تبخال تناسلی؛ علائم و درمان و تفاوت آن با زگیل تناسلی

زمان مطالعه این مطلب: 7 دقیقه

تبخال تناسلی (Herpes genital) یک عفونت شایع مقاربتی است که مردان و زنان را درگیر می‌کند و توسط ویروسی به نام هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می‌شود. این تبخال، حتی اگر هیچ زخم قابل مشاهده‌ای نداشته باشد، می‌تواند واگیردار باشد.

در این مقاله به این بیماری، نشانه‌ها، راه‌های درمان آن و نیز به بررسی تفاوت آن با زگیل تناسلی می‌پردازیم.

علت تبخال تناسلی

دو نوع از عفونت‌های ویروس هرپس سیمپلکس می‌توانند باعث تبخال تناسلی شوند:

HSV-1: این نوع معمولاً باعث تبخال یا تاول لب‌ها در اطراف دهان می‌شود، هرچند می‌تواند در حین رابطه جنسی دهانی به ناحیه تناسلی انتقال پیدا کند. این عفونت در مقایسه با نوع دیگر بسیار کمتر رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

• علت و درمان تبخال دهانی چیست؟
• ابتلا به انواع تبخال و تفسیر آزمایش HSV

HSV-2: این نوع باعث ایجاد تبخال تناسلی می‌گردد. ویروس در حین رابطه جنسی و تماس پوست با پوست انتقال می‌یابد. این نوع چه در صورت وجود یا عدم وجود زخم باز، بسیار شایع و به شدت مسری است.

از آنجایی که ویروس در خارج از بدن به سرعت می‌میرد، ابتلا به عفونت از طریق تماس با توالت، حوله یا سایر لوازم مورد استفاده توسط شخص آلوده تقریباً غیر ممکن است.

علائم و نشانه‌های تبخال تناسلی

در صورتی که فرد درگیر این عارضه دارای علائم باشد، نشانه‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم در بدن وی ظاهر می‌شوند:

• تبخال در ناحیه تناسلی می‌تواند با درد، سوزن سوزن شدن، سوزش، خارش و زخم در ناحیه تناسلی و اندام‌های ورودی ویروس همراه باشد. ممکن است تا زمانی که عفونت در بدن باشد، علائمی مانند درد و حساسیت در ناحیه تناسلی وجود داشته باشند.
• در طول ظهور علائم اولیه بیماری ممکن است علائمی شبیه آنفولانزا مانند سردرد، بدن درد و تب داشته باشد.
• ممکن است غدد لنفاوی به دلیل مبارزه با عفونت، متورم و ملتهب شوند.
• یکی دیگر از نشانه‌های این عارضه برجستگی‌های قرمز کوچک یا تاول‌های ریز سفید در مکان‌های چون آلت تناسلی، کیسه بیضه و باسن – نزدیک یا اطراف مقعد – است.

قابل ذکر است که این تاول‌ها می‌توانند باز یا پاره شوند و علاوه بر زخم‌های دردناک، باعث ترشح و خونریزی و دردناک شدن ادرار نیز شوند. این علائم به عنوان آغاز این بیماری شناخته می‌شوند البته ممکن است در عرض یک هفته یا بیشتر بهبود یابند.

• افرادی که ظهور اولیه این علائم را تجربه می‌کنند، ممکن است بارها با این علائم مواجه شوند، به خصوص اگر به ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 (HSV-2) مبتلا شده باشند. سایر علائم این بیماری عبارتند از:
• درد در کمر، باسن و پاها
• دلمه یا پوسته پوسته شدن که در اثر بهبود زخم‌ها و جای آن‌ها ایجاد می‌شوند.
• سایر عفونت‌های مقاربتی در ناحیه تناسلی

بیشتر بخوانید:

• علت خونریزی از واژن و درمان آن
• علت خونریزی از مقعد و درمان آن
• فیستول مقعدی علائم و درمان آن

تبخال تناسلی در کودکان

علائم عمومی برای نوزادی که با تبخال تناسلی و از طریق زایمان طبیعی متولد می‌شود شامل زخم در صورت، بدن و اندام تناسلی و عوارض بسیار شدیدی چون نابینایی، آسیب مغزی و مرگ است.

راه‌های انتقال تبخال تناسلی

ویروس از طریق خراشیدگی پوست یا غشاهای مخاطی وارد بدن شده و با سلول‌ها ترکیب و به راحتی تکثیر می‌شود. حتی می‌توان گفت با محیط خود سازگار می‌شود که این رخداد درمان آن را دشوار می‌کند.

فرد در صورت رابطه جنسی واژینال، رابطه مقعدی یا رابطه دهانی با بیمار ممکن است به تبخال تناسلی مبتلا شود، زیرا مایعات تناسلی (مایع منی – ترشحات واژن)، پوست ناحیه تناسلی بیمار و بزاق دهان فرد بیمار در رابطه دهانی منجر به منتقل شدن ویروس تبخال تناسلی می‌شوند.

تبخال تناسلی در چه نواحی ایجاد می‌شود؟

آقایان و خانم‌ها ممکن است در هریک از نواحی زیر به تبخال مبتلا شوند:

• باسن و ران
• مقعد
• مجرای ادرار
• دهان
• واژن
• دهانه رحم
• آلت تناسلی
• کیسه بیضه

فرد در چه مواقعی به تبخال تناسلی مبتلا نمی‌شود؟

از آنجایی که ویروس خارج از بدن به سرعت از بین می‌رود، انتقال عفونت از طریق تماس با صندلی توالت فرنگی، ملحفه، استخر و همچنین لمس اشیاء و ظروف مورد استفاده فرد آلوده به فرد سالم غیرممکن است.

افزایش خطر ابتلا به تبخال در ناحیه تناسلی

زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به تبخال تناسلی هستند. این ویروس از طریق رابطه جنسی از مردان به زنان راحت تر از زنان به مردان منتقل می‌شود به خصوص اگر تعداد دفعات رابطه جنسی زیاد باشد احتمال ابتلا و شدت گرفتن علائم افزایش می‌یابد.

مطالب مرتبط:

• علائم سرطان دهان چیست؟
• علائم و راه های درمان کلامیدیا
• انواع تاول و نحوۀ درمان و پیشگیری آن
• علائم بیماری آفت دهان و درمان آن

راه‌های تشخیص تبخال تناسلی

پزشک معمولاً با معاینه فیزیکی و نتایج برخی تست‌های آزمایشگاهی می‌تواند تبخال تناسلی را تشخیص دهد که شامل:

• کشت ویروس: این تست شامل گرفتن یک نمونه‌ی بافت یا خراشیدن زخم‌ها برای بررسی در آزمایشگاه می‌باشد.
• تست واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR): این آزمایش برای کپی گرفتن دی ان ای از یک نمونه خون، بافت زخم یا مایع نخاعی استفاده می‌شود. سپس می‌توان دی ان ای را برای بررسی وجود ویروس هرپس سیمپلکس و تعیین نوع آن آزمایش کرد.
• آزمایش خون: این آزمایش نمونه خون را برای کنترل وجود پادتن‌های ویروس هرپس سیمپلکس و شناسایی عفونت تبخالی در گذشته بررسی می‌کند.

روش های درمان تبخال تناسلی

با توجه به گفته CDC هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. با این حال، داروهایی وجود دارند که می‌توانند از شیوع بیماری پیشگیری کرده یا آن را کوتاه کنند، که شامل آسیکلوویر (زویراکس) و والاسیکلوویر (والترکس) هستند.

داروی ضد تبخال روزانه می تواند احتمال انتقال عفونت را به شریک جنسی شما کاهش دهد.

مطالب مرتبط:

• روش تشخیص ویروس HPV
• بیماری سوزاک و راه‌های درمان آن
• زگیل دهانی یا HPV دهانی چیست؟

درمان خانگی تبخال تناسلی

درمان‌های خانگی زیادی برای رفع تبخال تناسلی وجود دارد. هر کدام ممکن است به میزان متفاوتی پاسخگو باشند و با توجه به میزان گسترش بیماری زمان زیاد یا کمی بگیرد. این درمان‌ها عبارتند از:

روغن چای سبز

• توپ پنبه ای را به روغن آغشته کنید و بر تبخال‌ها بمالید.
• این کار را روزی یک بار و به مدت ده روز انجام دهید.

سرکه سیب

• سرکه سیب را روی پنبه بریزید.
• پنبه را بر تبخال‌ها بگذارید و آن را با چسب ثابت نگه دارید.
• این کار را تا از بین رفتن کامل تبخال‌ها ادامه دهید.

سیر

• سیر به علت خواص ضد ویروسی که دارد درمان خوبی برای تبخال تناسلی به حساب می‌آيد.
• سیر تازه را خرد کنید.
• بر روی تبخال‌ها بگذارید.
• آن را با باند ببندید و اجازه دهید یک تا دو روز بماند.
• سیر را خام به صورت کپسول نیز می‌توانید در غذای روزانه خود استفاده کنید.

آب آلوئه ورا

• آب آلوئه ورا را به صورت مستقیم بر تبخال‌ها بریزید.
• آن را با دقت با کمک یک وسیله مانند گوش پاک کن بر سطح مورد نظر پخش کنید.

ویتامین C

• یک قرص ویتامین C را خرد کنید.
• با چند قطره آب آن را مخلوط کنید.
• بر روی تبخال‌ها بریزید.
• با استفاده از باند یا گاز آن را ببندید.

HPV و تبخال

بین ویروس HPV و تبخال تفاوت ها و شباهت‌هایی وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

شباهت‌ بین HPV و تبخال

این دو بیماری مقاربتی معمولا باعث ایجاد بیماری های پوستی می‌شوند. هر دو غیر قابل درمان هستند (اگرچه دارو برای کنترل علائم وجود دارد) و از طریق رابطه جنسی بوجود می‌آیند. انواع مختلفی از هر دو بیماری مقاربتی با دو گونه تبخال و بیش از 100 نوع HPV وجود دارد.

تفاوت بین HPV و تبخال

در حالی که هر دو باعث مشکلات پوستی می‌شوند، تظاهرات(علائم ظاهری) آن متفاوت است. تبخال باعث ایجاد زخم در اطراف یا در دهان و روی اندام تناسلی می‌شود. برخلاف تبخال، HPV اغلب هیچ علامتی ندارد، اما معمولا علت زگیل تناسلی است. HPV می تواند باعث سرطان شود، و می‌توان گفت در بین دو بیماری مقاربتی خطرناک‌تر است. هر دو از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، اما HPV همچنین می‌تواند به سادگی از طریق تماس پوست هم منتقل شود.

شباهت تبخال و زگیل تناسلی

شباهت عمده بین زگیل تناسلی و تبخال دستگاه تناسلی این است که هر دو بیماری غیرقابل تحمل هستند. به محض اینکه فرد به HSV-1 یا HSV-2 مبتلا شده باشد، عفونت تا آخر عمر در بدن وی باقی خواهد ماند. با این حال، این تنها شباهت نیست. شباهت های دیگری مانند مسری بودن و عود مکرر نیز وجود دارد.

تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی

• تشخیص زگیل تناسلی و تبخال از آنجایی که هر دو در ناحیه تناسلی ظاهر می‌شوند دشوار است.
• زگیل‌های تناسلی برآمدگی‌های گوشتی رنگ و کوچک هستند، اما زخم‌های تبخال مانند تاول یا زخم‌های باز هستند.
• ویروس تبخال تناسلی موجب به وجود آمدن تاول هایی با تعداد بالا در دهان و یا ناحیه تناسلی هنگام ورود به بدن می‌شود.
• تب در بیماران مبتلا به تبخال تناسلی شایع می‌باشد. بهبودی این تاول‌های ممکن است 14 تا 15 روز به طول بکشد. اما احتمال دوباره بازگشت این بیماری وجود دارد.
• زگیل تناسلی درمان مشخصی ندارد اما تبخال تناسلی را می‌توان با داروی تجویز شده از سوی پزشک، درمان کرد.
• هم زگیل تناسلی و هم تبخال تناسلی می توانند هم از طریق تماس پوستی و هم از طریق تماس جنسی منتقل شوند.

تبخال تناسلی در بارداری

اگر باردار هستید و می‌دانید که تبخال دهانی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر فکر می‌کنید ممکن است تبخال تناسلی داشته باشید، بخواهید تا برای آن آزمایش شوید.

پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که مصرف داروهای ضد ویروسی تبخال را در اواخر بارداری شروع کنید تا از شیوع آن در هنگام زمان زایمان جلوگیری کنید. اگر در هنگام زایمان شیوع بیماری دارید، احتمالا پزشک شما سزارین را برای کاهش خطر انتقال ویروس به جنین پیشنهاد خواهد کرد.

پیشگیری از تبخال تناسلی

در حال حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از تبخال تناسلی وجود ندارد. برای پیشگیری از ابتلا به تبخال تناسلی کارهای زیر می‌تواند مفید باشد:

• خودداری از فعالیت جنسی یا محدود کردن تماس جنسی به تنها یک نفر که بدون آلودگی است.
• خود یا شریکتان را ملزم به استفاده از کاندوم لاتکس در حین تماس جنسی کنید.
• در صورتی که شما یا همسرتان دچار تبخال در ناحیه تناسلی یا ناحیه دیگری شده‌اید، از ارتباط جنسی اجتناب کنید.