بهترین و کم خطر ترین روش های پیشگیری از بارداری

37 52,183
زمان مطالعه این مطلب: 6 دقیقه

جلوگیری از بارداری یکی از موضوعاتی است که برای افراد مختلف از اهمیت بسیاری برخوردار است. روش‌های مختلفی که در این فرآیند استفاده می‌شوند، باعث جلوگیری از بارداری ناخواسته و اجباری می‌شوند. آیا می توانیم از بارداری پیشگیری کنیم؟ بهترین روش پیشگیری از بارداری چیست؟ چگونه از بچه دار شدن پیشگیری کنیم؟ با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله سلامت کیوان، به بررسی روش‌های پیشگیری از بارداری که کمترین میزان خطر را دارند، بپردازیم.

بهترین روش جلوگیری از بارداری

روش های جلوگیری از بارداری و حامله شدن، راهکارهایی هستند که، احتمال بارداری را کاهش می‌دهند. روش‌های مختلفی برای این فرآیند وجود دارد که، هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند(1). بر این اساس هر فردی با توجه به شرایط خود، روش خاصی را انتخاب خواهد کرد. اما به طور کلی، بهترین شیوه‌های پیشگیری از بارداری روش‌هایی خواهند بود که، ویژگی‌های زیر را دارا باشد:

  • سهولت استفاده
  • اثربخشی در پیشگیری از بارداری
  • محافظت در برابر عفونت‌ مقاربتی و بیماری جنسی
  • در نظر داشتن سن و سلامت کلی فرد استفاده کننده
  • داشتن قابلیت برنامه‌ریزی برای بارداری

در ادامه، راه های جلوگیری از بارداری را به همراه مزایا و معایب هر کدام توضیح خواهیم داد.

پیشگیری از بارداری
پیشگیری از بارداری

پیشگیری از بارداری به روش طبیعی

اولین راهی که برای جلوگیری از بارداری ممکن است به ذهن هر فردی برسد عدم داشتن رابطه جنسی واژینال و یا عدم رها کردن منی در واژن است. هنگامی که اسپرم مرد وارد رحم می‌شود می‌تواند تخمک را بارور کرده و نطفه ایجاد کند.

برای پیشگیری از این اتفاق یا باید رابطه جنسی واژینال نداشته باشید و یا هنگام انزال مراقبت و هوشیاری لازم را به خرج دهید. اگر مرد به محض احساس انزال آلت را از واژن بیرون بکشد تا منی داخل رحم نریزد، می‌تواند از بارداری ناخواسته پیشگیری کند. با این حال این روش اطمینان صد در صد نمی‌دهد زیرا ممکن است مقداری از مایع منی وارد رحم شود. احتمال موفقیت این روش حدود 80 تا 85 درصد است.

پیشگیری از بارداری با اسپرم کش

اولین روش پیشگیری از بارداری، اسپرم کش نام دارد. در فرآیند اسپرم کش یک فوم، ژله یا کرم را قبل از رابطه جنسی وارد واژن می‌کنند. این ماده که حاوی مواد شیمیایی خاصی است اسپرم را از بین می‌برد. به این طریق حتی اگر مقاربت جنسی و عمل دخول انجام شود، باز هم نطفه‌ای شکل نمی‌گیرد.

برخی از انواع اسپرم کش‌ها را باید 30 دقیقه زودتر در واژن قرار داد. در ضمن افرادی که اغلب از آن استفاده می‌کنند، ممکن است با عوارض ناشی از تحریک شدن واژن مواجه شوند. هرچند احتمال بروز عفونت و ابتلا به بیماری های مقاربتی نیز به همین شیوه افزایش خواهند یافت. همین موضوع باعث می‌شود که، افراد معمولاً از دیگر روش‌های کنترل بارداری استفاده کنند.

استفاده آسان و البته مقرون به صرفه بودن این روش از مهم‌ترین مزایای آن محسوب می‌شود؛ اما احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را در سال اول افزایش می‌دهد. همچنین طبق آمار، احتمال بارداری در سال اول با استفاده از این روش 29 درصد است.

پیشگیری از بارداری کاندوم مردانه و زنانه

از آسان ترین و بهترین راه جلوگیری از بارداری می‌توان به کاندوم اشاره کرد. یکی از ابزارهایی که به واسطه آن می‌توان از ورود اسپرم به اندام تناسلی زنانه جلوگیری کرد، کاندوم مردانه است. البته این ابزار هم تأثیر 100 درصدی ندارد و در طی یک سال 15 درصد احتمال بارداری وجود دارد.

در دسترس بودن، امکان استفاده آسان و کاهش چشم‌گیر احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی مقاربتی از مزایای اصلی این روش پیشگیری از بارداری است. البته اگر کاندوم کیفیت لازم را نداشته باشد، تأثیر پیشگیرانه خود را از دست می‌دهد.

علاوه بر کاندوم مردانه، ابزاری به نام کاندوم زنانه وجود دارد که، در واژن زنان قرار گرفته مانع از ورود اسپرم به رحم خواهد شد. این ابزار هم مانند کاندوم مردانه قیمت مناسبی دارد و به راحتی می‌توان آن تهیه کرد. اما میزان توانایی آن در کاهش میزان بارداری نسبت به کاندوم مردانه کمتر است. به نحوی که بعد از استفاده از آن، 21 درصد احتمال بارداری در سال وجود دارد.

پیشگیری از بارداری با قرص ضد بارداری

یکی دیگر از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده از قرص‌های ضد بارداری است که، به عنوان بهترین و کم‌خطرترین روش شناخته می‌شوند. احتمال بارداری بعد از استفاده این روش 8 درصد در سال بوده و به همین دلیل است که بسیاری از بانوان از این روش برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنند.

این روش باعث سبک شدن خونریزی ماهانه در چرخه قاعدگی می‌شود، در زمانی که فرد دوره‌های پریود منظم دارد یا اصلاً پریود نمی‌شود. از طرفی دیگر، درباره معایب آن می‌توان به این نکته اشاره کرد که، مصرف قرص‌ها باعث کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی مقاربتی نمی‌شوند. علاوه بر این، استفاده از قرص‌های ضدبارداری ممکن است، باعث حساسیت سینه، لکه بینی، لخته شدن خون و باعث ایجاد فشار خون بالا شود.

بیشتر بخوانید:

پیشگیری از بارداری با حلقه واژن

یکی از روش‌های جلوگیری از باردار شدن، استفاده از حلقه واژن است. این حلقه پلاستیکی در واژن قرار می‌گیرد و همان هورمونی را ترشح می‌کند که قرص‌ها و چسب‌ها در بدن آزاد می‌سازند.

مطالعات نشان داده که میزان تأثیر آن در جلوگیری از بارداری مانند قرص‌هاست. آنچه باعث محبوبیت این ابزار شده، نقش آن در باردار نشدن و منظم بودن پریود است. در حالی که به ندرت جابه‌جا می‌شود. اما فراموش نکنید که این حلقه از خانم‌ها در مقابل عفونت‌های مقاربتی محافظت نمی‌کند و همان عوارض جانبی قرص ضدبارداری را دارد.

پیشگیری از بارداری با تزریق داروی پیشگیری از بارداری

(Depo-Provera) یک داروی هورمونی است که به صورت وریدی به بدن تزریق می‌شود. اگرچه فقط 3 ماه تأثیر ضد بارداری دارد، اما 3 درصد ممکن است که بانوان بعد از تزریق این دارو باردار شوند.

پزشکان بسیاری این روش را به زوج‌ها پیشنهاد می‌دهند و تأثیر آن را بیشتر از قرص‌های پیشگیری از بارداری می‌دانند. اگرچه تزریق آن تنها 4 بار در سال امکان‌پذیر است و عارضه‌هایی مانند لکه‌بینی دارد. همچنین در این روش، ایمنی نسبت به عفونت‌های مقاربتی در بانوان ایجاد نمی‌شود.

دستگاه IUD برای جلوگیری از بارداری

دستگاه IUD، یک ابزار مسی و غیرهورمونی است که، داخل رحم قرار می‌گیرد و تا 10 سال از بارداری جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، دستگاه IUD هورمونی هم نیز وجود دارد که، 3 تا 5 سال کار می‌کند و مانند نوع غیرهورمونی لقاح تخمک و اسپرم را دشوار می‌کند. به نحوی که 0.8 درصد از مصرف‌کنندگان این ابزار در طی یک سال باردار شده‌اند.

دستگاه IUD همانند سایر روش‌های پیشگیری از بارداری مزایا و معایب خاص خود را دارد. برای مثال نوع هورمونی، پریودها را کوتاه‌تر و سبک‌تر می‌کند. در ضمن هر دو نوع آی او دی ماندگاری بیشتری نسبت به سایر روش‌ها دارند. اما نوع مسی آن منجر به دردناک شدن پریود می‌شود و عوارض جانبی خاصی دارد.

پیشگیری از بارداری با توبکتومی و وازکتومی

دو روش بسیار مؤثر برای پیشگیری از حامله شدن توبکتومی و وازکتومی هستند. در روش اول لوله‌های فالوپ بانوان مسدود می‌شود، به این ترتیب امکان خروج تخمک از تخمدان وجود ندارد. در وازکتومی نیز مجرای دفران که اسپرم را از بیضه حمل می‌کند، جراحی می‌شود.

همانطور که اشاره شد، یکی از مزایای مهم روش‌های پیشگیری از بارداری، مانع از انتقال بیماری‌های مقاربتی مانند ویروس HPV است. یکی از بهترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای اینکه از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی از جمله HPV پیشگیری کنیم، انجام تست HPV است. در آزمایشگاه تخصصی ویروس شناسی کیوان، تشخیص انواع بیماری‌های مقاربتی از جمله تست HPV در منزل انجام خواهد شد. جهت ثبت درخواست روی تصویر زیر کلیک کنید:

مشاوره و تست HPV
مشاوره و تست HPV

جمع‌بندی

  • روش‌های جلوگیری از بارداری، راهکارهایی هستند که احتمال بارداری را کاهش می‌دهند.
  • قرص جلوگیری از بارداری، کاندوم زنانه و مردانه، تزریق داروی هورمونی، وازکتومی و توبکتومی و همچنین استفاده از دستگاه IUD، برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شوند.
  • استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری، مزایا و معایبی دارند که بانوان با توجه به شرایط خود یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کنند. روش‌های پیشگیری از بارداری اغلب پرریسک و البته روش‌هایی پر استرس هستد که انجام برخی از آن‌ها به طور خودسرانه و بدون مشورت با پزشک متخصص زنان و زایمان به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

مطالب مرتبط:

روش‌های پیشگیری از بارداری کدام هستند؟

اسپرم‌کش، حلقه واژن، قرص جلوگیری از بارداری، IUD، کاندوم زنانه و مردانه، توبکتومی و وازکتومی روش‌های جلوگیری از حامله شدن هستند.

آیا روش‌های جلوگیری از بارداری نتیجه 100 درصدی می‌دهند؟

خیر. هر روشی با توجه به شرایط بدنی زن یا مرد، کیفیت ابزار و رعایت اصول لازم ممکن است به نتیجه کامل نرسد. برای مثال احتمال بارداری خانم‌هایی که قرص جلوگیری از بارداری مصرف می‌کنند، 8 درصد است.

کدام یک از روش‌های جلوگیری از بارداری به عنوان مؤثرترین شیوه شناخته شده‌اند؟

توبکتومی و وازکتومی مؤثرترین روش‌های جلوگیری از بارداری هستند.

آیا در دوران شیردهی می‌توانیم رابطه جنسی بدون پیشگیری داشته باشیم؟

شیردهی، راهکار مطمعنی برای اینکه باردار نشوید نیست. بهتر است بعد از زایمان نیز تا 6 هفته اول از کاندوم و پس از آن از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده نمائید.

منبع CDC
37 نظر
  1. Yones گفت

    سلام ببخشید خانوم من رابطه از جلو بدون کاندوم میخواد ولی برای بچه دار شدن میگه زوده آیا اگه درون واژن ارضا نوشیم و اسپرم ها رو بیرون بریزیم باز هم امکان بارداری هست؟ لطفا جواب بدین

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      در رابطه محافظت نشده، احتمال کمی نیز برای بارداری با پیشاب به خصور در زمان تخمک‌گذاری وجود دارد.
      از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری که در مقاله ذکر شد استفاده نمائید.

  2. فاطمه گفت

    سلام
    رابطه مقعدی داشتم باکره هستم
    احتمال بارداری وجود داره

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      درصورت عدم برخورد پیشاب یا مایع منی با واژن احتمال بارداری وجود ندارد.

  3. ستاره گفت

    سلام من بعداز۶ماه قرص ال دی رو(ازبرج قبل)قطع کردم والان۲روزه پریودیم عقب افتاده ایاطبیعیه؟
    ازمایش بتادادم منفی بود
    ایاربطی به تیروئیدکم کارداره؟؟ویابخاطرقطع قرص ال دی.

  4. رضا گفت

    سلام وقت بخیر یسوال زن اگ زمان پریودیش عقب بیوفته حامله شده آیا و اگ حامله شده بعد سه هفته از رابطه برای جلوگیری چکار باید کرد؟

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      یکی از نشانه‌های بارز برای بارداری، تاخیر در پریود است. بعد از سه هفته برای جلوگیری کاری نمی‌توانید انجام دهید. جهت اطمینان از بی بی چک و تست بتا جهت بررسی بارداری اقدام نمایند و جهت سایر اقدامات به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایند.

  5. مونا گفت

    دردو
    من ۱۲ ساله آیودی دارم
    قبل از بارداری پریودهام ۵ روزه و هر ۲۸ روز یکبار بود
    الان پریودهام ۷ روزه و هر ۲۵ روز یکباره
    هرگز قرص ضد بارداری مصرف نکردم
    لطفا بفرمایید دراوردن ایودی برای من بهتره چون خیلی زود خسته میشم و انرژی به اندازه بقیه ندارم
    و بهترین روش جلوگیری برای من را چه میدانید
    کلا فرد عصبی و کم خونی هستم

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      بهتر است با پزشک متخصص زنان نیز مشورت نمائید، اما معمولا کم عارضه‌ترین و بهترین روش پیشگیری از بارداری استفاده از کاندوم است.

  6. ازاد گفت

    سلام رابطه کامل محافظت نشده داشتم مایع منی داخل ریخته نشد اما از پیشاب میترسم از طرفی ۴ یا ۵ روز دیگه موعد پریودم هست
    و حدودا سه ماه پیش دو بار قرص اورژانسی مصرف کردم
    نمیشه ال دی به روش اورژانسی استفاده کنم؟بازم احتمال بارداری هست؟

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      تا 72 ساعت پس از رابطه قرص اورژانسی موثر واقع خواهد شد.
      ضمنا مصرف آن بیش از 2 یا 3 بار نیز درسال توصیه نمی‌شود.
      تفاوتی ندارد، بهتر بود از سایر روش‌های پیشگیری استفاده نمائید، اما این‌بار هم درصورتی که زمان آن نگذشته است، به جهت پیشگیری از قرص اورژانسی استفاده نمائید و سعی کنید تا یک سال آینده از این روش استفاده نکنید.

  7. فاطمه گفت

    سلام وقت بخیر من روز ۸ ام پریودیم بود امروز سکس بدون دخول داشتم و باکره هستم میخواستم بدون امکان بارداری وجود داره؟ وچکار باید کنم؟

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      احتمال بارداری کم است، اما با برخورد پیشاب یا مایع منی با واژن صفر نیست.
      استرس نداشته باشید و تا سیکل پریودی بعدی صبر کنید، درصورتی که تاخیر یک هفته ای داشتید از بی بی چک استفاده نمائید.

      1. فاطمه گفت

        از قرص نمیشه استفاده کرد؟

      2. علی شاملو (کارشناس) گفت

        تا 72 ساعت پس از رابطه مشکوک می‌توانید از قرص اورژانسی استفاده نمائید.

      3. فاطمه گفت

        از چه قرص و به چه صورت استفاده شه

      4. علی شاملو (کارشناس) گفت

        قرص لوونورژسترول که دو نوع 0.75 برای دو بار مصرف و 1.25 برای یکبار مصرف یکی از قرص‌های اورژانسی قابل استفاده است. از داروخانه‌ها می‌توانید تهیه نمائید.
        ضمنا مصرف قرص اورژانسی بیش از 2 بار در سال مجاز نیست، بهتر است از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده نمائید.

  8. atena گفت

    سلام وقت بخیر
    من رابطه داشتم احساس میکنم یک قطره از منی وارد واژن شده و الان چند روزه که اشتها ندارم و چیزی نمیتونم بخورم . دل درد دارم و حالت تهوع دو لقمه میخورم حالت تهوع میگیرم
    اگ میشه راهنمایی کنید چیکار کنم ک از بارداری جلوگیری کنم ممنون

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      اقدامات اورژانسی پس از رابطه محافظت نشده، مصرف قرص اورژانسی است که بهترین زمان مصرف آن 72 ساعت پس از رابطه است.
      حدود دو هفته پس از رابطه می‌توانید از تست bhcg در آزمایشگاه جهت بررسی بارداری اقدام نمائید و درصورت بی نتیجه بودن و یا تجربه تاخیر پریود، به پزشک متخصص زنان مراجعه نمائید.

  9. زینب گفت

    سلام خسته نباشد رابطه مشکوک داشتم و باکره ام یه ساعت بعد از رابطه قرص اورژانسی ال دی ۴تا خوردم و ۱۲ ساعت دیگ بازم ۴تا خوردم ، ۱۲ ساعت بعدشم باز ۴ تا خوردم
    الان دوروزه میگذره ترشح سفید پنیری دارم و احساس معده درد حال تهوح دارم ، آیا امکان بارداری هست؟ لطفاً کمکم کنید

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      خیر این در این شرایط احتمال بارداری وجود ندارد.
      پس از مصرف قرص اورژانسی با علائمی که ذکر شد و نامنظمی پریود و سایر عوارض مواجه خواهید شد.
      نگران نباشید.

      1. زینب گفت

        سلام آقا دکتر یه هفته میگذره و من هنوز پریود نشدم ولی علائم دردشو دارم
        چیکار کنم ؟

      2. علی شاملو (کارشناس) گفت

        سلام مجدد
        همانطور که ذکر شد، مصرف قرص اورژانسی منجر به برهم خوردن نظم قاعدگی می‌شود و به طور معمول 10 روز پس از مصرف قرص، باید پریود شوید. پس از گذشت این زمان و یک هفته تاخیر در پریودی، از بی بی چک و تست Bhcg برای بررسی بارداری استفاده نمائید.

  10. سحر گفت

    سلام وقتتون بخیر من دیروز رابطه جنسی محافظت نشده داشتم دوبار، ولی هیچکدوم از دوبار آب منی داخل واژنم ریخته نشد، میخواستم ببینم آیا بخاطر پریکام هایی که حین رابطه از آلت مرد میاد بیرون آیا امکان بارداری هست؟ تا دو سه روز هم امکان مصرف قرص اورژانسی رو ندارم، کاری هست که بتونم انجام بدم؟

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      بله احتمال بارداری با پریکام یا پشاب مخصوصا در رابطه دوم وجود دارد. راهکار دیگری بعد از رابطه به جز مصرف قرص اورژانسی وجود ندارد.

  11. داود گفت

    سلام ممنونم از مطالب مفیدتون
    متاسفانه بازهم سردرگم هستم.بیشتر برای معایب ودرصد باردار شدن حتی کمترینش.بیشتر مردم از چه روشیا ستفاده میکنن یا خودشما اساتید کدوم روشو بیشتر معرفی میفرمایید 🌹

    1. علی شاملو (کارشناس) گفت

      سلام وقت بخیر
      استفاده از کاندوم روش پیشگیری بهتری است به چند جهت؛
      در دسترس و راحت بودن استفاده، تا حد زیادی پیشگیری از بیماری های مقاربتی و عفونت، احتمال بارداری نزدیک صفر درصد (در صورت سالم بودن کاندوم).
      سایر روش‌ها امکان جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی را نخواهند داشت.

  12. Mobina گفت

    سلام وقت بخیر
    بعد از خوردن قرص اورژانسی نیاز ب کار دیگه ای نیس؟
    کافیه و احتمال دارد بعد از استفاده قرص اورژانسی تست بارداری مثبت باشه؟

    1. دکتر سعاد غابشی گفت

      سلام وقت بخیر
      میزان اثر بخشی بالا در قرص های اورژانسی به زمان استفاده به موقع بستگی دارد؛ اگر در ۷۲ ساعت اول پس از رابطه حفاظت نشده استفاده شود با درصد بالایی از بارداری ناخواسته جلوگیری می کند. البته هیچ گاه استفاده دائمی از این قرص ها بعنوان روش پیشگیری از بارداری توصیه نمی شود و بهتر است دو یا سه بار در سال استفاده شود.

  13. ترنم گفت

    سلام من یه هفته است که ازواج کردم
    میخواستم بدونم برای جلو گیری از چ روشی استفاده کنم بهتره
    و اینکه مصرف قرص جلو گیری به چه صورت؟ چجودی باید مصرف کنم

    1. علی شاملو گفت

      سلام وقت بخیر
      توضیحات روش‌های جلوگیری از بارداری در مقاله ذکر شد. با توجه به شرایط خودتون بهترین روش رو استفاده کنید. اما کاندوم به دلیل قابلیت جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی و در دسترس بودن ممکن است مناسب تر باشد. درباره کاندوم مردانه و کاندوم زنان بخوانید.
      همچنین توضیح کامل درباره قرص جلوگیری و روش مصرف در این مقاله ذکر شده است: انواع قرص ضد بارداری

      1. معصومه گفت

        سلام وقت بخیر میخاستم بپرسم هزینه ایمپلنت چقدره و اینکه عوارض جانبی داره یانه؟

      2. علی شاملو (کارشناس) گفت

        سلام وقت بخیر
        برای دریافت هزینه و مشاوره در خصوص کاشت ایمپلنت ضد بارداری توصیه می‌کنیم به پزشک متخصص زنان مراجعه نمائید.

  14. Elahe گفت

    سلام آیا برای کسی که وزنش بالا هست قرص جلوگیری.ضرر دارد؟

    1. دکتر سعاد غابشی گفت

      سلام وقت بخیر
      خیر ضرری ندارد. اگرچه مطالعات کمی وجود دارد که نشان می دهد در زنان چاق با شاخص BMI بیشتر از ۳۵ kg/m2 بروز بارداری ناخواسته پس از استفاده از قرص های ضدبارداری رخ داده است، اما همچنان استفاده از روش‌های ضدبارداری در زنان چاق مانند دیگر زنان توصیه می شود.

  15. مرتضی گفت

    آیا استفاده از قرص اورژانس دو بار پشت سر هم ضرر دارد؟

    1. دکتر سعاد غابشی گفت

      سلام وقت بخیر
      مصرف قرص های اورژانسی نباید بعنوان روش ضد بارداری همیشگی استفاده شود، اغلب توصیه می شود دو تا سه بار در سال استفاده شود.

نظر بگذارید

ایمیل شما منتشر نمی شود.