کرونا در کودکان؛ علائم، تشخیص و درمان
اختلال جهانی همهگیری کرونا زندگی هر انسانی را به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر قرار داده است که کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. درحال حاضر دغدغه همه والدین، سلامت کودکان و جلوگیری از ابتلای فرزندان خود به این بیماری است. در این مقاله به بررسی پاتوفیزیولوژی، پاسخ ایمنی، علائم و درمان کرونا در کودکان می پردازیم و آخرین اطلاعات در این باره از جمله پیشرفت های اخیر در مورد انواع نگران کننده را بازگو خواهیم کرد.
علائم کرونا در کودکان
با وجود نگرانی های اخیر درباره ابتلای کودکان به کرونا، این ویروس در بیشتر کودکان به صورت خفیف بروز کرده و احتمال ابتلای کودکان به کرونای حاد کمتر است. البته علائم پس از بهبود بیماری مانند سندرم التهابی چند سیستمی کودکان (PIMS-TS) که به طور موقت با SARS-CoV-2 و کووید طولانی در کودکان مرتبط است، بیشتر است.
با توجه به اینکه بیشتر تحقیقات در مورد کرونا بر روی گروه بزرگسالان متمرکز شده است، ولی یافته ها حاکی از آن است که درمان، علائم و تأثیرات این ویروس به طور قابل توجهی در کودکان متفاوت است. ابتدا بررسی تحقیقاتی که کرونا را به طور خاص در کودکان بررسی می کند باید در اولویت قرار گیرد.
کرونا در کودکان شامل حاد – اعم از پیچیده و بدون عارضه – سندرم های التهابی چند سیستمی پس از عفونی و پیامدهای پس از حاد COVID-19 (PASC) است که به عنوان کووید طولانی نیز شناخته می شود. اثرات کووید طولانی در کودکان مشخص نیست، اما به احتمال زیاد کمتر از بزرگسالان است.
به طور کلی علائم کرونا در کودکان به شرح زیر است:
- گلو درد
- آبریزش بینی
- سردرد
- خستگی و ضعف
- تب و لرز
- سرفه
- بدن درد
- تنگی نفس
- علائم گوارشی مانند تهوع و اسهال
- اختلال در حس بویایی و چشایی
رایج ترین علائم امیکرون در کودکان
در اکثر کودکان مبتلا به امیکرون علائم زیر مشاهده شده است:
و در برخی موارد خروسک کووید نیز مشاهده شده است.
ارائه بالینی بیماری کرونا در کودکان
- بیماران خفیف که نیاز به بستری شدن ندارند:
اکثر کودکان مبتلا به کرونا بیماری خفیف دارند و عفونت بدون علامت در 15 تا 42 درصد کودکان گزارش شده است. با این حال، دقت تخمینهای شیوع، در کشورهایی با تعداد موارد گسترده و روزانه کرونا توسط تشخیص موارد کمتر کودکان دارای علامت، محدود شده است.
- بیماران با عفونت علامت دار:
در کودکان مبتلا به عفونت علامتدار، معمولاً یک یا چند علامت تنفسی ظاهر میشوند که از عفونتهای ویروسی تنفسی فصلی، تب و سرفه قابل تشخیص نیستند. ارائههای غیر اختصاصی رایج هستند و ممکن است در بسیاری از مطالعات این موارد کمتر شناخته شده و کمتر گزارش شده باشد. طول مدت بیماری با افزایش سن در کودکان با مدت متوسط 6 روز در گروههای سنی مدرسه افزایش مییابد.
بیماری ریوی در کودکان بستری در بیمارستان
بستری شدن در بیمارستان و مراقبت های ویژه تنها در تعداد کمی از کودکان مبتلا به کرونا مورد نیاز است. عوامل خطر بیماری شدید در کودکان و نوجوانان دارای بیماری های زمینه ای مانند چاقی، آسم، دیابت و سرطان است. عفونت در دوره نوزادی یک عامل خطر خاص است. کودکانی به بیماری شدید مبتلا میشوند که نیاز به سطح مراقبتهای ویژه دارند و احتمالاً در زمان مراجعه علائم و نشانههای دستگاه تنفسی پایینتری داشتهاند.
به دلیل تعداد کم آسیب شدید ریه در کودکان مبتلا، در خصوص زمان تشدید مشکلات تنفسی اطلاعات دقیقی در دست نیست. مجموعه موارد نشان میدهد که سابقه طبیعی، مشابه گروههای بزرگسال است که بستری شدن در بیمارستان تقریباً یک هفته پس از شروع علائم و آسیب حاد ریه، در صورت تکامل، در هفته دوم ظاهر میشود.
بیشتر بخوانید: روز شمار علائم کرونا
بررسیهای رادیولوژیکی در کودکان بستری در بیمارستان، کدورتهای تکهای را در رادیوگرافیهای ساده و کدورتهای شیشهای در توموگرافی کامپیوتری قفسه سینه (CT) نشان دادهاند. با توجه به بار تشعشعی و مضرات سی تی اسکن، این روش برای یک کودک کم علامت توصیه نمیشود.
بیشتر بخوانید: تشخیص کرونا از طریق تست پیسیآر یا سیتیاسکن
علائم خارج ریوی در کودکان بستری در بیمارستان
در کودکان، درگیری خارج ریوی نادر است اما می تواند شدید باشد. چنین یافته های غیر ریوی، از جمله علائم عصبی و اختلال عملکرد قلبی با شدت های مختلف، در کمتر از 5 درصد از کودکان بستری در بیمارستان دیده می شود و اغلب با بیماری ریوی همزیستی دارند. برخلاف عفونت بزرگسالان با SARS-CoV-2، هپاتیت حاد بالینی قابل توجه در کودکان مبتلا به کووید 19 نادر است، اگرچه به ندرت گزارش های موردی وجود دارد.
یافتههای عصبی کووید 19 حاد شامل وضعیت صرع، آنسفالوپاتی، آنسفالیت، سندرم گیلن باره و سندرمهای دمیلینهکننده حاد (ضعف عضلانی) است. این موارد به ندرت، تقریباً در 4 درصد از کودکان بستری در بیمارستان رخ می دهد، و بیشتر در کودکان مبتلا به بیماری های عصبی زمینه ای دیده می شود. بخش قابل توجهی (37٪) ممکن است در زمان ترخیص از بیمارستان دارای نقایص عصبی مداوم باشند.
کرونای حاد به ندرت می تواند باعث اختلال در عملکرد قلب شود که به صورت آسیب حاد به میوکارد (ماهیچه قلب)، میوکاردیت (التهاب عضلات قلب)، آریتمی (ریتم نامنظم ضربان قلب) و کاردیومیوپاتی (نارسایی قلب) ظاهر می شود. پاتوفیزیولوژی پیشنهادی با درک ما از آسیب میوکارد در جمعیت بزرگسال مبتلا به کووید 19 قابل مقایسه است.
سندرم التهابی پس از عفونی PIMS-TS/MIS-C
PIMS-TS یک سندرم بیش التهابی مربوط به کرونا است که به طور مختلف به عنوان PIMS-TS در بریتانیا و سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان (MIS-C) در ایالات متحده آمریکا و توسط WHO شناخته می شود. در ابتدا در آوریل 2020 گزارش شد، PIMS-TS تقریباً 4 تا 6 هفته پس از ابتلا به SARS-CoV-2 رخ می دهد. این وضعیت به اندازه تأثیر مستقیم خود عفونت حاد باعث بروز عوارض و مرگ و میر بیشتر در کودکان شده است.
اوج سن برای سندرم التهابی پس از عفونی 9 تا 10 سال است و ممکن است به دنبال یک عفونت حاد بالینی ناچیز باشد زیرا کرونا در کودکان معمولاً خفیف است. به گزارش تحقیقات استرالیا، تخمین زده می شود که PIMS-TS تقریباً در یک نفر از هر 3000 کودک آلوده به SARS-CoV-2 رخ می دهد. PIMS-TS در کودکان و همچنین در بزرگسالان نیز دیده شده است. این بیماری در جمعیت های سیاه پوست، اسپانیا و جنوب آسیا شیوع بیشتری دارد. دلایل این تفاوتهای نژادی، نامشخص است و ممکن است تا حدی منعکسکننده تفاوتهای اجتماعی-اقتصادی، مانند دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و جمعیتهایی با انتقال بیشتر SARS-CoV-2 باشد.
این بیماری بیشتر با تب، ضایعات پوستی، قرمزی چشم (ملتحمه)، علائم گوارشی و شوک ناشی از اختلال عملکرد میوکارد مشخص میشود.
ملاحظات در نوزادان و بارداری
نوزادان تازه متولد شده می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گیرند. عفونت SARS-CoV-2 ممکن است در دوران بارداری شدید باشد و با افزایش خطر زایمان زودرس همراه است، که اغلب با نشانه های مادری مانند هیپوکسی (کم اکسیژنی) یا پره اکلامپسی(1) شروع می شود. تشخیص ابتلا به SARS-CoV-2 حین زایمان در 1.8 تا 10 درصد نوزادان آزمایش شده از مادران مبتلا به کرونا به این شرح است:
- قبل از زایمان (12 درصد)
- حین زایمان (17 درصد)
- پس از زایمان (71 درصد)
مطالب مرتبط:
- روزشمار علائم کرونا
- چه افرادی به سکته در کرونا مبتلا می شوند؟
- علل افت اکسیژن خون در کرونا
- کرونا و مشکلات گوارشی همراه با آن
- تاثیر کرونا بر مغز؛ کاهش IQ مبتلایان صحت دارد؟
انتقال کرونا از شیر مادر
تشخیص RNA SARS-CoV-2 در نمونه های جفت و مایع آمنیوتیک غیر معمول است. RNA SARS-CoV-2 به ندرت در شیر مادر یافت می شود. با این حال، آنتیبادیهای SARS-CoV-2 در شیر مادر 83 درصد از مادران کرونا مثبت قابل تشخیص هستند. تماس با مادر آلوده خطر ابتلا به عفونت SARS-CoV-2 را به علت پخش شدن قطرات تنفسی افزایش می دهد، زیرا تغذیه با شیر مادر یک عامل خطر قطعی نیست.
بیشتر بخوانید:
احتمال ابتلای نوزادان به کرونای شدید و حاد
اطلاعات درباره شدت بیماری کووید 19 در نوزادان متغیر است. نظارت فعال در یک گروه بستری در بریتانیا نشان داد که 42 درصد از نوزادان مبتلا به کووید 19 بیماری شدید داشتند. یک چهارم از این نوزادان نارس به دنیا آمدند و یک سوم یک یا چند نوع حمایت تنفسی دریافت کردند. مطالعات دیگر عمدتاً بیماری خفیف را گزارش می دهند که در 11 تا 48 درصد عفونت های بدون علامت وجود دارد. در نوزادان علامت دار، تب، تغذیه نامناسب یا استفراغ و همچنین زکام، سرفه، دیسترس تنفسی، اسهال و بی حالی شایع است. آپنه (وقفه تنفسی در خواب) و علائم قلبی عروقی مانند تاکی کاردی (تپش قلب شدید) و افت فشار خون و همچنین راش (ضایعه پوستی) و ملتحمه (قرمزی چشم) گزارش شده است. بررسیها معمولاً افزایش لاکتات را نشان میدهند که پروتئین واکنشگر C و پروکلسیتونین فقط در اقلیت افزایش مییابد.
مطلب مرتبط: همه چیز درباره فشار خون بالا
نتیجه
سازمان جهانی بهداشت WHO بیماری کرونا ویروس را در 11 مارس 2020 یک بیماری همه گیر جهانی اعلام کرد و شیوع سندرم حاد تنفسی ویروس کرونا اختلالات بی سابقهای در سلامت، اجتماع و اقتصاد به همراه داشته است. جهش های صورت گرفته در سویه های دلتا و امیکرون سبب مقاومت ویروس در برابر ایمنی زایی واکسنها شده و تاثیر آن را تا حدودی در بدن کم کرده است.
مطالب مرتبط:
- دوز سوم چی بزنیم؟ شرایط تزریق و عوارض واکسن کرونا
- آنچه باید درباره عوارض احتمالی واکسن کرونا بدانید
- ویروس روزئولا در کودکان و بزرگسالان
درک فعلی از پاسخ ایمنی، تشخیص و درمان کووید 19 به شدت به سمت دادههای بزرگسالان منحرف شده است. در حالی که مشکلات تنفسی و حاد کرونا معمولاً در کودکان خفیف است، پیچیدگیهای تظاهرات پایین دستی آن، از جمله PIMS-TS و کووید طولانی، به طور کامل مشخص نشده است. با توجه به اینکه علائم بالینی و اثرات آن در محیط اطفال در مقایسه با جمعیت بزرگسال بسیار متمایز است، باید در تلاشهای تحقیقاتی آینده در اولویت قرار گیرد. تأثیرات غیرمستقیم اضافی همهگیری بر سلامت روان، رفاه و پیشرفت تحصیلی کودکان مشخص شده است و باید در کنار جنبههای بالینی مورد بحث در این بررسی در نظر گرفته شود.
علائم کرونا در کودکان چیست؟
گلو درد، آبریزش بینی، سردرد، خستگی، تب و لرز، سرفه، بدن درد، تنگی نفس، علائم گوارشی مانند تهوع و اسهال، اختلال در حس بویایی و چشایی
آیا ریه های کودکان نیز با کرونا درگیر میشود؟
به طور کلی درگیری تنفسی در کودکان کمتر از بزرگسالان است ولی احتمال ابتلا و درگیری ریه در کودکان و نوزادان نیز وجود دارد.
آیا اسهال و استفراغ به تنهایی نشانهی ابتلا کودکان به کروناست؟
آیا کرونا از طریق شیر مادر منتقل میشه؟
بررسی و تحقیقات انجام شده احتمال انتقال ویروس از طریق شیر مادر آلوده را کم دانسته اند. تماس با مادر آلوده خطر ابتلا به عفونت SARS-CoV-2 را به علت پخش شدن قطرات تنفسی افزایش می دهد، زیرا تغذیه با شیر مادر یک عامل خطر قطعی نیست.
آیا کودکان و نوزادان کرونای شدید میگیرند؟
اطلاعات درباره شدت بیماری کووید 19 در نوزادان متغیر است. ولی با وجود خفیف بودن درگیری کرونا در کودکان، احتمال ابتلا به کرونای حاد و شدید در کودکان نیز وجود دارد.