هشدار موج جدید کرونا در ایران؛ پیک هشتم کرونا در بهار 1402

زمان مطالعه این مطلب: 9 دقیقه

پس از گذر از پیک هفتم و پیک ششم کرونا در کشور و فروکش کردن تعداد مبتلایان و صفر شدن آمار کشته‌های روز کرونا برای چندروز، برخی گمان کردند کرونا تمام شده و به زودی جشن پایان کرونا را خواهیم گرفت. کاهش آمار ایران در حالی بود که کشورهای اروپایی و آمریکایی خود را برای مواجهه با موج جدید کرونا و پیک هشتم آماده کرده بودند و روند افزایشی در این کشورها مشهود بود.

در اول دی ماه 1401 بود که رفته رفته مبتلایان در ایران نیز رو به افزایش بود و رنگ بندی شهرها از آبی در حال تغییر به زرد و نارنجی بود، و خبرها وقوع پیک جدید را هشدار می‌دادند. در این مقاله از مجله سلامت کیوان بیشتر به موضوع وقوع پیک هشتم در کشور خواهیم پرداخت.

کرونا چیست؟

کرونا که‌ به آن کووید 19 هم می‌گویند نوعی بیماری ویروسی و تنفسی است که با سرعت نسبتاً بالایی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. نام Covid برگرفته از مخفف نام‌های دیگری است. اول این کلمه با Co که مخفف کرونا است شروع می‌شود. دو حرف VI بعد از کو مخفف ویروس و D انتهای کلمه مخفف بیماری است.

شیوع پیک هشتم و موج جدید کرونا در ایران و جهان؛ شناسایی زیرسویه‌های جدید BQ.1 و XBB

XBB، و BQ.1 از زیرسویه‌های جدید خانواده ویروس کرونا هستند. کرونا برای اولین بار از جمهوری خلق چین نشأت گرفت که در نتیجه این بیماری میلیون‌ها نفر در دنیا جان خودشان را از دست دادند. موارد ابتلا به کرونا در برخی کشورها رو به افزایش و در برخی دیگر کشورها در سراسر جهان رو به کاهش است. گفته می‌شود زیرسویه‌های جدید XBB و BQ.1 یکی از زیرمجموعه‌های اومیکرین هستند که، توجه جهانی را به خود جلب کرده‌اند. زیرسویه‌های جدید XBB، و BQ.1 که از زیرشاخه BA.2 ویروس کووید می‌آیند به تازگی در حال شیوع در سراسر جهان هستند.

دبیرکل سازمان بهداشت جهانی در گفتگوی اخیر خود ذکر کرد: موارد ابتلا به کرونا در 110 کشور جهان درحال اوج گیری است و موارد ابتلای جهانی 20 درصد افزایش داشته و تعداد فوتی‌ها نیز روند صعودی دارند. در هفته اخیر در کشور فرانسه آمار مبتلایان افزایش 54 درصدی داشته و مقامات، آغاز موج هفتم کرونا در این کشور را اعلام کرده‌اند. از زمان شیوع ویروس کرونا تا به حال، این ویروس جهش‌های زیادی داشته که باعث ایجاد سویه‌های جدید و شگفتی متخصصان شده است. به تازگی جهش‌های جدیدی از ویروس کرونا در کشور چین دیده شده است، که خبر از شناسایی یک جهش ژنتیکی جدید و شکل گیری زیرسویه‌های جدیدBQ.1 و XBB می‌دهد.⁽¹⁾

یکی از متخصصان دانشکده جانز هاپکینز آمریکا، گفت: از آنجایی که XBB ترکیبی از رده‌های فرعی BA.2.10.1 و BA.2.75 است. به این معنی است که این زیرسویه دارای بخش هایی از دو ویروس مختلف است که میزبانان یکسانی را آلوده کرده و برخی از ژن‌های آن‌ها را در این فرآیند مبادله می‌کنند. همچنین طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در مورد تکامل ویروس SARS-CoV-2 (TAG-VE)، و زیرسویه جدید آن یعنی XBB در اصل بخشی از نوع اومیکرون در نظر گرفته می‌شود. این گروه از محققان به این نتیجه رسیدند که XBB و زیرشاخه‌های آن به برچسب جدیدی نیاز ندارند، زیرا تفاوت چندانی با سایر زیرشاخه‌های Omicron ندارند.⁽²⁾

شیوع سویه جدید کرونا BQ.1 و XBB در ایران

طبق گفته سخنگوی وزارت بهداشت چنانچه زیرسویه‌های BQ.1 و XBB در ایران شناسایی شوند، به احتمال زیاد شاهد پیک هشتم، و موج جدید کرونا در کشور خواهیم بود. اما اوایل دی‌ماه 1401، سه مورد ابتلا به زیر سویه های جدید اومیکرون در کشور مشاهده شد که از بین این سه مورد، دو نمونه مربوط به زیرسویه BQ1 و یک مورد مربوط به زیرسویه XBB بوده است. گفته شده، این نمونه‌ها در آزمایشگاه مرجع دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تشخیص داده شده‌اند.

طبق گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در 13 دی‌ماه 1401، بر اساس آزمایشات انجام شده در استان تبریز، چندین مورد از سویه‌های جدید BQ.1 و XBB اومیکرون مشاهده شده است. او همچنین اشاره کرد افراد مبتلا به این سویه‌های جدید قرطینه شده‌اند. همچنین سنخنگوی وزارت بهداشت درباره شیوع سویه جدید کرونا در روز 13 دی‌ماه 1401 اشاره کرد و گفت: تاکنون فقط یک مورد ابتلا به سویه‌های جدید کرونا در تهران مشاهده شده است.

همانطور که قابل پیش‌بینی بود، بعد از دوره سکون چندماهه، سناریوی رخ داده در چین حالا در کشور ایران هم در حال وقوع است. زیرسویه‌های BA.1 BA.2 همچنین امیکرون از نیمه اول تیرماه1401 همراه با پیک هفتم در ایران را آغاز کردند. اما به گفته برخی کارشناسان حوزه بهداشت، احتمال ورود زیرسویه جدید که XBB نام دارد، به کشور بسیار بالا است و تعطیلات سال جدید میلادی نیز در ورود آن بی‌تاثیر نیست.

دکتر مینو محرز در 6 دی ماه 1401، هشدار داد و گفت سال ۹۸ که کرونا وارد کشور شد، دقیقا در ایام تعطیلات سال جدید میلادی بود و تعداد زیادی از افراد تبعه کشور چین که در ایران زندگی می‌کردند، برای سال نو به کشورشان رفتند و هنگام بازگشت، بیماری کووید را به کشور ما آوردند. اگرچه تعداد مبتلایان کمتر از پیک هفتم با زیرسویه‌های BA.1 BA.2 خواهد بود، اما موارد بستری و فوتی نسبت به ابتلا بیشتر خواهد شد. پزشکان معتقدند توانایی این سویه در آلوده کردن و شدت درگیری بیشتر از سویه‌های قبل خواهد بود.

تاریخ آغاز پیک هشتم کرونا در 1402

آخرین بیانیه و خبر درخصوص موج جدید کرونا را وزیر بهداشت در 5 فروردین 1402 صادر کرده است. عین اللهی ذکر کرد: شاهد موج هشتم ویروس کرونا در کشور هستیم و این موج باعث افزایش مراجعه به مراکز درمانی شده است. درصورتی که همین روند ادامه دار باشد احتمالا بزودی شاهد محدودیت‌های جدید کرونایی در کشور خواهیم بود.

بیشتر بخوانید: علائم کرونا جدید 1402 چیست؟

آیا XBB و BQ.1 از دیگر سویه‌های کرونا خطرناک‌تر‌ اند؟

خطر بستری شدن در بیمارستان برای زیرسویه‌های جدید XBB و BQ.1 در مقایسه با نوع دلتا کمتر است، اما (WHO) هشدار داد هرچند ممکن است رفتار این زیرسویه عیناً مشابه رفتاری نباشد که در سایر نقاط دنیا داشته است. اما نباید این ویروس را دست کم گرفت. افزایش تعداد مرگ و میرهای ناشی از ویروس کرونا در بسیاری از کشورها مشاهده می‌شد، به ویژه مناطق و کشورهایی که روند واکسیناسیون سرعت کمتری داشتند.

سویه جدید (XBB) ترکیبی از زیر سویه های BA.2.10.1 و BA.2.75 است. به گفته برخی متخصصان، داده‌های موجود در مورد نحوه پیشرفت این سویه جدید نشان می‌دهد که تفاوت‌های اساسی در شدت بیماری بین سویه‌های قبلی، و سویه جدید XBB وجود دارد. شواهد اولیه‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد در مقایسه با سایر زیرشاخه‌های امیکرون، خطر عفونت این سویه جدید بیشتر است. موارد عفونت مجدد در درجه اول محدود به کسانی بود که عفونت اولیه در دوره قبل از Omicron داشتند.

آمار مبتلایان و فوتی‌های روزانه کرونا در ایران

طبق آمار اعلام شده توسط وزارت بهداشت، در تاریخ 7 فروردین 1402 تعداد مبتلایان جدید در کشور 1036 نفر و متاسفانه 29 فوتی‌ بوده است. 13 شهر در وضعیت قرمز کرونایی ، 48 شهر در وضعیت نارنجی، 194 شهر در وضعیت زرد و تعداد شهرهای آبی 193 عدد می‌باشد.

علائم کرونای جدید 1402 چیست؟

از دست دادن حس بویایی یا چشایی با امیکرون و زیرسویه‌های آن در مقایسه با دلتا حدود 80 درصد کمتر است. از ان جهت که زیرسویه‌های جدید XBB و BQ.1 که از خانواده اومیکرون می‌باشند ممکن است علائمی مانند اومیکرون داشته باشند، گلودرد در موارد مبتلا به امیکرون نسبت به دیگر زیرسویه‌ها ۸ برابر شایع تر است.

• در برخی موارد اسهال و استفراغ
• اختلال در حس بویایی و چشایی
• خس خس و سنگینی سینه
• احساس درد در ناحیه چشم و یا سردرد
• بدن درد و گرفتگی عضلات
• تنگی نفس
• احساس کلافگی
• تب و لرز
• اسهال
• سوزش قفسه سینه

ایمنی زایی واکسن های تزریق شده کمک کننده نیست!

به گفته محققان و پزشکان متخصص، از علت‌های اصلی وقوع پیک هشتم، و موج جدید ویروس کرونا و کاهش تدریجی ایمنی زایی واکسن‌های تزریق شده است. همچنین برخی معتقدند مقاومت واکسن های تزریق و تایید شده، نمیتواند مانع ابتلا به جهش‌های جدید شوند. البته این به معنی عدم تزریق دوز بوستر واکسن کرونا نخواهد بود. به گفته وزارت بهداشت و همه پزشکان و متخصصان به جهت پیشگیری از وقوع موج هشتم کرونا، بر تزریق دوز سوم و دوز چهارم واکسن کرونا اتفاق نظر دارند.

به گفته دانشمندان وابسته به دانشگاه میشیگان (Michigan Colleges and Universities)، زیرسویه‌های BQ.1 و XBB ایمن‌گریزترین گونه‌های Covid-19 هستند. بر اساس داده‌های موجود، این زیرسویه‌ها به تنهایی باعث ۷۲ درصد از عفونت‌ها و مبتلایان جدید درآمریکا هستند.

مطالب مرتبط:

• هشدار شیوعی دیگر! ویروس جدید BtSY2؛ ویروسی شبیه به کرونا
• پاسخ به 10 سوال پرتکرار امیکرون توسط متخصص ویروس شناسی

چگونه از موج جدید کرونا و شیوع پیک هشتم جلوگیری کنیم؟

قطعاً تاکنون این موارد را زیاد شنیده‌اید، اما هنوز هم ماسک، فاصله گذاری اجتماعی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی اقدامات مهمی هستند که می‌توانیم برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا انجام دهیم. حالاکه آمار کرونا در کشور رو به افزایش است، باید توجه کنیم و با رعایت نکاتی ساده از شیوع پیک هشتم و موج جدید کرونا جوگیری کنیم. در ادامه به برخی نکاتی که باید برای جلوگیری و مهار پیک جدید کرونا رعایت کنیم اشاره میکنیم:

به شاخص های کووید در منطقه خود توجه کنید

برای جلوگیری از وقوع موج جدید کرونا، آمار مبتلایان به کرونا را در منطقه خود رصد کنید. یک راه آسان برای این کار، کنترل رنگ بندی‌های روزانه ارائه شده توسط مقامات بهداشتی کشور است. رنگ آبی نشان دهنده وضعیت عادی است، رنگ زرد نسبتاً پرخطر و رنگ قرمز نشان دهنده وضعیت خطرناک است. با آگاهی از وضعیت منطقه و شهر خود ‌می‌توانید به محض تغییر رنگ‌بندی، اقدامات لازم و پیشگیرانه را انجام دهید.

از ماسک های با کیفیت استفاده کنید

توجه داشته باشید که هنوز هم استفاده از ماسک یکی از مهم ترین اقدامات پیشگیرانه ابتلا به کروناست. در این میان افرادی هستند که دیگر ماسک زدن را ضروری نمی‌دانند و بدون ماسک در مکان‌های خطرآفرین تردد می‌کنند. باید گفت که هنوز کرونا تمام نشده و استفاده از ماسک، لازمه جلوگیری از موج جدید کرونا، شیوع پیک هشتم و قطع زنجیره کرونا می‌باشد. از ماسک های باکیفیت پزشکی یا ماسک های پارچه‌ای که به رعایت استانداردهای اعلام شده تهیه می‌شوند استفاده کنید.

فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنید

حتما این جمله را زیاد شنیده‌اید اما تنها راه قطع زنجیره و مهار پیک کرونا رعایت فاصله گذاری اجتماعی است. حتی الامکان از حضور در محیط‌های بسته و شلوغ خودداری نمائید و در صورت حضور حتماً از ماسک استفاده نمائید. تهویه مطبوع هوا در محیط‌های سربسته از دیگر اقدامات مهم و ضروری است.

واکسیناسیون خود را تکمیل کنید

تحقیقات نشان داده‌است افرادی که حداقل دو دوز واکسن کرونا دریافت کرده‌اند به نسبت افرادی که واکسن تزریق نکرده‌اند کمتر به کووید 19 مبتلا شده‌اند و یا در صورت ابتلا نیز به نوع خفیف آن دچار شده‌اند. همچنین مرگ و میر ناشی از کرونا در افراد واکسینه به طور محسوسی کمتر است. در کشور ایران مانند دیگر کشورهای جهان بیشتر مردم یک یا دو دوز واکسن کرونا تزریق کرده‌اند و به آن اکتفا نموده‌اند؛ اما حال که خبرها ناشی از وقوع پیک جدید وموج جدید کرونا به میان است، سازمان جهانی بهداشت و مسئولین بهداشتی بر تزریق دوز سوم و دوز چهارم تاکید زیادی کرده‌اند.

تست PCR کرونا انجام دهید

یکی از موثرترین راه‌ها به جهت کاهش تعداد مبتلایان، انجام تست کرونا می‌باشد. در صورتی که علائمی دارید که از علائم مربوط به کرونا خوانده شده، در اولین قدم خود را قرنطینه کرده و استراحت نمائید. پس از گذشت 2 روز از شروع علائم نسبت به انجام تست PCR اقدام نمائید. همچنین به جهت کاهش این زنجیره از مراجعه به آزمایشگاه خودداری کرده و در منزل اقدام به انجام نمونه گیری نمائید. آزمایشگاه کیوان امکان انجام تست کرونا در منزل را برای شما فراهم کرده است تا با آسودگی خاطر از خدمات آزمایشگاهی با کیفیت بالا در منزل استفاده نمائید.

روش‌های درمانی خانگی برای پیک هشتم کرونا

اگر با علائم بیماری کووید-۱۹ مانند تب، سرفه، خستگی و درد بدن مواجه شده‌اید، باید از دنبال کردن دستورالعمل‌های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا پیروی کنید. در اینجا چند روش درمانی خانگی برای برخی از علائم کووید-۱۹ را شرح می‌دهیم که شامل موارد زیر هستند:

1. استراحت کافی: داشتن استراحت کافی برای بهبود علائم بیماری بسیار مهم است. بهتر است بیشتر استراحت کنید و فعالیت‌های غیر ضروری خود را محدود کنید.
2. مایعات بیشتری بنوشید: مصرف مایعات بیشتر می‌تواند به کاهش تب و خشکی دهان شما کمک کنند. همچنین شما باید به طور مرتب مایعاتی مانند آب، نوشیدنی‌های گرم و سرد مصرف کنید.
3. مصرف مواد غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سالم می‌تواند به بهبود سیستم ایمنی شما کمک کنند.
4. رعایت نکات بهداشتی: رعایت نکات بهداشتی مانند شستن دست‌ها، استفاده از ماسک و حفظ فاصله اجتماعی در طول دوره بیماری بسیار مهم هستند. این اقدامات به کاهش انتشار ویروس کرونا کمک می‌کنند.

کلام آخر

XBB و BQ.1 از زیرسویه‌های جدیدی از خانواده ویروس کرونا است. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در مورد تکامل ویروس SARS-CoV-2 (TAG-VE)، و زیرسویه جدید آن یعنی (XBB) در اصل بخشی از نوع اومیکرون در نظر گرفته می‌شود. این گروه از محققان به این نتیجه رسیدند که (XBB) و زیرشاخه‌های آن به برچسب جدیدی نیاز ندارند، زیرا تفاوت چندانی با سایر زیرشاخه‌های Omicron ندارند.

جمع بندی

• به تازگی مطالعاتی درباره جهش‌های جدید ویروس کرونا توسط دانشمندان انجام شده، که خبر از شناسایی یک جهش ژنتیکی جدید و شکل گیری سویه جدید BW.۱ می‌دهد.
• احتمال ورود زیرسویه جدید که XBB نام دارد، به کشور بسیار بالا است و تعطیلات سال جدید میلادی نیز در ورود آن بی‌تاثیر نیست.
• وزیر بهداشت تاریخ شروع موج جدید کرونا در 5 فروردین 1402 اعلام کرده است.