زخم دهانه رحم | علت، تشخیص و بهترین درمان خانگی
زخم دهانه رحم که به آن سرویکیت التهاب دهانه رحم نیز گفته میشود، یکی از شایعترین بیماریها در بین زنان است که اغلب علائمی ایجاد نمیکند، اما در برخی موارد علائم آن ممکن است شامل ترشحات غیر طبیعی واژن و مقاربت دردناک باشد. در این مقاله از مجله سلامت کیوان همراه ما باشید تا به عواملی که موجب ابتلا به بیماری زخم دهانه رحم میشوند و بهترین روشهای درمان آن بپردازیم.
زخم دهانه رحم چیست؟
زخم دهانه رحم در اثر تحریک، عفونت و یا آسیب به سلولهایی که دهانه رحم را پوشاندهاند، ایجاد میشود و موجب تحریک بافتهای رحم و دهانه رحم شده که در اثر ابتلا به آن دهانه رحم شما ممکن است قرمز و متورم شده و ترشحات غیر طبیعی از آن خارج شود. یکی از معمولترین روشهای درمان زخم دهانه رحم مصرف آنتی بیوتیکها است که در اکثر موارد آن را با موفقیت درمان میکنند. با اینحال در برخی موارد نیز ممکن است به، لیزر درمانی یا جراحی ممکن نیاز باشد.(1)
چه کسانی تحت تاثیر زخم دهانه رحم قرار میگیرند؟
در اغلب موارد، افرادی که چندین شریک جنسی دارند یا رفتارهای جنسی پرخطری دارند در معرض خطر ابتلا به زخم دهانه رحم هستند. همچنین کسانی که سابقه ابتلا به عفونتهای مقاربتی (STIs) را دارند، یا کسانی که شریکی با سابقه بیماریهای مقاربتی دارند نیز بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم دهانه رحم و یا سرویسیت هستند. بهتر است بدانید عوامل جنسی تنها دلایل ابتلا به زخم دهانه رحم نیستند. این عارضه همچنین میتواند به دلیل تحریکهای ناشی از دوش واژینال و یا در برخی موارد تامپونها نیز ایجاد شود.
علت زخم دهانه رحم چیست؟
عفونت، علت اصلی ابتلای افراد به زخم دهانه رحم و یا سرویسیت حاد است. زمانی که باکتری وارد رحم شما شود، میتواند باعث بروز عفونت شود. با اینحال دیگر علل شایع ابتلا به زخم دهانه رحم عفونی عبارتند از:
- کلامیدیا یکی از شایعترین بیماریها است که اغلب زنان به آن مبتلا میشوند. تخمین زده شده است که 40٪ از موارد ابتلا به زخم دهانه رحم در زنان ناشی از ابتلا به کلامیدیا است.
سایر بیماریهای عفونی که منجر به این عارضه میشوند عبارتند از:
- بیماری سوزاک
- تبخال تناسلی
- تریکومونیازیس
- مایکوپلاسما تناسلی
عوامل غیر عفونی زخم دهانه رحم شامل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا تحریک کننده است. این عوامل میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تحریک ناشی از اسپرم کشها یا دوشهای واژینال و یا حساسیت به لاتکس مورد استفاده در کاندومها
- پرتو درمانی یا ابتلا به سندرم پاسخ التهابی سیستمیک
- انواع سرطان
تشخیص زخم دهانه رحم چگونه است؟
تنها راه مطمئن برای تشخیص اینکه آیا به زخم دهانه رحم مبتلا شدهاید یا خیر، ارزیابی علائم خود با یک پزشک متخصص زنان است. برخی از شایعترین علائم زخم دهانه رحم که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:
- ترشحات غیر طبیعی واژن که ممکن است زرد، سفید یا چرکی باشد و بوی نامطبوعی داشته باشد.
- خونریزی غیرمنتظره و خفیف واژینال
- داشتن رابطه جنسی دردناک
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق یا داشتن یک بیماری مقاربتی در گذشته بسیار مهم است که به دنبال بررسی و ارزیابی علائم خود با پزشک باشید. در برخی موارد افراد ممکن است هیچ کدام از علائم زخم دهانه رحم را تجربه نکنند و یا تا زمانی که شدت بیماری به مرحلهای جدی نرسد، متوجه آن نشوند. بنابراین، معاینات منظم زنان ضروری است تا متخصص زنان و زایمان بتواند هرگونه ناهنجاری را در واژن شما بررسی کرده و از ابتلا و یا پیشروی بیماری شما جلوگیری کند.
به طور کلی زخم دهانه رحم را میتوان در طول معاینه لگن تشخیص داد. برای تشخیص این بیماری، پزشک شما ممکن است انجام تست پاپ اسمیر و تست HPV را برای شما تجویز کند. این آزمایشها به پزشک شما اجازه میدهد تا سلولهای دهانه رحم و رحم شما را از نظر ناهنجاری تجزیه و تحلیل کنند. همچنین در طول معاینه پزشک ممکن است نمونهای از هرگونه ترشحات واژن شما برای آزمایش عفونتهایی مانند سوزاک، کلامیدیا، تریکومونیازیس و عفونت واژن را گرفته و بررسی کند.
پس از انجام معاینه کامل و بررسی تمامی علائم، متخصص زنان و زایمان شما میتواند بهترین روش درمانی برای شما را بر اساس سن و عادتهای شما تعیین کند.
بیشتر بخوانید:
درمان زخم دهانه رحم
برای درمان زخم دهانه رحم معمولاً از آنتی بیوتیکها استفاده میشود. آنتی بیوتیکها برای از بین بردن هر گونه عفونت باکتریایی است که ممکن است باعث بروز این بیماری شده باشد تجویز شده و در اغلب موارد این بیماری را درمان میکنند.(2) به طور کلی اگر عامل بروز بیماری زخم دهانه رحم شما ناشی از عفونتهای مقاربتی نباشد، پزشک برای درمان آن موارد زیر را تجویز میکند:
- مصرف آنتیبیوتیکهای خوراکی
- مصرف داروهای ضد قارچ
- مصرف داروهای ضد ویروسی
با اینکه در اغلب موراد مصرف آنتیبیوتیکها زخم دهانه رحم را با موفقیت درمان میکند، در برخی موارد ممکن است مصرف آنها برای درمان این عارضه کافی نبوده و برای درمان، نیاز به انجام لیزر درمانی یا جراحی داشته باشید. همچنین اگر زخم دهانه رحم شما به دلیل یک بیماری زمینهای و یا ناشی از ابتلا به یک بیماری مقاربتی باشد، ابتدا باید عاملی که باعث ایجاد این عارضه شده است را درمان کرد.
بیشتر بخوانید:
درمان خانگی زخم دهانه رحم
برخی درمانهای خانگی وجود دارند که میتوانند به بهبود علائم زخم دهانه رحم شما کمک کنند. هرچند این درمانها به مطالعات بیشتری نیاز دارند و در حال حاضر بهعنوان اولین گزینه برای درمان زخم دهانه رحم در نظر گرفته نمیشوند. به همین دلیل باید از درمانهای خانگی در کنار درمان پزشکی زخم دهانه رحم استفاده شود.
- خوردن پروبیوتیکها: امروزه پروبیوتیکها به صورت مکمل در دسترس هستند. مصرف پروبیوتیکها ممکن است برای درمان واژینوز باکتریایی که یکی از عوامل اصلی ایجاد زخم دهانه رحم هستند، مؤثر باشد.
- خوردن سیر: سیر خواص آنتیباکتریال بسیار بالایی دارد. خوردن خوراکیهای حاوی سیر میتواند به درمان واژینوز باکتریایی که یکی از عوامل اصلی ایجاد زخم دهانه رحم بوده کمک کنند.
پیشگیری از زخم دهانه رحم
اگرچه همیشه نمیتوانید از ابتلا به زخم دهانه رحم پیشگیری کنید، اما میتوانید با انجام رابطه جنسی ایمن خطر ابتلا به آن را کاهش دهید. استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی خطر ابتلا به عفونتهای مقاربتی را به شدت کاهش میدهد.
کلام آخر
زخم دهانه رحم یکی از شایعترین بیماریها در بین زنان است. زخم دهانه رحم اغلب علائمی ایجاد نمیکند، اما در برخی موارد علائم آن ممکن است شامل ترشحات غیر طبیعی واژن، مقاربت دردناک باشد. هر زمان که متوجه علائم غیرعادی مانند ترشحات واژن، تحریک شدن واژن یا رابطه جنسی دردناک شدید، بهتر است به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
زخم دهانه رحم چیست؟
زخم دهانه رحم یا به انگلیسی cervical ulcer در اثر تحریک، عفونت و یا آسیب به سلولهایی که دهانه رحم را پوشاندهاند، ایجاد میشود. این عارضه باعث تحریک بافتهای رحم و دهانه رحم شده که در اثر ابتلا به آن دهانه رحم شما ممکن است قرمز یا متورم شده و ترشحات غیر طبیعی داشته باشد.
زخم دهانه رحم چقدر شایع است؟
زخم دهانه رحم بیماری بسیار شایع است. تخمین زده شده میشود که بیش از نیمی از زنان بالغ در طول زندگی خود به زخم دهانه رحم و یا سرویکیت مبتلا خواهند شد.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند؟
افرادی روابط جنسی پرخطر و زیاد با افراد زیادی دارند در معرض خطر ابتلا به زخم دهانه رحم هستند. همچنین کسانی که سابقه ابتلا به عفونت مقاربتی را دارند، یا کسانی که شریکی با سابقه بیماری های مقاربتی دارند نیز در معرض خطر ابتلا به به این بیماری هستند.
تشخیص زخم دهانه رحم چیست؟
تشخیص زخم دهانه رحم در طول معاینه کامل لگن امکان پذیر است. برای تشخیص این بیماری، پزشک شما ممکن است انجام تست پاپ اسمیر را انجام دهد. این آزمایشها به پزشک شما اجازه میدهد تا سلولهای دهانه رحم شما را از نظر ناهنجایها بررسی شود.
درمان زخم دهانه رحم چیست؟
برای درمان زخم دهانه رحم معمولاً از آنتی بیوتیکها استفاده میشود و اما ممکن است مصرف آن برای درمان این عارضه کافی نباشد و برای درمان، نیاز به انجام جراحی یا لیزر درمانی باشد.