها و مدارس، بیشتر مشاهده می‌شود. در این مکان‌ها، نزدیکی افراد به یکدیگر و اشتراک‌گذاری وسایل و غذا می‌تواند به افزایش احتمال انتقال ویروس کمک کند. به همین دلیل، رعایت دستورات بهداشتی و شستن مرتب دست‌ها، به ویژه پس از استفاده از سرویس‌های بهداشتی و قبل از خوردن غذا، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

روش های پیشگیری از ویروس جدید اسهال

نوروویروس یکی از ویروس‌های بسیار مسری است که توانایی چسبیدن به سطوح مختلف را دارد و می‌تواند به سرعت افراد زیادی را مبتلا کند. این ویروس به‌طور عمده از طریق مواد غذایی آلوده و نیز تماس با سطوح آلوده منتقل می‌شود. بنابراین، رعایت بهداشت فردی و اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خطر ابتلا از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از نکات کلیدی در این زمینه، رعایت بهداشت دست‌هاست. افراد باید به‌طور مداوم و به‌خصوص پس از استفاده از سرویس‌های بهداشتی، دست‌های خود را با آب و صابون به‌خوبی بشویند. همچنین، هنگام تهیه غذا یا قبل از صرف غذا نیز این اقدام اهمیت ویژه‌ای دارد.

علاوه بر این، میوه‌ها و سبزیجات باید قبل از مصرف به‌طور کامل شسته و ضدعفونی شوند. استفاده از آب زلال و مواد ضدعفونی کننده مناسب می‌تواند به کاهش خطر آلودگی کمک کند. همچنین، بهتر است از مصرف غذاهای تهیه‌شده در رستوران‌ها و مکان‌های عمومی در زمان‌هایی که شیوع نوروویروس بالا است، خودداری کنید.

در صورت ابتلا به بیماری ناشی از نوروویروس، بسیار مهم است که افراد به منظور جلوگیری از انتشار ویروس و حفظ سلامتی دیگران، در خانه بمانند. توصیه می‌شود که افراد مبتلا تا حداقل دو روز پس از بهبود علائم نیز از رفتن به مکان‌های عمومی خودداری کنند. رعایت این نکات به‌طور مؤثر به کنترل شیوع نوروویروس و حفظ سلامت عموم کمک می‌کند.

زمان مراجعه به پزشک برای اسهال استفراغ

حال این سوال به میان است که در صورت ابتلا به بیماری اسهال و استفراغ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ همانطور که گفته شد به طور معمول بهبود علائم این بیماری بعد از 2 تا 3 روز خواهد بود. در صورتی که اسهال ناشی از این ویروس پس از 3 روز متوالی ادامه دار بود و برطرف نشد حتما به پزشک متخصص مراجعه نمائید. همچنین در صورت داشتن استفراغ شدید، اسهال یا مدفوع خونی، استفراغ زرد یا سبز رنگ، دل پیچه شدید و درد ناگهانی سریعا به پزشک مراجعه نمائید.

درمان استفراغ ویروسی در کودکان

در اکثر موارد، درمان اسهال و استفراغ در کودکان در منزل امکان‌پذیر است و معمولاً در عرض چند روز بهبود خواهد یافت. با این‌حال، برای تسریع در بهبود کودک و پیشگیری از مشکلات احتمالی، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:

1. تأمین مایعات کافی: به کودک مایعات فراوان بدهید تا از کاهش آب بدن جلوگیری شود. آب، آبمیوه‌های رقیق و سوپ‌های رقیق گزینه‌های مناسبی هستند.
2. استفاده از الکترولیت‌ها: علاوه بر شیر، از الکترولیت‌های خوراکی استفاده کنید. سرم‌های خوراکی که شامل آب و الکترولیت‌ها هستند، معمولاً کارآمدتر از آبمیوه‌ها در تامین آب بدن هستند.
3. تقسیم مایعات: اگر کودک قادر به نوشیدن حجم زیادی از مایعات در یک وعده نیست، مایعات را در وعده‌های کوچک و متعدد به او بدهید تا به تدریج مایعات کافی را دریافت کند.
4. رژیم غذایی ساده: پس از کاهش استفراغ، به آرامی و با احتیاط غذاهایی ساده و کم‌چرب مانند برنج ساده، سیب‌زمینی، نان و گوشت کم‌چرب را به کودک بدهید.
5. عدم استفاده خودسرانه از دارو: از داروها بدون تجویز پزشک استفاده نکنید، زیرا این کار می‌تواند مانع از دفع ویروس‌ها و باکتری‌ها از بدن فرزندتان شود و شدت بیماری را در او افزایش دهد.
6. مراقبت از علائم شدید: اگر کودک علامت‌های شدید از دست دادن آب مانند عطش شدید، خشکی دهان، کاهش ادرار، یا خواب‌آلودگی غیرطبیعی را نشان داد، به پزشک مراجعه کنید. در این موارد، پزشک ممکن است تصمیم به بستری کردن کودک گرفته و از طریق سرم، مایعات لازم را به او برساند.
7. توجه به نشانه‌های بیماری: به نشانه‌های دیگر بیماری، از جمله تب، درد شکم و تغییر رفتار کودک توجه کنید و در صورت بروز هرگونه نگرانی، سریعاً با پزشک تماس بگیرید.

با رعایت این نکات، می‌توانید به بهبود وضعیت کودک کمک کرده و از مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید.

درمان ویروس اسهال جدید

درمان این ویروس بیشتر توسط خود بدن صورت می‌گیرد و در واقع درمان به خصوصی برای آن وجود ندارد. مبتلایان باید استراحت کنند و مایعات زیاد بدون قند مصرف کنند. لازم به ذکر است مایعات قندی موجب شدت گرفتن این بیماری می شود. همچنین از مصرف چای، قهوه و نوشیدنی‌های کافئین دار نیز پرهیز نمایند. از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها مگر به دستور پزشک خودداری نمایند. کته، زیره، ماست و نعنا، موز و سیب زمینی به عنوان معجزه درمان اسهال شناخته شده و موجب کاهش شدت این بیماری می‌شود. مصرف پروبیوتیک‌ها نیز با تجویز پزشک می‌تواند در بهبود و درمان این بیماری کمک کننده باشد. نکته دیگری که باید ذکر کرد این است که پس از هر نوبت استفراغ و اسهال، 20 دقیقه صبر کنید و بلافاصله به فرد مبتلا غذا و مایعات ندهید.

ساشه سابولار محصول شرکت فرابیوتیک، یکی از مکمل‌های پروبیوتیک‌ قوی و مؤثر برای رفع اسهال می‌باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره سابولار روی تصویر زیر کلیک کنید.

معمولا این ویروس بین 1 تا 2 روز و در شرایط بدتر ممکن است تا دو هفته نیز باقی بماند و پس از آن از بدن خارج می‌شود. چنانچه حال بیمار بد شد با تجویز پزشک می‌توان سرم تزریق کرد.

برای پیشگیری از اسهال و استفراغ ویروسی چه کنیم؟

با رعایت نکات مراقبتی زیر می‌توانید از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید:

• شستن کامل دست‌ها بعد از دستشویی، بعد از تعویض پوشک نوزاد، و قبل و بعد از پختن یا خوردن غذا
• تمیز کردن سطوح آلوده به ویروس با مواد ضدعفونی کننده
• شستن لباس‌ها و ملحفه‌های فرد مبتلا به ویروس با مواد شوینده
• پوشیدن دستکش پلاستیکی قبل از دست زدن به لباس‌ها، سطوح یا بدن فرد مبتلا به ویروس
• استفاده از ماسک
• پرهیز از رفتن به جاهای شلوغ و پرجمعیت

جمع بندی

• اسهال استفراغ ویروسی، نوعی بیماری عفونی شایع در فصل گرم است.
• اسهال، استفراغ، دل درد، تب و درد عضلانی از علائم شایع آن محسوب می‌شود.
• ویروس جدید اسهال هم علائمی مانند اسهال استفراغ ویروسی دارد.
• رعایت بهداشت فردی، شستن میوه و سبزیجات و پختن کامل مواد خوراکی در کاهش ابتلا به این بیماری مؤثر هستند.