سرماخوردگی؛ علائم، پیشگیری و بهترین روش درمان سرماخوردگی

زمان مطالعه این مطلب: 7 دقیقه

سرماخوردگی (common cold) یک عفونت ویروسی در دستگاه تنفسی فوقانی است. نکاتی درباره ویروس سرما خوردگی وجود دارد که دانستن آن‌ می‌تواند به شما کمک کند در صورت ابتلا احساس بهتری داشته باشید و از سرماخوردگی‌های آینده جلوگیری کنید.

در ادامه این مطلب به بررسی سرماخوردگی در کودکان و بزرگسالان و همچنین راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

ویروس سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی بیماری واگیردار مربوط به دستگاه تنفسی فوقانی است که معمولا بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سرماخوردگی می تواند توسط بیش از 200 ویروس ایجاد شود که شایع ترین آن‌ها راینو ویروس‌ها (Rhinovirus) هستند که شایع‌ترین عوامل عفونی در انسان‌ها و عامل اصلی بیماری سرماخوردگی هستند. این ویروس ها به راحتی از فردی به فرد دیگر یا از سطحی به سطح دیگر منتقل می‌شوند. بسیاری از این ویروس‌ها می‌توانند ساعت‌ها و حتی روزها روی سطوح زندگی کنند.

علائم سرماخوردگی

بین یک الی سه روز طول می‌کشد که علائم سرماخوردگی در فرد نمایان شود. این علائم در سر، بینی و کل بدن شامل موارد زیر هستند:

علائم مربوط به سر

• سردرد
• گلو درد
• سرفه کردن
• تورم غدد لنفاوی

علائم مربوط به بینی

• فشار سینوس
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• از دست دادن حس بویایی یا چشایی
• عطسه کردن
• ترشحات آبکی بینی

علائم مربوط به کل بدن

• بدن درد
• احساس ناراحتی در  قفسه سینه
• مشکل در تنفس عمیق
• تب درجه پایین زیر 38.9 درجه سانتیگراد

علائم سرماخوردگی معمولاً بین 7 تا 10 روز طول می‌کشد و در روز پنجم به اوج خود می‌رسد و به تدریج بهبود حاصل می‌شود.

توجه داشته باشید، اگر این علائم پس از یک هفته بدتر شد یا پس از حدود 10 روز بهبودی حاصل نشد، ممکن است به بیماری دیگری مبتلا شده باشید و باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سرماخوردگی بزرگسالان

در بزرگسالان به طور کلی، برای سرماخوردگی به مراقبت‌های پزشکی نیازی نیست اما، در صورت ادامه علائم و داشتن شرایط زیر، باید به پزشک مراجعه کنید:

• تنگی نفس
• خس خس سینه
• گلو درد شدید، سردرد یا درد سینوس
• تب بیشتر از 38.5 درجه سانتیگراد  که بیش از سه روز طول بکشد.

سرماخوردگی کودکان

سرماخوردگی در کودکان با نشانه‌ها و علائمی همراه است که شامل:

• احساس ناخوشی و بی‌حالی
• گلودرد و سرفه
• آبریزش و گرفتگی بینی
• تب خفیف (38 درجه)
• کاهش اشتها
• تورم کم در غدد لنفاوی

توجه داشته باشید؛ سرماخوردگی در کودکان معمولی و بدون مشکل است، علائم پس از یک هفته تا ده روز کاهش یافته و بهبودی حاصل می‌‌شود.

سرماخوردگی در بارداری

به طور کلی سرما خوردگی بیماری خطرناکی محسوب نمی‌شود. اما به دلیل محدودیت مصرف برخی از داروها در دوران بارداری، ممکن است علائم شدیدتر و طولانی تری در زنان باردار ایجاد شود.
سیستم ایمنی بدن در بارداری بسیار کندتر از قبل عمل می‌کند، این ویژگی در بارداری به این دلیل است که سیستم ایمنی مادر، جنین را جزئی از بدن بداند و مورد حمله قرار ندهد تا جنین بتواند در دوران بارداری، درون رحم مادر زندگی کند.

در صورتی که مادر بیمار شود، نیاز به مراقبت بیشتری دارد. این درحالیست که در این دوران استفاده از هر دارویی برای درمان سرماخوردگی مجاز نیست و باید زیر نظر پزشک انجام شود.

بیشتر بخوانید

• علت تلخی دهان چیست؟ + درمان سریع تلخی دهان
• مصرف ویتامین دی و عوارض کمبود ویتامین D را جدی بگیرید!!
• علت زردی ناخن چیست؟ + بهترین روش درمان ناخن زرد شده در منزل
• علت عفونت گوش میانی در کودکان و بزرگسالان + درمان عفونت گوش

سرماخوردگی و آنفولانزا

سرماخوردگی و آنفولانزا بسیار شبیه به هم به نظر می‌رسند. هر دو بیماری تنفسی هستند و علائم مشابهی دارند، اما ویروس‌های مختلف باعث ایجاد این دو بیماری می‌شوند و علائم متفاوت به شما در تشخیص این دو بیماری کمک می‌کنند.

تفاوت اصلی بین سرماخوردگی و آنفولانزا این است که احتمال ابتلا به تب و لرز در آنفولانزا بیشتر است. آنفولانزا همچنین باعث بدن درد شدیدتری می‌شود. به طور معمول، علائم آنفولانزا شدیدتر از علائم سرماخوردگی است.

یکی دیگر از تفاوت‌های بین این دو ویروس این است که، سرماخوردگی به ندرت باعث ایجاد عوارض اضافی برای سلامتی می شود. اما آنفولانزا می تواند منجر به عوارضی مانند:

• عفونت سینوسی و گوش
• ذات الریه
• عفونت خونی

سرماخوردگی و کرونا

هم کووید 19 و هم سرماخوردگی معمولی توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند کووید19 توسط SARS-CoV-2 ایجاد می شود، در حالی که سرماخوردگی اغلب توسط راینو ویروس‌ها ایجاد می‌شود.

اگرچه علائم‌های مشترکی بین این دو ویروس وجود دارد اما برخی تفاوت‌ها باعث تشخیص این دو ویروس می‌شوند، که شامل:

• سرفه

موردی که می‌توان برای تشخیص تفاوت سرماخوردگی با کرونا به آن اشاره کرد، نوع و شدت سرفه‌هاست. سرفه‌های خشک از نشانه‌های رایج کروناست. در سرما خوردگی معمولا سرفه‌ها به همراه ترشحات خلطی است.

• آبریزش بینی

آبریزش بینی در سرما خوردگی بیشتر است و در کرونا کمتر شایع است. سردرد به‌ندرت در این بیماری وجود دارد. آبریزش چشم‌ها، گرفتگی گوش نیز در سرما خوردگی مشاهده می‌شود اما معمولا در بیماری کرونا این نشانه‌ها دیده نمی‌شود.

• تب

تب یکی از تفاوت ‌های کرونا و سرماخوردگی است. تب و لرز شدید از نشانه‌های معمول در بیماری کرونا است که در سرماخوردگی کمتر است و معمولا تب در سرماخوردگی موقتی است. در بیماری کرونا معمولا تب شدید بالای ۳۷ درجه به‌صورت ادامه‌دار است و به‌صورت خودبه‌خود قطع نمی‌شود.

• درگیری ریه

در سرماخوردگی درگیری ریه اتفاق نمی‌افتد. این نشانه‌ از علائم کرونای شدید محسوب می‌شود.

درمان قطعی برای سرماخوردگی وجود ندارد و تنها از طریق مسکن‌های ضد درد و داروهای سرماخوردگی بدون نسخه مانند داروهای ضداحتقان باشد.

سرماخوردگی و آلرژی

هنگامی که ویروس سرما خوردگی به بدن نفوذ می‌کند، سیستم دفاعی بدن، باعث بروز یک ضد حمله در برابر میکروب‌ها می‌شود. این پاسخ بدن با علائمی نظیر سرفه یا گرفتگی بینی همراه است.

آلرژی⁽¹⁾ توسط سیستم ایمنی بیش از حد فعال می‌شود . عامل آن ویروس نیست و بدن چیزهای بی‌ضرری همچون گردوغبار یا دانه گرده را با میکروب اشتباه می‌گیرد و به آنها حمله می‌کند.

آلرژی و سرماخوردگی علائم مشترکی دارند، مانند:

• عطسه کردن
• سرفه کردن
• گلو درد
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی

سرما خوردگی بیشتر باعث ایجاد موارد زیر می‌شود:

• خستگی
• درد ها
• گلودرد
• گرفتگی بینی

سرماخوردگی چند روز طول می‌کشد؟

سرماخوردگی معمولا بین 7 تا 10 روز طول می‌کشد، و یا تا 2 هفته نیز ادامه داشته باشد. افرادی که سیگار می‌کشند یا آسم دارند برای مدت بیشتری دارای علائم این بیماری هستند.

راه‌های تشخیص سرماخوردگی

معمولا به ندرت فرد هنگام ابتلا به سرماخوردگی به پزشک مراجعه می‌کند. اما پزشکان از طریق معاینات بالینی زیر سرماخوردگی را در فرد تشخیضص می‌دهند:

• ورم در سوراخ‌های بینی
• گرفتگی بینی
• قرمز و تحریک شدن گلو
• ورم غدد لنفاوی در گردن

تست راینو ویروس

یکی دیگر از راه‌های تشخیص سرماخوردگی، تست راینو ویروس، ویروسی که باعث ابتلا فرد به سرماخوردگی می‌شود است.

راه‌های پیشگیری از سرماخوردگی

برای ویروس سرماخوردگی واکسنی وجود ندارد، اما می‌توان اقداماتی را برای کاهش سرعت انتقال ویروس‌های سرماخوردگی انجام داد که شامل:

شستن دست‌ها

دست‌هایتان را با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه بشویید. همچنین می‌توانید از یک ضدعفونی کننده دست که 60 درصد الکل دارد، استفاده کنید. از تماس چشم ها، بینی یا دهان خود با دست‌های آلوده خودداری کنید.

هنگام عطسه و سرفه دهان و بینی خود را بپوشانید

هنگام عطسه و سرفه دهان و بینی خود با دستمال کاغذی بپوشانید و دستمال های استفاده شده را دور بیندازید، سپس دست‌هایتان را بشویید.

وسایل خود را با دیگران به اشتراک نگذارید

لیوان های نوشیدنی یا ظروف غذا خود را با دیگر اعضای خانواده به اشتراک نگذارید. زمانی که شما یا شخص دیگری مریض هستید از لیوان یا لیوان یکبار مصرف استفاده کنید.

از افراد مبتلا به سرماخوردگی دوری کنید

 از تماس نزدیک با افرادی که سرماخورده هستند خودداری کنید. از دست زدن به چشم، بینی و دهان خودداری کنید.

از خودتان مراقبت کنید

خوب غذا خوردن و ورزش کردن و خواب کافی برای سلامت شما بسیار مفید است.

درمان سرماخوردگی

ویروس ها با آنتی بیوتیک قابل درمان نیستند. در بیشتر موارد، ویروس‌هایی مانند سرماخوردگی فقط باید دوره خود را طی کنند.

درمان سرماخوردگی در بزرگسالان

درمان های سرماخوردگی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

درمان‌ سرماخوردگی خانگی

• غرغره با آب نمک

غرغره با  آب نمک می تواند به پوشاندن گلوی شما کمک کند و سوزشش را کاهش دهد.

• نوشیدن مایعات فراوان

کمک می کند تا مایعاتی را که از دست داده اید جایگزین کنید.

• استفاده از بخور

به باز شدن مجاری تنفسی و کاهش آبریزش و گرفتگی بینی کمک می کند.

• استراحت

استراحت به بدن شما کمک می کند تا در انرژی صرفه جویی کند تا ویروس جریان خود را ادامه دهد.

• شربت اکیناسه

بر اساس تحقیقات، اکیناسه در کاهش مدت سرماخوردگی مؤثراست.

مطالب مرتبط:

• ویروس روزئولا در کودکان و بزرگسالان
• علت و درمان سردی دست و پا چیست؟
• اوریون چیست؟ + علائم و روش‌های درمان آن
• عطسه چیست؟ چه چیزی باعث عطسه می‌شود؟
• علت خلط گلو چیست؟ + بهترین روش درمان خلط گلو
• مصرف ویتامین دی و عوارض کمبود ویتامین D را جدی بگیرید!!

داروهای سرماخوردگی

شاید این سوال برای شماهم مطرح باشد که بهترین دارو برای سرماخوردگی چیست؟ قرص برای سرماخوردگی چی بخوریم؟ بهترین پاسخ به این سوالات توسط پزشک صورت خواهد گرفت اما به طور کلی به معرفی داروها می‌پردازیم.

• آنتی هیستامین‌ها

آنتی هیستامین ها به جلوگیری از عطسه و همچنین کاهش آبریزش بینی کمک می کنند.

• مسکن‌ها

داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین)، ناپروکسن (Aleve) و آسپرین می توانند به کاهش درد بدن، التهاب و علائم تب کمک کنند.

• داروی پلانژین

یکی از داروهای اثربخش برای درمان سریع و کاهش علائم سرماخوردگی، پلانرژین است. جهت کسب اطلاعات بیشتر روی تصویر زیر کلیک کنید.

داروهای رایج سرماخوردگی اغلب اوقات شامل ترکیبی از این داروها هستند. اگر از یکی از این داروها استفاده می‌کنید، حتماً دفترچه راهنمای مربوط به آن دارو را مطالعه کرده و دقت داشته باشید که نباید برخی از آن‌ها را باهم مصرف کرد.

لطفا توجه داشته باشید تمامی داروهای پیشنهادی در این مقاله باید طبق نظر پزشک و تحت نظر ایشان مصرف شود. مجله سلامت کیوان هیچگونه مسئولیتی در قبال مصرف خودسرانه این داروها ندارد.

عوارض داروهای سرماخوردگی

• سرگیجه
• کم آبی بدن
• خشکی دهان
• خواب آلودگی
• حالت تهوع
• سردرد
• برخی از داروها با تنگ کردن عروق خونی و کاهش جریان خون به تسکین علائم کمک می‌کنند. اگر فشار خون بالا دارید، ممکن است بر جریان خون در سراسر بدن شما تأثیر بگذارد. حتما با پزشک این موضوع را درمیان بگذارید.

جمع بندی

سرماخوردگی بیماری سختی نیست، بهتر است اگر به سرماخوردگی مبتلا شدید سوپ گرم بخورید و از نوشیدنی‌های گرم بدون قند استفاده کنید و اگر علائم کمتر نشد به پزشک مراجعه کنید. از استفاده دارو‌ها بدون اجازه پزشک اکیدا خودداری کنید.